Grensverkenningen. Dagboek van een Eurocommissaris

Vrijdag 30 juli

De laatste vier dagen zijn mooi geweest en ook deze dag ziet er goed uit. Het is vroeg dus nog niet warm. Het land op zijn rijkst. Ik kijk uit op de schapen van Michel Dequesne, bij wie Femke en ik gisteren op bezoek zijn geweest. Zowel hij als zijn vrouw zijn à la retraite. Ze mogen 4 hectaren houden voor eigen gebruik. Dat doen zij ook. Daar-

[p. 15]

naast heeft hij mijn land (ongeveer 1,7 ha.), dat niet meetelt. Daarnaast heeft hij wat kippen en duiven. Zijn vrouw doet de moestuin. Het zijn aardige mensen. Bij het vertrek kregen we eieren, groenten en twee ingevroren pigeonnaux mee.

De nieuwe Commissie kwam voor het eerst op 16 en 17 juli bijeen in het Vlaamse Aartselaar. Wij moesten op de minuut voorrijden en werden dan door Romano Prodi verwelkomd. Het weer was ook toen schitterend. Het hotel is een soort kasteeltje met een mooi park. Ze kunnen daar goed koken, in Vlaanderen. Hoewel de bijeenkomst meest over organisatorische zaken ging en inhoudelijk niet zoveel voorstelde, was het toch boeiend te zien hoe de individualiteit van de verschillende commissarissen zich begon af te tekenen. Sterke commissarissen lijken mij te zijn: Monti, Lamy, Fischler en de beide Spanjaarden De Palacio en Solbes. Deze laatsten waarschijnlijk zeer stevig. Maar het is nog veel te vroeg voor een goed oordeel: dit zijn slechts eerste indrukken. Het aardige van de politiek is te zien hoe mensen zich gedragen. Vooral naar Günter Verheugen en Chris Patten ben ik nieuwsgierig. Na afloop ontmoette Femke mij bij het Fina-station voor de afslag naar Mechelen. Samen gingen we terug naar Frankrijk.

Vlak vóór de bijeenkomst, op vrijdag 16, had ik geluncht met mijn voorganger Mario Monti, in een prachtig Brussels restaurant. Daarvoor had hij mij al vanuit Rome opgebeld om mij geluk te wensen. Een wellevende, innemende en subtiele Noord-Italiaan, het beste wat dat land te bieden heeft. Hij zei het meer met mijn benadering van de Italiaanse overheidsfinanciën eens te zijn dan met ‘die van de regering’, waarmee hij misschien de regering-Prodi bedoelde. Hij zei verder dat wij moesten streven naar een kerngroep van liberale economen. Naast ons beiden zouden daartoe moeten behoren: Liikanen (industrie), Solbes (emu) en natuurlijk Prodi zelf. Daarnaast hopelijk Chris Patten, voorzover hij in Brussel is want die wordt natuurlijk de hele wereld overgestuurd. Ik zal veel met Monti te maken krijgen. Gelukkig zit hij vlak tegenover mij op de Kortenberglaan.

[p. 16]

Vervolgens kwam de episode Straatsburg. Op 20 juli had ik een ontmoeting met de Nederlandse chef de file der Groenen Lagendijk. Daarvóór had ik al met Hanja Maij gesproken, in het Europarlement in Brussel. Beide ontmoetingen verliepen plezierig. Lagendijk had een sessie met de groene eurofractie geregeld. Die had plaats op donderdag 22 juli van 9 tot 10 uur 's ochtends. Ze hebben het me niet moeilijk gemaakt. Door de structuur van de sessie zou dat ook niet eenvoudig zijn geweest. Er was namelijk geen tweede termijn, noch een mogelijkheid te interrumperen. Ik heb veel in het Frans en Engels geantwoord, dit tot ongenoegen van een mep (lid van het Europarlement) van de Volksunie. Dany Cohn-Bendit vroeg naar Turkije: om die vraag ben ik heen gewandeld. Ik had het gevoel dat de Groenen het waardeerden dat ik langskwam. De reacties in de Nederlandse pers waren positief tot lovend. Netwerk was ook aanwezig, zeikerig als altijd.

Op woensdag 21 juli werd de gehele nieuwe Commissie aan het Parlement voorgesteld. Niet dat wij iets mochten zeggen. Dat deed Prodi. Zijn toespraak in eerste termijn leek mij goed. Die was natuurlijk door zijn dienst opgesteld. Vervolgens kwamen de verschillende fracties aan bod. Pöttering van de evp sputterde vanwege de afwezigheid in de Commissie van een Duitse christen-democraat. Daarvan zijn er 53 in het Parlement, het grootste contingent. Hij dreigde met uitstel van de stemming op 15 september zodat het tweede onderzoeksrapport eerst nog zou kunnen worden behandeld. Maar de evp (Europese Volkspartij) is verdeeld. Waarom zouden de Spaanse christen-democraten, de Tory's en de gaullisten met Pöttering meedoen? Zij zijn goed bediend met De Palacio, Patten en Barnier. Dus we zullen zien. Van debat was overigens nauwelijks sprake. De helft van de zetels bleef leeg.

Straatsburg is overigens een aardige, rustige Franse provinciestad. Het weer was mooi en we hebben een klein concert voor orgel en hobo gehoord in de spaarzaam verlichte kathedraal, die werkelijk buitengewoon mooi is. Verder hebben we een ouderwets aangenaam hotel uitgekozen. Alsjeblieft geen identikit als het Hilton. We zullen veel in Straatsburg zijn dus het loont de moeite iets goeds uit te zoeken.

[p. 17]

Op woensdag 28 juli was ik weer in Brussel. 's Ochtends een gesprek met Frau Christa Randzio-Plath, een tüchtige spd'ster uit Hamburg. We hadden het over belastingen, waar zij zonder twijfel meer vanaf weet dan ik. Lunch met Henk Post en Derk-Jan Eppink, aan het einde waarvan een journalist van Time aanschoof voor een gesprekje. Verder twee interviews met Françaises om mijn kabinet rond te maken. Ik had ook een gesprek met Leon Brittan. We hadden het vooral over de moeilijke positie van Chris Patten. De uitbreiding wordt gedaan door Verheugen, de handelspolitiek door Lamy, Monsieur pesc is Solana (met wie Patten overigens een goede verhouding schijnt te hebben). Wat blijft er over? Ik ben blij dat ik die functie niet heb. Benieuwd naar wat Brittan zelf gaat doen. Hij lijkt me niet de man om stil te zitten.