Leven in het verleden. Verzamelde aforismen

[p. 56]

XLVIII^#

Toen het achttiende-eeuwsche begrip ‘le plaisir’ verdween, verdween de bekoring van de erotiek. Toen kwamen de epipsychidionisten, de ‘vrije liefde’-ernstigaards, de erotomane puriteinen (D.H. Lawrence).

# D: Aphorismen, p. [53].

Met het begrip ‘le plaisir’ bedoelt Bloem het ‘op ongecompliceerde wijze en niet gehinderd door ethische of andere scrupules genieten van sexulatiteit en van andere gevoelens’ (‘l'abandon pur et simple à la sensation’; vgl. Robert Mauzi, L'idée du bonheur dans la littérature et la pensée françaises au XVIIIe siècle. Paris, 1960. p. 387-431; het citaat op p. 397.)
‘epipsychidionisten’: nieuwvorming, geïnspireerd op het gedicht ‘Epipsychidion’ (1821) van Shelley. Hierin heeft Shelley zijn visie op de liefde en schoonheid verwoord. Hij ging uit van de abstracte idee of het ideaal Schoonheid. Elke vrouw vertegenwoordigt een deel van het ideaal. Door zich in de liefde tot één vrouw te beperken, leert de man slechts één deel of aspect van de Schoonheid kennen. In de liefde voor telkens een andere vrouw ontmoet men elke keer nieuwe aspecten van het ideaal en benadert men zo de Schoonheid steeds dichter. Vandaar dat Shelley's gedicht wel wordt beschouwd als een pleidooi voor de vrije liefde.
D.H. Lawrence (1885-1930) was een van Bloems uitgesproken antipathieën in de Engelse literatuur. Diens beroemde roman Lady Chatterley's lover vond Bloem een ‘zot en stomvervelend boek’. (Vgl. Het onzegbare geheim, p. 860.)