Geschiedenis des vaderlands. Deel 13 (tweede stuk)

[p. 41]

D.

Daadzaken. I. 1, 185.

Da Costa. Z. op de C.

Daemonolatrie. V. 205.

Daendels (Generaal). XII. 257.

Dagobert I, Frankisch Koning, zoon van Klotaris II. I. 66 v.

Dagobert II. - I. 69 v.

Dagobert III. - I. 73 v.

Dalberg (Coadjutor van), beschermt R.M. van Goens. XII. 161.

Dam (Meinard van), Krijgsoverste (1536), Schoppenkoning. V. 100.^(*).

Dam (J. van), Mathematicus. XI. 172.

Dam (E.W. van) van Isselt. I. xiv.

Damiate. De overlevering nopens het feit der Haarlemmers aldaar, verdedigd. II. 61-63, 326-330.

Damme (in Vlaanderen), 1187. II. 60, 324.

Dampierre (Willem van), Tweede man van Zwarte Margriet. II. 132. - Zijne drie zonen. 132, 133, 136, 144-148. Z. voorts Wijt van Vlaanderen.

Daniël (de Profeet). Zijne profetische tijdbepalingen. III. 125.

Dank-adres aan Prins Willem V. Haagsch. XII. 52. - Rotterdamsch. 59.

Dankerts, Notaris te Amsterdam. Beschuldigt Oldenbarneveld. VIII. 41 v.

Das (halsdoek). I. 45.

Dathenus (Petrus), Driftig Predikant te Gent. VI. 213. VII. 15. - Komt herwaard over. 112.

Daun, Oostenrijksch Generaal, onder Maria Theresia. XII. 12.

Dauphiné in 1349 met Frankrijk vereenigd. IV. 343. - Oorsprong van den naam. ald.

David, Zoon van Filip van Bourgondië, Bisschop van Utrecht. IV. 166, 169. - Moeilijkheden hem aangedaan door de Brederodes. 201 v., 235 enz.

(*) Wagenaar, V. 111-119, noemt hem van Ham.

[p. 42]

David Joris, Dweeper. V. 107.

Davoust, Fransch Veldoverste van Napoleon. XII. 121 v.

Decreet der Loevesteinsche Vaders. Hatelijk pamflet van 1672. IX. 262. X. 282.

Deensche Regeering in Nederland (?). I. 162-166. XIII. 120. Z. Noormannen.

Deisen, deinzen, deister. I. 342.

Deïsterij (Arminianerij leidt tot). VIII. 186, 247.

Delft. Gebouwd door Godevaart met den bult. II. 29. - Hij aldaar omgebracht. 30. - De stad verzet zich tegen Albr. van Beieren; wordt belegerd en gestraft. 196-200. - Nieuwe wederstand. 200. - Oproer onder Filip van Bourgondië. IV. 104. - Springen van den kruidtoren aldaar. IX. 113. - Willem III tot Stadhouder uitgeroepen, 228. - De regeering veranderd. X. 33.

Delfische drievoet. Aanspeling daarop. IV. 279, 369.

Demerary genomen door Engeland, 1796. XII. 275.

Democraten, Aristocraten, en Stadhoudersgezinden. Hunne onderlinge betrekking. XII. 65, 151, 180-184, 204 aant.

Denain (Slag bij) XI. 42.

Denemarken. IV. 146 v., V. 93-102. Z. ook Christiaan en Frederik. - (Koning Christiaan) wil eene verzoening tot stand brengen tusschen Filip II en de Nederlanden. VII. 139. - Verbond van Nederland met den Koning van Denemarken in 1625. VIII. 108. - Geschil met Denemarken. 170. - Verbindt zich met Nederland tegen Engeland. IX. 75. - Bijgestaan door Nederland tegen Zweden. 99. - Wil niet bijspringen tegen Karel II. 151. - Belooft hulp tegen den Bisschop van Munster. 162. en sluit zeven tractaten te gelijk met de Staten. ald. - Is mede in de quadruple alliantie. 174. - Is verbonden met onzen Staat onder Willem III. X. 47, 52, 61, 64, 160. - In oorlog met Engeland. XII. 110, 117.

Denen. I. 44, 61, 99, 102 v. Z. ook Noordsche zeeroovers, en Noormannen, en Deensche regeering.

Denis (Slag bij St.), 1678. X. 80, 260 v.

Desprez. Z. La Bourdonnaye.

Destarbenzen. XIII. 165 v.

Dettingen (Slag bij). XI. 90 v.

[p. 43]

Deventer aan de Spaanschen verraden door Stanlei. VII. 133. - Verzet zich tegen het Regeerings-reglement van Willem III. X. 72. - (Conventie bij de Stadsregeering aldaar. XII. 131 v.)

Diana, plaats, (Vianen). I. 227.

Diaz, Biechtvader van Koning Karel II van Spanje. X. 191.

Die of tie, diest, dissel, dief, duiken, disch. I. 342.

Diederik (voor sleutel). Z. Dietrich.

Diederik. Graaf, onder Karel den Groote. I. 84, 87. - Anderen in de 9^de eeuw. I. 158, 190 v.

Diederik of Diedryk I, Graaf van Holland. I. 170 v., 184, 186, 190 v., 201. II. 317. (veel of alles nopens hem is onzeker. XIII. 127-163.)

Diederik II, Graaf van Holland. I. 187 v., 191 v. - Met hem begint eigenlijk de geschiedenis der Graven van Holland. 194. II. 1. - Begiftigd door Keizer Otto III. I. 181 v. en door Koning Lotharis van Frankrijk. 200 v. - Schoonzoon en opvolger van Wichman, Graaf van Gent. 203. - Zijne vrouw Hildegaarde. ald. - Begiftigt nevens haar de kerk en abtdij van Egmond. ald. II. 1. - Bedwingt de Friezen. 1 v. - Sticht een klooster te Rhijnsburg. 2. - Strijdt in Duitschland tegen de Hunnen. ald. - Sterft. 989 (of 988). 5, 318.

Diederik III. Wordt Graaf. II. 6. - Sticht of herbouwt Durfos of Dordrecht en oorlog hierover, waarin hij triumfeert I. 207. II. 9 v. - Zijne gemalin Odelhilde (Z. op O.) - Hij doet bedevaart naar het H. Graf. 13. - Sterft, 1039. ald.

Diederik IV. Wordt Graaf. II. 13. - Zeeland hem betwist. 17 v. - Dordrecht hem ontnomen door Keizer Hendrik III. Hij slaat den Keizer en herneemt Dordrecht. 18-20. - Noodlottig steekspel te Luik. 20. - Dordrecht hem weêr ontnomen - door hem hernomen - doch hij sneuvelt aldaar, 1049. 21.

Diederik V. Wordt Graaf, 1061. II. 24. - Draagt zijne goederen op aan den Bisschop van Utrecht. 25. - Herneemt dezelve. 32. - Trouwt Adelheide of Odelheide van Saxen. ald. - Sterft, 1091. ald.

Diederik VI. Wordt Graaf. II. 37. - Valt in Friesland. 39. - In Kennemerland. ald. - Moet Friesland afstaan aan zijn broeder Floris (de Zwarte). ald. - Doet bedevaart naar

[p. 44]

Palestina. 44. - Draagt de Egmonder en Rhijnsburger kloosters op aan St. Petrus. ald. - Zijne bemoeyingen met Utrecht. 44-49. - Zijne gemalin Sofia. 45. - Zijne kinderen. 50. - Sterft, 1157. ald.

Diederik VII. Wordt Graaf. II. 64. - Oorloogt met Vlaanderen. 65. - Draagt de leenhulde van Zuid-Holland op aan den Hertog van Brabant. 66. - Twist met zijn broeder Willem. 67 v. - Zijne gemalin, Adelheide van Teisterband. ald. - Oorlog met den Bisschop van Utrecht, enz. 74. - Wordt gevangen. 75. - Ontslagen. 76. - Sterft, 1203. ald.

Diederik Bavo (Bavo's zoon. Z. II. 321.), Graaf van Bodenlo. Beoorloogt Graaf Diederik III, doch wordt van hem verdreven. I. 207. II. 7-12.

Diederik van Holland, Bisschop van Utrecht. II. 69. - Sterft. 70.

Diederik van der Are, Bisschop van Utrecht. II. 70. - Vijandig aan Graaf Diederik VII. 72-76, 91-93. - Hoe geprezen door Beka. 72, 75.

Diederik van Haarlem. Edelman, onder Eloris V. II. 266, 270.

Diepenhout (Rudolf van), Bisschop van Utrecht. IV. 109 v., 153.

Diest (Jan van), Bisschop. Overlijdt 1340. III. 93, 115.

Dietrich (Hoogd. voor looper, sleutel). I. 226.

Dietz, Diest, dier, dissel, disselboom (enz.). Z. Die.

Dinant, wegens wederspannigheid tegen Filip van Bourgondië, verwoest. IV. 180 v.

Diocletianus. I. 49.

Diplomata. Z. Charters.

Directoire in Frankrijk. XII. 102 (enz. -) 109.

Dirksen (Willem); (Brederode). IV. 299.

Dirksen (Cornelis). Slaat den Graaf van Bossu. VI. 164.

Dispargum. I. 58 v.

Disputatie (Haagsche), tusschen Arminius en Gomarus. VIII. 13.

Doctores in de Medicijnen. XI. 184 v.

Dodo. Z. Berwold.

Dodt van Flensburg. XIII. 116.

[p. 45]

Doele, Doelisten, te Amsterdam. XI. 139, 146, 175-177.

Does (Slot te), vernield door Jan van Beieren. IV. 73.

Does (Jonkhr. Jan van der), Janus Dousa. Bevelhebber over het krijgsvolk te Leiden in 1574, en beschrijver van dat beleg in Latijnsch dicht. VI. 174, 267 v., 295. - Latijnsch gedicht van hem op Graaf (Kon.) Willem II. II. 157 v., vertaald door Mr. J.G. la Lau. 339 v. - Spreuk van hem. III. 176. Z. ook Dousarum.

Does (Jonkhr. Pieter van der), Nederlandsch Vlootvoogd. VII. 195.

Does (Simon van der), Schepen te Amsterdam, 1650. IX. 19.

Doggersbank (Slag op), 5 Aug. 1781. XII. 48 v.

Dolfijn. Z. Dauphiné.

Dolhain (Heer van), Eerste Admiraal der Watergeuzen. VI. 116. - Afgezet. 117.

Domania, domeinen. I. 115, 332 enz.

Dominium feudale. I. 313.

Dominicus (S^t.), 1216, Patroon der Inquisitie. II. 122 v. V. 207.

Dominicanen, rechtzinnig in de leer der predestinatie. VIII. 179.

Donativa. Verplichte opbrengsten aan den Leenheer. III. 68, 87.

Donderbeitel. X. 214 (aant.).

Donderdag (Witte en groene). III. 256.

Donellus, Prof. Jur. te Leiden. Afgezet. VII. 142, 269.

Donia, Friesch gecommitteerde ter Staten Generaal, opent de Groote Vergadering, 1651. X. 39.

Doop. I. 67, 291, 292. Z. ook Cognatio spiritualis.

Doopsgezinden, beschermd door Willem I. VI. 211. - Wan-leer bij hen. VIII. 207. Z. ook Mennoniten.

Doorn (Een) in 't oog. IV. 368.

Doornik ingenomen door Parma. VII. 42.

Doorninck (Mr. J. van). XIII. 87, 185.

Doove lonten. VI. 130, 265.

Dordrecht, vroeger Durfos? Z. Durfos. - Over de naamsafleiding. XIII 207-209. - Oudste stad van Holland. I. 207. - Oorlog over haar tusschen Graaf Diederik III

[p. 46]

en den Utrechtschen Bisschop, enz. II. 9 v. - tegen Graaf Diederik IV. 19 v. - Koopstad. 227. - Twist over de rechtsoefening aldaar. 290-302. (Z. Aloud.)- Ontfangt het stapelrecht en andere voorrechten. III. 88 v. - Verzet zich tegen Graaf Willem III, doch wordt bedwongen. 89. - Hoeksch oproer aldaar. IV. 28 v. - Neemt Jan van Beieren aan. 59. - Belegerd door de partij van Jacoba, doch ontzet. 66. Z. voorts 168, 201. - Synode aldaar gehouden in 1578. VI. 211 v. - in 1618. Z. Synode. - Oploop om Willem III Stadhouder te maken. IX. 89, 224-228. X. 34. - Geschil over de keus van Goê-mannen van den Achte. 115-119.

Dordrecht (Eiland van). Oudste zetel van het Graafschap Holland. I. 150. - doch niet het beginsel van Holland. 207.

Dorestadum. Z. Duurstede.

Doria. Z. Auria. Z. ook VII. 176.

Dorp (van), Luitenant Admiraal. Slachtoffer eener cabale gemaakt. VIII. 137 v.

Dorp (van) van Maasdam, President van 't Hof, bij het proces van Buat. IX. 282 v., 326 v. - Commissaris wegens Holland bij de Noord-Hollandsche Synodes. 285. - Oordeelt dat de Wittsche regenten moeten aftreden, 1672. X. 32.

Dorth (Freule van), in 1799. XII. 335 v.

Dotal (regime). IV. 26.

Douay (Hoogeschool te) opgericht. VI. 26. VII. 258.

Doublet (F.), Ontfanger Generaal. VII. 125.

Dousa (Janus). Z. op Jan van der Does.

Dousarum Annales Holl. XIII. 127 v.

Dover (Lord). Z. Yorke.

Downing, Engelsch gezant in Nederland. IX. 157, 210.

Draaien der Regenten. XII. 65.

Draak bij de Gnostieken. Z. Slang.

Drachstett (F. von). Over de piek als krijgswapen. X. 299-301.

Drakenborgh (Prof.), Leermeester van Prins Willem IV. XI. 256.

Drenthe. Nederlandsch gewest. I. 249. - In opstand te-

[p. 47]

gen Bisschop Herbert. II. 45. - Niet toegelaten in de Groote Vergadering. IX. 43. Z. nog XIII. 185 v.

Dresden (Veldslag bij), 1813. XII. 124.

Dresselhuis (D^s. ab Utrecht), Aanmerkingen over Bilderdyks Eerste deel. XIII. 96 v.

Drie Provinciën in 1672-1674. VII. 6 aant. - Raadplegen over het al of niet en hoedanig weêr toelaten derzelve in de Unie. X. 53-55. Z. ook bl. 257.

Driel (G. van) bij Willem V. XII. 24.

Driemanschap in het Nederlandsch Staatsbestuur. XI. 24. XII. 81.

Drievoudig verbond, 1717. XI. 54 v.

Droogmaken der Hollandsche meiren. I. 25. - van de Haarlemmer meir. ald. en XII. 320.

Drost. I. 29.

Droste (C.) en zijne berijmde eigen-levensgeschiedenis. X. 290.

Drukfout bij Wagenaar. VIII. 78 aant.

Drukkunst (Uitvinding? der). IV. 112 v., 349 v.

Drukpers, gebreideld door Alva. VI. 117, 286.

Drusus. I. 23, 29. XIII. 178 v.

Dualismus. III. 251, 322.

Dubbele Ebbe. Z. op E.

Duifhuis (H.). Z. Duyfhuis.

Duim (Fred.), Geschiedkundig treurspel-rijmelaar. X. 241.

Duim, Tooneelspeler. XI. 173^(*).

Duinen. I. 22.

Duinkerken, 1637. VIII. 137.

Duins (Zeeslag voor), 1639. VIII. 145 v., 245.

Duist (J.), Burgemeester te Delft. (Loevensteiner). IX. 16, 33.

Duiten-muntrecht. IV. 185, 358.

Duitsche smaak in Geschied- en Letterkunde. II. 156 v. - Duitschers in de Nederlanden. IX. 91.

Duivenvoorde (Heer van), 1346. III. 151.

Duizendjarig Rijk. V. 90 v., 189 (XII. 125). Z. ook Chiliasmus.

(*) De verwijzing ald. ‘zie over Duim’ bedriegt. Z. bl. 195.

[p. 48]

Du mont. Z. op M.

Dumourier, Fransch Generaal. XII. 98 v., 233-238.

Duquesne, Fransch Vlootvoogd. X. 64.

Durfos. II. 9, 319 v. XIII. 203 v. (Z. Dordrecht.)

Dussen (van der), Conspirateur tegen Maurits. VIII. 98.

Dussen (Bruno van der), Burgemeester te Gouda. XI. 214.

Duurstede, Dorestadum. I. 102. XIII. 111 v., 121 v., 204 ond. aan, 207. Z. ook Wijk en Wicus portus.

Duval (J.J.T.). Zijne verhandeling over de Unie van Utrecht. VII. 225. XII. 248.

Duveke, Bijzil van Christiaan II van Denemarken. V. 96, 182 v.

Dux, Hertog. III. 253.

Duyfhuis te Utrecht en zijne partij. VII. 22, 113, 286 v.

Duyk, Raadpensionaris. VIII. 136.

Duyzenddaalders (Willem en Sibilla). XI. 165 V., 195.

Dwalingen in de Geschiedenis. Z. Opruimen.

Dwarsboomsloot, vergaderplaats der Remonstranten te Amsterdam. VIII. 28, 192.

[Dyk (A.A. van)]^(*), (Gewezen) Secretaris van Bleiswijk, zwager van Slatius, conspirateur tegen Prins Maurits. VIII. 98.

Dijken. Z. Bedijken.

Dykveld, Heer van Weede, afgezant van den Staat in Engeland. X. 128, 178, 182, 192.

Dijkwerkers (Hollandsche) in Vlaanderen. II. 60.

Dijler-schans. Z. Eilerschans.

(*) B. noemt den naam des mans niet, en moet in dat geheel verhaal - gelijk trouwens doorgaans - aangevuld worden uit Wagenaar.