Logo DBNL
Geschiedenis des vaderlands. Deel 13 (tweede stuk) (1853)

Geschiedenis des vaderlands. Deel 13 (tweede stuk)

(1853)–Willem Bilderdijk–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Vereenigd register der voornaamste in Bilderdyk's Geschiedenis des vaderlands behandelde personen en zaken, alsmede der verklaarde woorden.

De namen der behandelde personen, zijn met kapitale, - die van volken of plaatsen, met gespatiede, - de -woord-afleidingen of verklaringen, de boektitels en de woorden uit vreemde talen, met cursive letter gedrukt.

A.

Aa (C. van der). Partijdig Geschiedschrijver. I.215. XII. 336.
Aagten (St.). Zie Beverwijk.
Aalbrecht. Zie Albrecht.
Aardappelen. Ziel en lichaam verpestend. IV. 296.
Aardenburg in 1672. X. 10.
Aarlanderveen. I. 341.
Aarnout (Graaf). Zoon en opvolger van Diederik. II. 5. - Sneuvelt in een strijd tegen de Friezen. 6. - Zijne gemalin Luidgarde. ald. - Zijne drie zonen. ald.
Aarnout. Hertog van Gelderland. I. 240 v. - Mishandeld door zijn zoon Adolf, verkoopt zijn recht aan Filip van Bourgondië. IV. 203 v., 360 v.
Aarsbergen. Zie Alex. v.d. Capellen.
Aarschot. - (onder Karel V). Z. Croy.
Aarschot (Hertog van) (onder Filips II). Vliesridder. VI. 7. - Bestuurder van Brabant en Vlaanderen. 196. - Een latere. VIII. 125.
Aarssen (Franc. v.). VIII. 72.
Aarssen van Sommelsdijk, schoonzoon van J. Cats. IX. 44 v.
Abercrombie. Engelsch Generaal, 1799. XII. 108.
Aberdeen (Slag van). XI. 102.
Abotriten. Schlavenvolk, door Karel den Gr. aan de Elve geplaatst. I. 87, 99.
Accommodatie (Geest van), laakbaar. VIII. 160.
Accijnsen. IV. 359 v., V. 102, 190.
Achamoth (bij de Gnostiken), III. 268, 278(*), 280.
Achtenveertigers. Z. Doelisten.
Achterleenen, Achterleenman. I. 323, 338.
Ackersdijck (Mr.W.C.). II. 348. VI. 262. X. 219. XIII. 1, 103 v. 115.
Acta Pacificationis Coloniensis. Literatuur daarvan. VII. 228 v.
Acte van Consulentschap. Z. op C.
Acte van Navigatie. IX. 52, 182, 255 v. X. 151.
Acte van Seclusie. IX. (69) 85-93. - Hollands verdediging derzelve. 93 v. - De acte dood en te niet verklaard. 122.
Actiehandel. XI. 223.
Ada van Schotland, gemalin van Graaf Floris III, 1162. II 52. Z. nog 68, 71, 223.
Ada, dochter van Graaf Diederik. VII 76. - Na haar vaders dood, door hare moeder Adelheide overhaast uitgetrouwd aan Lodewijk, Gr. v. Loon (of Los). 80-82. - Onvoegzaamheid en onwettigheid van dit huwlijk.86-90. - Zij vlucht naar den Burg van Leiden, 84. - wordt naar Texel gevoerd, 84 v. - en naar Engeland, 86. - teruggegeven aan haren Gemaal, 106. - overlijdt. 112. - Behoort niet in den rij der Hollandsche Vorsten. 113 v.
Adel, Edelen. I. 108, 303, 316. III. 70 v. 254. (Z. voorts Adelen en Edelen.)
Adela, dochter van Robert de Fries en Gertrude v. Saxen, huwt aan Koning Kanuut van Denemarken. II. 32.
Adelbold, Bisschop van Utrecht, beoorloogt Graaf Diederik III over het eiland Merwede. II. 8 v.
Adelen. Geschiedde niet door de Holl. Graven. II. 241.
Adelheide van Gelder, gemalin van Gr. Willem I. II. 72.
Adelheide of Adelhilde, gemalin van Gr. Diederik III. Z. op Odelhilde.
Adelheide van Saxen. Z. op Odelheide.
Adelheide van Teisterbant, gemalin van Gr. Diederik VII. II. 67. - Overwint zijn broeder Willem. 68. - Tracht hem uit te sluiten van de opvolging in het Graafschap. 78-102 v. (Z. Ada.)
Adgillus, Friesch Koning. I. 70 v.
Adingen (Zeger van) gedood door Hertog Aalbrecht. IV. 23.
Admiraal, Ammiraal, Amiraal, Admirant. III. 230.
Admiraliteit. Opgericht door Hertog Maximiliaan. V. 119 v. - Te Hoorn opgericht door Leicester, VII. 175. - Vijf admiraliteiten opgericht onder Maurits. 190.
Admirant van Arragon. Z. Mendoza.
Adoha, Jus adohae. III. 92, 237.
Adolf van Bergen, maakt vergeefs aanspraak op Gelderland. I. 240.
Adolf van Nassau, Keizer. Mengt zich in den twist van Floris V met Wyt (Gui) van Vlaanderen. II. 209, 221.
Adolf, zoon van Aernout, Hertog van Gelderland. Verstoot zijn vader van de regeering: dit en de gevolgen hiervan. I. 241 v. IV. 203 v., 225 v., 360 v. XIII. 1, 182.
Adolf van Nassau, broeder van Pr. Willem van Oranje. Sneuvelt bij Heiligerlee. VI. 101. VIII. 254 v. - Gedenkteeken voor hem opgericht. VI. 256.
Adonihiram. Bij de Tempeliers. III. 247. - Bij de Vrijmetselaars. 250.
Adriaan Florisz oon van Utrecht (Paus Hadriaan VI). Leermeester van Karel V. V. 3. - Geniet zijn vertrouwen. 23, 227. - Onderkoning in Spanje. 24, 228 v. - Moet onderdoen voor den opstand, 25 v., 231. - Groot-Inquisiteur in Spanje. 219. - Paus. 33. - Bekrachtigt het invoeren der Inquisitie in Nederland, 1522. 213(*). - Sterft. 36.
Adriaanse, recitateur te Amsterdam. XI. 173.
Advocaat (Plicht van den). VI. 85.
Advocaatschap van Holland. VII. 99, 262.
Advocati Ecclesiarum (et Subadvocati). XIII. 1, 136-147. - De Hollandsche Graven waren Advocaten der Egmondsche Kerk. ald.
Advysen van B. Voorda en J. Valckenaer tegen Pr. Willem V, en van J.V. alleen tegen v.d. Spiegel; dat tegen Willem V weêrlegd door H. Tollius (niet door Bilderdijk). XII. 301, 305-307.
Aer, d.i. over. I. 341.
Aernout van Gelderland. Zie Adolf, en XIII. 1. 181.
Aerssen. Z. Aarssen.
Afdanken van krijgsvolk onder Willem III. X. 85 v., 120 v. - (Onder Willem II. Z. Vermindering.)
Aflossing van Holl. Schuld (door B. afgekeurd). XII. 41 v.
Afrikaansche Maatschappij van Koophandel te Embden. X. 94.
Aftocht der Engelschen in 1795. Zie op E.
Afval der Nederlanden van Spanje. Z. Afzweering.
Afzetten van Vorsten door de Pauzen. II. 332-335. - Afzetting van Kon. Jacobus II van Engeland. X. 274 v.
Afzweering van Filips II. Hare rechtmatigheid onderzocht. VII. 31-37, 230-232. XIII. 1, 16 v.
Agnes, Keizerin-moeder en voogdes van Keizer Hendrik IV, beoorloogt Holland. II. 22. - Afgezet. 24.
Agnes v.d. Sluis. Z. op Sluis.
Agricola (Rudolf en Johannes). V. 243. - Rudolf. VIII. 261.
Aides (subsides). III. 68.
Aikin (Mevr. L.), Geschiedenis van Koning Karel I. XII. 195. [De Nederlandsche vertaling is niet uitgegeven.]
Aise. (Iemand op zijn aise zetten.) VI. 222.
Aitzema. Remonstrant. VIII. 111 (aant.) (Veelmalen wordt A. bloot als autoriteit aangehaald.)
Aken (Vredehandel en vrede te). XI. 117. 127, 134 v., 250.
Alarik bemachtigt Rome en Gallië. I. 56.
Alba (Hertog van). Z. Alva.
Albemarle. Engelsch Admiraal onder Karel II. IX. 167.
Albemarle (Graaf v.) onder Willem III. IX. 167.
Albergaria; jus albergariae. II. 116.
Alberoni. Kardinaal, Spaansch Staatsminister. IX. 56, 57
Albert, Keizer van Oostenrijk. III. 71. - Komt naar Holland om Jan II te verdrijven, doch verdraagt met hem. 18-20.
Albert of Albrecht van Beijeren doet zich bij de krankzinnigheid van zijn' broeder Gr. Willem V gelden als Ruwaard, Toeziener en Beschermer der Landen. III. 182-189, 258-266. - Koopt zijne broeders Lodewijk en Otto af. 189-194. - Is den Hoekschen genegen. 195. - Delft staat tegen hem op, en wordt belegerd en gestraft. 196-200. - Mengt zich in de Geldersche twisten. 201-v. - Verkrijgt verlei als Graaf, doch neemt nog dien titel
niet aan. 203. - Twist met Utrecht. 207 v. - Met Brabant. 209. - Bewegingen onder hem in Holland. 210. - Bemiddelt de Vlaamsche onlusten. 213. - Volgt zijn broeder op als Graaf. IV. 1. - Zijne huwlijken en kinderen. 1-3. - Weduwnaar van zijne eerste vrouw, verslingert hij zich aan Aleid van Poelgeest. 3. - Staatkundige gevolgen hiervan, die haar dood te weeg brengen. 3 v. - Hertrouwt met Margaretha van Kleef. 6. - Zijne Friesche oorlogen (Z. Friezen.) - Verzoent zich met zijn' zoon. 10. - Gestadig om geld verlegen. 17 enz. - Schenkt en verkoopt kwistig privilegiën. 17, 23 (339), en beoorloogt zijne rentmeesters. 18 v. - Sterft. 22. - Zijn karakter. 22 v. - (een bastaardzoon van hem. 66.) - Zijne stichtingen in 's Hage. 340.
Albert II Keizer, 1439. IV. 147. - Sterft, 1440, ald.
Albert van Saxen, Veldoverste onder Maximiliaan. IV. 284, 301 v. - Vorst of Erfgouverneur van Friesland. 315 v. - Overlijdt. 319.
Albert (Aartshertog van Oostenrijk). Komt als Landvoogd in de Spaansche Nederlanden, 1596.VII.185. - Trouwt Isabella van Spanje. 191. - Aanvaardt met haar de regeering. 195. - Belegert Ostende. 196, 199. - Verliest den slag bij Nieuwpoort aan Maurits. 197 v. - Doet voorslagen aan de Staten bij het einde van het Bestand. VIII. 95. - Sterft, 1621. 96.
Albertina Agnes van Nassau, dochter van Fredrik Hendrik, trouwt den Stadhouder van Friesland, en is stammoeder van het later Stadhouderlijk en nu Koninglijk Huis. IX. 31. - Haar moedig gedrag in 1672. 322.
Albyville, Gezant van Jacobus II in Nederland. X. 138.
Aldegonde. Was hij de opsteller van het Compromis der Edelen? VI. 46. - Verontschuldigt de beeldstormerij. 233, 308 v. - Verschijnt op d. 12 Julij 1572 op de eerste vergadering der vrije Holl. Staten, als Gelasligde van Willem I. 145. - Wordt gevangen genomen door D. Fredrik van Alva, 1573. 164. - gelost, 1574. 168. - bezorgt Professoren aan de nieuwe Leidsche Hoogeschool. 177 v. - Tracht vergeefs het Duitsche Rijk ter gunste der Nederlanden te bewegen, 1578. 209, 283. - Keurt den scherpen toon van Willems I (1580) Apologie af. VII 28 (aant.) - Door Willem I tot Burgemeester van Antwerpen aangesteld, 1581. 69. - Moet die Stad opgeven aan Parma en geraakt daardoor buiten staatsbe-
drijf. 92. - Neigt om te verdragen met Parma en Filip. 93. - Zijne verhouding tot Oldenbarneveld na den dood van Willem I. 85, 94, 298. VIII. 61, 232. - Vergeleken bij Mornay du Plessis. VII. 298. - Door Maurits afgezonden naar Oranje, doch vergeefs. VII. 245. - Sterft, 1598. VII. 297. - Over zijne aangevangen Bijbelvertaling, ald. en X. 302. - Over zijne Psalmberijming. VII. 297. - Z. nog over hem ald. en X. 303. - Zijn broeder. Z. Toulouse.
Aleid, zuster van Willem II, Koning en Graaf, gehuwd aan Jan van Avennes, moeder van Jan van Henegouwen (Jan II), Voogdes van Floris V.I. 265, 272. II. 126, 135, 164. - Ontzet van de voogdij. 166 v.
Aleid van Poelgeest, bijzit van Hert. Albrecht, vermoord door bedrijf van zijn zoon. IV. 3 v.
Alemannen (dezelfde met de Suevi). I. 39.
Alençon (Hertog van). Z. Anjou.
Alewyn (Z.H.) Zijn lof. VIII. 290. - Zijne parodie op een schimpdicht van Vondel. Z, Geuze - Vesper.
Alexander III, Koning van Schotland. II. 222 v.
Alexander VI, Paus. Zijne verdeeling der onbekende gewesten. V.34, 180 v. - Hij staaft de Inquisitie in Spanje. 216.
Alexander, Keizer van Rusland. XII. 110, (118), 122.
Alfonsus II van Spanje, noodigt Karel de Gr. tot hulp tegen de Mooren. I. 81.
Algemeene Protestantsche Kerk. XII. 216.
Algemeene Staten. Z. Staten der Nederlanden en Staten Generaal.
Algemeene Vergadering (in 1716-1717). Onvruchtbaar. XI. 53 v.
Algiers. Ongelukkige tocht derwaart van Karel V. V. 126, 127.
Algiers (Dey van) in 1816. VI. 300 v.
Alkemade (Floris van) in 1421. IV. 88.
Alkemade (Corn. v.) aangehaald en gehekeld. II.256, 345. - met lof aangeh. V. 235.
Alkmaar ingenomen en geplunderd door de Friezen. II. 39. - Wederom. 56. - Het Stadhuis aldaar gebouwd door Gr. (Kon.) Willem II. 254. - Oproerig tegen
Filip van Bourgondie. IV. 101. - Gestraft. 102. - Verkrijgt vergiffenis. 167. - Neemt deel in den opstand van 1491, en wordt daarvoor gestraft. 293-302. - Vruchteloos belegerd door D. Fredrik van Alva. VI. 161-163, 267. - Kerkgeschillen aldaar, door Venator, in 1609, 1610. VIII. 14, 15, 190.
Allart (J.). XII. 319.
Allodiale goederen. I. 303.
Almanza (Slag bij). XI. 31.
Almonde. Holl. Admiraal, in 1692. X. 163.
Aloud, Balliuw van Dordrecht onder Gr. Jan I. II. 290 v. - Doodgeslagen. 302.
Alphen (Hieron. v.), aangehaald en geprezen. III. 312, 318. (XII. 235-238.)
Alphen (H. en D.F. van). Hunne betrekking tot R.M. van Goens. XII. 160, 161.
Alstorphius (Joh.) X. 213.
Altesse (Titel van) door Frankrijk gegeven aan Fredrik Hendrik. VIII. 136. IX. 306.
Altena (Slot van). IV. 5 v.
Alva (Hertog van) of Alba onder Karel V. V. 40, 135, 148. - onder Filip II. VI. 8, 12, 67, 77. - Komt met een leger in de Nederlanden. 81 v. - Doet Egmond en Hoorne (enz.) gevangen nemen en te recht stellen. 83. - Stelt den Raad der beroerten in. 84. - Weerstaat den aanval van den Prins van Oranje in 1568. 99-106. - Begiftigd door den Paus. 97, 106. - Richt zich een standbeeld op. 106 (z. 171). - Zorgt voor de Justitie. 106-109. - Wil de belastingen verzwaren en de beden afschaffen: moeilijkheden hierover. 109(enz.) - 124. - Zijn gedrag wordt afgekeurd in Spanje. 135 v. - Hij keert derwaart terug. 165-167. - Z. nog over hem 266, en vooral VIII. 256-259. - Zijn zoon D. Ferdinand. VI. 83. - Zijn zoon D. Frederik. Z. op Frederik.
Alven (Ons Patroon van). VI. 241. VII 282-284.
Alvensleben, Pruiss. gezant bij den Staat. Heult na 1787 met de Prinses v. Oranje. XII. 86. - Een hatelijk opstel van hem, verkeerdelijk toegeschreven aan den Griffier Fagel. 87, 225.
Amb, Ambt, Ambacti. I. 300 v.
Ambachts-leenen, Ambachts-heerlijkheden. I. 326.
Ambacht (voor kerkelijke eeredienst). XI. 69 aant.
Ambassades in de xviide eeuw. VIII. 112.
Ambassadeur van Frankrijk in den Haag onder Lodewijk XIII. VIII. 106 v.
Amboina. Zaak van Amboina, 1623. VIII. 107. IX. 53, 84, 89.
Ambten in de Holl. Steden. XI. 123 (enz.)
Amelia (Gravin) van Solms. Trouwt met Fredrik Hendrik. VIII. 100. - Mede-voogdes over haren kleinzoon Willem Hendrik (Will. III.) IX. 121 v., 164, 288. (Z. ook 305 aant.)
Amelot de la houssaye. Zijne Mémoires. IX.H76 287, 302, 305. X. 286 v.
Amelot, Fransch Ambassadeur in Zwitserland. X. 170.
Amerika. Z. Noord-Amerika.
Amerongen, Geldersch Staatslid ten tijde van J. de Witt. IX. 83.
Amiens (Vrede van). XII. 110.
Amiraud, Fransch Herv. Hoogleeraar. VIII. 184 v.
Ammianus marcellinus aangehaald en verklaard. I. 37.
Amnestie na den dood van Willem II. IX. 44.
Amnestie onder Prins Willem IV. XI. 140.
Amstel (Gozewyn van), Bisschop van Utrecht. II. 149.
Amstel (Gysbrecht van). Gemengd in de zaken van het Utrechtsch Bisdom. II. 121, 149. - Overwonnen en vernederd door Bisschop Otto. III. 150. - Aan het hoofd der muitende Kennemers. 169 v. - Verkrijgt het slot te Vreeland. 171. - Overwonnen en vernederd door Floris V. 197 v. - Wederom begunstigd, Raad en Ridder gemaakt. 198. - Wrokt tegen den Graaf. 233 v. - Neemt deel in het verraad tegen hem. 245-252. - Ontvliedt 261. - Zie ook nog 336 v. - Zijn broeder Aarnout. 197.
Amstelveen, 1650. IX. 19. - In 1787. XII. 78.
Amsterdam. Brand aldaar in 1421. IV. 86. - Ten tijde van Filip van Bourgondië minder dan Haarlem en Delft. 103. - Hoeksche onlusten aldaar. 149 v. - Krijgt een steenen muur. 303. - Bestookt door Karel van Gelder in 1512. V. 7. - Wederdoopers oproer aldaar. 84-89. -
Altijd in de contramine. VI. 55. - ‘De vier elementen aldaar gecorrumpeerd’ in 1540. 308. - Opschudding over de Godsdienst. 66. - De stad gekweld door Henrik van Brederode. 74-78. - Wil zich niet voegen onder Pr. Willem I. 203. - Mislukte aanslag op de stad. 207 (282 v.) - De stad geeft zich over onder beding, 207. - doch welk geschonden wordt en de Godsdienst en, regeering veranderd. 210. - De Satisfactie vernietigd. VII. 31. - Verzet zich tegen de opdracht der Graaflijkheid aan Willem I. 75 enz. - Dringt op vrijen uitvoer van levensmiddelen. (Z. Uitvoer.) - Vijandig aan Leycester. 108 v., 122, 150. - Anti-arminiaansch. VIII. 15, 22-29, 34 v., 98, 191 v. - Verandert te dezen opzichte. 111. - Gevolgen hiervan. 114-121. (Ook het Athenaeum. 121.) - Aanmatiging van het gerecht aldaar. 138 v. - Weigert eene bezending van de Generaliteit te ontfangen. 140-143. - Wil den toevoer van ammunitie aan den vijand niet nalaten. 144 v. - Ongenoegen daarover met Fred. Hendrik, ald. - Gedrag ten tijde van Willem II en jegens hem, en gevolgen daarvan. IX. 11-21, 33, 45. (Z. ook bl. 242-246 en XI. 260.) - Begunstigt het Engelsch Parlement. IX. 48 v. - Oproer en slachting aldaar. 59. - Verleent amnestie! 59. - De Burgerij verklaart zich voor Willem III. 232. - De Regering roemt hare bescheidenheid, zedigheid en inschiklijkheid! 243. - Wil de overdreven eischen van Lodewijk XIV niet toegeven. X. 8. - De regeering aldaar veranderd. 34. - Wil Naarden niet versterkt hebben. 86. - Verzet zich tegen de wapening van 1683 en heult met d'Avaux; de papieren der stad verzegeld, enz. 96-102, 106. - Verzoent met Willem III. 106. - Wil krijgsvolk afgedankt hebben. 120 v. - Woelt tegen den Raadpens. Fagel. 129 v. - Tegen Willem III over de nominatie van Schepenen. 152-158. - Beroerten in 1748. XI. 124-145. - Blijvende verdeeldheid en hatelijkheid. 145-147, 178 v. - Dringt Prinses Anna om bescherming van den vrijen handel. XII. 14-16, 19. - Begunstigt de afgevallen Noord-Amer. Staten en brengt de Republiek in oorlog met Engeland. 44-47. - Onlusten aldaar in 1787. XII. 74, 75. - Wil zich verdedigen tegen de Pruissen en Willem V. 77. - Moet het opgeven. 78. - en capituleert. 78, 207, 8, 7, 8.(*) -
De Stad onneembaar? IX. 20. XI. 260. XII. 348. - Amsterdamsch burgerrecht. X. 127.
Amsterdam (Nieuw), in Noord-America. Door Karel II ons ontnomen. IX. 149.
Anastro (Gasp. d'). Opstoker van J. Jauregui. VII. 46 v.
Andreae (Mr. D.H. Beucker). VI. 240. X. 242 aant. XII.167.
Andries van Kuik, Bisschop van Utrecht, ten tijde van Graaf Diederik VI. II. 41, 44.
Andwerpen. Z. Antwerpen.
Anglen. I. 70. XIII. 1, 105, 201.
Anglomanen. XII. 45.
Anjou (Hertog van). Wil zich de Nederlanden wel aantrekken. VI. 139, 203, 2O9. (VII. 287.) - Neemt de regeering aan. 214. VII. 37. - Op zeer beperkte macht. 215. 38-41. - Wordt gehuldigd. 43. - Zijn mislukt huwlijk met Kon. Elisabeth van Engeland, ald. - Maakt zich weldra verdacht en gehaat. VI. 216 v. - Werpt het masker af, VII. 51-56. - doch zijn aanslag mislukt. (Z.Antwerpen en Furie.) - Zijne verlegenheid, en nieuwe onderhandelingen met hem. 56-59, 65-67. - Hij sterft. 67. Zie nog 289 v.
Anjou (Hertog van), Filip V van Spanje. X. 194, 195, 200.
Anna van Bretagne, gemalin van (Maximiliaan - van) de Fransche Koningen Karel VIII en Lodewijk XII. IV. 284, 286, 305 v. aant., 311.
Anna van Buren, gehuwd in 1551 aan Pr. Willem van Oranje. V. 156.
Anna van Saxen, Willems tweede gemalin. VI. 26. - Hij scheidt zich van haar. 189.
Anna (Prinses van Engeland), dochter van Jacobus II, gehuwd aan Prins George van Denemarken. X. 128. - Verliest haren vader. 142. - Vruchtbaar in kinderen. 269. - Koningin. XI. 1. - Door B. ongunstig beschreven. 5 v., 38, 49. - Verlaat de Whigs voor de Tories. 37. - Sterft in 1714. 49. - Begunstigde den Eng. Pretendent. 50. Anna (Prinses) van Engeland, gemalin van Pr. Willem IV. Trouwt. XI. 77. - Hare kinderen. 121, 127. - Is onder de minderjarigheid van Pr. Willem V Gouvernante. XII. 1-16, 29, 137. - Overlijdt, 1759. 21. (Zie ook V. 195. XII. 29, 129.)
Annales Fuldenses. Z. op de F.
Anno, Aartsbisschop van Keulen. II, 22, 24.
Anonymus Ravennas. I. 43. XIII. 1, 105.
Ansfried, Bisschop van Utrecht. II. 7 v.
Anson, Engelsch Admiraal. XI. 79 aant.
Antonides van der Goes. Zijn gedicht op de Haze. IX. 213. - Op Kievit. 283. - Op de Gebr. de Witt. X. 29.
Antonio, Pretendent van Portugal. VII. 50.
Antony, Hertog van Brabant. IV. 37, 38.
Antony, Bastaart van Filip van Bourgondië. IV. 222.
Antwerpen. Verbrand door de Denen, 837. I. 103. - Later bloei der stad. 284-286. - Aangevallen door Marten van Rossem. V. 129 v. - Door Toulouse. VI. 76. - Mishandeld door de Spaansche soldaten. 196 v. (Z. Spaansche Furie.) - Oproer over de religie. VII. 15. - Aanslag van Anjou (Fransche furie). 51-56. - Wordt bedreigd door Parma. 60. - Aldegonde er Burgemeester. 69. - Belegerd door Parma. 84, 91 v. - Overgegeven. 92. - Kan niet aangevallen worden door Maurits, 1605. 202. - Noch vermeesterd door Fredrik Hendrik, 1638. VIII. 145. - De Prinsen van Oranje, Erf-Burggraven van Antwerpen. IX. 254.
Anzelmus, Abt van Egmond. II. 37.
Apocalypsis. Z. Openbaring.
Apologie van Pr. Willem I. VII. 28 v. IX. 298-300. - van Mr. P. Ardes. X. 292.
Appanagie, apanagie. II. 15 v., 321.
Appèl. VI. 118, X. 263 v.
Appelman, Burgem. van Amsterdam in 1688. X. 136.
Appius, Colonel, beschuldigd na den slag bij Fontenoy. XI. 240 v.
Aquitanië (d.i. Gallie bezuiden de Loire), afgestaan aan Alarik, onder Honorius. I. 57. - Betrekking van Aquitanië tot Teisterband. Z. op dat woord.
Arborichen. Z. Armoriken.
Are (Graaf Gerard van der), Broeder van den Utr. Bisschop Diederik. II. 91, 97.
Arena, Macaronisch dichter. V. 191.
Arenberg (Graaf van). Onder Filips II Stadhouder over Friesland, Groningen, enz. VI. 14, 71, 74 v. - Sneuvelt bij Heiligerlee. 101.
Arend (Dr. J.P.). Zijne verdediging van Don Carlos. VI. 262. - Onbillijk jegens Bilderdijk's Gesch. des Vaderl. XIII. 1, 81 v., 128, 130, 134.
Arendsberg (Herman, Heer van), Voogd van Hadewich van Richem. II. 41 v.
Argyle (Graaf). Zijn mislukte opstand tegen Kon. Jac. II. X. 123.
Argyle (Hertog van). Engelsch Veldheer onder George I. XI. 51.
Aristocraten. Aristocratie, Aristocratische geest en overmoed der Nederl. Staats- of Stedelijke Besturen. I. 145. VII. 95. VIII. 216. IX. 2, 37. XI. 1, 137, 153, 178 v. XII. 4, 5, 38 (enz. tegen Willem V). - Z. ook Loevesteinsche factie.
Arkel. - Geslacht van Arkel. III. 116, 200. IV. 18, 30.
Arkel (Heer van). Bergt de kinderen van den omgebrachten Floris V. II. 253.
Arkel (Jan van), Bisschop van Utrecht, III. 116 v. - Valt in Holland, 1348. 150. - Verplaatst naar Luik, 1364. 207. - Zijn broeder Robert. 116.
Arkel (Otto van). III. 200 v., 266. IV. 19.
Arkel (Jan van), (Zoon van Otto,) Heer van Gorinchem enz. III. 201. IV. 3 v., 15, 18-22, 29-33, 39-43.
Arkel (Willem van), (Zoon van Jan v. A.). IV. 31 v., 39, 60 v. - Sneuvelt, 1417. 61.
Arkel (Jan van), Schout te Dordrecht, vermoord in 1402. IV. 28 v.
Armada (Spaansche). Z. Onverwinnelijke Vloot.
Arminius (Jacobus), Predikant te Amsterdam. Professor te Leiden, 1603. VIII. 8. - Zijne gevoelens en twist met zijnen ambtgenoot Gomarus. 8, 9-14, 200-203.
Arminianen uit den aart Aristocratisch. VIII. 12. - Paus-of Spaanschgezinden genoemd, 16. - Z. voorts Remonstranten.
Arminianismus vóór Arminius. VII. 23.
Arminianismus in den grond Socinianismus (enz.). VIII. 186, 210, 247 v.
Armoriken, zeekustbewoners. I. 46, 58.
Armwezen, kwalijk voor Armen-wezen. XII. 164 aant.
Arnauld (Ant.). Zijn lasterschrift op Willem III. X. 291.
Arnold, Verkoren Bisschop van Utrecht. II. 69 v.
Arnold of Arnout v. Gelderland. Z. op Aernout.
Arnulf (of Arnout), Koning van Duitschland, 888. - Keizer, 896. I. 167, 179.
Arrest (Recht van). V. 160, 197.
Arrière-ban. V. 167, 202.
Artevelde (Jac. van) te Gent. Vermoord in 1344. Ongunstig beoordeeld door Bild. III. 212. - Verdedigd door N. Cornelissen. 266 v.
Artois. Nederlandsch gewest. I. 287.
Ascue. Engelsch Admiraal, geslagen door de Ruiter. IX. 56.
Asperen (van). Hollandsch Edele, tracht Oldenbarnevelt te verlossen. VIII. 103.
Assassijnen in 't Oosten, ten tijde der kruistochten. III. 244, 270, 274.
Assendelft, Pensionaris van Haarlem, onrechtvaardig ter dood gebracht. VI. 155-157.
Assiento-schip na 1713. XI. 79.
Associatie (Verbond van), 1681. X. 89-91.
Astrucho de Piera. Z. Op P.
Athanasius. Veroordeelt de Ariaansche leer. VI. 304.
Athenaeum te Amsterdam. VIII. 121. - Vrij gebleven van Arminianerij. ald. Z. voorts bl. 239.
Athlone (Graaf van). Veldheer, 1696. X. 177.
Attila (d.i. Adel). I. 232. - De geessel Gods. 291.
Attuariën, onder Keizer Joviaan. I. 51.
Aubaine (Recht van). V. 70.
Aubery (d'). Z. Du Maurier, op M.
Augsburgsche Confessie, 1530. V. 76, 186 v.
Augustinus. Verzet zich tegen Pelagius. VIII. 177 v. - Z. ook 180 v. (en 250).
Augustus III, Koning van Polen en Keurvorst van Saxen, Komt op tegen Maria Theresia. XI. 83. - Verslagen en verdreven door Kon. Frederik II van Pruissen. 100. XII. 12.
Aureliaan, Keizer. I. 48.
Auria (Don Andr.) (Doria). Valt van François I af tot Karel V. V. 66. - Verlost Genua van de Franschen. 69. - Bevecht hen. 166.
Autocratie (der Staten) in Holland. IX. 133 aant.
Avaren (Hunnen). In 't j. 558 en onder Karel d. Gr. I. 86.
Avaux (d'), Gezant van Lodewijk XIV bij den Staat. X. 87. (en telkens in dat Deel.)
Avennes (Huis van). III. 3.
(Borchard van -). Getrouwd met Zwarte Margriet van Vlaanderen. II. 131. - Van haar gescheiden, 131 v. - Zijn broeder Wouter. III. 3.
Avennes (Jan van). Zoon van B. v. A. bij Margriet van Vlaanderen. II. 131. - Begunstigd door Graaf (Kon.) Willem en getrouwd aan diens zuster Aleid, en met gebied begiftigd. 135 v. - Heeft een zwak karakter. III. 3.
Avennes (Boudewyn van). Tweede zoon van Zwarte Margriet, Graaf van Namen. II. 131, 136.
Avennes (Jan II van), onze Graaf Jan II. Z. Henegouwen en Jan II.
Averhoult (d'). XII. 215. v. aant.
Avezathe. Zie Havezathe.
Avila (d'). Spaansch Bevelhebber, verslaat Lodewijk van Nassau op de Mokerheide. VI. 169.
Axpe, Spaansch onderhandelaar. VIII. 133.
Aylva, onder Willem IV. XII. 196 v.
Ayta. Z. Viglius.
Azincourt (Veldslag van), 1415. IV. 52.

Vorige Volgende

Over het gehele werk

titels


auteurs