Logo DBNL
Seer scoon ende suyver boeck, verclarende die mogentheyt Gods, ende Christus ghenade, over die sondighe menschen (2007)

Seer scoon ende suyver boeck, verclarende die mogentheyt Gods, ende Christus ghenade, over die sondighe menschen

(2007)–Anna Bijns–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Prologe oft vorreden tot den
Ghewilligen Leser, met een vermaen
tot het oprecht Catho-
lijck gheloove.

EErwerdighe ende Catholijcke
Christen vergaderinghe u lie-
der is wel kennelijck / door het+
godlijck woort seer sonderlijc
verlicht / hoe dat God almach-+
tich van het begin den men-
sche ghestelt heeft / in die wa-
rachtighe gherechticheydt / hem vercierende met
wonderlijcke gaven des verstants wille / ende me-+
morie waer in dat die goddelijcke beelde ende ima-
ghe was blincke / dus te boven gaende alle crea-
turen inden rinck der werelt beslooten / want hoe
hooge oft claer dat die sonne / mane / ende sterren / zijn
hoe wonderlijc van crahten / dat die Elementen
moghen wesen / oft alle andere creaturen die men
daghelijcx siet / het en is niet te compareren by den
mensche / naer Gode beelde gheformeert. Het is
wel waer dat int gesichte / int hooren int ghevoelen /
oft andere uutwendighe dinghen is / den mensche
van sommighe onredelijcke ghedierten verwonnen.

Maer int verstandt wille ende memorie der sie-
len chrachten soe spant die mensche verre die croo-
ne. Soe was Adam ons vadere eerst gheschapen+
ende in grooter hoocheyt verheven / verlicht door die
gaven in Gods kennisse seer claer dominerende over+
die vischen der zeede / vliegende vogelen der hemelen /
ende alle gedierten op der eerde roerende. Maer in
sulcker eeren ende hoocheyt gesteelt wesende hy en

heeft zijn gaven excellent / niet wel ghebruyckt
overtreende Gods woordt / ende salich ghebot /+
door ongehoorsaemheyt grootelijck voor God stinc-
kende waer door wy tsame zijn ghecomen tot ee-
nen claghelijcken staet die wy noch dagelijcx be-
weenen met screyenden ooghen / ende niet sonder
reden want inder doot heeft hy ons gheerft / also
wel die sielen als der lichamen / naer Paulus oor-
conde ten Romeynen int vijften / daer boven hy+
heeft ons die maledictie ghesconcken / druckelijck
om vertellen / stellende ons kinderen der gram-
schap Gods / ende spijse der helle horribel om hoo-
ren. Wie soude sulck eenen staet sonder versuch-+
ten connen vertellen? Sonder clachte verhalen / oft
sonder traenen diepelijck gronderen? Aensiet die
kinderen van Israel / die Hebreusche familie wesen-+
de door haer eyghen misdaet / in Babylonie ghe-+
brocht / verjaecht van Jerusalem / seer vernaempt+
hebben gescreeyt / ende geweent sonder ophouden /
hangende haer oorgelen in die middel der wilgen /
als Davidt in den 136. Psalm verclaert / ende dat
alleene overdenckende die stadt van Jerusalem te
vooren triumphant / die Jootsche natie onder Assve-
rus ghenade levende / door Amans quaet wesende
ter doot donder reden ghesententieert hebben / seer
bedruckt gheweest / ende met traenen bewesen het
aenstaende clagelijck seyt / als den boeck van He-+
ster int derde belijt / hoe veel te meer is te beclaghen
die doot der sielen / ende maledictie groot door ons
vader ghebrocht / over alle zijn kinderen die gram-
schap des vaders over het menschelijcke gheslachte /
ende boven al die verdoemenisse die ons sekerlijck
was toestaende / dit gaet die gevangenisse der Isra-
helyten in Babylonie / ende Asswerus sententie al
verre te boven / waer door oock Job in zijn derde
seer druckelijck sprack vergaen moet den dach daer+

ick in ghebooren ben ende den nacht in den welc-
men geseyt heeft / daer is een mensche ontfanghen.
Laet dien dach in duysterheyt veranderen ende met
gheender claerheyt verlicht wesen / het welck Je-
remias oock overleggende seer wonderlijck in zijn
twintichste beclaeht / seggende vermaledyt zy den
dach in den welcken ick gheboren ben / ende den dach
als mijn moeder my heeft ontfangen / en sy niet ge-
benedijt / vermaledijt zy den man die mijn Vader
die booschap brochte segghende / u is een soone ghe-
booren / dese Propheten van God gepresen / en heb-
ben den dach haerder gheboorte / niet vervloekt om
den dach alleene. Maer om die maledictie / gram-
schap doot / ende verdoemenisse daer zy ende wy
in zijn ontfangen. Dit is geweest den staet van het+
Oude Testament seer swaer om hooren ende ver-+
dragen / Maer God almachtig door zijn goetheyt+
onghemeten / ende ghenade abundant / en heeft+
niet willen dat menschelicke geslachte so hooge ge-+
schapen in sulcken staet laten tot den ende sendende+
uut den hooghen troon / ende verheven consistorie+
Christum zynen Sone seer bemint / als een verlos-+
ser / versoender / ende middelare ghetrouwe / om ons+
te bringhen in die eerste glorie daer / wy uut wa-+
ren ghevallen ende dat alleene uut liefden geen ge-+
breck hebbende van onser persoonen / het welck is+
ghebuert door het aentrecken der menschelijcker
natuere hem lovende als ons broeder met cranck-
heden bevaen / met het Goddelijck woort seer vie-+
rich ghesaeyt / verlichtende het verstandt door+
sonde verduystert ende sterckende die wille met-+
ter memorie seer crachtich / maer al ist dat ons sa-+
lichmaker heeft gelaboreert tot onser eere / ende ver-+
lossinge groot daer zijnder altijts weerspannich ge+
vonden / Scriben Phariseen ende sulc gespuys die zijn+
gratien beneficien ende weldaden hebben versmaet+

niet achtende zijn menscheyt boven een andere en-
de segghende / het is Josephs Sone zijn vrienden / +
ende maghen zijn ons wel bekent/ zijn woordt oock
berespende met lachende monde / als die Evange-
listen beschrijven int claer / nochtans en heeft Chri-+
stus daeromme niet gelaten ons salicheyt te werc-+
ken / naer zijns vaders bevel / maer is constant ghe-+
bleven tot inder doot / door oblusschelijcke liefde seer+
ontsteecken / dus die doot maledictie sonde / ende+
gramschap des Vaders metter verdoemenisse af
nemende tot onser bate. Daer naer wesende verrey+
sen heeft zijn Apostelen met meer andere / in het+
goddelijck woort versterct / gevende zijnen geest om+
het selve te verstaene ende vromelijck vercondigen+
het welck zy te wercke hebben ghestelt in Jerusalem /
in Samaria / ende alle hoecken der werelt als Evan-+
gelische getuygen / van Christus jonstighe gratie /
maer terstont door svyants ingeven zijnder opgere-
sen menschen van diverscher soorten / die Gods woort+
hebben willen beletten met menige prackticke / Daer+
zijn grijpende wolven / ghecomen die Godts scha-
pen niet en hebben ghespaert treckende naer haer
opinie / met smeeckende worden waer door menige
verleyt zijn / ende verstroyt loopende achter bergen / en
huevelen / in perickel des doots. Nochtans en hebben+
die heylighe Apostelen niet af ghelaten Gods woort+
warachtich te openbaren met vierighen gheeste /+
stellende dus haer siele te pande voor Christus ge-
meente / dit heeft het geloove seer wonderlijc ghe-+
sterckt onder die eerste Christen familie / Maer+
Satan met boosheyt / ende nijdigen haet overgoten en+
heeft niet gheslapen in sijn affeiren want sonder
cesseren heeft hy altijts gesoliciteert / om den mensce
te trecken tot die claghelijcken staet der doot daer
Chistus ons af hadde verlost seer vromelijck / ende+
triumphant / Dit heeft den vyant gedaen door val-+

sche Predicanten / sulck ghespuys stierende in alle+
hoecken / landen en contreyen der weerelt / om die +
arme schaepkens te verleyden / verstroyen ende ver-+
bijten / het welck Petrus ende Paulus vrome Capi-+
teynen des Goddelijcx woort / op diversche plaetsen+
beclagen compassie ende medelijden hebbende over+
die sielen met Christus precieuse bloet ghecocht.+

Ja dat meer is aensiende den toecomenden tijt /+
in die laetste dagen si hebben met haer brieven ge-
waerschout bisschoppen / ende geestelijcke Herders dat+
si soude waken over huer schapen met grooter dili-
gentie want daer soude comen wolven int lant / ende di-
versche secten / om Gods kinderen te vernielen / met
grooten hoopen dit ghetuycht het Werck der Apo-+
stelen int 20. capittel ende die brieven tot Thimotheen+
ghesonden / met Petrus / ende Thadeus Evan-+
gelische doctrine. Daer boven zy en hebben niet
alleene Bisschoppen ende Prelaten / vermaent tot
waken. Maer alle die toecomende Christen ghe-
meente geaviseert / seer neerstekelijc dat zy op haer
hoye soude wesen / ende wel voor haer sien want
den geest gaf openbaer ghetuyghe / dat in die lae-
ste daghen veel menschen / van het oprecht ghe-+
loove soude scheyden / ende naer die gheesten der
doolinge ende erreuren luysteren. Den geest gaf+
warachtige certificatie / datter aenstaen soude peri-
culoosen ende wonderlijcke tijden voorts bringen-
de begherlijcke / opgheblasen hooveerdige / en blas-
phemige menschen der ouders ongehoorsaem / on-
dancbaer / twistich onghenadich7 / verraders ende
der wellusticheyt meer beminders dan Gods hebben
de een uutwendige samblance / ende gedaente der god-
vruchticheyt / maer die oprechte duecht oft cracht
verloochende. Den geest inwendich openbaerde seer
sterck / datter eenen tijt soude comen wanneer men+
die oprechte leeringe / niet soude verdraghen maer

vergaderen meesteren / met jockende ooren naer
haerder begeerte / waer door menich mensche van-
der waerheyt soude keeren / ende tot fabulen haer
gheven. Den gheest gaf te kennen datter noch+
valsche meesters op soude rijsen / die secten der be-
derffenissen souden in bringen / door die welcke den
wech der waerheyt soude geblasphemeert wesen /
met gheveysde woorden / inder giericheydt haersa-
ken trackterende / die welcke clagelijcke tijden / die
Apostelen door den gheest voorsiende / hebben die
Christen ghemeente seer neerstelijc vermaent / sulc
ke persoonen te schouwen / als vyanden ende we-
derstaenders der waerheyt / verleyders de simpele+
onnoosele schapen / onder Jamnes ende Mambres col-+
legie ghereputeert / Dit hebben die Apostelen ghe-
daen uut grooter liefde / als warachtige herders ende+
wakers ghetrouwe / op den hoogen tooren ghestelt+
haer selven / daer door ontschuldende voor Godts
oordeel stranck / waer datter eenighe schapen ver-
beten waren / als Ezechiel in sijn 33. cap. verclaert
dus staet oppe ghy Christen natie ghy Catholijc-+
ke menschen al te same ende wilt niet meer slapen+
doet open u ooren / ende hoordt dat Basoen van
die eerste Predicanten slaen / hoort dat trompet der
Apostelen blasen / laet sulck geluyt in u ooren clinc-
ken / ende bewaert u neerstich van die verleyders /+
menichvuldich want nu die laeste tijden zijn daer+
S. Paulus ende S. Petrus af spreken / het welck+
is blijckende / door die menichte der secten als nu /+
op gheresen seer abominable die niet alleene me-
moriale beelden gedinckenisse van Gods wercken /
en stormen met tiransche handen. Niet alleene die
heylighe Sacramenten schenden / vaeten der ghe-
nade verwerpen / niet alleene Gods Tempelen ende+
Cloosters rooven ende verbranden / die niet allee-
ne gestelijcke persoonen / ende Minnebroeders val-

schelijck beligen / erme Religieuse met valsche ver-
sierde leelijcke lueghen / haer name ende fame on-
goddelijc benemen / om het herte der gemeente van haer
te trecken / te verfoyen ende alle boose dienaers te ver-
jaghen. Maer daer boven (het welck met weenende +
ooghen te beclaghen is) zy verleyden soo deerlijck+
die schapen des heeren / ende vermoorden door valsche+
leeringhe / die sielen der menschen / met den bloedi-+
gen pant in het cruys verlost / violerende so die le-+
vende tempelen daer Gods geest in was rustende /+
si stillen twist ende discoort / tusschen man ende vrou+
we / die kinderen tegen vader ende moeder oproe-+
ren / onder vrienden ende magen schuerende vrien-+
delijck accoort / die ghebueren tegen malkanderen
verbitteren druckelijck om vertellen / wie en soude+
hier uut niet mercken / dat die laetste tijden nu voor+
handen zijn. Dus weest op u wake / ende laet het+
slapen varen / al ist dat die verleyders seggen / hier+
is Christus / daer is hy voorwaer / hier is die oprech+
tige leeringe / daer is zy certeyn / en gheeft hem geen
gheloove / wilt ghy u siele bewaren / want Christus
selve heeft u vermaent / datter in sijnen name sullen+
comen / ende menige bedriegen / als valsche Prophe-
ten altijts hebben gedaen / Slaet dan u gaye / ende
den Costelijcken pant uwer sielen / naer Gods ima-+
ge geschapen / want die soeckt den vyant door dese+
valsche leeraers nu op gheresen / tsy ghedierten met+
lange steerten / oft sonder steerten / op der werelt+
ghecomen wilt ghy den rechten gheest volgen / en
hoorter niet naer / maer luystert naer die leere inder
heyliger Christen kercke gepresen / altijts geobser-
veert / in alle landen ontfangen / ende van alle men-
schen geaccordeert / dat is die die Antiquage / die ge-
meente / ende eendrachticheyt onverwinlijc buyget u ooren
naer sulcke stemme der waerheyt seer delicaet want+
Die sal staen voor het oordeel des Heeren / aenmerct

hoe u die scriftuere vermaent door die Propheten / +
op soe menighe plaetsen vertoonende / hoe strange-+
lijck dat zy gheplaecht zijn gheweest / hoe deerlijck+
verstroyt ende verjaecht in vreemde landen / die val-
sche Propheten hebben ontfangen / ende haer ghehoor
gegheven met grooter attentie8 / daer na Christus
selve in persoone ende die Apostelen / met eenen viri-
ghen gheest bespreyt hebben u uut liefde ghewaer-
schout der valscher Propheten / haer loese practijcken /+
en subtijle inventien bringende int claer. Daer naer+
die helighe doctooren Griecsche en Latijnsche / ghe-+
leerde Mannen lichten der werelt over 11. 12. 13. 14
oft 15. hondert Jaren / hebben soo schoene ghescre-
ven van der secten conditie / verclarende haer listen
ende laghen seer ingenieus / haer dobbelheyt onder+
duecht bedeckt haer opstinaetheyt / met boosheyt
gemingelt haer nidigen moet / teghen die warachti-
ge Christen kercke / sonderlinghe alle Catholijcke
waerschouwende dat si boven alle saken / sulck ge-
spuys ende gemenscap soude schouwen als slangen
ende serpenten / als grijpende wolven / met bloedi-+
ge tanden / als Caims broetsel / Amans gheslachte /+
Antiochus ende Heliodorus knechten / Baltasaers+
dinaers / ende Judas saet / als vyanden Gods / den+
rechten Geest wederspannich / op dat niemant sijn+
siele in perikel soude stellen der eeuwiger doot / het+
selve hebben die geleerde gedaen van duysent jaren+
tot onsen tijden met die levende steme / seer vierich
vlammende ende schriften autentijck / als die boecken
getuygen / ons achter ghelaten / waer voor wy be-
hoorden alle seckten te versmaden / ende tot die on-
verwinnelijcke waerheyt / te gheven alleene / maer+
het is een clagelijcke sake / hoe dat die heylige Apo-
stelen / ende successeren met alle die leeraers der Chri-
sten kercke / hebben die waerheyt vercondicht door
den oprechten geest / hoe datmen noch dagelijcx seer+

vromelijck Christo / beminde bruyt voorstaet / ende
het warachtich geloove die menschen vercondicht /+
nochtans door Satans listen rijsen altijts sekere
persoonen / verloopen religieusen / oft apostaten Pa-+
stooren / die haer schapen verlaten / in errueren ver-+
soncken / ja schoelappers / mandemakers / tegeldec-+
kers / wevers / ende desgelijcken / die met valsche opi-
nie die Christen gemeente turberen / ende verleyden+
vander waerheydt / daer si in waeren ontfanghen /+
tot valscheydt treckende / ende fabulose opinien+
Sy crijghen ghehoor / ende audientie wandt sy+
die Gheestelijckheydt lasteren / met groote vilonie+
bringhende alle die abuysen voorts / die ghebuert+
zijn / ende niet ghebuert noch nimmermeer gebue-
ren en sullen. Sy cryghen den loop der menschen
met grooten hoopen / want zy met eenen soeten sanc+
die ooren vermaken singhende ghecorrumpeerde+
Psalmen / ende anderen valsche lieden naer die const+
der Rhetorijcke gemaect. Predickende ooc liberteyt
des vleesch daer die menschen naerhaken / ende+
door sulcke pluymstrikerije / ende soete woorden+
die herten der onnoosele deerlijc verleyen / dit heb-
ben wy geexperimenteert in onsen tijden / met scha
de ende schande voor alle die werelt vruchten der
secten / schade van sielen / ende uutwendige tijdelijcke
goede geestelijck / ende weerdelijcke persoonen schande
ende blame ontsprekelijc onvertellen. O neder Duys-
land / Vlaendere / Brabant / Hollant / Zeelant / Vrieslant
met andere contreyen / waer toe zijdy gecomen ghy
plaecht te wesen voorvechters des gheloofs / ende te
straven die vyanden van Christus kercke / die wolven
te verjagen om u schapente bevrijden. Nu hebdy het
sweert inder scheede gesteken / het is beroest / men cant
niet uut crijgen / dus sijn die wolven tot voor u duere
gecomen / in die middel der schapen daer grooten moort
is g[e]schiet / men had sulcx moghen beletten met cleen-

der sake / daermen nu moet ghebruycken foortse /
ghewelt / ende violentie groot / als wy voor ooghen+
dagelijcx moeten aenschouwen / steden werden nu ge-
turbeert met oproeringe groot / ende aengenomen /
door twistige seckten / valsche Predicanten / tegen
des Conincx wille Dorpen werden op geten / ende
ganschelijck bedorven / waer door datmen den ar-
men lantsman siet kermen ende clagen / die vroukens
schreyen ende weenen seer bitterlijc / op meniger plaet-
se / die oorsake van desen / ende noch meer andere is
die menichte der valscher seckten onwijselijck toe-
gelaten / O Nederduytslant hier voortijts so verhe-
ven van Keyseren / ende Coningen als een eertsch
Paradijs geestimeert / van alle natien versocht als
een lant van God gebenedijt / vol rijckdommen ende
wellusten / overvloedich / eendrachtich int gheloove
met grooter vruechden / waer toe hebdij u nu ghe-
geven / in wat verdriet hebdij u selven gesteken / door
quaden raet? Ghy hadt gesien voor oogen / wat sec-+
ten connen bedrijven onder die hooge Duytsche Na-
tie / den staet van Engelant / ende Schotland was
van u wel bekent / het Coninckrijcke van Vranc-
rijcke / u naeste ghebuerte heeft claer exempel ghe-
gheven / wat discoort int gheloove ende Calvinus
leere can brouwen / hoe en hebdij niet verlicht / ende
voorsinnich geweest door sulcke exempelen / O Vlaen-
deren ende Brabant mede daer ick ben gheboren /
ende herboren naer den Gheeste / ghy doet my ver-
suchten ende weenen / als ick op u dincke met her-
te inwendich / aenmerckende die glorioosen edelen
staet / daer ghy hier voortijts in sijt geweest / u croo
ne is ghevallen van uwen hoofde / ghy gelijckt Je-+
rusalem / die als der werelts glorie van alle men-+
schen was ghepresen / maer door die souden me-+
nichvuldich ende rebellicheyt aen gods woort / dat+
die warachtige ghesonden Propheten vercondich-

de door het luysteren aen valsche Propheten onge-+
sonden / van selfs loopende / tegen Gods wille is si+
geplaecht met stranghe punitie gheruineert / ver-+
brant / ende ghedesoleert tot den eynde / het welcke+
Christus voorsiende / heeft met bitteren tranen
daer over geweent / so ist nu met deser glorioose con-+
treye / met dit lant vermaert / tot het uuterste der we-
relt / door sonden overvloedich / wederspannicheyt+
der oprechte Predicanten / door het ontfangen der
valschen seckten van meniger conditie / so ist ghe-
plaecht in alle hoecken / seer grootelijc ghedesoleert
bedruckt / verootmoedicht / beschadicht / ende in een
oncruypelijck parket ghecomen / niet sonder mis-
dienste / waer door nu menighe mensche met
ons spotten / ende haeren wijn drincken met lach
ende monde / met spottende woorden / het welck
Jerusalem ooc ghebuert is naer huer distrucktie /
als Jeremias schrijft in zijn Lamentatie / daer hy+
seyt / sonde heeft Jerusalem gedaen / daeromme is
si ongestadich geworden / alle die haer plagen te eeren /
hebbense versmaet / wandt si haer verwijt ende
schaemte hebben ghesien / alle die daer voorby pas-+
seerde / hebben haer handen tsamen gesmeten haer
hoofden gheroert / segghende is dit Jerusalem / die
stadt der volmaeckter schoonheyt / die blijscap der
gantscher wereldt / dit is den dach die wy hebben
vertueft / wy hebben ghevonden ende gesien / God
heeft gedaen dat hy gedocht heeft / zijn woorden vol
bracht van die oude dagen / het selve is ons geschiet /
wie en sout niet beclagen / O ware Jeremias in de+
sen tijden / hoe souden die tranen uut der oogen conduy+
ten spruyten / hoe soude hy roepen om watere / ende Fon-
teyne der traenen abundant / want voor die He-
breusche familie clagelijck verleyt / heeft hijt hier-
voortijts ghedaen met bitterheyt groot / maer want
Jeremias niet en is present / so wil ic in sijn plaetse

mijn eyghen lant beweenen / beschreyen / beclagen
ende daer over suchten / biddende den Heere almach-+
tich / dat hy sijn oogen der genaden wil nederslaen /
ende dit lant verlichten / vertroosten / ende van al-
le secten verlossen / die den twist hier hebben ghe-
brocht / tot grooter schade ende schande / O Neder-
lantsche knechten / vrome Christen eerbare verga-
deringe / door het geloove edele compaingnie / voor
Christus oogen hier voortijts seer hoogelijck ghe-
presen in alle landen / laet alle seckten ende valsche
leeraers varen / schout alle nieuwe opinien / teghen
die waerheyt geinviteert / hoe dat si met honich sijn
bestreken met sulcker spijse / ende laet u niet voeden
want het en is niet dan vercken dreck / ende stinc-+
spoelinge / gheen warachtige Christen voetsel / snaect
met den verlooren soone naer het broot in u vaders
huys abundant / daer die ghetrouwe dienaers me-
de sijn versaet / laet Calveren varen / die den gheest
beswaren / die haer eygen meesters met den hoor-
nen steken / ende met haer steerten tot een sweepe
dienende / verjagen in diversche landen / haeckt naer
dat gemeste calf Christum presenterende / daer sult+
ghy soeticheyt in vinden / ende spijse der siele / laet
varen dat water van Jacobs put / dat niemant en+
versaet / ende begeert met grooter viericheyt / Chri-
stus water van sulcker virtuten / dat nimmermeer
doet dorsten / dat is het levende water vander Pro-+
pheten ghepresen / ende van Christo ghecomman-
deert in het Nieu Testament / daer inne is Christus
schipken vlietende / ende drijft tot die haven des+
Paradijs / alle andere poelen zijn seer ondiepe / zij
en houden geen water / si moeten vergaen die hem
daer in betrout / ter have en comt hy nimmermeer
dus siet voor u ghy Christen natie / ende schout alle
seckten die naer der vercken spoelinge smaken / op
alle ondie[pe] ende onsuyvere wateren en wilt u voor-

daen niet betrouwen / maer op die naer soete waer-+
heyt int smaken / diepe om gronderen / ende suyver
als een Fonteyne / dit is mijn vermaen uut den geest
gheresen / ende hopen dat ghy tsamen daer naer
sult hooren / wilt ghy lieden u siele ter salicheyt brin-
ghen / al sijnder sommige die hebben ghedoelt / la-
tende die soete ende salighe schoot haers moeders+
verfoyende die eerste borsten vloeyende van melck
seer delicaet / om met die slanghe jonghen uut die
Serpenten te suygen / mordadich fenijn keert noch+
weder keert weder / het is nu den tijt der gratie / ende+
der ghenade / daer Esaias int 49. ende Paulus+
tot den Corinthien af schrijft / en wilt niet wesen+
hertneckich van sinnen / oft obstinaet / als die Jootsche+
natie in die tijt der Propheten maer volcht mijnen+
raet tot desen termijne / loopt ras met een vast betrou+
tot den troon der gratie / op dat ghy genade moecht+
crijgen in den bequamen tijt / want den dach der doot+
is u vloer nakende / den dach des heeren sal comen
onversien dan salt wesen te laete / den nacht sal wesen+
voor handen daer niemant in mach wercken / kermen+
ende clagen schreyen / ende weenen bidden ende smeeken+
en salder niet helpen rechtveerdicheyt sal haeren+
ganck hebben naer schriften oorconde / dus loopt nu+
tot Christum alle die met sonden ende valsche opinien+
zijt gheladen ghy sult crygen audientie / ende ontla-+
stinghe van alle swaricheyt naer uwer begeerte.
Dit is dat die Catholijcke Predicanten solliciteeren
by dage by nachte soeckende / niet die doot van eeni-
ghe creatueren maer die salicheyt van alle menschen
met grooter begeerte / want men hoortse roepen
met luyder stemme. Laet u onderwijsen Jerusalem+
op dat mijn siele by avonture van u niet en scheyde /
ende u niet en stellen als een verlaten lant men hoort-
se die verdolde verwecken / tot beteringhe des levens+
seggende / keert weder / ende doet penitentie van

alle uwer sonden / werpt alle boosheyt van uwen
halse / maeckt een nieu herte / ende eenen nieuwen
gheest / waeromme sult ghy sterven huys van Is-
rael / ick en begheere die doot der stervenden men-
sche niet / spreect God den Heere / waer door si ver-
claren die groote begeerte tot die salicheyt der men-
schen / wilt dan naer sulcke stemmen hooren / ende
sluyt u ooren / als het serpent begont te blasen / die
fenijnige woorden / Ist dat die Catholijcke predican-
ten boven die levende doctrijne / ooc int schrift yet
achter laten / wilt dat aenveerden spaert gheenen
cost / leest attentivelijck by dage / by nachte / gelooft
haer gheschreven leeringe / het sal u profiteren / ende
bringen van den wech der dolinge / tot die passagie
der waerheyt / die nimmermeer en vergaet / maer
crijcht victorie met grooter triumphe / verwerpt al-
le valsche boecken uut die contooren der secten ge-
perst vol blasphemien / ende valsche luegen versiert/
schandeloos voor oude ende jonghe persoonen / en
weerdicht niet eens / dat u Christen handen sulcke
boecken soude ghenaken / oft oogen aenschouwen /
want Satan is den aucteur van sulcke lueren / en+
siet niet eens naer Martinus boecken / oft van ye-
mant die uut sijnder schole is ghesprooten / schoudt
stinckende en twistige Calvinus leere / het sal we-
sen u eere voor alle menschen / en God den heere ten
eeuwighen dagen / daer sijnder andere boecken ge-
noech vol saliger instructie / die ghy moecht lesen
met grooten profijten / die u den wech der duechden
ende rechtveerdicheyt sullen leeren stercken in het
geloove / warachtich sonder eenige perijckel / die u
sullen verclaren int openbare / hoe dat ghy behoort te
schouwen alle secten / ende nieuwe opinien tegen die waer-
heyt op geresen / hoe dat ghy sult leeren kennen valsche
Propheten der sielen verleyders / door haer vruchten+
in onsen tijden int licht ghebrocht / wilt sulcx lesen+

sonder vreese want het zijn die wercken van Gods
geest / tot stichten der Christen gemeente / een yeghe-
lijc gecommuniceert / onder die welcke ic u lieder pre-
senteren nu een cleyn boec / van een godlijcke wijse
Catholicke maget seer constelijck ghemaeckt / Anna
Bijs binnen Antwerpen / residerende ende in verre lande
seer wel bekent / die altijt in het recht geloove heeft+
ghepersevereert / ende die jonckheyt onderwesen / met
groote love die tegen Luthers doctrine vol fenijne / +
over vijftich jaer oft daer ontrent / vromelijck heeft
ghescreven als twee diversche boecken / die noch in
die handen der menscen zijn / wel getuyghen daer
zy seer schoon verclaert / die vruchten uut Luthers
schole ghereesen / ende alle andere secten van diver-
scher conditie / si vertoont die groote perijckelen ende
schaden / daer dorpen steden ende landen toe comen
door valsche opinien / door seckten diemen vry ende
vranck laet geworden / Nu compt int licht het der-
de boeck seer excellent / verclarende Godts macht
seer crachtich ende zijn ghenade onghemeten / die
oorsake waer door het landt compt in destrucktie / ende
groote desolatie / met den middel om God te paey-
en / ende zijn gramschap over ons doen vercoelen /
met veel andere schoone propoosten daer in begre-
pen ende vierige vermaninge / tot alle gheestelijcke
prelaten ende Princen / regeerders der landen dat+
sy soude waken / want haer die wake bevolen is /+
om Christus schaepkens seer precieus te bevrijden
van alle vyanden / seer menichvuldich ende te be-
waren / een yeghelijck naer zijnen staet / leest dit
vry daer en is gheen perijckel / maer ende profijt
ende bate / der siele seer abundant / al ist een ma-
ghet die dit heeft gheschreven / ende wilt daer-
omme niet verwerpen gheleerde mannen heb-
bent gelesen ende geapprobeert / daerboven den Geest+
naer Johelis oorconde is belooft alle vleesche / u Soo+

nen ende dochteren sullen propheteren op mijn knech-
ten / en maerten / sal ic in die dagen van mijnen geest
storten / seydt die scriftuere als Petrus Actorum int
tweede verhaelt. Dus en siet niet aen / dat een vrau
we van desen derden boeck is auctoresse / maer
den rechten geest / die door haer heeft openlijck ghe-
wrocht / ende noch is werckende / volcht den geest /
die in haer woorden ghy sult mercken / soe sult
ghy bevrijt zijn / van al het ketters tempest / ende blij-
ven staen in dat warachtich oprecht Catholijck ge-
loove / tegen den vyant / die helle / die werelt victo-
rieus met grooter triumphe / het welck u lieder
sal bringen ter rechter hant des vaders /
in die jonxste dagen daer ghy den
heere sult loven sonder
ende / Amen.


Vorige Volgende

Over het gehele werk

auteurs