Biographisch woordenboek van protestantsche godgeleerden in Nederland. Deel 1

[Hendrikus van Berkum]

BERKUM (Hendrikus van), werd den 3^den Nov. 1814 geboren te Wanswerd (Fr.) als zoon van Teunis, predikant aldaar. Hij werd den 27^sten Mei 1838 predikant te Wolsum en Westhem, waar hij werkzaam bleef tot den 27^sten Februari 1848, toen hij naar Stiens trok. Hier arbeidde hij van den 5^den Maart 1848 tot Mei 1855, als wanneer hij naar Nieuw-Heerta toog, waar hij den 7^den Nov. 1871 (van der Aa, ll. dl. 21 blz. 96 geeft verkeerdelijk aan 5 Nov. 1870) overleed, na een hevige ongesteldheid van slechts drie dagen (St. v. W. en Vr. 1871 blz. 1259).

Van hem zag het licht:

Eenvoudig vraagboekje over de gesch. der Chr. Kerk. Sneek 1847.

Leo G.E., Beknopte gesch. der Chr. Kerk voor katechisatiën en zondagscholen. Vrij bewerkt naar het Hoogd. door H. v. Berkum. Sneek 1847.

De tocht naar Ameland. Een dichterl. verhaal. Leeuw. 1850.

[p. 433]

De Labadie en de Labadisten. Een bladzijde uit de gesch. der Ned. Herv. Kerk. Sneek 1851. 2 deelen. Een zeer belangrijk boek, om de beweging, door De Labadie en zijn aanhang in ons land veroorzaakt, te leeren kennen. De schrijver houdt zich trouw aan de geschiedenis ‘omdat deze zoo ligt schade lijdt, als men haar kleedt in den tooi der verdichting.’ En al heeft hij ‘de hoofdpersonen wel eens bij elkaar gebracht en gesprekken laten voeren, die waarschijnlijk niet zóó gehouden zijn, dit neemt niet weg, dat de personen historisch zijn, terwijl de woorden, die hun in den mond worden gelegd ‘meest alle hunne eigene zijn, hier of daar door hen geschreven.’ Alleen hoofdstuk 8 van dl. I, blz. 136-155 (Menoret en Anna de Veer) is verdicht. Een schat van aanteekeningen dl. I blz. 173-190 en dl. II blz. 203-220, geven aan 't werk een bijzondere waarde, terwijl ze tevens het getuigenis afleggen van groote belezenheid en kennis van het behandelde onderwerp.

Een vergadering van vrienden der zendingszaak te Dokkum. Utr. 1852.

Antoinette Bourignon; een beeld int de kerkelijke geschiedenis der 17^de eeuw. Sneek 1853. We vinden hier, op uitnemende wijze geteekend, den invloed door deze merkwaardige vrouw in ons land uitgeoefend.

Schortinghuis en de vijf nieten; eene bladzijde uit de gesch. v.h. kerkelijk leven in 't Oldambt 1730-1750. Utrecht 1859.

Avondmaalsroeping en Avondmaalszegen enz. Utr. 1857.

Thiele H., Gesch. der Chr. Kerk vrij bewerkt n.h. Hoogd. door H. van Berkum. Met een voorrede van P. Hofstede de Groot. 2 dl. Sneek 1855.

Jaspis, L.S., De stichtel. vreugde des Avondmaals enz. Vrij bewerkt naar de 3^de Hoogd. uitgave door H. van Berkum. Sneek 1859.

Het ware leven. Een feestgesch. voor jeugdige ledematen. Vrij bewerkt naar de 4^de Hoogd. uitg. door H. van Berkum. Sneek 1851.

Kerkel. gesch. v. Nieuw-Beerta; een feestgave bij gelegenh. van de inw. der nieuwe kerk. Sneek 1856.

Ook behoorde van Berkum tot de redactie van Wessel Gansfoort, wetensch. bijdr. ter bevord. v.d. opbouw der Evang. kerk in Nederland enz. Schoonh. 1854/55.

Litteratuur: v.d. Aa, ll. dl. 21. Haarlem 1878 blz. 96. Biogr. Woordenb. der N. en Z.-Nederl. Letterk. Nieuwe druk blz. 60.