Briefwisseling en aantekeningen. Deel 2

[p. 87]

385
Y aan Willem Bentinck

[B.M., Eg. 1745]

Amsterdam, 11 juli 1748

Ik heb gistere avonde de eer gehad 't een en ander omstandig te melde, hoope de brieff wel suld ontfange hebbe. Bij occasie gelieft mij te melde, off door Schimmel te laete weete, tot mijn gerustigheyd, en hoe lang U.H.Ed. nog in Den Haag blijfft.

Men debiteerd hier, de koning van Pruijse alle avantagie en prevelegien aan alle vreemde offereerd, die in 't Cleefse off Brandenburg wille komen woone, sonder bena eenige laste te sulle betale en vrij van krijgsdienst sulle weesen en een ijder particulier heeft permissie sig in persoon, off door een missive direct aan de koning te adresseeren, indien se door de regeringe kwalijk behandeld worde, off aen haer geen regt word gedaan; waerover de regering ten eerste gestraffd off affgezett word.

Siet daer H.Ed.H. een verstandige regering en waer aan wij ons mogen spiegelen en na volgen. Ik vinde bij veele luijdens, die gegoed sijn, dispositie om dit land te verlaeten, die na Emden en na de plaatse in 't Cleeffse wille gaan woonen, soodra de omstandigheid van haer saeke het permitteere.

Daerom mag men wel voorsigtig sijn om de gegoede luijdens niet te veel te besware in de laste, maer egael na proportie van 't gemeen, want 't gemeen heeft sijn bestaan door de gegoede luijdens.

Ik heb voor 't ontwerp dat nu gemaakt word, nog eenige consideratien gegeve, om bij versterving van een persoon de last op de erffgenaeme te brenge en te verdeele, soo veel als die voor hooffdgeld heeft moete betale. En dan, off niet nodig is, indien eenige familien deese provintie wille verlaten en na andre lande wille gaan woonen, om een sekere somma van 5 à 10% aan 't land moete betale, om daer door, soo veel mogelijk is, te belette hier in 't land blijve en niet vertrekke.

Ik heb heede vernome dat de assuradeur Abbeleven¹⁾, die over veertien dage aan U.H.Ed. huijs geweest is om wegens de Engel-

1) Hoogstwaarschijnlijk Jean Arend Abeleven. In het Notarieel archief te Amsterdam berust slechts één stuk, waaruit blijkt dat er een assuradeursfirma Abeleven en Comp. heeft bestaan. Zie Notaris W. van den Brink, attestatie, d.d. 12 mei 1747.

[p. 88]

sche saeke te spreeken, gemancqueerd is en niet in staat is om meer te betalen, want doordien de Engelsche so veel ladinge geconfisqueerd hebbe tegens alle regt en teegens de tractaete, en niets rembourseeren, so heeft die man f 200.000. - à f 300.000. - schaede moete betalen en ik vrees meer andre hem sulle volgen, want op die manier kunnen de mensche het niet houde en de coopluyde ook groote schaede. Soo word deese natie geruineerd en dat geeft groot ongenoegen. Daerom, ik bid U.H.Ed. niet om mijn intres, alsoo daerbij geen intres heb, maer om de welvaerd van de goede ingesetene, U.H.Ed. dog maekt dat die saeken in Engeland spoedig affgedaan worden en gerembourseerd om alle verdere ramp te prevenieeren.