| |
| |
| |
De IV bile' van dry-hondert volle iaren
Van het hoogh-weirdigh heyligh sacrament.
Viert dry miracvlevse hostien
rvstende al-hier in de stadt van brvsseL by sinter goele.
Vyt-ghetrompet in godtvrvchtighe liekens.
| |
| |
Domine qvis habitabit In tabernacvlo tuo?
Psal. 14.
Nvmquid is erit qvi bene colit
tabernacvlvm dei in qvo habitat in terris.
Lavda brvxellam
qvae de tribvs miracvlosis hostiis,
trecentis hodie evolvtis annorum spatiis
Vni trinoqve domino ivbilat et cantat.
| |
| |
| |
Analogie,
Ofte over-een-kominghe van het Lyden Christi, met de Historie van het H. Sacrament van Mirakel tot Brussel.
KOmt hier ghy vierighe ende ieverighe Pelgrims van Ierusalem, die van alle ghewesten des Wereldts, uyt mede-lyden tot het Lyden van den Salighmaker des Wereldts gaet soecken ende besoecken die Heylige Plaetsen, die den Heylighen der Heylighen met syn Leven ende Doodt gheheylight heeft, komt nu eens met mindere moeyte, maer met gheen minder profyt naer de
| |
| |
Princelycke Stadt van Brussel om de Pompe ende Triumphe in het dry-dobbel Jubile' van het H. Sacrament van Mirakel te vermeeren ende te ver-eeren diën selven goeden Heere, die op den Goeden-Vrydagh om onsen Vrydom vrywilligh ghestorven is buyten Ierusalem, door-steken zynde met die grove Naghels ende Lancie door den haet van de Joden, ende weder-om al-hier tot Brussel op den Goeden-Vrydagh des Jaers 1370. in het H. Sacrament door-steken is van de boose Joden, aldus vervullende de mate van hunne Voor-vaders.
Het Lam Godts dan, het welck ghedoodt is van 't beginsel des Wereldts, ende voor de Saligheydt des Wereldts is ghekruyst, wordt noch daghelycks op een nieuw gekruyst door de sonden, die hem meer kruyssen ende pynighen als het Kruys daer hy aen ghestorven is,
| |
| |
dit sal ick klaerlyck doen blycken in de Historie van het H. Sacrament van Mirakel, in het welck diën soeten Saligh-maker een memorie heeft achter-ghelaten van syn bitter Lyden.
Het is gheschiet in het jaer ons Heeren 1369. Vrbanus den V. van diën naem Paus wesende van Roomen, ende Carel den IV. Koningh der Romeynen, ende synen Broeder Wenceslaus zynde den XXXIV. Hertogh van Brabandt hebben de Joden die als-dan in Neder-landt woonden, uyt haet ende nyt die sy ghe-erft hadden van hunne Voor-ouders, als grypende Wolven ghesocht in hunne handen ende tanden te kryghen het onnoosel Lammeken dat daer schuylt onder de Ghedaente des Broodts in het H. Sacrament des Autaers, al-even-eens ghelyck hunne Voor-vaders den waerachtighen Messias ter doodt
| |
| |
hebben gesocht ende oock ter doodt ghebrogt, ende gelyck daer ten tyde Christi, den Prince der Pristeren Caïphas eenen van de bloet-gierigste was, die eenen Iudas gevonden heeft, die dat onnoosel Lam voor 30. Penninghen heeft over-gelevert aen die verwoede Wolven, soo wasser oock in diën tyde eenen anderen machtighen Prince der Joden Ionathas die eenen anderen Iudas ghevonden heeft met name Meester Ian van Loven. Ende gelyck den eersten Iudas was eenen Apostel Christi, soo was desen tweeden Iudas eerst van Jode gheworden eenen Discipel Christi; ende dat meer is soo Spondanus schryft op dit Jaer, hy was oock Koster van eene Kapelle binnen Brussel, desen die synen Heer ende Meester in het H. Sacrament uyt kracht van syn Officie hadde moeten bewaren, heeft hem verraden, ende den selven Heer bestaende
| |
| |
in 16. Heylighe Hostien eene groote, ende 15. kleyn die hy ghestolen heeft uyt de Kercke van S. Catharine, aen den voor-noemden Ionathas Prince der Joden woonende tot Engien over-ghelevert voor twee-mael dertigh goude Penninghen ghenoemt Mottoenen van het fransch Woordeken Mouton; wesende de selve Penninghen gheteeckent op d'eene zyde met een Kruys, ende ronts-omme dese Woorden: Xps Vincit, Xps Regnat, Xps Imperat, dat is, Christus verwint, Chritus regneert, Christus ghebiedt, ende op d'andere zyde met het Lam Godts ende dese Woorden, Agnus Dei qui tollis peccata Mundi, miserere nobis: dat is, Lam Godts die wegh-nemt de sonde des Wereldts, ontfermt u onser. Dit was den Prys van dat onnoosel Lammeken, ende van dese penningen hangender noch som- | |
| |
mighe aen de Remonstrantie van dit H. Sacrament van Mirakel.
Ionathas dan verblydt wesende (ghelyck Caïphas gevanghen hebbende den onnooselen Jesum, dede den Raedt der Scriben ende Phariséen vergaderen) soo dede hy de Joden by-een komen in de Synagoge, al-waer sy-lieden uyt-stortende op eene Tafel dese H. Hostien, hebben de selve bespot ende bespoghen, ende duysendt lasteringen uyt-ghebraeckt teghen dat onnoosel Lammeken, dat alle die blasphemien lede, ende als een Lammeken synen mondt niet open en dede. Daer-en-tusschen is de straffe des Heeren ghekomen over 't Huys van Ionathas (ghelyck eertyts de handt Godts is beswaert gheweest over de Azotenaers als sy de Arcke des Heeren daer 't Manna in was, eene warachtighe figure van dit H. Sacrament
| |
| |
hadden ghenomen, ende ghestelt in den Tempel van den Af-godt Dagon) ende de Duyvels hebben beginnen te regneren in het Huys van Ionathas, en hy wandelende in synen Hof is van de Straet-schenders vermoort: Siet daer den Mensch die Godt tot syn hulpe niet ghestelt en heeft, maer die gheglorieert heeft in syn quaedtheydt, ende ghehopt in de menighte van syne Ryckdommen. Psalm. 51.
Daer-naer ghelyck den goedertieren Jesus is ghesonden van Annas tot Caïphas, van Herodes tot Pilatus, soo heeft de Vrouwe van Ionathas dese H. Hostien oock versonden van Engien naer Brussel, alwaer den Koningh der Glorie, die van den Koningh Herodes met synen heelen Legher in een wit Kleedt voor eenen sot wirdt bespot, weder-om onder de ghedaente van het wit Kleedt van Witten-broodt op een nieuw is bespot gheweest van de
| |
| |
Joden. Eyndelyck op den Goeden-Vrydagh des jaers 1370. als-wanneêr de goede Christenen van Brussel besig waren met de Kercken te besoecken, ter ghedachtenis van het bitter Lyden ende Doodt Christi-Jesu ons Salighmakers, hebben dese voor-seyde rasende Joden alsdan oock doen vergaderen hunne Synagoge (wantsy-lieden ghewoon zyn, ghelyck vele Historien ghetuygen, op diën dagh meer te rasen teghen onsen Saligh-maker en ons H. Gheloove als op andere tyden) ende naer dat sy van nieuws weder-om hunne lasteringhen verdobbelt hadden op de H. Hostien, bespouwende de selve met knerselinghe der tanden, hebben die ten lesten met Messen ende Poignaerden door-steken, soo datter overvloedigh Bloedt is uyt-gheloopen tot op hunne Kleederen toe, doen zyn sy al-te-mael van achter-over gheval- | |
| |
len, op de selve maniere ghelyck hunne Voor-vaders over rugge vielen, als sy hunne goddeloose handen uytstaken om Jesum in 't Hofken van Oliveten te vanghen. Noch hunne Voor-vaders, noch sy-lieden zyn door dit Mirakel bekeert, maer in teghen-deelhebben gheraemt dese H. Hostien naer Keulen te senden aen de andere Joden die daer woonden, pramende tot diën eynde met beloften, ghelt, ende noodinghen sekere Vrouwe van hunne Natie met Name Catharina, die nu onlanghs haerselven hadde laten doopen, woonende binnen Brussel in de Parochie van Onse-Lieve-Vrouwe ter Kapelle: maer als Catharina dese H. Hostien van hun-lieden ontfangen hadde om naer Keulen te draghen, gheschiede haer ghelyck aen de Huys-vrouwe van Pilatus die Jesum onder syne macht hadde ghekreghen; Pilatus Huys-vrouwe
| |
| |
kreegh 's nachts visioenen de welcke haer verschroomden, daer-om badt sy Pilatus dat hy teghen Jesum niet doen en soude. Ende dese Catharina wirdt oock den selven nacht van Godt vermaent in een visioen, dat sy die H. Hostien niet en soude naer Keulen verdraghen, maer de selve aen haren Biecht-vader soude over-leveren met verklaringhe van al datter gheschiedt was. Naer dat Catharina dan hadde te biechten gheweest by haren Pastoor Heer Peeter van den Heede, ende alles ghedaen dat haer bevolen was, quam de mare van dit groot schelm-stuck den Hertogh Wenceslaus ter ooren, die alle de Joden die daer in plichtigh waren heeft doen vanghen, ende levendigh verbranden aen den Wollen-dries-Toren tot Brussel, confiskerende alle hunne goederen, &c. Den Eerw. Heere Godefridus wesende als-dan Abt van Grim- | |
| |
berghen (ghelyck Sanderus schryft in syne Beschryvinghe van Brabant) heeft dese H. Hostien met dat vers ende miraculeus Bloedt noch besprenght wesende, in eene Solemnele Processie de welcke gheaccompagneert wirt van den Hertogh Wenceslaus, alle den Edeldom ende Clergie van Brussel, ghedraghen van de Parochie van Onse L. Vrouwe ter Kapelle naer de Collegiale Kercke van Sinter Goele, al-waer dit Alder-heylighste Sacrament van Mirakel in vele andere Mirakels heeft uyt-gheschenen, gevende de Blinde het gesicht, de Doove het gehoor, de Kreupele den gangh, de Doode het Leven, ende de Siecke volle gesontheyt. De Abten van Grimberghen, ghelyck den voor-schreven Sanderus schryft, waren van oudts ghewoon den Dienst te doen, soo in de Kercke van S. Rombaut tot Mechelen, als in de Kercke van
Sin- | |
| |
ter Goelen tot Brussel op de principale Feest-daghen ende Processien tot datter eenen Arts-Bisschop ghekomen is, ende sedert diën tydt hebben sy ghehadt de eerelyckste plaets in den Dienst ende Processie naer den Bisschop. Onder alle de Abten van Grimberghen die voor de tyden van de Artsch-bisschoppen aldaer tot Brussel den Dienst deden van het Alder-heylighste Sacrament van Mirakel, isser eenen gheweest, ghelyck Sanderus schryft, met Name Nicolaus Spira eenen weerdighen ende seer deughdighen Prelaet; desen heeft diversche keeren in de Processie ghesien als hy dat Alder-heylighste Sacrament om-droegh, dat uyt het selve H. Sacrament nieuw Bloedt sproot, ende de Wonden als ververst wirden, uyt welcke teeckenen hy voor-seyt heeft die schroomelycke Beldt-stormery die over weynigh meer als hon- | |
| |
dert jaer in Neder-landt gheschiedt is. My dunckt dat den Bermhertighen Godt (om soo te spreken is eenen dootsstrydt, ghelyck in 't Hofken van Oliveten daer hy Bloet sweeten) als hy ghedwonghen wordt de sonden van de Menschen te straffen, soo noey komt hy tot de straffe, midts dat syne Nature, naer het segghen van den H. Leo Paus, Goedtheydt is, ende syn werck Bermhertigheydt, ende dat Miraculeus Bloedt dat daer vergoten is en roept gheen wrake, maer vergiffenisse principalyck in het Jaer van Jubile', ofte Vergiffenis.
Dit zyn dese Miraculeuse Hostien de welcke nu door een ghedurigh Mirakel 300. hondert jaren zyn bewaert gheweest ghelyck eertydt het Manna, eene waerachtighe Figure van dat H. Sacrament veel hondert jaren bewaert is in de Arcke; dese opene Wonden stoppen de
| |
| |
Geusen hunne monden, en dat Miraculeus Bloedt roept krachtelyck, dat den Heere met Vleesch en Bloedt daer teghenwoordigh is, ick magh nu segghen van de Steken staende in dit H. Sacrament, ghelyck van 't breken des Broodts in Emaus, Cognoverunt Dominum in fractione Panis, Sy hebben den Heere ghekent in het Breken des Broodts, sy hebben den Heere ghekent in de steken des Broodts.
Iesvs rvst in het heyligh sacrament des avtaers.
Ivbileert vyt de borst, aen den godt van Iacob.
|
|