| |
| |
| |
Het derde bedryf.
WAer magh mijn lieve lust zich doch verborgen schuilen,
Of in het zandigh Duin of in de diepe kuilen
Van 't schadu-rijke Bosch, vervloekte Boomen, dat
Ghy mijn gezicht belet, waer henen, door wat padt
Hy heden neemt zijn gangh. Ziet hoe wy ons bereien
Met veelderlei gebloemt, om aen de ronde reien
Op 't best te munten uit, maer (laes!) wat zal het zijn,
Het eenigh pronkje van ons al, de grootste schijn,
De glans van onze Rei zal niet de ronde banden
Van d' uitgespannen schaer toeknoopen met zijn handen,
Wat weet ik 't? of hy quam, 't was buiten mijn vermoen,
En of't gebeurd'? het kan, ik wil hier in het groen
My buigen, en een krans van lof en bloemen vlechten,
En daer de hairen van mijn Herder mede slechten:
Dit roosje moet voor aen, gelijk deez' roos verdooft
Dit klein gebloemt, zoo steekt mijn Herder ook het hooft
Ver boven d' and're schaer met zijn bevalligheden,
Van wezen niet alleen, maer ook van al zijn leden.
Kost ik (nu ik hier ben) dat brengen doch te weegh,
Dat Tyter een af keer van mijne Daphne kreegh,
En komen nimmer t' huis, want zoo hy drieght te komen,
Zoo wordt haer by zijn my strax bot en plomp benomen.
'K zal zeggen, dat zy is verlieft op Coridon,
Ook zoo dat zy zelfs vrijdt, misschien of ik iets won,
Te meer, om dat hy is met jalouzy ontsteeken
Op Coridon, ja niet van hem, magh hooren spreeken;
Maer wist ik waer hy woond', of waer'k hem vinden zou
| |
| |
Wie of ik 't vragen zal? daer ginder zit een vrouw,
En vlecht een bloemen krans: ik zal haer na hem, vragen.
Begaefde Herderin volmaekte Nymph, en zagen
Uw' oogen hier omtrent geen Herder, hier te Landt
Gekomen voor een tijdt? Weet ghy niet aen wat kant
Hy zijne Schapen drijft, waer hy zich magh onthouden?
Beleefden Herder looft dat ik wel eer beschoude
Een vreemd', maer hoe 's zijn naem?
Daer ginder gaet zijn veê. Maer Godt weet in wat hoek
Van't Bosch hy zich onthoudt: of daer die dichte elzen
Met uitgestrekte blaen malkanderen omhelzen.
Of daer die eiken grof haer takken spreiden uit
Verduisteren de locht beschaduwen het kruit.
Of daer dier Boeken trop den Hemel schijnt te dreigen.
Of daer die Populiers zich na malkan der neigen.
Of in dat vlakke veldt in 't midden van 't geboomt.
Of ginder daer die Beek met ruischend' water stroomt
Door steentjes en door kruit. Of daer die ruige varen
Het schichtigh schouwe wildt voor 's Jagers strik bewaren.
Of ginder daer de Zee belikt de dorre strand',
En met een heesch geluidt door klatert al het Landt,
Herderin is hy zoo vreemt te vinden,
Ik meend' voorwaer, dat hy zijn kudde meerder minde.
Hy mint, maer niet zijn vee.
'K gelooft, want Tyters hert was staegh tot minnen ree.
'k en weet, want hier in deze velden
Is zy ons onbekent: Maer na ik hem hoor melden,
Ach hanght zy noch aen zijn hert!
Ellendigh Herder wat genaekt u groote smert,
Wanneer ghy hooren zult haer haest ontzinnigh dragen,
Alleen om dat zy zou haer Coridon behagen.
'K geloof z' heeft u gemint, doch 't is verkeert gelukt;
Want Coridon heeft haer, of zy heeft hem verrukt;
Zy minnen zoo, dat al de velden daer meê gekken;
| |
| |
Het hoi loopt na het paerdt, zy meent met vreemde trekken
Dit op te pronken of te geven and re schijn,
Doch't is zoo helder als de middagh-Son magh zijn.
Wel zeeker dat 's niet recht gedaen, maer nochtans Herder,
Zoo ghy hem spreeken wilt, zoo bid ik, doet nu verder
Geen vruchtelooze moeit, maert avondt aen zijn stal
Dat's waer, wel Herderin ik zal,
Waer dat ik kan of magh, my altijdt dankbaer toonen
Voor uw' beleeftheidt, die de Goden willen loonen.
Schep Laura schep nu moet,
Zoo haest't geen Daphne doet.
Hy uit uw' mondt zal hooren,
Za vlecht uw' kransje voort,
En spoeit u dan te zoeken
Hem, die zoo haest hy 't hoort,
Zijn Daphne zal vervloeken.
Deez' bloempjes aen den ander,
Ons hechten aen malkander.
Vermoeit van my te quellen,
't Zoet geven na het zuer,
Zacht, zacht, daer gaet hy heen, nu Laura is 't uw' tijdt,
Hoe dat? het schijnt, dat hy zich daer ter neder vlijdt!
Hy stelt zijn pijpje vast, het lijkt, hy wil aen 't spelen;
Neen holla! 'k hoor zijn keel begint alreed te quelen.
| |
| |
Wijze:
Als 't begint.
Onder een gezonde schijn:
Ook, maer geen van bei verwint,
Want 'k ly zelfs om 't gevry,
Met Daphne, maer hoe veer
Scheidt de woonplaets haer van my?
Wordt het na de asch verwekt,
En treurt om 't geen gebeurt,
Daer 't genegentheidt bespeurt.
My om 't zeerste loopen na,
| |
| |
Want ik in my zelfs bevin,
Dat 't hert zoo is benart
Ik daer uit niet word ontwart.
Uw' lukkigheidt baert druk,
Zeght, wat baet, dat ik haer ruk?
'k Zie d' een voor d' aêr verbrandt,
En ik ken haer biên geen handt,
Schiet gulde Zonne schiet,
Blijft verdronken in uw' badt.
En verlost my uit deez' noodt;
Of strik, of geestige vondt
Ik verkort de laetste stondt,
Zoo hoeft te zijn bedroeft
En ik krijgh zelfs dan dra,
Daer ik lang' na heb vertoeft.
De leden laf en mat begeren zoete rust,
Waer door mijn smert alleen kan werden uitgeblust.
Leght Tyter leght u neer in deze groene grazen,
Zoo voelt ghy uw' ellend niet in uw' leden razen.
| |
| |
Zoo stil in 't gras begeven,
Dat ghy gantsch geen gebaer
Voor 't slapen is verdreven.
Wat drommel zie ik hier! is dit geen Vrouwe staf?
Ik wed waerachtigh, dat hem Sylvia deez' gaf;
En zoo zijn zingen zeit, moet zy hem ook beminnen,
Ach kond ik nu voor eerst ontstelen zijne zinnen?
Mijn waerdst' geeft my de eer,
Dat ik dit kransje magh om 't hooft of hoedtbandt langen,
Het leidt, het leidt niet vast, neen neen zoo zal 't wel hangen.
Wie stoort mijn zoete rust, voor die begonnen is?
Zijt ghy het Laura Nymph?
Den Herder raet niet mis.
Wat port u Tyter dus op 't zoetste van de tijden
Met doodt-gelijke slaep de zoetigheidt te mijden,
Die in de velden is? recht uw' gestrekte leên.
Ha eenigh voorbeeldt van mijn Daphne!
Die met een wulpsche min tot Tyter was begeerigh,
Nu door een ander min van Tyter is afkeerigh?
't Schijnt Laura dat gy raest.
Verzeekeren daer van? neen Herderin ik kan
My dat niet beelden in; veel minder dan gelooven.
Zoud Daphne zoo de glants van haer peru ik verdooven?
Wat malligheidt, wat praet, uitstrooyingh van die geen,
Die maer benijden haer volmaekte fraeyigheên,
Een Coridon zou 't wezen.
'k Heb nochtans wel gelezen,
Dat eer een Koninx Vrouw vergekten op een Stier,
En ruste niet, voor zy genot had van het dier.
My dunkt ik zie alreè met wijtgespalkte benen
Het maeghdelijk geslacht verwachten, wat verlenen
| |
| |
Den milden Hemel wil, of bul, of bok, of mensch;
Nau vintmen heden een, die derven moet haer wensch,
Of zy kan van fluweel haer zelfs een vryer maeken
Of 't eene meisje zweet by 't ander in het laeken;
Wie had het ooit gedocht, mijn Daphne meê dus gail!
Wel Herder dat 's niet vreemt, zoo d' Herderin is vail,
Denkt, dat zy is een mensch.
Van Daphne, waer op magh dat doch gegrontvest leggen?
Op een en uit uw landt, dre t' avondt aen uw' stal,
Om u te spreeken, buiten twijffel komen zal.
Ja wel wie kan een Vrouw?
Dit 's 't loon der trouwigheden,
Dus langh by u gepleeght: voorwaer ghy hebt wel reden,
Om u dus eenighlijk t' onthouden in het woudt.
Ziet Tyter, haer, om wien ghy onz' gezelschap schout,
Is zy 't niet dubbel waerdt?
Dit waer te zijn, ik zweert'k en zal haer niet meer minnen.
'k en weet; maer dat zal leeren ons de tijdt.
Terwijl uw' jonge jeught u vruchteloos ontglijdt.
Van waer komt deze krans?
Ik hebze t' zaem gebonden,
Ik loonen deze gonst, het waer de grootste zaek,
Daer ik met alle vlijt en naerstigheidt na haek.
Hoe netjes! kijk, dan witt', dan roode matelieven!
Wat doet een Herderin om d' Herder te believen:
Dit pluimpje moet' er op.
gelijk deez' veer verweit,
Zoo lichtelijk en ras mijn Daphnes zin verdreit.
Neemt Lauraes hert gelijk met deze veer en bloemen.
Magh ik dan vryelijk van Lauraes weêrmin roemen?
Doen, dat ik my in 't kort van Daphnes minne quijt;
Geeft my wat uitstels, dat de liefde magh verkouden.
Ja door een weinigh tijdt zal die veel meer vrouden.
Doch ondertusschen wil ik blijven u we slaef,
Die met gestage loop na uwen wille draef.
| |
| |
Kom zoeken wy de Rei, ik zoek my te vermaeken.
Op dat de lichte teef u uit het hooft magh raeken.
LIchte Acme valsche meisje,
Daer geen trouheidt in en woont,
Ziet, dat u dit niet een reisje
Weêr ter degen werd beloont:
Nemezis is niet gesturven,
z' Heeft noch al haer oude kracht;
Venus wreek-macht niet bedurven;
Hoe wel zy u nu toelacht.
Maer wanneer de strenge wraken
Van uw' lichte lichtigheidt
Denkt dan 't is my al gezeidt.
Damon wasser meê beladen;
Damon lagh het op de leên;
Damon heeft het al geraden;
Damon zeid' het langh voorheên.
Niet dat Damon zich verblijden
Zal, wanneer hy heeft verstaen,
Dat zijn Acme zelfs moet lijden
't Geen z' een ander had gedaen:
Maer hy zeit dat slechts voor henen,
Ziend', wat ghy een ander doet,
Zegt doch eens, wie zoud' niet menen,
Dat ghy 't zelfde lijden moet?
Chloë zal my helpen tuigen;
'k Wist, ik voelde van geen min:
| |
| |
Chloë zocht mijn hert te buigen;
Chloë brocht het in mijn zin;
Chloë lelden aen mijn ooren,
Lustigh Damon als een Man,
Acme heeft u hoogh gekoren
Acme zeit zy wist voor dezen
Nooit wat min of liefde was;
Maer na dat een brandt gerezen
Is hier in haer herten kas,
Kan zy nacht noch dagh gerusten,
Zy verteert gelijk de snee;
Zy vergaet, zy heeft geen lusten,
't Gantsche lichaem doet haer weê.
Niemand kan haer van genezen;
Niemand wordt van haer geacht,
Of het most een Damon wezen,
Daer zy met gedult na wacht.
En zoo Damon niet wil komen,
Of zoo Damon noch wat beidt,
Zoud ik wel voor Acme schroomen,
Dat zy van de wereldt scheidt.
's Nachts wanneer haer droeve oogen
Zoetjes worden overtogen,
Roept zy, Damon hoort ghy 't wel?
Moet ik u noch langer derven;
Zoo ghy niet en komt na mijn,
Zoo zal ik van liefde sterven,
En ghy zult de oorzaek zijn.
Dit quam Chloë alle dagen,
Waer dat zy my zagh of vondt,
| |
| |
Jammerlijken aen my klagen,
Tot ik wierd' op 't laetst gewondt:
Chloë zeide tijdt en stonden,
Daer ik Acme heb gevonden,
d' Eerste oorzaek van mijn rou.
Doe begost ik eerst te minnen;
Doe vloogh 't Goodtje in mijn hert;
Doe gevoeld' ik in mijn zinnen,
Hoe de zoete minne smert;
Doe gink Venus eerstmael zetten
Mijnen naem in 't groote boek;
'k Leerde doe de minne-wetten
Voorgeschreven aen den hoek.
Al het komen, al het praten,
Al 't gekus, 't gevlai, 't gestreel,
Al deed' ik het boven maten,
Nimmer was het u te veel:
Als ik niet genoegh en kuste,
Liet ghy dalen zelfs uw' mondt
Aen mijn lip, op dat g' uw' lusten
Bluste, door die nieuwe vondt.
Als ik juist niet alle dagen
Dan was daeghs daer aen uw' vragen
Of ghy veerde deur de wegen
Tot ik u in d' oogen krege,
Volgend' waer ghy my ginght veur.
| |
| |
Wat heeft u nu dus bewogen,
Wat heeft u zoo ras gekeert?
Dat ik in mijn hoop bedrogen
Ben, gy acht my nu niet weerdt
Uwe min, die ghy gaet wenden
Na een ander, t' mijnder spijt;
Doch hoe of dit ook zal enden,
Leert ons d' albeziende tijdt.
Ghy zijt lichter als de webben,
Die de zwerte spinne spint;
Niemand zal meer aen u hebben,
Als aen d' alderlichtste windt.
Lichter als de dorre bladen,
Lichter als het drooge stof,
Dat de draëiend' ronde raden
Lichter als de bloem van klissen,
Als de pluimen van een zwaen,
Als de kaffigh lichte wissen,
Die als 't weidt, door d' Hemel gaen.
Als de wol van onze kudden,
Die van hare vellen wait;
Als z' haer lijven schurkend schudden,
Als de weerhaen, die daer drait.
Lichter als de lichte hoppe,
Die men na den Hemel smijt;
Lichter als de lichte noppen,
Die men van het laeken snijt.
Lichter als de lichte haren,
Van uw' licht verkeerden kop,
Van 't ontstuimigh Hoorensch hop.
| |
| |
Dies zal ik mijn minne keeren
Na een ander, lichte meidt,
'K zal mijn zinnen van u weren:
Hemel geeft my sterrikheidt;
Acht ghy my uw' liefd' onwaerdigh;
Ik onwaerdigh u mijn min,
En is Acme licht veraerdigh,
Damon wordt ook licht van zin.
|
|