De cijfferinghe (1604)

Het rekenboek van de beroemde schoolmeester

Reductio.

ALsmen wil brengen verscheyden gebrokens onder eenen noemer/ zoo doet als volght.

1 Brenght my onder eenen noemer 6/7 ende 7/8.

[p. 152]

Merckt: Multipliceert de twee noemers te zamen/ komt 56/voor eenen ghemeynen noemer: daar na multipliceert den eenen teller / met den anderen / noemer komt 48 / die stelt boven den ghemeynen noemer. Wederom multipliceert den teller 7/met den noemer 7/komt 49 die stelt mede bovē den gemeynen noemer.

Reduceert onder eenen noemer.

Reduceert verscheyden gebrokens onder eenen noemer.

6 Teweten: ¾ ⅚ 9/10 7/9 etc.

[p. 153]

Multipliceert alle de noemeren te zamen te weten: 4/ met 6/ komt 24/ die multipliceert met 10/ kōt 240/ die multipliceert met 9/ komt 2160/ voor eenen ghemeenen noemer: die zelvighe 2160 divideert door elcx zijnen noemer/ ende 'tproduct multipliceert met elcx zijnen teller/ komt 1620/2160 1800/2160 1944/2160 1680/2160.

7 Reduceert ¼/ ⅔/ ⅗/ 5/7/ komt 105/420/ 280/420/ 252/420.

300/420.

Om ghebrokens uyt ghebrokens te reduceren.

8 Reduceert ¼ uyt ½ Facit ⅛.

Merckt: Multipliceert de tellers te zamen / kōt 1 / doet oock zo met de noemers komt 8/ en is ⅛ van een gheheel.

11 Reduceert ⅗ uyt 2½/ komt 1½

Multipliceert de 2 heelen met den noemer 2/ en addeert daar toe den teller / komt 5/2 en werckt als vooren.

[p. 154]