Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek)

Van der institutye ende eerste insettinge des Perlaments.
Dat LIIII capitel.

Als nu die hertoge van deser feeste weder tot sinen landen gecomen was, heeft hi geordineert ende ingeset in der stede van Mechelen een consistorie des Perlaments, in schine als in Francrijck binnen Parijs gehouden wert; in denwelcken alle causen ende saken van sine landen getogen souden worden om een diffinitive sentencie aldaer te geven, ende vandaen tot geenre meerders heren hof ofte perlement te appelleren. Ende in desen Perlemente waren ordineert ende resideerden XXXII personen, discrete, wijse ende geleerde mannen, ende werden geheten die heren van den Perlamente, van denwelcken dat waren VIII geestlike personen, als biscoppen¹⁷³, abten ende andere prelaten, als die biscop van Doernick, die biscop van Atrecht, ende die bisscop van Byzancien, etcetera. Voert waren daer XII edelen ende ridderen, als heere Willem Hugonet, doctoer ende ridder, die cancellier; here Pieter Carondilet, ridder, president des Perlaments; die proest van Rysel, des hertogen soen van Zavoyen; die grave van Megen, here van Hombercourt, etcetera, ende noch XII experte ende excellente doctoren in den rechten, als meester Jan die Lewe, etcetera, mit noch XI; ende alle dese heren van den Perlamente waren habitueert ende ghecleet mit roden, swarten ofte blaeuwen mantelen, na gelegentheden des tijts van den jare, als in des conincs Perlamente van Francrijc costumelic was. Ende desen voorscreven heren waren assigneert ende worden ghegheven uut des princen camere grote gayen ende renten, ende quamen altijt mit overdecten paerden oft mulen te hove rijden, mit groten familie ende ghesinne. Ende so wie dat een pleyt in den Perlement anleggen wilde, die most imponeren ende gheven LX gouden cronen. Voert hadde dye prince constitueert ende gheset enen advocaet voir den armen, dien hi oec versien hadde met grote gayen ende zalarien, ende was ghenoemt des princen advocaet, omdat hij dese LX cronen niet te gheven en hadden, om Goeds willen dienen ende haer recht bewaren soude, opdat hem oec recht ende justicie van hoerre saken mochte gescien. Voort so stelde hem die prince selver mit alle sine landen, provincien ende heeren onder den heeren van der Perlamente, perstringerende ende bevelende by enen groten swaren ede ende jurament, dat si niet lichtelic sentencie diffinitive geven en souden, mer dat si die saken perscruteren, examineren, pondereren ende naerstelic ondersoecken souden eer si dat vonnesse ende sentencie ghaven. Ende dat si oec bi horen ede rechtvaerdich vonnesse geven souden, ende dat niet te laten om lief noch leet, om ghiften of gaven, oft uut vresen; of hem te doen

173 biscpopen AB.

[p. 340v]

sterven enen smadeliken doot als gehangen te worden in hore habiten van den Perlamente. Noch had die princen doen bestellen II cameren bi den Perlamente, die ene voer den princepalen rentemeesteren, dander voer den meesteren van der financien. Dit Perlament wert begonnen in den jare M CCCC LXXIIII, omtrent Paesschen, ende en duerde niet langer dan des princen leven lanc.