| |
| |
| |
Optima
Cahier voor literatuur en boekwezen
Opgericht in 1983
Redactie:
Nr. 9-10: |
Ad Fransen, Lucas Ligtenberg, Joost Nijsen |
Nrs. 11-13: |
Dezelfden, met Atte Jongstra |
Redactieadres: Uitg. Joost Nijsen, Jan Luykenstraat 23, 1071 CK Amsterdam
Jg. III, |
nr. 4 - IV, nr. 1 (= nr. 9-10): |
winter 1985-lente 1986, 186 pp. = Drank & letteren |
Jg. IV, |
nr. 2 (= 11): |
zomer 1986, pp. 187-276 |
|
nr. 3 (= nr. 12): |
najaar 1986, pp. 279-376 |
|
nr. 4 (= nr. 13): |
winter 1986, pp. 377-473 |
| |
Artikels van de redactie
Erotische gedichtenGa naar voetnoot1: inleiding, 2, p. 221
Bij de gedichten van Jean Pierre Rawie, Beatrijs Ritsema, Nico Scheepmaker, Carlos |
Drummond de Andrade (vert.: Aug. Willemsen) opgenomen in nr. 2 |
|
|
[Ad Fransen verlaat de redactie in 1987], 4, p. 37 |
| |
I. Poëzie
BARNARD, Benno
Zonnig Zwitserland, 2, pp. 198-202
S., Winter: ‘Ik trek in een gevecht mijn koud geworden’ p. 198 |
Hardop slapen: ‘Ik zei: geschiedenis is gekheid’ p. 199 |
Verdwaald: ‘Je zou verdwalen in een ander land’ p. 200 |
Vergist: ‘Je kunt verdwijnen, een man zonder gezicht’ p. 201 |
Zonnig Zwitserland: ‘Ze staat op ski's te lachen: een eeuwigheid’ p. 202 |
|
|
|
RAWIE, Jean Pierre
[Gedichten]*, 2, pp. 230-231
Kringloop: ‘Wij hebben ook vannacht weer niet geslapen’ p. 230 |
Dit alles: ‘Ik was je kwijt voordat ik je bezat’ p. 231 |
|
|
|
RITSEMA, Beatrijs
[Gedichten]*, 2, pp. 222-223
Surprise, surprise: ‘In 't gedrang scheen door bomen een zinderend bos’ p. 222 |
Desertie: ‘De nacht is grimmig, niet geschikt meer voor bezoek’ p. 223 |
|
|
|
SCHEEPMAKER, Nico
‘Het liefst wil ik in meubelwinkels neuken’*, 2, p. 224 |
|
| |
| |
VLIET, Eddy van
Vier gedichten, 4, pp. 408-411
Eindelijk: ‘Onder een gloed van regen, waarvan niet één’ p. 408 |
Paranoia: ‘Wie zijn achtervolgers zijn weet hij niet’ p. 409 |
De moordenaar: ‘Hij belt aan’ p. 410 |
Droom: ‘Het gras was een vloek. Ik sloop’ p. 411 |
|
|
|
WILLEMSEN, August
Carlos Drummond de Andrade, [Gedichten]*. Vert.: A. Willemsen, 2, pp. 225-229
De afgemeten hartstocht; Liefdesverklaring; De hoer, p. 225; 226; 227 |
Quadrille; Natuurlijke historie, p. 228; 229 |
|
|
|
ZWAGERMAN, Joost
Twee gedichten, 2, pp. 203-204
Reizigers, het reizen: ‘Men betast vrijmoedig elkanders route’ p. 203 |
Thuiskomst: ‘Ik loop nog steeds niet rond in huis’ p. 204 |
|
|
| |
II. Proza
BRUSSELMANS, Herman
In de eenmanskroeg, 3, pp. 279-283 |
|
|
JONGSTRA, Atte
|
|
MOLL, Hans
De jongen die van boksen hield (fragment), 2, pp. 187-197 |
|
|
REEN, Ton van
Levende pyramide, 4, pp. 394-407 |
|
| |
AALBERS, Paul
Koudwatervrees, 3, pp. 360-371
Frans Kellendonks Mystiek lichaam en de kritiek: Jaap Goedegebuure (Haagse Post 7 juni), Aad Nuis (De Volkskrant 16 mei), Carel Peeters (Vrij Nederland 17 en 31 mei), K.L. Poll (NRC / Handelsblad 13 juni 1986) |
|
|
|
BLOM, Sander
Naschrift bij ‘De gelukkige Hans’, 4, pp. 389-393
Multatuli's berijming van ‘Hans im Glück’ van de Gebroeders Grimm is opgenomen pp. 379-388 |
|
|
| |
| |
BLOMME, E.B.M.J.
De tekstediteur betrapt, 2, pp. 205-220
Over drukgeschiedenis en variantenapparaat bij de uitgave van F. Bordewijk, Rood paleis (Verzameld werk I, 1982); met reactie van Pierre H. Dubois en Harry Scholten (editeurs) o.d.t.: Commentaar*, 3, pp. 372-373 en Naschrift (1)* van E.B.M.J. Blomme, pp. 374-375; en reactie van S.M. Holtzer o.d.t. De wetenschapper betrapt*, 3, pp. 375-376 en Naschrift (2)* van E.B.M.J. Blomme, p. 375 |
|
|
|
BROUWERS, Jeroen
De schemerlamp van Hélène Swarth. Hoe beroemd zij was en in de schemer verdween, 3, pp. 284-314
In bijlage: ‘Nader tot U’. Metrische vertaling door Hélène Swarth van het Engels kerklied van Sarah Adam-Flower: ‘Nearer, my God, to thee’ (Swarth-archief van Hans Roest; brief d.d. 7 dec. 1938) |
|
|
|
DEEL, T. van
Marginaal, niet onbelangrijk, 2, pp. 232-240
Lezing t.g.v. de Haarlemse Antiquarenbeurs 1985, op 1 nov. 1985 |
Nederlandse literatuur en marginale uitgeverijen en amateurdrukkers, van belang voor o.a. Chr. J. van Geel, Willem Brakman, Theo van Doesburg |
|
|
|
DELVIGNE, Rob
De toekomst van de homosexualiteit anno 1900*, 2, pp. 266-269
De houding ter zake van A. Aletrino, Frank van der Goes, W.A. Bonger |
|
|
|
FAASSEN, S.A.J. van
Auteur en uitgever. J. Greshoff en A.A.M. Stols. Deel 2 (slot): 1932-1940, 2, pp. 241-256 - Met facs. |
|
|
FRANSEN, Ad
Over-schrijven: Dr. R.T. Segers: de estheticus en zijn recept, 4, pp. 412-424
|
|
|
JANSSEN, Frans A.
Boekenmaken, 2, pp. 257-265; 4, pp. 449-452
P.J. Buijnsters, Het verzamelen van boeken. Een handleiding, pp. 261-262 |
Robert Darnton, De literaire onderwereld tijdens het Ancien Régime (Eng. 1982; Ned. 1985), pp. 260-261 |
Johan van Eikeren, Over boekverzorging (1955; 1984), pp. 264-265 |
Hans Furstner, Geschichte des niederländischen Buchhandels, p. 257 |
Ken Garland, Grafisch woordenboek (Eng. 1980; Ned. 1985), pp. 263-264 |
G.J. Hekkert (red.), Het grafische productieproces, pp. 262-263 |
Huib van Krimpen, Boek over het maken van boeken (1966; 1985), pp. 449-452 |
Huib van Krimpen, Een boek is pas een boek als het een boek is, p. 452 |
P. Schneiders, Papieren geheugen. Boek en schrift in de westerse wereld, pp. 258-259 |
Alwin van Steyn (red.), De Kneep. Over de verschijningsvormen van het boek, p. 263 |
Julian Symons, A.J.A. Symons, his life and speculations, pp. 452-455 |
|
|
Een optilling van een sluiertipje*, 4, pp. 469-472
Over (nog) niet geschreven Multatuli-biografieën |
|
|
| |
| |
KOOPMAN, Ares
Het verstand op nul*, 2, pp. 269-274
Over Jan Emmens' gedicht ‘Een rapport over de liefde’ (Tirade, XVI, 1972, 180 = Jan Emmensnr., p. 447) |
|
|
|
LIGTENBERG, Lucas
Een onbekend manuscript van Elsschot*, 3, pp. 465-468
In De Post van 19 mei 1957 staat een foto van een stukje handschrift, waarschijnlijk een voorstudie van een oorlogsroman; foto en transcriptie |
|
|
|
LIGTENBERG, Lucas & STIPRIAAN, René van
Een ridder uit betondorp, 2, pp. 334-359
Gerard Reves ideeën over de ideale jongen |
|
|
|
PRÖPPER, Henk
Van Schendel in een symbolistische traditie, 4, pp. 425-448
In hoeverre zijn in diens werk ‘sporen van een symbolistische poëtica aan te treffen’? |
|
|
|
VELTKAMP, Evert Paul
Een decoratie voor Boutens*, 4, pp. 457-465
De verwikkelingen rond de pogingen van de regering om in 1930 P.C. Boutens een ridderkruis toe te kennen |
|
|
| |
Bijzonder nummer
Drank & LetterenGa naar voetnoot1
(III, 4 - IV, 1, 183 pp.)
BROEK, Aart G.
Tip Marugg en huppelwater, pp. 65-74
‘Het aureool dat Marugg de “Drank” meegeeft in Weekendpelgrimage [en in Straten van Tapalka] heeft ook die gouden glans in zijn eigen leven’ (p. 72) |
Met diens gedicht ‘Met een machete’ (p. 64) en Un butischi bashi (1949) door A.G. Broek uit het Papiamentu vertaald o.d.t. Een lege kruik (pp. 61-63) |
|
|
|
BÜCH, Boudewijn
De waeraghtige bibliophiel IX: Koning Alkohol, pp. 83-91
Reve's drankrekeningen, pp. 85-88 |
Een agendaatje uit 1957 [van Reve], p. 88 |
Een hypocriet uit de vorige eeuw [Willem Bilderdijk], pp. 88-89 |
Een anti-alcohol bloemlezinkje [(In den strijd tegen koning alcohol) Breekt baan!], pp. 89-90 |
Over jodendom en drankzucht [in 1940], pp. 90-91 |
Een citaatje tot slot [van Ferdinand Freiligrath], p. 91 |
|
|
|
CORTHALS, Henk & FRANSEN, Ad
Gesprek met Rob Schouten, Jean Pierre Rawie en August Willemsen, pp. 5-14
Over de invloed van de drank op hun schrijfproces |
|
|
| |
| |
ELBURG, Jan
[Aforismen], p. 44, 60, 63, 74, 78, 82, 91, 98, 107, 119 |
|
|
JANSSEN, Frans A.
Alcohol in de drukkerij [in 17de, 18de en 19de eeuw], pp. 92-98 |
|
|
LIGTENBERG, Lucas & STIPRIAAN, René van
‘Het leven is een kruisdraging’. Alcohol en religie in het werk van Reve, pp. 15-39 |
|
De bohème drinkt tegenwoordig thuis, pp. 53-60 - Met afb.
De Tachtigers (pp. 54-57) en de jaren '20 en '30 te Amsterdam (pp. 58-59) |
|
|
|
REIJT, Vic van de
Tusschen de blauwe knoop en de blauwe neuzen ligt de weg tot geluk. Herman de Man en het tijdschrift Rynbende, pp. 45-50 - Met facs.
Het tijdschrift Rynbende, dat tussen 1928 en 1940 verspreid werd door de gelijknamige jeneverstokerij stond o.r.v. Herman de Man en de voornaamste auteurs werkten eraan mee |
|
|
|
RITSEMA, Beatrijs
|
|
SCHIPPERS, K.
[Jan] Hanlo in Americain, pp. 51-52 - Met afb. |
|
|
STOUTE, René
Lamento van een leverlijder, pp. 75-79 |
|
|
ZONNEVELD, Peter van
‘Welnu ik zál zuipen!’ Over het gebruik van alcoholhoudende dranken in Klikspaans studentenschetsen, pp. 40-44 |
|
| |
Vlaams kwartier. Redactie: Rudy Vanschoonbeek
AUWERA, Fernand
Drinken: een esthetisch probleem, pp. 108-110 |
|
|
BRUSSELMANS, Herman
Als ik dronken ben mijner ik, pp. 120-124 |
|
|
HOOF, Guy van
De gespannenheid van de blaze. Drank in de Vlaamse letteren, pp. 100-107 |
|
|
LAERHOVEN, Bob van
Puur theater, pp. 125-130 |
|
|
LANOYE, Tom
Eerste les voor beginnende auteurs, pp. 108-110 |
|
| |
| |
| |
Drinken en dichten. Samenstelling: Ad Fransen
Inleiding op bloemlezing van drankgedichten, pp. 132-139
Bloemlezing, pp. 140-179
J.C. Bloem, Verlaine, p. 159 |
Jan Boerstoel, ‘De dag doet mij de dampen aan’, p. 162 |
Gerard den Brabander, De dichter; Jenevertranen, p. 140; 143 |
C. Buddingh', Just one of those days, p. 145 |
Remco Campert, ‘We vliegen de nacht uit’, p. 166 |
Simon Carmiggelt, Tekst voor een wijnkaart; De Amsterdamse kroeg, p. 144; 171-172 |
Jan Eijkelboom, Moeilijk moment; Koning alcohol, p. 146; 147 |
Jan Engelman, Erich Wichman, p. 160 |
J.J. Estor, Leve de jenever!, pp. 151-152 |
Jan Greshoff, De dronken zwervers, pp. 176-177 |
Jan Hanlo, Ik denk aan u, p. 179 |
Han G. Hoekstra, Disqualificatie ondergetekende, p. 169 |
C.J. Kelk, Een lied van den wijn, p. 155 |
Willem Kloos, Zelf-verandering, p. 141 |
Reinold Kuipers, Terug in Amsterdam 2, p. 173 |
Lucebert, Roes, p. 165 |
Jan van Nijlen, [Kwatrijn aan J.C. Bloem]; De desperate dronkaard, p. 158; 175 |
Paul van Ostaijen, Folies Bar, p. 168 |
Eddy du Perron, De bierpiraat, p. 178 |
Jean Pierre Rawie, Drie variaties op een thema, p. 150 |
Koos Schuur, Wijnode, p. 157 |
J.H. Speenhoff, De verlopen student, p. 174 |
Eric van der Steen, Door liefde en dorst; Landelijk café, p. 142; 170 |
Alain Teister, Programma, p. 148 |
M. Vasalis, Drank, de onberekenbare, pp. 163-164 |
Eddy van Vliet, Jeneverglas 6, p. 161 |
Hans van de Waarsenburg, ‘Dan, langzamerhand dronken wordend’, p. 167 |
Lévi Weemoedt, Gezonde tweedrank, p. 149 |
J.W.F. Werumeus Buning, Ballade van den groten dorst, p. 156 |
Erich Wichman, Ons nationaal drinklied, pp. 153-154 |
|
|
Bronnen, p. 180 |
|
-
voetnoot1
- Opdracht: Voor Xavier; Verhaal ter omlijsting van een fragment uit het Journal van de gebroeders de Concourt d.d. 7 en 8 april 1862 over de Engelse bibliofiel Henkey, verzamelaar van o.a. boeken gebonden in mensenhuid; het fragment, ontleend aan de Version intégrale, dl. V (eerst verschenen in 1956) is vertaald en van noten voorzien
-
voetnoot2
- De titels met * behoren tot de rubriek: Magazijn
-
voetnoot1
- Met Inleiding door de Redactie (pp. 3-4) en gegevens over de medewerkers (pp. 181-183)
|