GAL: De overspannen jaren

Opgetekend van 1960 tot 1996

[p. 244]

[p. 245]

Kunstbroers
Cherchez la soeur...

Zouden er in het artistieke leven van Gerard Alsteens geen vrouwelijke voorbeelden - met Kristien Hemmerechts als uitzondering op de regel - aan te wijzen zijn? Er volgt namelijk een hoofdstuk broeders in de kunst, aangevoerd door de fascinerende kop van Pablo Picasso, voor gal de onbetwistbare uitschieter.

Maar, geen vrouw om van te houwen die de kwast hanteren kan?

‘Toch wel,’ zegt de meester, ‘ik bewonder beeldhouwster Louise Bourgeois, een Amerikaanse van Franse origine, die je de vrouwelijke pendant van de Roemeen Constantin Brancusi zou kunnen noemen. Op eenzame artistieke hoogte staan ook de Portugese schilderes Maria Elena Viera da Silva en de Mexicaanse Frida Kahlo met haar introspectieve dramatische schilderkunst. Ze was de bedrogen en bedriegende vrouw van meestermuurschilder-communist Diego Rivera, maar het is waar dat Picasso mijn absolute voorkeur blijft behouden.’

Links de voorkeur uitvergroot. Boven aan deze bladzijde harlekijn Herman van Veen met haren van de beminde als snaren voor zijn strijkstok.

[p. 246]

[p. 247]

Boven: de Franse filosoof Jean-Paul Sartre op het omslag van het tijdschrift De Nieuwe Maand, dan Stijn Streuvels uit wiens borstelhaar vlas gewonnen wordt en naast hem covert Hugo Claus in 1983 De Nieuwe bij het verschijnen van het familie-epos Het verdriet van België.

Onder: Harry Mulisch, Manneken Pijp.

Op de linkerbladzijde tilt Willem Elsschot kleinzoon Jan, ‘Tsjip’, op zijn rechterschouder. In het dagblad De Morgen van 30 oktober 1991 schreef Johan Anthierens een Open Brief aan de Antwerpse burgemeester Bob Cools, suggererend om schrijver en stadsgenoot Elsschot met een standbeeld te eren. gal tekende er een ontwerp bij. De hint werd ter harte genomen: sinds 1994 kunnen de duiven op het Mechelseplein niet naast een monumentale Elsschot ... kijken. Jammer: het idee van gal werd niet overgenomen.

[p. 248]

Boon, Louis Paul, brandstichter van gewetens, de aan Jeanneke geketende vrouwenzot, de bezeten potloodventer van de Zuidnederlandse literatuur, met de vlam in de pen passend in een geuzenbijlage van het satirische weekblad De Zwijger, maart 1982.

Hieronder verenigt Claus boek en doek en op de rechterbladzijde wordt hij beklommen door Johan Anthierens, die tot aan zijn knie reikt. De tekening stond in 1984 in Gaandeweg, een éénmansweekblad dat zijn titel eer aan deed. Aan sommige ornamenten af te leiden moet de gedachtenwisseling onder de gordel zijn gebleven.

[p. 249]

[p. 250]

Bijna zo dicht als Picasso sluit gal de Nederlander Van Gogh aan zijn artiestenhart. Twee keer Vincent voor het weekblad Panorama, in het Van Gogh-jaar 1990. Onderaan serveert hij zijn oor; boven gooit hij achteloos een lucifertje over zijn schouder, het firmament staat in lichterlaaie.

[p. 251]

In juni 1983 neemt gal op de voorpagina van De Zwijger afscheid van prins Karel, de vermaledijde. De broer van koning Leopold III, non-conformist, zondagsschilder, gokker, hoerenkastenkenner en vaderlander, werd door rechts Vlaanderen verafschuwd. Hij houdt broer Leopold als een scepter in de hand. lemand heeft hem neef Boudewijn aangenaaid.

[p. 252]

Salvador Dali-eerbetoon in het weekblad Knack, na diens overlijden in 1989.

Rechterbladzijde. Een ‘hommage aan Picasso’ door achtereenvolgens de Belgische surrealist René Magritte, de Amerikaanse zeefdrukker Andy Warhol, de Duitse creatieve mens Joseph Beuys, de geldverkwistende Duitser Georg Baselitz, de Amerikaan Keith Haring die Pablo neerzet als adorator én verdrukker van de vrouw, en de Amerikaanse pornograaf-zeefdrukker Jeff Koons die Pablo begiftigt met ogen als borsten, een neus als een lid en een vaginaglimlach. De gevierde zelf keek van Van Veen af hoe je met haar omgaat.

[p. 253]

[p. 254]

Cineast Alfred Hitchcock die zich rillenderwijs verrijkte.

Hieronder Walt Disney als Mickey, maar het kan een verkapte Salman-Mouse-Rushdie zijn. Rechterbladzijde. Ontwerp van een monument voor zanger en geselbroeder Jacques Brel die de roede niet spaarde. Andere gebeten honden van deze extatische individualist waren de Vlaamse Leeuw en Meneer Pastoor.

[p. 255]

[p. 256]

Twee zelfportretten. Het bovenstaande dateert van de jaren zeventig en diende voor de catalogus van de Biënnale van Venetië van 1976, waar gal aan deelnam. Een getekende cartoonist doet zich geweld aan om het boze wereldgebeuren in kaart te brengen. De toenmalige socialistische censuurminister van Justitie, Alfons Vranckx, posteert zich aan de rand van de tekentafel, bereid om in te grijpen.

En er is de gal van oudejaar 1992 die zich op de voorpagina van het weekblad Markant afvraagt hoe hij 1993 invullen zal. Dertig jaar grafisch in touw zijn hebben in het atelier hun sporen nagelaten. Bij nader inzien vertonen die spatten menselijke trekken, alhoewel, ergens op de groezelige schilderskiel is de trek van Filip Dewinter waar te nemen. De uittredende president George Bush danst een duivelse java. Er vallen nare tekens en bedreigende initialen te ontcijferen. waar verstopt zich de man achter De Satansverzen?

[p. 257]

[p. 258]