Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 20

[Emanuel de Witt]

WITT (Emanuel de), in 1607 te Alkmaar geboren, waar hij bij zijn vader, die schoolmeester was, de reken- en meetkunst leerde. Meer smaak in de schilderkunst hebbende, oefende hij zich onder Evert van Aalst, stil-leven-schilder te Delft. Aanvankelijk hield hij zich bezig met portretteren en historieschilderen, later legde hij zich op de bouw- en doorzigtkunde toe en begaf zich met het gelukkigst gevolg tot het schilderen van kerken en andere gebouwen van binnen te zien, waarin hij zijne tijdgenooten overtrof. Hij wist in zijne kunstwerken

[p. 388]

naauwkeurigheid van teekening met eene treffende verlichting der voorwerpen door invallende zonnestralen te vereenigen. De niet karig aangebragte stoffaadje was goed geteekend, goed van koloriet, kwik getoetst. Te Amsterdam gevestigd, schilderde hij vooral het inwendige der kerken te dier plaatse met hare orgels, praalgraven, preêk en ander gestoelte af. Op de verkooping van Ploos van Amstel gold zijne afbeelding van het inwendige eener Gothische kerk f 505. Zijn talent werd naar waarde beloond, doch zijn grillig karakter, zijne verwaandheid en lasterzucht verwijderden een ieder van hem. Hij leefde steeds in onmin met zijn kunstbroeders, bijzonder met Gerard de Lairesse. Op zijn ouden dag werd hij behoeftig, geraakte hij in schulden en maakte, 85 jaren oud, een einde aan zijn leven.

Zie Houbraken; van Eynden en van der Willigen; Immerzeel; Verwoert; Kobus en de Rivecourt; Muller, Cat. v. portr.