Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 20

[Cornelis de Wit of Witt]

WIT (Cornelis de) of WITT, in 1695 te Sluis in Vlaanderen geboren, werd in 1718 predikant op het fort Isabella, en in 1738 te 's Hertogenbosch, werd aldaar in 1741 hoogleeraar in de Oostersche talen, kreeg in 1750 zijn emeritaat als predikant, legde in 1758 zijn professoraat neder en overleed 27 Maart 1771.

Hij schreef:

Bitteren weeklagt wegens den hooggaanden en aanhoudenden watervloed. 's Hertogenb. 1751. 4^o.

Herderlijke Brief ter waarschouwing tegen de Hernhutters. 8^o.

Volle uitredding en volmaking van Gods bedrukte kerke, voorgesteld bij gelegenheid van het eerste eeuwfeest van de Classis van 's Hertogenbosch. 's Hertogenb. 4^o.

Over den 1sten Psalm. Amst. 1725.

Lijkrede op Do. G. van Roemer uit Spreuk. XV:7. 's Hertogenb. 1761. 4^o.

Eer en Leer van Bernardus Keppel verdedigd. Amst. 8^o.

Twee predikatien over den XXXII en XXXVIII Zondagsche afdeelingen van den Heidelb. Cathechismus. Amst. 1749. 8^o.

Over Psalm CII. Amst. 1749. 4^o.

Leerrede ter bevestiging van Do. Noordberg uit Spreuk. XXVIII:23. Amst. 1756. 4^o.

Godvrugtige beschouwing der aardbevingen bij gelegenheid van Lissabons overgang met eene Voorrede van prof. Voget. Utrecht 1756.

De Historie van het Sacrament van Mirakel onderzocht en de ijdelheit daarvan zedig aangetoond. Amst. 1770. 8^o.

Een beredeneerd Vertoog, wat van een clandestine Huwelijks-Verloovinge en Huwelijks-Voltrekkinge buyten 's Lands en kennisse der ouders te oordeelen zij en hoe billijk daar en tegen de kerkelijke censuur ter weeringe van dusdanig eene ergernisse geoeffend werd. Briefsgewijze voorgesteld. Amst. 1748. 8^o.

Hier tegen schreef P.v.d. Aa:

[p. 336]

Gestrafte Liefdeloosheid of duidelijk Bewijs dat het beredeneerd betoog van C. de Witt aangaande de clandestine verloovinge en huwelijks-voltrekkinge binnen'slands, en buyten kennisse der ouderen gansch onbillijk ergerlijk en een leeraar in Gods kerke onbetamelijk zij. Rott. 1748. 8^o.

Pet. Grootveldt Fr.:

Pattaecion of gestrafte Lasteraar, onder duydelijk bewijs, dat 't beredeneerd vertoog van C. de Witt gansch billijk, stigtelijk en ten uyterste betamelijk zy, en dit daarentegen het vuyl libel van deszelfs tegenschrijver P.v.d. Aa, alle blijken van onverstand, onheylige spot en lastertaal en veelerley Godtloosheit behelzen. Breda 1749, 2 d.

Gebed der verdrukten, 't geen van Gods geest der kerken van Nederland zal worden in den mond gelegd of een schriftmatige verklaring van den CIIde Psalm. Amst. 1749. 4^o.

De afgeperste verantwoording op de Gravamina of bezwaarnissen, ingebracht door Do. Abdias Velingius, A.L.M. Phil. Doct. en pred. te 's Hertogenbosch tegen het Beredeneerd vertoog enz. Briefsgewijze toenmaals voorgesteld en thans nader verdedigt. Amst. 1749 8^o.

Het geestelijk Psalmgezang aangeprezen tot den pligt om God te zingen en te Psalmzingen met aangenaamheit in 't harte. Amst. 1773.

Dissertationum trias, altera qua proverbiorum debilitas ceteraque eorum attributa asseruntur muliesque Strenua vivis pingitur coleribus, que epsam in propriorem ducunt cognitionem. Amst. 1770.

Trias dissertationum ad Claviorem proverbiorum salamonis elucidatione. Ib. 1765.

Zie Hermans, Gesch. d. Ill. en Lat. scholen, bl. 28; Glasius, Godgel. Nederl.; Abcoude; Arrenberg.