Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 19

[Marten de Vos]

VOS (Marten de), de Oude, zoon van Pieter de Vos, in 1531 te Antwerpen geboren, was een leerling van Frans Floris, begaf zich naar Italië, bewonderde te Rome wat het

[p. 390]

toen reeds grootsch en klassieks opleverde, doch de schoonheid van het koloriet der Venetiaansche school, lokte hem naar Venetie, waar hij in kennis en vriendschap geraakte van Tintoret. Hij schilderde de landschappen in diens kunstwerken en leerde van hem de geheimen der kleuren. Welhaast verspreidde zich zijn roem door Italie en het werk stroomde hem toe. Hij vervaardigde vele portretten voor de familie de Medicis en andere aanzienlijke personagien; ook schilderde hij menig kapitaal stuk. Te Antwerpen teruggekeerd, trad hij in 1558 in het schildersgild en wat zijne geoefende hand vermogt, schrijft Immerzeel, getuigden zijne altaar- en andere stukken, die hij met vlijt vervaardigde en hem een ruimen oogst van voordeelen deden inzamelen. Hij ordoneerde gemakkelijk, in vele zijner tafereelen blinkt eene treffende verhevenheid uit; hij teekende naauwkeurig, had een goede kleur en meesterlijk profiel. Zijn kunstwerk toonde aan dat hij Tintoret met vrucht bestudeerd had. Hij was een der vruchtbaarste meesters van zijn tijd. De Sadelers, Collaert, Goltzius en anderen hebben platen vervaardigd naar zijne teekeningen, die hij met zwart krijt en de pen maakte en met biester of O.I. inkt opwaschte. Wenceslaus Koebergen en meer andere bekwame meesters zijn uit zijn school voorgekomen.

Het Brusselsch Museum bezit van hem een biddende vrouw de kerk van St. Sauveur te Brugge een St. Elorsius, de L.V. kerk te Antwerpen de bruiloft te Kanaan, de St. Jacobs kerk, de begraving van St. Antoniuc, de doop des Zaligmakers, de Marteldood van St. Jacob, de Heiligen de H. Drieëenheid aanbiddende, de St. Pauluskerk eene geboorte.

Hij huwde omstreeks 1581 met Johanna le Boucq, die hem 5 kinderen schonk. Hij overleed den 4^den December 1603, oud 72 jaren en zijn echtgenote den 17^den December 1626, in den ouderdom van 89 jaren. In den Catalogue du Musée d'Anvers 1857 zijn 52 zijner schilderwerken beschreven; de gravuren naar zijne schilderijen en teekeningen beloopen 600 stuks. Hij is menigmaal afgebeeld. In de galerij te Florence vindt men zijn portret door hem zelven geschilderd.

Zie Catalogue du Musee d'Anvers, 1857; van Mander; Immerzeel; Kramm; Muller, Cat. v. Portr.