Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 17. Tweede stuk

[Frans de la Boe Sylvius]

SYLVIUS (Frans de la Boe), uit een oud en aanzienlijk Fransch geslacht gesproten, dat onder zijne leden de heeren Crevecoeur, Senward en Vizy telde, zoon van Isaac de la Boe en Anne de Vignette, werd in 16 te Hanau geboren. Hij genoot het voorbereidend en het eerste geneeskundig onderwijs te Sedan en vervolgens te Leiden onder Veritus en Heurnius, bezocht vervolgens verscheidene Duitsche hoogescholen en verkreeg in Maart 1637, op 23-jarigen leeftijd, te Bazel het doctoraat in de medicijnen. In het vaderlijk huis teruggekeerd, vond Sylvius te Hanau terstond een uitgebreiden praktischen werkkring, die hem echter bij zijn grooten lust tot wetenschappelijk onderzoek niet genoegzaam bevredigde, zoo dat hij er naauwelijks een jaar bleef, en liever in Frankrijk en elders zijne studiën wilde voortzetten. Zoo kwam hij in Nov. 1638 op nieuw te Leiden, liet zich in het album studiosorum inschrijven, kwam daardoor met de leden der medische faculteit in aanraking en gaf ontleedkundige lessen. Te Leiden geen vaste betrekking hebbende, besloot hij 3 of 4 jaren later, op raad van eenige vrienden, zich te Amsterdam te vestigen en zich aldaar aan de gen eeskundige praktijk te wijden, waarin hij weldra in die mate slaagde dat hij niet alleen als geneesheer der Fransche diakonie, maar ook als arts van de meest aanzienlijke bewoners der hoofdstad buitengewoon grooten opgang maakte. Ook schijnt tot de eerste jaren van zijn verblijf te Amsterdam zijne kennismaking met Descartes te behooren, die met lof van hem melding maakt. Curatoren der Leidsche hoogeschool benoemden hem den 8 Febr. 1658 tot gewoon hoogleeraar in de geneeskunde. Hij aanvaardde den 17 September zijn ambt met eene redevoering de cognitione hominis. Gedurende een tijdvak van 14 jaren mogt hij den roem der Leidsche hoogeschool niet slechts handhaven, maar dezen tot een vroeger ongekenden luister verheffen. Hij stierf den 10 November 1672, na in de maand Maart 1667 zijne jeugdige echtgenoote Magdalena Lucretia Schletzer, met welke hij sints twee jaren in een tweede echt verbonden was en kort daarna zijn eenig dochtertje van acht maanden door den dood verloren te hebben. Hij werd

[p. 1143]

den 19den November in de St. Pieterskerk begraven. Den 19den December van hetzelfde jaar sprak zijn ambtgenoot, leerling en vriend Schacht eene lijkrede over hem uit.

Hij gaf in het licht:

Disputationis Medicarum decas primarius corporis humani functiones naturales nec non Febrium naturam ex Anatomicis, Practicis et chymicis experimentis deductas complectens. De 8 eerste theses zijn in het licht gegeven te Amst. 1663 12^o. Ed. 2^a cui accesserunt de Febribus Disquisitiones. Amst. et L.B. 1670 24^o. Ed. 3 cui praeter copiosum rerum et verborum catalogum insuper accesserunt eiusdem Authoris Orationes binae I de affectûs Epidemii 1669 Leidae grassantis causis naturalibus II, de Hominis cognitione. Jenae 1674 12^o.

Tegen dit werkje is verschenen Engelberti Holderhoff

Animadversiones in Tr. de la Boe Sylvii Disputationes Medicas de primariis corporis humani functionibus, demonstrantes Fundamenta illius nova, veritati et experientiae contraria. Colon. 1675 12^o.

Praxeos Medicae idea nova Liber I de Affectibus morales hominis Functiones laesas vel constituentibus, vel producentibus vel consequentibus. Liber I verscheen L.B. 1667. Cum locoplitissimo indice Rerum et Materiae Medicae, seu Medicamentorum in libri huius tum Formulis, etc. Ibid. 1671 16^o. met Libri II et III Francof. 1671 12^o.

Praxeos Med. Idea nova Liber II et III de Affectibus Animales et Generationi dicatas hominis Functiones laesas vel constituentibus, vel producentibus, vel consequentibus opus posthumum, editum curâ Justi Schraderi M.D.

Praxeos Medicae Appendix de Affectibus quibusdam memoratu dignis, aliquot Tractatus continens, opus postumum, editum curâ Justi Schraderi M.D. Ook onder den titel van Praxeos Medicae Liber IV met het 2e en 3e boek. Amst. 1674 12^o.

Opuscula varia L.B. 1670 12^o. Ib. met de Disp. Medicae Jenae 1674 12^o. Achteraan vindt men Or. funeb. in obitum Nob. etc. D. Fr. de le Boe Sylvii etc.

De Methodo medendi Libri duo, quorum prior de Morbis atque Indicationibus, posterior vero de materiâ et formâ Remediorum agit. Aan het einde Reliqua non absolvit auctor.

Al deze werken vindt men vereenigd in zijne Opera omnia. Paris 1671 2 vol. 8^o. Amst. 1679 8^o. Venetiis 1708 fol.

Merklinus vermeldt nog:

Collegium Medico-Practicum dictatum 1660. Franc. 1664 12^o.

Casus Midicinales annis 1655, 60 et 61, quos ex ore Silvii calamo excepit N. Mersan, una cum Remediis Silvianis, item collegium Nosocomicum. De uitgaat van Parijs bevat nog twee tractaten Institutiones medicae en de chemia, doch le Boe ontkende er de schrijver van te zijn.

[p. 1144]

Zie Saxii, Onom., T.V.p. 48; Krantzius, ad Conringium Saec. XVII., c. IV. p. 209; Foppens, Bibl. Belg., T.I.p. 786, 787; Cat. Bibl. Bunav., T.I.V.II.p. 1635; Mercklin, Lindenius renovatus, p. 298-300; Schacht, Or. funeb.; J. Schrader, Praef. ad Praxeos Medic. Praef. Vita J. Swammerdammi voor zijne Biblia Naturae; T. Boneti, Sepulchrit. s. Anatom. pract.. p. 653 seq. Fr. Ed. Maeder, Diss. inaug. med. hist. de Fr. de le Boe Sylvius. Jenae 1845; Lettres de Mr. Descartes, T. I. p. 497, Suringar, Chemiatrische school van Sylvius enz.; Banga, Geschied. d. Geneesk.; Siegenbeek, G.d.L.H., D. I. bl. 218, 219; 220; D. II. bl. 136, 137; Isenzee, oude en middeleeuwsche Gesch. d. Geneesk., bl. 32, 388, 402, 492, 501, 507-511, 513, 517, 552, 366; Nieuwenhuis; Verwoert; Kobus en de Rivecourt.