Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 17. Tweede stuk

[Melis Stoke]

STOKE (Melis). Men weet niets meer van zijn leven dan dat hij de schrijver of liever dichter van eene Hollandsche rijmkronyk, en een klerk of geestelijken (in de opdragt zijner kronyk aan Graaf Willem III noemt hij zich ‘uwen armen klerk’ en te Utreeht geboren is. Zijne kronyk is hoogstwaarschijnlijk in 1303 begonnen en eerst in 1305 voltooid. Haar eerste uitgever was Johan van der Does Amst. 1591 fol. Daar echter deze druk, door een noodlottig toeval grootendeels verbrandde, verscheen er in 1620 bij H. van Wouwte 's Hage eene nieuwe uitgaaf van. In 1699 gaf Cornelis van Alkemade te Rotterdam ook in folio, eene derde uitgaaf met de afbeeldsels der graven en gravinnen van Holland en aanteekeningen en bijvoegsels. Ook verscheen in deze editie voor het eerst het slot van het rijmwerk, met opdragt aan Willem III, waarin de naam van Melis Stoke voorkomt, 't welk Scriverius

[p. 1016]

ontdekt en in 1665 in zijne Toetsteen op het Goudsche kronykje had medegedeeld. Eindelijk leverde de groote taalkundige Balthazar Huydecoper, de laatste en voortreffelijkste uitgaaf, Leyd. 1773 3 dn. 8^o. Jammer dat de geschiedkundige aanteekeningen van dezen uitgever, door zoovele valsche stellingen, o.a. dat Holland nooit aan het keizerrijk leenroerig zou geweest zijn en door het als onecht verwerpen van vele hoogst belangrijke Charters ontsierd worden. De geschiedkundige paradoxen van Huydecoper zijn echter zegevierend wederlegd door Kluit in zijne Historica critica.

Zie Kluit, Hist. Crit., passim, vooral T. I. p IX. p. 441; van Wijn, Hist. Avoudst. bl. 277 volgg.; Huydecoper op Stoke, D. III. bl. 446 volgg., Hedend. Vad. Letterocf., D. II. bl. 14 (v. Wagenaar); J. Clarisse, berigt aangaandc twec fragmcnten, het eene van Maerlant, het andere van Meles Stoke in de Verh. d. Maats. v. Ned. Letterk., D. II. St. II. (Leyd. 1818 8^o.) bl. 185 volg. Schotel, Lev. v. Alkemade, bl. 57-60, 290-296; Dez. Comment. de meritis B. Huydecoper, p. 28-33; de Wind, Bibl. v. Geschieds., bl. 40 volgg. 510, 511; Siegenbeek, Gesch. d. Ned. Letlerk., bl. 20; van Kampen, Bekn. gesch. der wetens. en lett., D. I. bl. 113; Collot d' Escury, Holl. roem, D. IV. (1) bl. 60, 61, 270, 279, 283, 284; Wîtsen Geysbeek, B.A.C. Wb.; D. V.; Willems, Gesch. d. Ned. letterk, Jonkbloet, Middeneeuws. dichtk.; Dez. Nederl. letterk., D. I. bl. 302; Hoogstraten; Kok; Nieuwenhuis; Verwoert; Kobus on de Rivecourt; Ypey, Gesch. d. Ned. talc, D. II. bl. 353.