Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 17. Eerste stuk

[Philip Schrijver]

SCHRIJVER (Philip), vader van den vice-admiraal Cornelis Schrijver. Omtrent zijn afkomst en geboortejaar is niets bekend. Misschien was hij een bloedverwant of zoon van Abraham Schrijver, die hij den zeeslag van Solebay voorkomt. Het eerst komt hij voor in den rang van kapiteinluitenant bij den schout-bij-nacht, graaf van Stirum in 1679, zoo dat wij mogen aannemen dat hij als adelborst en luitenant de twee laatste Engelsche oorlogen zal hebben bijgewoond. In 1684 werd hij door prins Willem III als extraordinaris en zes jaren later tot gewoon kapitein bij de admiraliteit van Amsterdam benoemd. In dien tusschen tijd had hij verscheidene kruistogten gedaan o.a. één met een eskader onder den schout-bij-nacht Jan van Brakel, in de Middellandsche zee, ter opsporing en vernieling van Algerijnsche roovers. Het eerste groote gevecht waaraan hij deel nam, was de zeeslag van La Hogue, waarin hij het bevel voerde op het schip Zeeland, van 64 stukken, en die beroemde overwinning hielp bevechten, door welke het aanzienlijkste gedeelte der Fransehe zeemagt veruield werd. In het volgend jaar (1693) verwierf hij zich uitstekenden roem, door den heldenmoed, waarmede hij op de kusten van Spanje den aan hem toevertrouwden bodem tegen een groote overmagt verdedigde, door welke hij 's lands eskader en een groot aantal koopvaarders redde, en zich tevens de bewondering van vriend en vijand waardig maakte. De twee volgende jaren hield hij zich met de vloot, onder den vice-admiraal Callenburch in de Middelandsche zee op, en werkte mede tot het ontzet van Barcelona en het bombarderen van Palamos. In 1696 was hij tegenwoordig bij de groote vloot, die onder den luit.-admiraal van Almonde eenige Fransche zeehavens vernielde. Bij den aanvang van den successie-oorlog, woonde hij den togt naar Spanje bij, waarin Cadix vruchteloos aangetast en de Fransche en Spaansche oorlogschepen en galjoenen in de baai van Vigos vernield werden. Ook was hij tegenwoordig bij het eskader, dat in 1703 naar de Middelandsche zee vertrok. In het volgend jaar, was hij met zijn schip Gelderland, van 74 stukken, bij de inneming van Gibraltar, een der zes Nederlandsche kapiteinen, die deze gewigtige vesting hielpen beschieten en tot den overgang noodzaakten. In den kort daarop gevolgden zeeslag van Malaga kweet hij zich niet alleen man-

[p. 505]

nelijk van zijnen pligt, maar onderscheidde hij zich door uitstekenden moed en beleid. In 1705 hielp hij Barcelona innemen: het volgend jaar bleef hij, wegens eenige geschillen met de admiraliteit, aan land, doch in 1707 ontving hij van hetzelfde collegie, een bewijs van vertrouwen, 't welk het in zijne kunde en dapperheid stelde, door dien hem het gebied werd opgedragen over het vrij aanzienlijk eskader, dat tot ontmoeting der Oost-Indische retourvloot bestemd was; van welke taak hij zich zoo wel kweet, det diezelfde eere hem het volgende jaar wederom te beurt viel Na zulk eene onderscheiding, en een trouwe dienst van 30 of 40 jaren had Schrijver mogen verwachten bij de eerste gelegenheid tot schout-bij-nacht verheven te zullen worden. Dit gebeurde echter niet, een ander werd benoemd en hij zag zich te dien opzigte voor de derdemaal teleurgesteld. Hoe zulks hem griefde, liet zich ligtelijk bevatten, en te meer, wijl hij zich verpligt zag, onder van Aerssen, die hem was voorgetrokken, een geruimen tijd in de Middellandsche zee te dienen, waar hij Sardinie voor koning Karel II hielp behouden en de vruchtelooze onderneming tegen Cette bijwoonde. Na een afwezigheid van ruim twee jaren in het Vaderland weergekeerd, verzocht en verkreeg Schrijver zijn ontslag, en daalde ruim een jaar later, gelijk zijn zoon de luit.-admiraal Cornelis Schrijver heeft aangeteekend: ‘in een doodelijk chagrin over het hem aangedane leed ten grave.’

Zie J.C. de Jonge, Gesch. v. Ned. Zeewezen, D. IV a. bl. 420, volgg. 6, bl. 297, 486, 496, 568 volgg.