Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 17. Eerste stuk

[Cornelius Schrijver]

SCHRIJVER (Cornelius), of Corn. Seribonius of Graphaeus, werd in 1482 te Aalst geboren, studeerde te Antwerpen in de fraaije letteren en oefende zich vooral in de poëzy en rhetorica. Zijne verdiensten verwierven hem het burgerregt van Antwerpen en de betrekking van griffier of secretaris dezer stad, die hij waarschijnlijk in 1535, na den dood van Pieter Gilles, aanvaardde. Toen de gevoelens van Luther omstreeks 1520 te Antwerpen bekend werden, omhelsde hij ze, doch hij herriep ze opentlijk den 6 Mei 1522, toen ook de schriften van Luther verbrand werden. Hij bleef tot zijn dood toe de letterkunde, poezy en toonkunst beoefenen. Zijne vrouw Adriana Philips, met welke hij in 1515 gehuwd was, overleed den 19 Augustus 1550, en hij den 19 December 1558, in den onderdom van 76 jaren. Hij werd in de Cathedrale kerk te Antwerpen begraven. Zijn portret komt voor bij Foppens.

Hij gaf in het licht:

Exprobratio in Diocletianum, pro Divo Pancratio. Lovan. 1515.

Conjugandi et declinandi regulae. Antv. 1529. 12^o.

Conflagratio Templi D. Mrarae Antverpiensis. Antv. 1534. 4^o., ook in de Monumenta sepulchralia van Franc. Sweertius. (Antv. 1613. 12^o.) p. 49-53.

Ex P. Terentii Comoediis Latinissimi Colloquiorum flosculi, ordine selecti; una cum ejusdem Poëtae insignioribus sententiis. Paris. 1533. 12^o.

Jam denuo recognitis, atque recenti auctario illustratis. Antv. 1535 16^o. 1551. 12^o.

[p. 499]

Monstrum Anabaptisticum, rei Christianae pernicies. Carmen heroicum. Antv. 1535. 12^o.

Sacrorum Bucolicorum Eclogae tres. Antv. 1536. 12^o.

Pacis inter Carolum V., Imp. Caes. Aug., et Franciscum I regem Christianissimum, ad Aquas Mortuas in agro Narbonis initae Descriptio per Corn. Seribonium Graphaeum. Ejusdem ob Caesareum ex Hispaniis iter per medias Gnllias in patriam, ac praecipae in suae Majest. urbem Antverpiam Gralulatio. His accessere alia haud iujucunda. Antv. 1540. 4^o.

Enchiridion Principis ac Magistratus Christiani, sive Praeceptiones quaedam ad docendos Principes ac Magistratus, e Veterum libris. Colon. 1541. 4^o.

Descriptio Senatus Antverpiani, a Carolo V instituti. Antv. 1541. 4^o.

Querela proditi Christi per novos hujus temporis Ischariotas Turco-Christianos. Antv. 1543. 4^o.

Paraphrasis Psalmi C. XXIII, in turpissimum scelestissimi cujusdam praedonis Martini a Roshem Gelro-Galli latrocinium. 1549. 12^o.

Spectaculorum in susceptione Philippi, Hispaniarum Principis, Caroli V. Imp. filii, anno M.D. XLIX. Antverpiae aeditorum mirificus apparatus descriptus per Corn. Scrib. Graphaeum. Antv. 1550 fol. In 't Fr. La très agréable, très magnifique et triumphante Entrée du Prince Philipes d'Espaigne; ensemble la vraye Description des Spectacles, Théatres, Archs triumphaux, etc. lesquels ont été faictz en sa reception en la ville d'Anvers. 1549. Antv. 1550. fol. Ook in 't Vl. De seer wonderlijcke, schoone, triumphelijcke incompst van den hoogmogenden Prince Philips, Prince van Spaegnen, Caroli des vijfden Keysers sone, in de stadt van Antwerpen. Anno M. CCCCC. XLIX; deur Grapheum der selver stadt secretaris warachtelijck in 't Latijn beschreven. Antw. 1550. fol.

Historia de Gentibus septentrionalibus, auctore Olao Magno, Gotho, Archiepiscopo Upsalensi, Suetiae et Gothiae Primate; a Cornelio Scribonio Graphaco .... sic in epitomen redacta, ut non minus clare quam breviter quicquid apud septentrionales dignum est, complectatur. Antv. Jean Baillet. 1562. 12^o. met slechte houtsneden. Er bestaat een andere editie bij Christ. Plantyn in 12^o.

Argumenta vóór de Christiades van Hier. Vida. Harlemi. 1562. 12^o.

De nativitate Christi carmen pastorale. - Antverpiae Encomium.

Andere gedichten in de Deliciae Poët. Belg. T. II.

Cornelii Graphei, captivi, ad Deum Opt. Max. guaerimonia, in carceris angustia non sine lacrymis effusa. Ex autographo Gerhardi Noviomagi Gildenhaurii ededit L.J. Janssen, in Kist en Roijaards, Kerk. Archief, D. VI. bl. 151 volgg.

[p. 500]

Zie Sweertii, Ath. Belg., p. 195, 196, Monum. sepulor, p. 33; Antw. Chron. (1743 4^o.) p. 20; Val. Andreas, Bibl. Belg., p. 150, 151; Foppens, Bibl. Belg., T. I. p. 218; Paquot, Mém., p. 603, suiv. Niceron, Mém., T. XL. p. 260-264; Saxe, Onom. T. III. p. 123, Anal. p. 600; Catal. Bibl. Bunas. T. I. vol. II. p. 1599; Dan. Gerdes, Hist. Evang. Renovati, § VI. ad p. 20; Freytag, Anal. Litter., p. 396; Hoeufft, Parnas. Lat. Belg., p. 9, 10; Peerlkamp, de Poët. Lat. Neerl., p. 61, seqq.; Archives Philol., N^o. 5, p. 204; Kist en Royaards, Kerk. Archief, D. VI. p. 153-167; Thuanus, Hist. sui temp. L. VI. F. Edit. Genev., 1626 (C.G. Antv. revocatio et abjuratio 1521); Gerdesii, Serin. Antiq., T. VI. § 1. p. 496; Plakaetboek van Vlaenderen, bl. 89 volgg.; Brandt, Gesch. d. Ref. D I. bl. 71; Bibl. Univ.; Bibl. mod. gen., Hoogstraten; Kok; Nieuwenhuis; Kobus en de Rivecourt; Jöcher; Rotermund.