Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 17. Eerste stuk

[Franciscus van Schoonenberg]

SCHOONENBERG (Franciscus van), een Portugeesche Jood van afkomst, en buitengewoon gezant van den koning van Engeland aan het Spaansche hof. Na het overlijden van Battier, sedert 1686 de opvolger van den heer van Heemskerk, nam hij ook aldaar de zaken van onzen staat waar. Hij gebruikte bij gelegenheid dat zijn secretaris om schuld was vastgezet eenige uitdrukkingen die men strijdig achtte met den eerbied die hij aan den koning verschuldigd was, waarop men hem gelastte binnen zes dagen Madrid te ruimen, zelfs werd hij kort daarna op 's konings bevel ter stad uitgeleid. De staten waren ontevreden over deze behandeling en besloten geene geschriften van eenigen Spaanschen gezant te ontvangen, noch op eenig voorstel, dat hij doen mogt te raadplegen. Volgens sommigen werd Schoonenberg wederom te Madrid toegelaten, mits men hem terstond naar huis ontbood, 't geen echter niet geschiedde, daar hij zich nog lange jaren na deze in Spanje, maar slechts eenigen tijd buiten Madrid ophield als geauthoriseerd tot het waarnemen der zaken van den staal.

In deze betrekking deed hij gewigtige diensten en berigtte zijne meesters voortreffelijk van den stand der zaken, toen het waarschijnlijk scheen, dat Karel II kinderloos zou sterven, en de meeste vorsten pogingen in het werk stelden ter erlanging van de erfenis. Hij bleef onafgebroken in dien werkkring, doch werd eens gebruikt als envoyé in Portugal, verkreeg in 1710, op zijn verzoek, den titel en rang van buitengewoon

[p. 408]

gezant in Spanje, vertrok nog eenmaal naar Portugal en overleed in 1717 te Lissabon aan eene beroerte. Als jood was zijn naam Belmonte, en was hij voorvader van wijlen Mevr. Da Costa, Belmonte, gestorven 1868.

Zie Wagenaar, Vad. Hist., D. XVI. bl. 298, D. XVII, bl. 23, 38, 47; van Wijn, Bijv. op D. XVI. bl. 62, 98, D. XVII. bl. 18; Nalez., D. II. bl. 304; Bijnckershoek, du juge compent. des Ambass. trad. par Barbeyrac, Ch. XIX. § III. p. 229; Mèmoir. et Negociat. secret. du comte d'Harrach, T. I. p. 286 suiv.; Lamberti, Mémoir., T, I. p. 21, 23, 26; Scheltema, Staatk. Nederl.; Kobus en de Rivecourt.