Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 17. Eerste stuk

[Thomas Olivier Schilperoort]

SCHILPEROORT (Thomas Olivier), zoon van N.N. Schilperoort, die zich in het laatst der 18^de eeuw door de uitgave van verschillende antipatriottische geschriften onderscheidde, werd te Utrecht geboren, leeraar aan de Hontholredijksche militaire school, later regent van het Athenaeum te Luxemburg. Hij was een hevig tegenstander van het liberalismus, en, ofschoon afhankelijk van zijn pen, zou hij voor geen goud zelfs ooit één letter tegen zijne streng behoudende politieke overtuiging geschreven hebben. Hij was een bijzonder onderhoudend, en in den gezelligen kring zeer fijn beschaafd man. Bilderdijk, van Maanen, Wiselius, Kinker, Lulofs en vele andere zijner tijdgenooten, achtten zijne scherpzinnigheid op het veld van taal-, letterkunde, geschiedenis en wetenschap in het algemeen hoog en vereerden in hem een Nederlander van buitengewonen stempel. Ook onze regerende vorsten hebben hem meermalen blijken gegeven dat zij zijne trouw en bekwaamheden met welgevallen gade sloegen en te waardeeren wisten. Hij redigeerde het tijdschrift Irene, waarvan echter te Deventer bij Robijns slechts drie nummers het licht zagen, als ook in 1830 te Breda, bij Oukoop, een Dagblad, onder den naam van Janus, ter bestrijding der revolutie van dat tijdvak; gelijk hij hetzelfde gedaan heeft in vele Belgische, Fransche en Duitsche en Engelsche bladen, wier conservatief-monarchale correspondent hij was, en in al welke vreemde talen hij met groot gemak en goed schreef. Aan de Lans van Achilles, eene politieke Ephemeride uit de dagen der Belgische omwenteling, had hij, zoo geen uitsluitend dan toch werkzaam deel, gelijk aan nog meer politieke vlugschriften of periodieke bladen van toen en van later tijd, omstreeks 1840 en nog verder.

[p. 331]

Hij was een zeer vruchtbaar schrijver blijken de volgende door hem uitgegeven werken.

Tafereel der gebeurtenissen van Europe. 's Hage 1804, 4^o.

Volledige beschrijving van alle kunsten, Ambachten, Handwerken, Fabrieken, Trafrieken enz. XVIII stuks behelz. De Azijnmaaker, of volledige beschrijving van de Nuttigheid en den aart des Azijns, met de kunst van derzelver verschillende soorten te bereiden, met 3 pl. Dordr. 1803. 8^o.

Proeve van nieuwe Taalkunde, op de Nederd. spraakl. toegepast. Gron. 1806. 8^o.

Premier cours de Grammaire Anglaise à l'usage der Ecoles. Gron. 1806. 8^o.

Eerste beginselen der Werkundige Aardrijksbeschrijving. Dordrecht 1810.

Aurora, Wijsgeerig Staatkundig Jaarboekje over 1815. Deventer 1806.

Algemeen beoordeelend verslag van het over en weergeschrevene betrekkelijk Le Sage ten Broeks: ‘Voortreffelijkheid enz. Deventer 1816.

Levensschets van Willem Frederik, Erfprins van Oranje, naar Arnoldi, met bijvoegselen, opgedragen aan H.K.H. de Vorstinne Moeder. Zutphen 1818.

Proeve over de uitgangen der Fransche Naamwoorden. 's Hage 1818.

Proeve van beoordeelende tooneel-dichtkunde, op het treurspel Montigni toegepast. Amst. Sept. 1822. 8^o.

Onpartijdige beschouwing van het beiderzijds geschrevene over den Geest der Eeuw. Amst. 1825.

Lord Byron, als Mensch en Dichter beschouwd. Delft 1826.

Voorts eene kleine Vaderlandsche en Algemeene geschiedenis, beide te Rotterdam bij Mensing en van Westreenen, en eene Beknopte Taalleer, Algemeene Taalregelen. Deventer 1818, boekjes die verdiensten hebben.

Proeve van beoordeeling in de Taalkunde toegepast op Bilderdijks spraakleer en Kinkers Beoordeeling van dat werk; een boek, dat door laatstgenoemden hoogleeraar op hoogen prijs werd gesteld.

Kort begrip van het zamenstel onzer taal, na inzage van Mr. W. Bilderdijks Spraakkunst, benevens een reeks van achtereenvolgende woorden, als voorbeeld eener mogelijke behandeling van een taalkundig woordenboek. Amst. 1827. 8^o.

Zeer vele vertalingen zijn door deze werkzame pen geleverd, waaronder nog die der Destinées futures de l'Europe, van d'Hertigny, te Brussel in 1829 bij Brest van Kempen verschenen.

Aan de Duitsche Conversations-Lexicons leverde hij menig goed artikel over Hollandsche aangelegenheden. Hij overleed in het laatst van September 1851 in kommerlijke omstandigheden in ruim zeventigjarigen ouderdom.

[p. 332]

Zie Wap, Astrea 1851. bl. 250 volgg.; Cat. d. Maats. v. Ned. Letterk., D. I. bl. 128, 130, b. bl. 5, D. III. bl. 269; Kobus en de Rivecourt.