Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 17. Eerste stuk

[Frederik III Veld- en Rhijngraaf van Salm-Salm Kyrburg]

SALM-SALM KYRBURG (Frederik III Veld- en Rhijngraaf van) werd in 1745 te Limburg geboren. Hij bragt een geruimen tijd te Parijs door, en toen in 1786 in ons vaderland de onlusten uitbraken, was het hof van Versailles in den waan, dat hij een aanzienlijken aanhang in Holland had. De minister Calonne bezorgde hem eene aanstelling als veldmaarschalk met eene jaarwedde van 40.000 franken, waar van hij echter voor een som van 400.000 fr. in eens afstand deed.

Hij speelde in Nederland een dubbelzinnigen rol, evenwel stelden de patriotten zoo veel vertrouwen in hem, dat men hem het opperbevel over Utrecht opdroeg. Aan dit vertrouwen beantwoordde hij niet, daar hij, bij het aanrukken der Pruissen Utrecht zonder slag of stoot aan hen overgaf¹⁾. Hier nam hij dus den schijn aan, als of hij de volkspartij voor stond, werd aan het hoofd van een bataillon der Nationale garde gesteld, doch zijn weifelend en karakterloos gedrag maakte hem aldaar tot een voorwerp van bespotting en regtstreeksche of zijdelingsche beschuldigingen, en zijn voorgewend demokratische gevoelens, beletten niet dat hij den 25 Julij 1794 werd geguillotineerd. Na den 9 Thermidor kocht de prinses Amelie van Hohenzollern, zijne zuster, het veld, waarin, onder de overblijfsels van 1314 slagtoffers, die van haren broeder vermengd waren, en liet het met een muur omheinen. Zij trachtte te vergeefs de overblijfselen van dezen te herkennen. Deze daad heeft Trenueil aanleiding gegeven tot een gedicht, getiteld: Amélie, ou l'héroisme de la piété fraternelle. Paris 1807, 1808. Zijn zoon Frederik IV, 14

1) ‘Die scheele Rhijngraaf van Salm, zag er in zijn hussarenmontering recht ijsbaarlijk uit, en ook binnen- en buitenlands was al de hoop voor die partij op hem gevestigd. Doch toen het met Pruissen ernst begon te worden, retireerde hij tijdig, en begaf zich op eens naar buiten 's lands.’ Bilderdijk.

[p. 33]

Dec. 1789 te Parijs geboren, liet een zoon na, geboren 23 Nov. 1823, hoofdman in de Pruisische armee.

Zie Mr. W.P.Q. Ondaatje, Bijdragen tot de Geschiedenis der omwenteling in 1787, Duinkerken 1791, 1792; Mémoires, Correspondance et Manuscrits du Général La Fayette, publiés par sa famille, T. II. p. 210, 211; Bruining, Historisch verhaal van de omwenteling in Holland, enz. bl. 132; Bilderdijk, Gesch. des Vaderl. D. XII. bl. 71, 75, bl. 198 volgg.; Biogr. Univ. Kobus en de Rivecourt; Mr. J.H. van der Schaaff, Proeve van vergelijking tusschen Nederland in 1743 en Nederland in 1843. Amst. 1848.