Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 16

[Willem Frederik Lodewijk baron Rengers]

RENGERS (Willem Frederik Lodewijk baron), zoon van Pieter Ubbo, Baron Rengers en van Lucia Johanna Gravin van Limburg-Stirum, werd den 28 November 1789 te 's Hage geboren. Voor den krijgsdienst bestemd bezocht hij op 16 jarigen leeftijd de artillerieschool te 's Gravenhage, alwaar hij zich in de mathesis onderscheidde. Door den dood van zijnen vader in 1809 als oudste zoon de steun zijner moeder geworden, bereidde hij zich in 1810 tot eene civiele loopbaan aan de academie van Utrecht, alwaar hij in 1811 den graad van Doctor in de Regten verkreeg. Kort daarna legde hij zijne eed af als advocaat. In 1812 werd hij benoemd tot surnumerair bij en in 1813 tot controleur van de directe belastingen in Friesland. - Opgevoed in de trouw aan het huis van Oranje, bood hij dadelijk in November van hetzelfde jaar zijne diensten aan bij het voorloopig bestuur, bestaande uit de Heeren G.K. van Hogendorp, den Graaf van Limburg Stirum en den Baron van der Duijn van Maasdam, door 't welk hij met eenige zendingen werd belast; onder anderen tot den Generaal von Bulow, om aan te dringen op het spoedig binnenrukken van het Pruisisch leger in Nederland; en ontving later de gedenkpenning, uitgegeven door de Districts-Commissie tot aanmoediging van den gewapenden dienst in de Nederlanden, gevestigd te 's Gravenhage, aan hen, welke op den 17 Nov. 1813 het herstel van de Nederlandsche vrijheid gewapender hand hebben helpen bevorderen. Onmiddelijk na de terugkomst van den Prins van Oranje, werd hij door mondelinge aanstelling als secretaris aan de toenmalige kabinet-Secretarie geplaatst. Na de herstelling der Souvereiniteit tot kamerjonker, straks tot gewoon kamerheer benoemd, en in 1816 als Secretaris bij het kabinet des konings aangesteld, bragten deze betrekkingen hem in de dagelijksche nabijheid van den koning, wien hij op alle zijne reizen vergezelde en van wiens bijzonder vertrouwen en gunst hij steeds herhaalde bewijzen heeft ontvangen. In 't jaar 1819 ontving hij daarvan een openbaar blijk door zijne benoeming tot Ridder van de orde van den Nederlandschen Leeuw. - Deze wederzijdsche persoonlijke genegenheid is ook na 's konings abdicatie en tot aan zijnen dood dezelfde gebleven. In 1819 wenschte hij het hofleven te verlaten, en werd hij tot belooning zijner ijverige en trouwe diensten in 's konings kabinet, benoemd tot Directeur der directe belastingen in Friesland, waarbij in 1822 ook de in uitgaande regten en accijnsen werden gevoegd. Gedurende deze en de navolgende jaren tot aan zijne benoeming als Gou-

[p. 264]

verneur werden hem tevens eenige andere betrekkingen en werkzaamheden opgedragen. Als lid van de Ridderschap van Friesland nam hij deel aan diens reorganisatie in 1826. Hij was Curator van het athenaum van Franeker, lid van het kiezers collegie tot benoeming der leden van de raad der stad Leeuwarden, en van 1826 tot 30 lid van de tweede kamer der Staten-Generaal, van wege de Provincie Friesland. In deze betrekking werd hij onder anderen benoemd als lid eener commissie tot regeling van het middelbaar onderwijs. Handhaving der grondwet, rechtvaardigheid en onpartijdigheid waren ook toen zijne kenmerkende beginselen. In 1830 tot Gouverneur van de Provincie Groningen benoemd zag hij zich in deze eervolle betrekking meer dan vroeger in de gelegenheid gesteld de belangen en de eer van zijnen Vorst, die hem zoo na aan het hart lagen, te kunnen bevorderen. Steeds werkzaam, beijverde hij zich vooral den geest van eensgezindheid tusschen de regering en bevolking te bewerken, terwijl hij tevens met naauwgezetheid te bevorderen zocht de belangen en de welvaart der provincie, en der academie van Groningen, waarvan hij Curator was. Het Kommandeurskruis van de Koninglijke Orde van den Nederlandschen Leeuw, en de benoeming tot Staatsraad in buitengewonen dienst waren daarvoor zijne belooningen. Steeds zijne behoudende en monarchale beginselen getrouw, vonden hem ook de moeijelijke tijden in 1847 en volgende jaren vastberaden, en vol zedelijken moed, ook waar pligt met eigen belang strijdig was, de oude spreuk getrouw: doe wel en zie niet om. Den 22 Augustus 1850 ontving hij zijn eervol ontslag als Gouverneur, waartoe de aanleiding was dat hij zich niet konde vereenigen met de denkwijze van den toenmaligen Minister van Binnenlandsche zaken, noch diens daden goedkeuren, die hem voorkwamen strijdig te zijn met de wetten der billijkheid, de belangen der provincie en des lands, en gevaarlijk voor het grondwettelijk gezag des konings wiens commissaris hij was. - Hoewel diep geschokt door de wijze waarop hij ontslagen werd uit den dienst van het vaderland, waaraan hij zich sedert 37 jaren had gewijd, kon niets hem doen wankelen in zijne gehechtheid aan s' konings huis en persoon. Onder bewustzijn van getronw zijne pligten betracht te hebben, droeg hij deze beproeving als christen met onderwerping aan den wil van God, wien hij boven alles liefhad en wenschte te dienen. Zijn karakter was op waarheid en rechtvaardigheid gegrond in edele zamenstemming met diepte van gevoel. Zijne benoeming tot Ridder met de Ster van de Groot-Hertogelijke Luxemburgsche Orde van de Eikenkroon, eenigen tijd na zijn ontslag, gaf hem het bewijs dat zijne vroegere diensten en goede gezindheid niet onopgemerkt waren gebleven. Zijne staatkundige loopbaan geeindigd zijnde, vestigde hij zich

[p. 265]

te Utrecht daarna te Zeijst, alwaar hij, na een zwaar en langdurig lijden, overleed.

Hij huwde Sophia Elizabeth Baronesse van Schwartzenberg en Hohenlansberg en overleed te Zeijst 15 Jan. 1859.

Part. berigt.