Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 15

[Cosmo de Pescarengis]

PESCARENGIS (Cosmo de), zoon van een' Piemontees, die ‘in Vlaanderen die Lombarde ofte Tafel van Leeninge opgehouden hadde,’ zoo als van Meteren schrijft. In zijn vonnis staat echter: eertijts Lombaert off Tafelhouder binnen deser stadt Leyden. Zijn portret werd door J. Stolker geteekend, met dit onderschrift: ‘Cosmo Pescarengis, Piemonteesch, cornel op den 26 October 1587, benevens Jacob Volmaer en kapitein Maulde binnen Leyden onthoofd, wegens eene conspiratie om aan den grave van Leicester meer authoriteit te bezorgen. Zijne misnoegdheid tegen de heeren Staten ontstond, omdat men eene compagnie soldaten, die hij zelf geligt had, gecasseerd had.’ Hij

[p. 217]

had zich vermeten opene brieven op zijn eigen hand uit te geven, om zijn krijgsvolk te verplaatsen, waartoe hij door Leicester scheen gebragt te zijn. Ook had hij, op last van Leicester, krijgsvolk geworven, en hielp daarmede Hakvoort, Boxberghe en Nieuwbeek innemen.

Bilderdijk noemt zijne ter dood brenging ‘een justitiemoord in den echten zin.’

Zie Hooft, Ned. Hist. bl. 1205; Reijd, Ned. Oorl. bl. 133; Bor, Ned. Hist. B. bl. 20 (29), 48 (71), 63 (93), 67 (98); v. Meteren, Ned. Hist. B. XIV, bl. 259; Wagenaar, Vad. Hist. D. VIII, bl. 258 volgg.; Kluit, Ned. Staatsg. D. II, bl. 408-410; Bilderdijk, Gesch. des Vaderl. D. IX, bl. 270; Brandt, Hist. der Ref. D. I; Arend, v.H. D. III. St. I, bl. 314-318; Dr. W. Bisschop, de Woelingen der Leicestersche partijen; Mevr. Bosboom Toussaint, Gideon Florensz.; Nav. D. IV, bl. 163.