Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 12. Tweede stuk

[Walraven van Meurs]

MEURS (Walraven van), uit het geslacht der graven van Meurs, en broeder van Theodorus, aartsbisschop van Keulen, Hendrik, bisschop van Munster, en Frederik, graaf van Meurs (de beide eerste waren ook kardinalen), was domproost te Utrecht, toen hij, na den dood van bisschop Frederik III van Blankenheim (9 Oct. 1423) benevens Rudolph van Diephorst en Johan van Buren, proost te Aken en van de Maria-kerk te Utrecht, naar den myter dong. Hij verkreeg hem echter toen niet. Na den dood van Suederus van Cuylenburg, in 1439 te Bazel gestorven, verkozen hem eenige kanunniken van Utrecht, volgens sommigen te Arnhem, volgens anderen te Dordrecht, tot bisschop, welke keus door paus Felix V en het Concilie van Bazel bevestigd werd.

Daar hij echter op geen wettige wijze en slechts door een deel ballingen, op geen behoorlijke plaats, en door een paus, die niet door allen voor wettig werd gehouden, verkozen was, wordt hij niet tot de bisschoppen gerekend, en terwijl zijn tegenstander Rudolph van Diephorst, door paus Eugenius IV als bisschop van Utrecht bevestigd te Utrecht zetelde, hield hij zijn verblijf te Arnhem en te Dordrecht, en oefende zijn geestelijk gebied over Gelderland, Holland en Zeeland uit. In de laatstgemelde stad woonde hij in 't huis Kruissenburg aan de noordzijde van de Groote-kerk (waarin ook zijn voorganger Suederus gewoond had) en hield daar van 1432 tot 1441 zijn hof. Van hier deed hij Rudolph en diens aanhang in den ban en wendde alle middelen aan om in het bezit van het

[p. 746]

bisdom te geraken. Eindelijk werd de zaak door den kardinaal de Cusa bemiddeld; van Meurs schoon tegen den wil van 't volk, bisschop van Munster, en ten zijnen behoeve van het Stift van Utrecht eene zware schatting gevorderd, met bedreiging van den ban aan hen die ze weigerden op te brengen. De geestelijkheid kantte zich tegen deze schatting aan, die, echter niet aan Walraven, die kort daarna overleed, maar aan zijn erfgename is betaald.

Hij overleed te Arnhem, ‘des Sondages vor sinte Michiel 1456,’ of zoo als een ander wil ‘daeghs na S. Franciscus.’ Arnoldus de Bevergerne schrijft in zijn Chron. Monasteriense ‘do sturf bisschop Walrave van Moirse ein biscop van Munster, dair al dese unwille, und ongelucke, und veide van opstont, und na des tyden als hi gecores was to einen biscoppe, do quam dessen Lande alle ongeluck, und hi hadde nye willigen dach in dessen Lande.’

Zie A. Matthaei, Anal. T. V. p. 89, 111, 112, 123, 125, 495, 499, 507, 513; Appendix S. Petri, ad Chronic. de J. Beka, p. 140; Bat. Sacra, T. I. p. 500 seqq.; Balen, Beschr. v. Dordr. bl. 774; Burman, Utr. Jaarb. D. I. bl. 453, 455, 456, 472, D. II. bl. 53, 121, 127, 183, 220, 221, 222, 378; Wagenaar, Vad. Hist. D. III. bl. 498; Kist en Royaards, Kerk. Archief, (eerste serie), D. IX. bl. 43, 71; Chron, v.h. Hist. Genoots. D. VI. bl. 151, 154; D. VII. bl. 225; D. VIII. bl. 109.