Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 11

[Jacob van Loo]

LOO (Jacob van), geboren te Naarden, zoon van Hermannus van Loo, predikant te Voorthuysen (1733), aan den Bergschenhoek (1735) en te Naarden (1741) en van Hilletie Killewich, werd in 1777 adjunct en in 1786 predikant te Ootmarsum, waar hij overleed 1 Augustus 1797, oud bijna 43 jaren. Hij was een man, uitstekende door godsvrucht, geleerdheid, oordeel smaak en diep doordringende menschenkennis, verwierf als kanselredenaar grooten roem.

Zijne leerredenen, die in grooten getale deels door hem zelven sedert 1784, doch na zijn dood door zijn vriend J.H. Hacke, predikant te 's Hage, uit zijne nagelatene schriften uitgegeven zijn, wegens het aestetische, en pathetische, 't welk ze zoo onderscheidend kenmerkt eenig in haar soort. Overal treft van Loo, in deze leerredenen, door zijne mannelijke welsprekendheid, het hart, overal spreekt hij krachtig tot het hart en geheel uit het hart, doch, volgens de opmerking van Ypey, te weinig tot het verstand. Ook is het een gebrek in zijne leerredenen dat hij de toehoorders te veel zocht te boeijen aan den vreemd klinkenden toon van uitgelezene en op een gestapelde woorden, die hen, als het ware, in bedwelming bragten, zoodat zij voor het oogenblik, waarin gesproken werd, wel hoorden en ook meenden te verstaan, maar van het gehoorde geen of weinig vrucht hadden. Hij munt echter boven zijne tijdgenooten, die gelijk hij, in navolging van uitlanders, vooral van Hervey, het aestetische en poëtische op den kansel bragten, in eenvoudigheid verre uit, ofschoon hem ook dat echt populaire ontbrak, welke men meer en meer als volstrekt onmisbaar in het prediken begon te erkennen. Hij huwde C.P. de Mol, dochter van J. de Mol, predikant te Loosdrecht. Zijue afbeelding vindt men vóór zijne Nagelatene Leerredenen door Hacke bezorgd. De inwijding van het nieuwe orgel door van Loo in 1781, werd gevierd met een vocaal en instrumentaal concert, waarbij het te Deum laudamus gezongen werd. Hij overleed 1797.

Men heeft van hem:

Overdenkingen bij het graf van mijn jonge Vriendin. Amsterd. 1830. gr. 8^o.

Leerredenen, Utrecht 1785, 8^o.

Leerredenen, Utrecht 1790, 4 D. gr. 8^o.

[p. 606]

Kleine Schriften voor Vrienden der menschheid en des Christendoms. Utrecht 1792. gr. 8^o. 2 stukken.

Theophilus op het Paaschfeest. Amsterd. 1792. gr. 80.

Zes bedestonden. Amsterd. 1794. gr. 8^o.

Nieuwe Leerredenen. Utrecht 1796. gr. 8^o.

Gedachten en Gevoelens van een Christen. Amsterd. 1796. gr. 8^o.

Theophilus op het Hemelvaarts en Pinksterfeest. Amsterd. 1797. gr. 8^o.

Nagelaten Leerredenen. Utrecht 1799. 2 D. gr. 8^o.

Vijftal nagelaten bedestonden. Amsterd. 1814. gr. gr. 8^o.

Dagboek van zijne lotgevallen, gezindheden en handelingen. Amsterd. 1815. gr. 8^o.

De feestvierende Christen op het Kersfeest. Amsterd. 1819. 2 D. kl. 8^o.

Jesus Christus de eerste, de laatste, de levende. Leerrede over Openb. I:17b. en 18. Uit de nagel. schriften uitgegeven. Amsterd. 1836. gr. 8^o.

Voorschriften tot een deugdzaam leven. Eene toespraak over 1 Petr. II:11, 12. Uit de nagel. Schriften. Waarachter eene opwekking tot deugd, en een lied van J.C. Lavater. Amsterd. 1836. gr. 8^o.

God, de Vader verheerlijkt op aarde, door Jezus Christus Zijnen Zoon. Leerrede over Joh. XVII: 42. Uit de nagel. Schriften. Amsterd. 1837. gr. 8^o.

De heerlijke verwachting van Jesus' lievelingen. Leerr. over Col. III: 4. Uit de nagelaten schriften. Amsterd. 1838. gr. 8^o.

Wat is een opregt geloof? Leerrede over Zondag III van den Heidelbergschen Catechismus. Uit de nagel. Schriften. Amsterd. 1838. gr. 8^o.

De standvastigheid in het geloof. Leerr. over 1 Kor. XVI:13. Uit de nagelatene schriften. Amsterd. 1839. gr. 8^o.

Zie de Paauw, Vervolg op Veeris. p. 129; Boekz. der Gel. wereld. 1778. bl. 180; 1758 1b. bl. 773; Ypey, Gesch. der Christ. Kerk in de 18e eeuw D. VIII. bl. 676 volg.; Ypey en Dermout, Gesch. der Herv. Kerk. D. IV. bl. 75; Glasius, Godgel. Nederl. o.h.w. Kist en Roijaards, Archief voor Kerk. Gesch. D. X. bl. 297; Collot d'Escury, Holl. roem.