Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 11

[Ferdinand de Lannoy]

LANNOY (Ferdinand de), derde zoon van den bovengemelde, werd in 1510 in Italië geboren, diende in de oorlogen van Duitschland en Vlaanderen. Tot stadhouder van Holland werd hij den 8 Januarij 1573 door Requesens aangesteld, in plaats van Noircarmes. Hij was toen stadhouder van Artois. Philips keurde zijne aanstelling goed en begeerde ook dat hij tot kapitein-generaal der artillerie werd benoemd. Hij beantwoordde echter niet aan de verwachting van Requesens. ‘Hoe ijverig hij was in de dienst van God en van den Koning, hoewel een dapper edelman, zijne goedhartigheid en toegevendheid waren, zoodanig dat men met hem doen konde wat men wilde.’ Zóó schreef Requesens aan den koning. Lannoy hield zich in 1574 te Utrecht op, van waar Valdes zich zeer beklaagde dat zijne troepen, naar Leyden bestemd, naauwelijks werden toegelaten in de voorsteden van Utrecht hun verblijf te houden, en dat Lannoy geene levensmiddelen tot hem zond. Hij zelf verdedigde zich op die beschuldiging, en het blijkt dat hij de burgers tegen de woeste krijgsknechten van Valdes in bescherming nam. Hem werd later door Requesens aanbevolen de steden van Holland tot den koning terug te brengen door ze te bewegen het pardon aan te nemen. schoon hij aan het welgelukken twijfelde. Dezelfde landvoogd droeg hem op de zaken in Leerdam, Heukelom en Asperen, in het begin van Julij 1574, door de Spanjaarden ingenomen, te regelen. Of het stadhouderschap hem te zwaar viel, en zijne goedaardigheid niet was opgewassen tegen de hardheid der maatregelen, hem opgelegd, hij verlangde hartelijk van zijn post ontslagen te zijn. Hij bevond zich nog in September 1574 te Warmond om over de overgave van Leyden te handelen; doch deze onderhandeling mislukte. Kort daarna legde hij het stadhouderschap over Holland neder, en keerde weder tot dat van Artois.

Later werd hij met de andere landvoogden der verschillende gewesten meermalen door Requesens opgeroepen, om met hem te raadplegen over den toestand des lands. Doch die vergaderingen konden nooit een goede uitkomst opleveren. Bij een dezer gelegenheden te Brussel zijnde, meende hij wraak te

[p. 150]

nemen over de beleediging door Valdes hem bij het beleg van Leyden aangedaan en Requesens had alle moeite om hem van dat dolle plan af te brengen en hem met Valdes te verzoenen. Volgens zijn levensbeschrijver in de Biogr. Univ. was hij ook gouverneur der stad Gray in Franche-Comté, en een bekwaam wiskundige. Men schrijft hem de uitvinding der kleine stukken geschut, die men in de bergoorlogen gebruikte, toe. Ook vervaardigde hij eene kaart van het hertogdom Bourgogne en van het graafschap Artois, die in de atlassen van Ortelius, Hondius en Blaeu voorkomen. Hij stierf in 1579 op een zijner kasteelen bij Dole.

Zie Biogr. Univ. o.h.w. Gachard, Corr. de Phil. II, T. III. p. 6, 14, 37, 42, 68-71, 80, 81, 81, 98, 99, 106, 124, 138, 161, 167, 400, 476, 477. Groen van Prinsterer, Arch. de la Maison d'Orange-Nassau Prem. Ser. T. I. p. 22, 23.