Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 11

[Mr. Nicolaas Cornelis Lambrechtsen]

LAMBRECHTSEN (Mr. Nicolaas Cornelis) van Ritthem, werd den 29sten Februarij 1752 te Vlissingen uit een geslacht geboren, dat uit den deftigen burgerstand, allengskens tot de aanzienlijke regeringsposten, zoo gewestelijke als stedelijke was opgeklommen. De Latijnsche scholen in zijne geboorteplaats met den grootsten lof hebbende doorgeloopen, bezocht hij de Utrechtsche hoogeschool, waar hij in 1773 tot Jur. utriusque doctor werd bevorderd op eene dissertatie hieronder aangehaald. Weldra werd hij pensionarius honorair, vervolgens, in plaats van Leonard Constantijn van Lensbeeck, toen deze tot lid van de provinciale rekenkamer was aangesteld, pensionaris van zijne geboortestad. Gedurende den tijd, dat hij deze waardigheid bekleedde, vervulde hij verscheidene gewigtige staats-commissien, zoo bij de provincie Zeeland, als ter generaliteit, met name ook die over de bepaling der Prov. Quotas in de algemeene lasten. Zijn moed en standvastigheid in het voorstaan van 's lands vrijheden en geregtigheden, waarin hij echter steeds met gematigdheid en zonder partijzucht of vijandige gevoelens, tegen den toen bestaanden regeringsvorm te werk ging, gaven, in 1787, aanleiding, dat zijn huis en goederen door het dolzinnig gepenpel schandelijk uitgeplunderd werden. Ten gevolge der omwenteling in het genoemde jaar 1787 uit de regering ontslagen, en ambteloos geworden, deed Lambrechtsen met twee zijner vrienden eene reis naar Zwitserland, en bezocht tevens een deel van Duitschland en Frankrijk. Steeds buiten betrekking blijvende, was hij, af en aan, te Middelburg, op een' deftigen en aanzienlijken voet levende, en zich geheel overgevende aan de beoefening der letteren en der geschiedenis, vooral die des vaderlands, en onder anderen ijverig mede arbeidende aan de destijds bij den nieuwen druk van Wagenaar uitgegeven Bijvoegselen en Nalezingen. In 1795 wederom in de regering geroepen, aanvaardde hij den post van gedeputeerde

[p. 75]

wegens Vlissingen ter vergadering van de toen nog bestaande Staten van Zeeland, en werd weldra door dezen afgevaardigd naar die der toenmalige Staten-Generaal, waar hij de moèijelijke en noodlottige raadplegingen bijwoonde over de destijds geslotene alliantie met Frankrijk, en door zijn ijver en beleid in het Tractaat dier alliantie nog vele min bezwarende wijzigingen wist te brengen. Ook was hij tegenwoordig bij de niet min belangrijke raadplegingen over het bijeenroepen eener Nationale vergadering. Toen die vergadering, niet zeer met zijne toestemming, was tot stand gekomen, keerde hij naar Zeeland terug, doch had voor zich zelven geen begeerte, om door de zaamgeroepene kies-collegie, tot lid dier vergadering benoemd te worden. Nu vestigde hij zijne woonplaats te Middelburg, waar hij later geroepen werd tot het algemeen bewind der Oost- en West-Indische zaken, en aan het hoofd geplaatst der directie, die daarover in Zeeland en te Middelburg gevestigd was, welke post hij eenige jaren achtereen, met voorbeeldelooze werkzaamheid en naauwgezetheid en tevens met verstandig beleid, tot groot nut van den lande bekleed heeft. Onder koning Lodewijk werd hij tot staatsraad in buitengewone dienst benoemd, en door dezen meermalen tot zeer gewigtige raadplegingen geroepen, onder anderen tot die over de Gilden, het Departementaal Bestuur, de Finantiën der stad Middelburg.

Hij bleef onvermoeid tot nut van den bloei der stad Middelburg en van de wetenschappen werkzaam, tot zijn dood, den 21sten Mei 1823. Hij was lid der 2de klasse van het Kon. Ned. Instituut, lid der Maatschappij van Ned. Letterk. en van andere Genootschappen, en tot zijnen dood voorzitter van het Zeeuwsch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen.

Hij huwde jonkvrouwe Schorer, oudste dochter van dien naam, mede in 1787 van zijne waardigheden ontslagen. In het Vervolg van Wagenaar's Vad. Hist. komt zijne afbeelding voor.

Hij schreef, behalve de Bijvoegselen, Aanmerkingen en Nalezingen op Wagenaar, met Mr. H. van Wijn, Mr. Ant. Martini, E.M. Engelberts en anderen:

Dissertatio hist. Jurid. inaug, sistens defensionem civitatis Vlissinganae in libertatem se vindicantis Anno 1572, Traj. ad Rhen, 1773. 4^o.

Onderzoek of Graaf Philips III zich ooit door den Roomschen Paus hebbe doen ontslaan van den eed, bij het aanvaarden zijner regering gedaan, in Verh. van het Zeeuwsch Genootsch. D. IX. (1782).

Van Wijn, Lambrechtsen en Wichers, Rapport over de Zaken der West-Indische Compagnie, 1787. fol.

Korte Beschrijving van de ontdekking van Nieuw Nederland, weleer eene volkplanting van het Gemeenebest der Vereenigde Nederlanden in Amerika, Middelb. 1818, met een kaart. 8^o.

[p. 76]

Ook in N. Verhand. van het Zeeuwsch Genootsch. D. I.

Beknopte Geschiedenis van de Middelburgsche Rederijk-kamer het bloemken Jesse in Werken der Maatschappij van Ned. Letterk. D. IX. St. I. (1819.)

Verslag wegens eene in 1817 ontdekte grafzerk en een menschelijk geraamte (denkelijk dat van koning Willem II) in de Koorkerk te Middelburg, met eene afbeelding, Middelb. 1820. gr. 8^o. Ook in het 3de Deel der N. Verhandel. van het Zeeuwsch Genootsch.

Hulde aan de nagedachtenis van P. de la Rue, Middelb. 1818. gr. 8^o.

Zonder naam in de Mnemosyne van Tydeman en van Kampen:

Hulde aan de Nagedachtenis van Jan Guepin, en Lijkzang op deze door J.J. Brahé, Dordr. 1819. 8^o.

Voorl. ter nagedachtenis van G. Kuipers (den Zoon), Dordr. 1815. 8^o.

Hij liet een aanzienlijke menigte handschriften na, die in de bibliotheek van het Zeeuwseh Genootschap worden bewaard.

Zie Hand. van de Jaarl. Verg. der Maatsch. van Ned. Letterk. te Leijden, 1823; A.C. van Citters, Lofrede op Lambrechts; Kunst- en Letterb. 1823. D. I bl. 337; van Kampen, Gesch. der Kunsten en Wetensch. D III. bl. 222; van Cleef, Naaml. bl. 332; Cat. van het Zeeuwsch Gen bl. 47; Cat. J.W. te Water, bl. 323, 354, 355; Cat. H. van Wijn, bl. 21, 61, 67; Muller, Cat. van Portr. Cat der Maatsch. van Ned. Letterk. D. II. (Register); Inventaris van Handschriften van het Zeeuwsch Genootsch. der Wetensch. te Middelburg door J.P. van Visvliet; van der Chijs, de Munten der Graafschappen Holl. en Zeel. bl. 110.