Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 7

[Nicolaas Grudius]

GRUDIUS (Nicolaas) was de zoon van Nicolaas Everhardi (Klaas Evertsz), en van Elisabeth van Blyont of Blyoel, volgens anderen Elize Blandelle. Hij legde zich op de regten toe en werd kassier van de Staten van Brabant, geheimschrijver van de orde van het guldevlies, van Karel V en van Philips II: ook werd hij tot de waardigheid van ridder verheven Hij bragt den tijd, die hem van zijne bezigheden overbleef, door met het beoefenen der poëzy en het voeren eener uitgebreide briefwisseling met zijne geleerde Italiaansche en Spaansche vrienden Achilles Statio, Angelus Andreae Resendius, Johannes Christophorus Calvetus Stella, Honoratus Junius Valentinus en vooral met den beroemden dichter Marcus Hieronymus Vida van Cremona, Bisschop van Alba, en gaf eenige brieven met Spaansche geleerden, met welke hij te Leuven en Brussel gemeenzaam verkeerde, gewisseld, in het licht. Hij was een beminnaar der poëzy, en droeg aan den Kardinaal Gerardus Grousbequius een bundel gewijde gedichten op. Ook vervaardigde hij ongewijde gedichten, die door Bonaventura Vulcanius met de gedichten zijner broeders zijn in het licht gegeven. De beroemde Petrus Nannius noemde hem: homo inter homines omnium candidissimus, vir et industria efficaci et fide summa et pietate in omnes praesertim doctos incredibili et ob vitae sinceritatem apud omnes ordines gratiosus et potentissimae cuiusdam anctoritatis’ en Hadrianus Junius: ‘poëtarum Coryphaeus’. Minder gunstig is het oordeel van Niceron en van Hoeufft. Peerlkamp vergelijkt hem bij Catullus en Propertius en bewonderde de weelderigheid van zijn vernuft en den rijkdom van zijn dichtader. Hij is tweemaal gehuwd geweest. Janus Secundus vervaardigde bij gelegenheid van zijn tweede huwelijk eene elegie. Hij stierf in 1571 te Venetie, waarheen hij als gezant was gezonden. Hij schreef:

[p. 499]

Pia Poëmata Lib. II. Antv. apud Sylvium 1566. Hier achter zijn eenige brieven aan geleerde Spanjaarden. Een tweede druk verscheen (ibid. 1567?) met den titel van Negotia, sive Poëmata sacra Nicolai Grudii Nicolaji, Equitis aurati etc. in 8^o. Otia sive Poëmata profana Nicolai Grudii Nicolaji, Equitis, Brabantiae Quaestoris ac Caroli V Imp. et Philippi Hispaniarum regis consiliarii illustrisque Ordinis velleris aurei Graphiarii, bevattende Elegiarum libri III. Epigrammatum libri III. Hendecasyllabarum liber I. Funerum libri II. Sylvarum liber I. Epistolarum liber I; herdrukt in Trium Fratrum Belgarum, N. Grudii. H. Marii et Jani Secundi Poëmata. L.B. 12^o door Bonaventura Vulcanius bezorgd.

Naenia in obitum Principis Margarethae Austriacae. Lovanii 1532.

Epigrammata Arcuum Triumphalium Valentianis, Carolo V, in ejus adventum exhibitorum. Lovanii ap. Sassenum 1540.

Apotheosis in obitum Maximiliani ab Egmonda, comitis Burani. Lovanii typis Aegidii Diestenii 1549.

Ook vindt men een epigram van hem op de afbeelding en den dood van zijnen broeder Janus Seeundus en op dien van zijnen vader.

Brieven van N. Grudius vindt men achter zijne Negotia, in P. Burmanni Sylloge Epist. Tom. II. p. 205. en bij Marq. Gudii et doct. viror. ad eum Epistolae. Cur. P. Burmanno p. 183. en in Hadriani Junii Epistolae. Dordrechti 1652 p. 16, 122, 310.

In de Bibliotheek der Hoogeschool te Leyden zijn:

Nicolai Grudii Nicolaii Poëmata mss. - Bonaventurae Vulcanii adversaria, in quibus chirographo ipsius scripta sunt varia ejusdem Poëmata Jani Secundi, Nicolai Grudii, Hadriani Marii et aliorum.

Zie dit Woorden boek op het art. Everard; de Joh. Secundo Hagensi, deque Nicolao Patre et Geute Nicolaia, achter Joh. Secundi Opera, accurate recoguita ex museo P. Scriverii. Lugd. Bat. ap. Franc, Moyaert 1651 24, doch vóór de uitgaaf Lugduni Batav. Typis Jacobi Marci; Petri Nannii Alemariani in Collegio Buslidiano apud Lovanienses Latini professoris Συμμίϰτωρ sive Miscellaneorum decas una. Lovanii 1548 p. 74, 75; Hadriani Junii Batavia, c. XIV. p. 236; van Hasselt, het geslacht der Nicolai en de porlretien van J. Seenndus; Jani Secundi Opera (Lugd. Bat. 1619) p. 48. seqq. 84; Valerius Andreas Bibliotheca Betgica p. 694; Foppens, Biblioth. Belg. p. 907; Saxe, Onom. Liter part. 3 pag. 228; Coupé, Soirées littéraires T. XV. p. 139; Niceron Mémoir. T. XVI. p. 366. Biogr. Univ. in V. Hoenfft, Parnassus Latino-Belgicus p. 16; Peerlkamp, De Poëlis Latinis Neerland. p. 91. seqq. Cat. Bibl. publ. Lugd. Bat. p. 347, 349; Cat. Hoeufft p. 165, 167; J.J. van Voorst, Catal. T. III. p. 144; Kok, Vaderl. Woordenb. D. XVIII. bl. 758; Luiscius Groot Algem. Hist. Geogr. Geneal. Woordenb. D. I. bl. 255. Nicuwenhuis, Woordenboek. Kunsten en Wetenschappen D. XVIII. bl. 57. D. I. bl. 455; de la Rue, Geletterd Zeeland bl. 166.

[p. 500]

Zijn portret vindt men in de Trium Fratrum Poëmata.