Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 5

[Maximiliaan van Egmond]

EGMOND (Maximiliaan van) Graaf van Buren, was de zoon van de voorgaande. De tijd van zijne geboorte is even onbekend als de geschiedenis van zijne jeugd en jongelings jaren. In 1536 schonk hij aan de stad Grave een zilver keteltje, hetwelk door hem in Afrika, toen hij tegen de Ongeloovigen streed, gewonnen was. In 1539 volgde hij zijn vader als Graaf van Buren op, en stond in hooge achting bij Karel V, die hij in verscheidene oorlogen diende en die hem tot Ridder van het Gulden Vlies benoemde, en hem aanbood om zijn Graafschap tot een Hertogdom te verheffen, hetwelk door hem werd geweigerd. Onder anderen diende hij Karel in zijnen strijd tegen het Smalkaldische Verbond in 1546, trok aan het hoofd van 30,000 man voetvolk en 7000 paarden naar Duitschland en nam Darmstad en Frankfort in. Hij was in 1540 tot Kapitein Generaal over al de Nederlanden en tevens tot Stadhouder van Friesland, Overijssel, Groningen en Groningerland benoemd, welke betrekking in dat jaar door den dood van George Schenk van Tautenburg was open gevallen.

[p. 63]

Als zoodanig maakte hij zich bij de Friezen bemind, die hij door zijn bestuur het verlies hunner vrijheid deed vergeten, en wier land hij in vrede en voorspoed besturen mogt tot aan zijnen dood, die hij op eene wijze verbeidde, waarvan men niet ligt een gelijk voorbeeld vinden zal. Toen hem namelijk door zijnen geneesheer, den beroemden Vesalius, de nadering van zijn einde was aangekondigd, doste hij zich uit in volle wapenrusting, en omringt van zijne vrienden, wapenbroeders en krijgsbevelhebbers van allerlei rang, gaf hij geharnast en gespoord, met den gepluimden helm en de ijzeren handschoenen op eene tafel voor zich, in zijne hofzaal op een armstoel gezeten, rustig en bedaard den geest te Brussel op den 23^sten December 1548. Zijne uitvaart werd in Friesland, Groningen en Overijssel plegtig gevierd. Zijne zinspreuk was: Sans autre (zonder ander). Hij was een der rijkste Nederlanders en in 1562 gehuwd met Françoise de Lannoy, eenige dochter van Hugues de Lannoy en Maria van Bouchout, die hem eene dochter, Anna, schonk, welke in 1533 geboren, door haar huwelijk met Prins Willem I het graafschap Buren in het geslacht van Oranje bragt en in 1558 overleed.

Zie Schotanus, Geschied. van Friesl. bl. 679, 691; van Leeuwen, Bat. Illustr. bl. 951; (de Beaufort), Lev. van Willem 1. D. I. bl. 48-54; Charterboek van Friesl. D. III. bl. 130, 147; Wagenaar Vaderl. Hist. D. V. bl. 193, 287, 291, 326; van Wijn, Aanm. op de Vaderl. Hist. van Wagenaar, D. V. bl. 52, 77-79; Kok, Vaderl. Woordenb. D. XIII bl. 199; Scheltema, Staatk. Nederl. D. I. bl. 326-328; van der Aa, Herinner. uit het geb. der Gesch. bl. 31, 137-141, 259; Overijss. Alm. 1840. bl. 216, met facsimilé van zijne handteekening; Bosscha, Neerl. Held. te Land, D. I. bl. 128, 131; Arend, Algem. Geschied. des Vaderl. D. II. St. III. bl. 643, St. IV, bl. 11, 19; Kron. van het Hist. Gen. te Utr. D. V. bl. 311, 372, D. VI. bl. 171, D. VII. bl. 401, D. VIII, bl. 23, 26, 46-74. D. IX. bl. 429, 430, 437, 439, 510, 511-519. D. X. bl. 41-55, 325.