Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 4

[Martinus Dingemans]

DINGEMANS (Martinus), geboren den 18^den April 1773 te 's Gravenhage uit deftige burgerouders. Reeds vroeg eene neiging tot de studie aan den dag leggende, bijzonder tot die der heelkunde, werd hij, na het verkrijgen der meest noodige kundigheden, toevertrouwd aan de leiding en het onderwijs van den destijds voornamen heelkundige Johan Christiaan Damen. Na het radieaal daartoe bij de admiraliteit op de Maas verkregen te hebben, trad hij in zeedienst en werd, na afgelegd examen, als eerste chirurgijn bij 's lands vloot aangesteld en beëedigd. In die betrekking deed hij in 1794 eene togt naar de kaap de Goede Hoop en Noorwegen. In 1798 bij het Bataafsche bewind als Chirurgijn Majoor aangesteld, werd hij herhaaldelijk in staat gesteld om én het vaderland gewigtige diensten te bewijzen, én om zijne kennis en ervaring belangrijk te vermeerderen. Te midden zijner rustelooze betrekking vergat hij dan ook de wetenschap niet, en zijne hier na te noemen verhandelingen zijn daarvan voldoende getuigen, even als zijne bevordering tot doctor in de geneeskunde, op den 26^sten September 1800 aan de Harderwijksche Hoogeschool, na verdediging van eenige Positiones Medicae Inaugurales.

In 1801 verzocht Dingemans zijn ontslag uit 's lands dienst, en vestigde zich in dat zelfde jaar als geneesheer te Dordrecht, waar hij even vlijtig, niet alleen de geneeskundige wetenschap, maar ook de wijsbegeerte en letterkunde beoefende. In 1807 vertrok hij naar Kleef en oefende aldaar met het gunstigste gevolg de praktijk uit. Het verlangen naar zijn vaderland deed hem in 1828 terugkeeren, waarna hij zich te 's Hage vestigde, en weldra aan het hoofd van het stads Ziekenhuis aldaar geplaatst werd. Na twee jaren voor zijnen dood in rust te hebben doorgebragt, overleed hij den 15^den Januarij 1849. Hij was lid van het Zeeuwsch genootschap en van het Genoot-

[p. 177]

schap ter bevordering der Heelkunde te Amsterdam. Teregt zegt de Heer Vorstman, wiens berigt over Dingemans wij hier volgden, ‘dat hij een man was wien het nimmer aan lust ontbrak, om de vorderingen in de natuur- en geneeskunde met jeugdigen ijver gade te slaan; wien het eene eer was zijne jongere tijd- en kunstgenooten met zijne rijke ervaring voor te lichten, en wien het ook bij eenen klimmenden leeftijd nimmer te moeijelijk viel, om, wars van eigenbaat, een aantal ongelukkigen bij te staan en te helpen.’

De geschriften van Dingemans door den druk bekend gemaakt zijn getiteld:

Reizen naar de kaap de Goede Hoop en Noorwegen, Haarl. 1802. 8^o. 2 deelen.

Verhandeling over de ware en onware slagaderbreuken; met goud bekroond in 1799 door het genootschap ter bevordering der Heelkunde te Amsterdam en in het 4^de deel 1^ste stuk van diens prijsverhandelingen (Amst. 1804, 8^o) opgenomen.

Zedekundige en Godsdienstige verhandeling over den waren aard des Huwelijks enz. Amst. 1805. 8^o.

Verhandeling over het doen der Keizerlijke snede enz; met het accessit bekroond bij het genootschap ter bevordering der Heelkunde te Amsterdam en in het 5^de deel 2^de stuk van diens Prijsverhandelingen (Amst. 1807, 8^o.) opgenomen.

Zie Algem. konst- en Letterb. 1849. D. I. bl. 131-137; Brinkman, Alph. Naaml. van Boek.