Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 4

[Arnoldus Dahmen]

DAHMEN (Arnoldus), vijfde zoon van Wilhelm Dahmen en stamvader van de Amsterdamsche kunstenaars van dien naam. Hij was een uitmuntend fluitspeler en werd den 2^den Mei 1767 te Harlingen geboren. Weldra toonde hij eenen ongemeenen aanleg en neiging voor de muzijk, zoodat zijn vader hem, nog zeer jong zijnde, op de fluit onderrigtte, op welk instrument hij spoedig zulke vorderingen maakte, dat hij in het orkest zoude hebben kunnen medespelen. Hij vertrok naar Amsterdam en zette zijne hoogere studiën onder den destijds beroemden fluitist Zorge onvermoeid voort, die zich dan ook weldra voor zijne moeite en zorg dubbel beloond zag, doordien zijn leerling met reuzenschreden voorwaarts ging.

De kindsche jaren nog niet geheel ontwassen, was hij in zijn vak reeds zeer bedreven en besloot hij om zich geheel aan de toonkunst toe te wijden. De bijzondere vriendschap van vele voortreffelijke kunstenaren genietende, maakte hij steeds belangrijke vorderingen als obligatist, en erkende volgaarne welke verpligting hij had aan de voorlichting en geleerde mededeelingen van die groote mannen, welke door hem altijd in eere en achting zijn gehouden. Hoe meer Dahmen in de kennis zijner geliefkoosde kunst vorderde, hoe meer de zucht naar uitgebreider onderzoek in hem aanwakkerde, en daarom begon hij zich ook in de theorie te oefenen. Hij vestigde zich vooreerst te Amsterdam, en hield zich daar vele jaren onledig met les geven. Zijne manier van onderwijs was uitstekend, en daardoor vormde hij voortreffelijke leerlingen, waaronder de teregt alom beroemde Nederlandsche fluitist L. Drouet, dien hij van zijne kindsche jaren af gevormd heeft. Hij is gehuwd geweest met Jacoba Lansen, die hem vier zonen en twee dochters schonk, waarvan de drie eersten, Johannes Arnoldus, Pieter Wilhelm en Hubertus zich als bekwame toonkunstenaars hebben doen kennen, en waarvan de eerste en de laatste hier mede volgen. Dahmen volhardde steeds in zijnen nuttigen arbeid en verwierf als man eenen nog meer gevestigden roem, dan als jongeling. Nu ook bemerkte men spoedig uit zijne wijze van voordragt, welk onderscheid er bestond tusschen den ouden leertrant in deze kunst, en den nieuwen, welken Dahmen te Amsterdam invoerde. Men bewonderde niet alleen zijne heldere en grondige kennis, maar ook zijne gemakkelijke manier, om iets voor anderen begrijpelijk te maken. Hij spaarde geene zorg om aan uitgebreidheid eenvoudigheid, aan moeite geduld en aan inspanning duidelijkheid te paren. Met een woord, Dahmen's leerwijze kreeg naam, men leerde die op prijs stellen, en vele jonge lieden der aanzienlijkste familiën,

[p. 17]

schaarden zich om den geroemden meester, ten einde van zijne geprezene leer nut te trekken.

Bij zijne veelvuldige bezigheden, was hij in het jaar 1806 direkteur van het muzijkkorps der schutterij te Amsterdam, en tevens een der ondernemers van het zondagsche concert Eruditio Musica, hetwelk door te weinig deelneming is te niet gegaan. Vroeger was hij op vele concerten als eerste fluitist geëngageerd en trad in velen daarvan, zoo als in Felix Meritis, in het concert boven de Manége, Harmonica, enz. als solist op, en verwierf dan uitbundige maar wel verdiende toejuichingen. Jaarlijks gaf hij een benefiet-concert, en op dat van zijn vijftigste jaar droeg hij met zijne drie zonen een kwartet voor vier fluiten voor, hetwelk de algemeene goedkeuring mogt wegdragen.

Onder de vele fluitspelers in ons vaderland, bekleedde Dahmen eene aanzienlijke plaats, terwijl de meeste goede hoedanigheden van een voortreffelijken fluitist zich in hem vereenigden. Eene fraaije houding, schoone en gevoelvolle toon, vlugheid, stoutheid, zekerheid en eenvoudigheid waren de deugden van dezen kunstenaar, welke dan ook door alle kenners hoog werden bewonderd en toegejuicht. Dahmen leed in vergevorderde jaren veel aan podagra, en echter was hij te werkzaam van aard om iets te verzuimen, veel minder een werkeloos leven te leiden, zoodat hij dus, hoe sukkelend ook, nog met jeugdigen ijver voortging en met lust en inspanning zijn werk verrigtte, totdat hij in het 62ste jaar zijns levens, door een hevigen aanval van podagra aangetast werd en aan de gevolgen daarvan, na op eene zeer nuttige en roemvolle wijze de baan zijns levens afgeloopen te hebben, op den 17^den December 1829 overleed.

Dahmen leefde zeer geregeld en was aangenaam in den omgang. Zijne nagelatene weduwe en vijf kinderen betreurden in hem een uitmuntend man en vader, en de kunst verloor in hem een bekwaam en hoogst ijverig beoefenaar. Op den 8^sten Januarij van het jaar 1830, vierde men een lijkfeest ter zijner eere in de maatschappij Felix Meritis. De muzijk daarvoor werd door den heer J.G. Bertelman vervaardigd en de solo's werden door den tenorzanger de Chavonnes Vrugt en den jongen heer G.H. Broekhuijzen gezongen.

Zie Caecilia, Alg. Muzijkaal Tijdsch. 1845, bl. 161.