Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 2. Derde en vierde stuk

[Albertus Brondgeest]

BRONDGEEST (Albertus), geboren den 2den December 1786 te Amsterdam, gaf reeds in kindsche leeftijd blijk van zucht tot de Teekenkunst, welke nog aanmerkelijk werd opgewakkerd toen hij, vijftien jaren oud geworden, gelegenheid kreeg om het uitgebreid kunstkabinet van Cornelis Ploos van Amstel Jacobus Corneliszoon te beschouwen. Niet zonder tegenstribbeling van de zijde zijner ouders, die zich echter door den raad van den ijverigen kunstminnaar Jean Bernard daartoe lieten overhalen, verkreeg hij de vergunning om zich in die kunst te oefenen en kwam onder de leiding van den verdienstelijken Veeen Landschapschilder Pieter Gerardus van Os. Na een paar jaren onderwijs van dezen Meester te hebben genoten, kreeg hij Landschapstudiën van Jan Hulswit onder het oog, en begon toen, in stilte en geheel op zich zelve naar de Natuur te teekenen. Wenig tijd daarna geraakte hij in kennis met onderscheidene voorname kunstenaars en kunstminnaars en daaronder met Wouter Joannes van Troostwijk met wien hij weldra in de vertrouwelijkste vriendschap verkeerde. Op raad van dezen uitmuntenden kunstvriend ondernam hij dan ook in 1809 het schilderen met olieverw, en aangezien hij daarin gelukkig slaagde, bleef hij er ijverig mede voortgaan en legde zich tevens bij Herman Numan gezet op de Doorzigtkunde toe. Hoezeer de kunst ijverig naar de natuur blijvende beoefenen, maakte hij de Nederlandsche school van de zeventiende eeuw, tot een onderwerp van onophoudelijk onderzoek en nasporing, waartoe hij zoo ruimschoots gelegenheid vond, aangezien onderscheidene aanzienlijke kabinetten destijds voor hem geopend stonden. Gunstig werkte bovendien tot bereiking van dit

[p. 1392]

oogmerk mede, dat hij, in 1817 als Makelaar in kunstvoortbrengselen aangesteld, weldra de uitgebreidste binnen en buitenlandsche betrekkingen verkreeg en daardoor tevens de gelegenheid bekwam, om de kunstvoortbrengselen der voornaamste Meesters, die telkens onder zijn oog afwisselden, te bestuderen, te vergelijken en te waarderen. Later doorreisde Brondgeest een gedeelte van Duitschland, Frankrijk en Engeland, alwaar hij door vroeger aangeknoopte kennis met de voornaamste Kunstschilders en liefhebbers, toegang verkreeg tot al wat dáár in het gebied der Kunst schoons en uitmuntends gevonden werd. Intusschen beoefende Brondgeest de kunst als liefhebber en bepaalde zich tot in 1828 uitsluitend tot het Landschap. Daarna door meerder verband van zaken minder gelegenheid vindende om een gedeelte van den zomer in dat vak naar het leven te studeren, bepaalde hij zich vervolgens niet alleen tot Land- maar ook tot Stroomgezigten, van welke men op onderscheidene openbare tentoonstellingen de proeven zag. Toen in 1814 de Maatschappij Felix Meritis te Amsterdam eenen gouden Eerepenning had uitgeloofd voor de beste schilderij, voorstellende Een gezigt binnen eene Nederlandsche stad, bij zonnedaglicht, met behoorlijke stoffaadje, dong Brondgeest daarnaar mede en behaalde het Eermetaal. Ook werd hem in 1839 door het Stedelijk Bestuur van 's Gravenhage eene zilveren medaille toegewezen voor zijne op de tentoonstelling aldaar gebragte schilderijen. Ook de schetsen en teekeningen van Brondgeest, doen zijne meesterlijke hand, geestigheid en smaak kennen. Hij was Lid van het Koninklijk Nederlands Instituut, en van de Koninklijke Akademiën te Amsterdam en te Antwerpen. Hij liet bij zijne echtgenoote Anna Barbara Ratelband, met wie hij in 1828 gehuwd was, drie zonen en drie dochters na.

Zijne beeldtenis komt voor hij Immerzeel, Levens en Werken der Kunsts.

Zie, behalve dat werk, Algem. Konst- en Letterb. 1814, D. I. bl. 26, 1839, D. II. bl. 350; van Eynden en van der Willigen, Geschied. der Vaderl. Schilderk., D. III. bl. 272-274, 280.