Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 2. Eerste en tweede stuk

[Arnold van Boeckholt]

BOECKHOLT (Arnold van) of van Boekholt, geboren te Deventer, wordt van 1649 af, onderscheidene malen op de Regeringslijsten van Deventer aangetroffen in welke stad hij ook, onder anderen in 1672 de Burgemeesterlijke waardigheid bekleedde, toen zij door de Munsterschen belegerd werd. Hij was toen de eenige der Regering, die de stad wilde verdedigen. Zelfs toen bij de Oud-Burgemeesters Ter Borg en Steenbergen, die eerst met kracht van redenen betoogd hadden, dat men eene zoo overhaaste overgaaf ‘noch voor God, noch voor 't Vaderland, noch voor de tegenwoordige noch voor de toekomende wereld zou kunnen verantwoorden,’ den moed bezweek, hield Boeckholt niet op, aan te dringen op krachtige maatregelen ter verdediging. Nu eens verzette hij zich tegen het wegnemen van de IJsselbrug, waardoor men zich de gelegenheid benam, om uitvallen te doen; dan weder wees hij den Bevelhebber, den Kolonel Stekke, de middelen, om den vijand met voordeel te bestoken, en bood zich zelven aan, om het gevaar der uitvoering te deelen. Hij begaf zich in den Krijgsraad, om den Hoofdbevelhebberen moed in te spreken, gelijk hij in de vergaderingen der Stedelijke Regering woorden van volharding deed hooren. Maar partijgeest bij sommigen, flaauwhartigheid bij de meesten, en, naar het schijnt, verraad bij anderen, deden zijne woorden in den wind slaan. Eindelijk, om den invloed van dezen edelen Vaderlander aan de beraadslagingen te onttrekken, wordt er

[p. 702]

buiten zijn weten eene vergadering belegd, waarin tot de overgaaf bij verdrag besloten wordt. Zoodra krijgt Boeckholt hiervan geen berigt, of hij snelt derwaarts; wijst de vergaderden op het voorbeeld der voorvaderen, herinnert hun hunne pligten jegens het Vaderland en den eed, dien zij gezworen hadden, wederlegt met warme Vaderlandsliefde de bedenkingen, welke geopperd worden, en toen hem de vraag werd gedaan, wat men bij eene langdurige belegering eten zou, beantwoordt hij die met de veelbeteekenende wedervraag: ‘Wat aten die van Leiden in hunne belegering, uit liefde tot het Vaderland?’

Doch, hoe hij ook sprak, niets mogt baten, want de stad verdroeg zich den 21sten Julij met den vijand. Boeckholt bleef sedert onafgebroken in de Regering en schijnt in 1691 overleden te zijn.

Zie Sylvius, Historie onzes Tijds, St. I. bl. 269-277; Valkenier, 't Verwerdt Europa, bl. 540-562; Samson, Hist. de Guillaume III, Tom. II. pag. 167 et 163; Montanus, Leven van Willem III, D. I. bl. 229, 230, 241-244; Dumbar, Kerk. en Wereltl. Deventer, D. I. bl. 101-106; Scheitema, Staatk. Nederl., D. II. bl. 537 en 538; Mr. J. Bosscha, Nederl. Heldendaden te Land, D. II. bl. 69 en 70.