Yang. Jaargang 17

[p. 72]

Het verlangen om te verdwijnen II

Ik herinner mij dat ik op een nacht over bevroren sneeuw naar een huis ging. Ik herinner mij het geluid van de bevroren sneeuw waarover ik ging. Soms herinner ik mij ook mijzelf. Ik herinner mij mijzelf zonder mijzelf te herkennen. Ik verlang niet dat ik mij mijzelf zal herinneren. Ik verlang mij slechts het geluid van de bevroren sneeuw te herinneren.

Ik herinner mij dat ik op een nacht wegging. Ik herinner mij dat het licht van de sterren op het grijze landschap lag, brekend op het zand en op het water, als het schuim van opspattende golven dat op een oever achterblijft. Ik herinner mij dat, terwijl ik wegging, de sterren steeds verder van mij leken weg te zijn. Ik weet niet waarom ik het mij herinner. Ik heb het gevoel dat ik niet mijzelf verlang te herkennen als ik het mij herinner. Ik heb het gevoel dat ik slechts het landschap verlang te herkennen. Ik heb het gevoel dat ik slechts de sterren verlang te herkennen.

Er is weinig dat van jezelf bestaat. Er is weinig waarin een beeld van je weerkaatst wordt, alsof wat je bent, slechts alles is wat om je heen is, je handen, je gezicht, je gedachten, je gevoelens, je stem, en je zelf niets bent.

De dingen weerkaatsen slechts hun eigen beeld, in hun worden, of in hun niet meer worden, in hun nooit geworden zijn. Je weet niet of er iets van je achterblijft. Als er iets is, is het onherkenbaar.

Je weet niet waar je zou zijn als je zou verdwenen zijn.

Je herinnert je ogenblikken dat het was alsof je verdwenen was, dat je ergens wegging, alsof je verdween.

Je herinnert je ogenblikken dat iemand naar je zocht en naar de plaats ging waar je steeds was, en op deze plaats op je wachtte.

Je herinnert je dat je terugkeerde en dat iemand op je wachtte. Je herinnert je dat iemand, toen je terugkeerde, zei dat het was alsof je verdwenen was en je nooit zou terugkeren.

Je stelt je voor dat je zou verdwenen zijn.

Je weet niet waar je zou zijn. Je weet niet waar je iemand die verdwenen is, zou zoeken, waarheen je zou gaan om te verdwijnen, waarheen je zou gaan om iemand die verdwenen is, te zoeken.

Je denkt aan de plaatsen waar iemand die verdwenen is, kan heen gaan. Je weet niet of je ooit geheel verdwenen bent, of je ooit geheel onbereikbaar bent.

Wanneer ben je niet meer aanwezig? Wanneer ben je er niet meer? Je weet niet of je ooit voor altijd verdwenen bent.

Je denkt dat je als een schelp bent die op een strand aanspoelt. Je denkt dat je een schelp kunt vinden maar dat je er ook langs kunt gaan zonder haar te bemerken.

Je denkt dat je als een steen bent die in de bedding van een uitdrogende rivier wordt gevonden, omgeven door een wijde ruimte.

Je denkt dat je na een lange tijd wordt gevonden, zoals een steen in een rivier verdween, en daarna in de lege bedding weer zichtbaar wordt.

Je denkt dat je nooit geheel verdwijnt. Je zou voor altijd willen verdwijnen. Je zou willen verdwenen zijn.

Ik herinner mij dat ik op een nacht, in de openingen tussen dennen, sterren zag schitteren. Ik voel dat ik soms verlang om dezelfde sterren opnieuw te zien. Ik voel dat het soms is alsof de sterren die ik heb gezien in de openingen tussen de zwarte dennen, er niet meer zijn. Ik voel dat het soms is alsof alleen ik er nog ben.

Ik weet dat ik er nog steeds ben.

Misschien ben ik het niet geweest. Misschien zal ik het niet zijn. Misschien heeft zich alleen soms het gevoel opgedrongen dat ik het ben geweest.

Ik weet slechts dat ik reeds lang op dezelfde plaats sta.

Ik ben langs een smal pad door een bos gegaan, soms struikelend over boomwortels en takken op het pad. De takken heb-

[p. 73]

ben schrammen achtergelaten op mijn handen. Op mijn voeten zijn vlekken opdrogende modder achtergebleven.

Ik herinner mij dat ik door het bos ben gegaan. Ik sta reeds lang op dezelfde plaats.

Nadat ik het bos heb verlaten, ben ik verdergegaan langs de rand van het bos.

Ik ben opgenomen in de donkere schaduw van het bos. Het pad is opgehouden, en is overgegaan in een zanderig, met bloemen en gras begroeid landschap, dat eindigt bij een meer. Boven het gras steken rotsen en keien uit. Er steken stenen uit boven het wateroppervlak. Er liggen stenen verspreid bij de rand van het water.

Het landschap heeft een grijze, bijna krijtkleurige, kalkkleurige glans.

De geur van de dennen hangt zuiver en indringend over het gras.

Ik sta ver verwijderd van het meer. Ik sta er reeds lang. Ik weet dat ik er reeds lang ben, alsof je je niet zou herinneren wat er reeds is geweest.

Aan de andere kant van het meer is een verlaten hoeve, donker en vormloos als een reeds lang onbewoond, zich met het landschap verenigend huis.

Ik weet niet of ik op deze plaats zou zijn als ik zou verdwenen zijn.

Ik weet niet of ik mijzelf op deze plaats zou vinden, of zou herkennen als ik zou verdwenen zijn.

Ik kijk slechts in de richting van het meer. Ik kijk reeds lang in de richting van het meer. Ik kijk nog steeds in de richting van het meer als ik iemand langs de oever zie gaan.

Ik zie dat hij door de ruimte gaat als een vlek die door de leegte van mijn blik gaat.

Het is alsof ik naar deze plaats ben gekomen om te kijken hoe iemand langs de oever gaat.

Als hij ver is weggegaan, keert hij terug, en blijft staan bij het water. Als hij blijft staan, heeft hij zijn rug naar het water gewend.

Hij is onbeweeglijk in de leegte van mijn blik, terwijl ik naar hem kijk zonder dat ik heb geweten dat ik iemand zou zien, zonder dat ik weet wie hij is, zonder dat ik het verlang te weten.

Er is iets dat gebeurt.

Er isiets dat je ziet.

Je ziet hoe iemand bij het water staat, in de lege reeds vervagende ruimte van je blik.

Er is iets dat zal gebeuren.

Je weet dat iets zal gebeuren. Je ziet dat iemand bij het water wacht tot iets zal gebeuren.

Je weet wat er zal gebeuren. Je denkt dat je weet wat er zal gebeuren.

Je denkt dat het is alsof er voor het eerst iets gebeurt.

Er is iets dat je niet ziet.

Je ziet niet het gezicht van de gestalte die bij het water staat. Je ziet niet waarnaar hij kijkt. Je ziet niet of er iets is waarnaar hij zijn blik heeft gewend. Je ziet niet of hij heeft bemerkt dat je naar hem kijkt.

Kan er nog iets gebeuren? Kan er nog iets veranderen, of speelt alles zich af achter de onveranderlijke begrenzing van de oppervlakte, zoals de pijn zich achter de oppervlakte van het gezicht afspeelt?

Er is iets dat je zult zien.

Je wacht tot je het zult zien.

Je staat bij de rand van het bos, wetend dat je gestalte opgaat in de vormen en de schaduwen van de dennen, wetend dat de vlek van je gestalte verenigd is met de vlek van de dennen. Je ademt de geur in van de bomen. Je ademt de geur in van vermolmd hout. Je hebt het gevoel dat je deze geur reeds hebt ingeademd op een ander, ver van je verwijderd ogenblik in je leven.

Er is iets dat zal gebeuren.

Je wacht, opgaand in de donkere vormen van de dennen, tot het zal gebeuren.

Er is iets dat je ziet.

Je ziet dat iemand door het gras naar het water gaat.

[p. 74]

Je ziet dat de gestalte die bij het water staat, heeft gewacht op de gestalte die door het gras naar het water gaat.

Je ziet de gestalte door het hoge, groene gras gaan.

Je ziet dat een vrouw naar de gestalte gaat die bij het water wacht.

Je ziet dat de wachtende gestalte naar haar kijkt.

Je ziet dat ze bij elkaar zijn gekomen.

Er is iets dat je niet ziet.

Je houdt je blik onafwendbaar gericht op de twee elkaar ontmoetende gestalten. Je weet dat je iets niet ziet, dat iets voor je blik onbereikbaar is.

Je ziet niet hoe de gestalten elkaar aankijken. Je ziet niet of ze glimlachen terwijl ze bij elkaar komen. Je ziet niet of ze spreken of zwijgen terwijl ze voor elkaar staan. Je ziet niet of ze lachen of ernstig zijn. Je bent ver van hen verwijderd, zodat je slechts hun gestalten ziet.

Je kijkt naar de gestalten die zich naar elkaar bewegen, alsof je zelf nooit naar iemand bent gegaan.

Je denkt dat je het knarsen van de kiezels hebt gehoord toen ze naar elkaar gingen.

Je wendt je blik niet van hen af omdat je wacht op wat er daarna zal gebeuren. Je wilt met je blik in je opnemen wat er zal gebeuren, maar je ziet dat er niets gebeurt.

Je ziet dat het is alsof er niets is gebeurd, alsof er, als je je ogen afwendt, niets zal zijn, alsof je, als je je ogen zou afwenden, zou geloven dat je niets hebt gezien, dat er niets is geweest.

Ik herinner mij dat iemand op een dag naar mij toekwam. Ik herinner mij dat ik dacht dat ik op iemand had gewacht. Ik denk dat het is alsof ik het mij altijd heb herinnerd. Ik denk dat ik zou willen dat het opnieuw gebeurt, zodat ik opnieuw zou kunnen denken dat ik op iemand wacht. Ik verlang opnieuw te denken dat ik op iemand wacht.

Ik ben opnieuw naar het meer gegaan. Ik ben ver van het meer blijven stilstaan.

Ik sta ver verwijderd van het meer, als iemand die kijkt hoe twee mensen zich naar elkaar bewegen.

Ik ben opnieuw naar het meer gegaan.

Ik ben naar het meer gegaan als iemand die je niet herkent, alsof je jezelf niet herkent, alsof je jezelf in je verbeelding ziet verschijnen als iemand die geen gelijkenis heeft met jou.

Ik ga opnieuw naar het meer, alsof je slechts anders kunt zijn dan jezelf.

Ik ga naar het meer. Ik zie de man bij het meer staan.

Ik heb gezien dat hij naar het meer is gekomen.

Ik stond, terwijl hij kwam, bij het bos alsof ik wachtte, maar ik wachtte niet.

Ik heb slechts gezien dat hij naar het meer ging.

Ik zie de vrouw naar het meer gaan. Ik zie de man op haar wachten. Ik zie dat ze met elkaar praten.

Ik weet dat de stroom van hun handelingen zou verstoord worden als ik opeens zou schreeuwen, als ik opeens naar hen zou toegaan, maar ik beweeg niet.

Ik sta in de schaduw van het bos, terwijl de man en de vrouw door het hoge gras bij het water gaan.

Ze gaan zitten in het gras bij het water, en praten met elkaar. Ze zitten lang in het gras.

Boven het water is het licht wit, zonder schittering. De grashalmen zijn kleurloos, als iets geslotens en tastbaars van elkaar gescheiden.

De in het licht kleurloze aanblik van de dingen, bezit een onveranderlijkheid, die geen beelden in je geest oproept, die geen verbanden wekt.

De stenen en de dennen werpen lange, koude schaduwen af op de aarde. De stenen zijn als de gestolde vormen van een droom. De twee gestalten praten met elkaar, in het gras zittend. Na enige tijd staat de vrouw op en verwijdert zich van de achtergebleven man. Als de vrouw verdwenen is, staat ook de man op uit het gras en gaat weg.

Als ze beiden zijn weggegaan, ga ik naar het meer, en ga naar

[p. 75]

de plaats waar ze elkaar hebben ontmoet. Ik kom bij het platgedrukte gras waar ze hebben neergezeten.

Het water beweegt, zodat er trillingen gaan door de in het water weerkaatsende stenen.

Ik zie de donkere, scherp afgetekende bosrand waar ik heb gestaan, waar ik naar de man en de vrouw heb gekeken.

Ik sta met mijn rug naar het water gewend, alsof ik wacht.

Er is niemand die naar mij kijkt. Er is niemand die bij de rand van het bos staat.

Ik weet niet of ik hierheen zou komen als ik zou verdwenen zijn, of ik hierheen zou komen om te zoeken naar iemand die verdwenen is.

Ik herinner mij dat ik ooit eens verlangde te weten wie ik was. Ik herinner mij dat ik het gevoel had dat sommige dingen zoals ik waren. Ik herinner mij dat ik steeds meer van hen werd vervuld, en dat het verlangen te weten wie ik was, steeds vager werd.

Ik heb de vrouw gevolgd, die de hoeve, tegen de achtergrond van de heuvels, heeft verlaten.

Ik heb gewacht, en volg haar. Ik heb gezien dat ze uit de hoeve is weggegaan.

Ik weet waar de vrouw heen gaat. Ik weet dat de weg die ze volgt, naar het meer leidt.

Ik weet niet of ze heeft gezien dat iemand haar volgt.

Terwijl ze naar het meer gaat, zijn de bossen voor ons donker geworden, en tekenen zich nog slechts enkele alleenstaande berken af waarvan door de bladeren een voortdurende trilling gaat. De roerloze vormen van de dennen, zijn in elkaar gevloeid.

Ik weet dat na enige tijd ook de lucht donker zal worden en zal samenvloeien met de donkere vlek van het bos, waarvan de rand een geel schijnsel opvangt.

Ik zie dat de vrouw naar het meer gaat. Ik zie dat haar gestalte grijzer wordt als ze het door de bleke grashalmen heen glinsterende water nadert.

De ruimte is vervuld van de fluisterende ritseling van het water.

De ruimte om haar is leeg.

Er is niemand die op haar heeft gewacht. Er is niemand die naar haar toegaat.

Ik zie dat ze niet verbaasd is omdat er niemand wacht. Ik zie dat ze niet om zich heen kijkt, dat ze niet iemand zoekt.

Ze is naar het water gegaan als iets dat steeds voor haar heeft bestaan. Ze is bij het water blijven wachten, aan de oever waarvan de leegte door het ritselende geluid wordt herkenbaar gemaakt.

Ik blijf stilstaan, naar haar kijkend.

Ik denk terwijl mijn blik op haar gericht blijft, dat ik niet weet wie ze is. Ik denk voor het eerst dat ik niet weet wie ze is. Of heb ik het vroeger reeds gedacht? Heb ik het steeds gedacht. Is deze gedachte onmerkbaar een deel van mij geworden?

Ik denk daarna, mijn blik op haar gericht houdend, dat ik niet weet op wie ze wacht.

Ik denk dat ik het niet zou zijn als ik zou verdwenen zijn.

Ik denk dat ik niet hierheen zou komen als ik zou verdwenen zijn.

Ik denk dat iemand die hierheen zou komen, niet ik zou zijn.

Ik denk dat ik nooit op deze plaats ben geweest.

Ik denk dat ik nooit op deze plaats op iemand heb gewacht, of naar iemand ben toegegaan.

Ik denk dat ik op deze plaats geen beeld van mijzelf kan vinden.

Er is iets dat je weet.

Je weet dat je nooit bij het meer op iemand hebt gewacht.

Je weet dat van deze plaats geen beeld in je bestaat.

Je weet dat, als iemand van deze plaats een beeld met zich meedraagt, jij het niet bent.

Er is iets dat je niet weet.

Je weet niet of de vrouw heeft gezien dat je hebt gewacht tot ze wegging uit de hoeve die onbewoond lijkt. Je weet niet of ze heeft gezien dat je haar hebt gevolgd. Je weet niet of ze

[p. 76]

wacht tot je dichterbij zal komen, tot je in haar richting zal komen.

Je weet niet of ze je herkent, of ze een beeld van je in zichzelf vindt.

Je weet niet of in iemand die jou nooit heeft gezien, een beeld van je kan bestaan.

Je weet dat je wacht tot iemand naar de vrouw zal gaan, of tot de vrouw zal weggaan.

Je weet dat ze dicht bij het water staat. Je weet dat ze zich over het water buigt.

Er is iets dat je ziet.

Je ziet dat ze gaat neerzitten bij de oever, half verborgen achter het bij het water groeiende, onbeweeglijke, en kleurloze gras.

Je ziet hoe ze bij het water neerzit, in de ijl wordende ruimte van je blik.

Je ziet hoe ze haar hoofd over het water buigt, en met haar hand keien van de bodem van het meer opneemt. Je ziet dat ze de keien in haar hand houdt en ze opnieuw in het water neerlegt.

Je ziet dat ze opstaat.

Je ziet dat ze weggaat.

Er is iets dat je weet.

Je weet dat je niet op deze plaats zou zijn als je zou verdwenen zijn.

Je weet dat je niet op deze plaats jezelf zou vinden als je zou verdwenen zijn.

Je weet dat je je niet op deze plaats een beeld van jezelf zou herinneren als je zou verdwenen zijn.

Je weet dat je niet op deze plaats het gevoel zou hebben verdwenen te zijn.

Je weet dat je verlamd en sprakeloos bent, alsof het is alsof je nooit verdwijnt.

Claude van de Berge