E.L. Doctorow
Vervolg van pagina 9
voor die tijd zo typische glitter- en chroomwereld er ook bij wilde hebben. De vrouw, eerst miss Lola, later miss Drew - namen zijn voor gangsters als nummerborden die je op een gegeven moment opschroeft, Bathgate wordt door Billy zelf als naam aangenomen - past niet in de gang en Billy lost dat op zijn manier op. De vrouw is Doctorows eigen toevoeging aan de bekende gangsterlegende, en dat ze er niet in past is dus zijn oplossing ervoor. Maar Billy's dubbele enthousiasme krijgt daardoor bij haar (en in bed) dan ook iets geëxalteerds, een randje boeketreeks.
Doctorow (hij heeft cursussen creative writing gegeven, die ik best eens zou willen meemaken) is een fenomenaal schrijver, het ingehouden plezier van de jonge Billy spat door alles heen (en zijn vertaler volgt hem op de voet). Doctorow is in 1931 geboren en heeft, dat bleek in eerdere interviews, een sterke herinnering aan de jaren dertig; hij heeft het meegemaakt zonder het te beseffen en is steeds op zoek naar die ongearticuleerde energie die hij er vermoedt. Zijn versie van het laatste jaar van Dutch Schultz (de Nederlandse uitgever onderstreept dat door het portret van de gangster op het omslag) is het rauwste facet van die grote Amerikaanse droom die zijn begin en einde vindt in het groene licht van de dollar. Aan het eind van het boek heeft Billy Bathgate, de jongleur, die zo goed gekeken heeft, het merkteken van de Dutchman op zijn neus én zijn kapitaal.
■