Gianni Celati
Vervolg van pagina 8
boek - en romancier eindigt hij als criticus en perfectioneert hij de techniek ‘altijd te doen of je heel goed begrijpt wat de woorden vergeefs proberen te zeggen,’ ook al is ‘alles wat men schrijft al stof op het moment dat het wordt geschreven.’
Het laatste verhaal. ‘Verdwijning van een eerzaam man’ gaat over een in Frankrijk woonachtige man van Italiaanse komaf. Hij werkt voor een bedrijf dat emballage voor vloeibare levensmiddelen verkoopt en weet goed te verbergen tegenover zijn klanten dat hij er absoluut geen verstand van heeft. Hij heeft een jonge zoon die hij een sufferd en een nietsnut vindt en het liefst het huis zou uitzetten. De jongen begrijpt echter niets van zijn toespelingen en alles blijft bij het oude. Op een gegeven moment begint de man zich af te vragen wie hij eigenlijk is, en waaruit de menselijke identiteit bestaat. Een knappe vertelling over werkelijkheid en schijn, die met haar begin - ‘Ik moest een jaar of veertig zijn en ik zag zelf dat ik niet jong meer was maar een volwassen man. (..) Ik zag iedereen om zich heen kijken om zich te oriënteren in het park, alsof ze een uitweg zochten, en ook ik keek om me heen om me te oriënteren’ - naar het begin van Dantes Divina Commedia verwijst, terwijl het verhaal zelf sterk aan Pirandello's Iemand, niemand en honderdduizend doet denken. Als zodanig een bewijs voor de springlevende aanwezigheid van de grote traditie in de ‘jonge’ Italiaanse literatuur.
■