Herodotus
Vervolg van pagina 7
done. Toch is het, zeker in mondelinge verhalen, een beproefd stijlmiddel.
Om de grote uitwerking die het, gehandhaafd, kan hebben te illustreren, geef ik hier achtereenvolgens een versie van Damsté en één van Koolschijn. Het verhaal in kwestie gaat over Gyges, de man die door zijn koning genoopt wordt de voyeur te zijn van de koningin.
Damsté: Toen ze binnen was, bekeek Gyges haar, terwijl ze haar kleren neerlegde, maar toen ze zich afwendde en naar bed ging, sloop hij naar buiten. De vrouw echter merkte hem op toen hij de kamer uitging.’
Koolschijn: ‘Gyges zag haar binnenkomen en keek toe hoe zij haar kleren neerlegde, en zodra de vrouw hem haar rug toekeerde en naar bed ging, kwam hij voorzichtig te voorschijn en liep naar buiten.
En de vrouw ziet hem weggaan.’
Een close-up-achtig effect.
Door het praesens historicum te laten staan, én door de vrijheid te benutten die elke vertaler van een klassieke Griekse prozatekst vergund is op het gebied van alineëring heeft Koolschijn hier, zonder ‘vrij’ of anachronistisch te worden, de tekst een frisheid verleend die in klassieke vertalingen hoogst zelden voorkomt. En dat geldt niet alleen voor deze ene passage, het geldt voor de gehele vertaling.
■
* Ik heb de samenvatting van Breitenbachs studie ontleend aan een boeiende, aan Herodotus gewijde aflevering van het tijdschrift voor Nederlandse classici Lampas, 1987/3.
Auteursrechtelijk beschermd