Adams beeld
Vervolg van pagina 8
maar zo weinig verandert aan de bekende patronen? Wetten en praktische bezwaren kunnen niet de enige obstakels zijn. Immers, als een meerderheid daar voor is kun je wetten door andere vervangen, en met een beetje fantasie en goede wil vallen de meeste praktische problemen wel op te lossen. Vaak ben ik daarom bang dat verschrikkelijk veel vrouwen het allemaal wel prima geregeld vinden zoals het is. Afhankelijk en onhandig zijn is dikwijls ook wel lekker makkelijk.
In de vrouwenstudies- en aanverwante hoeken lijken dergelijke gedachten taboe te zijn. Ook uit Eva's beeld spreekt tussen de regels door weer stiekem het idee dat vrouwen eigenlijk betere mensen zijn dan mannen (tijdens farao Hatsjepsoets regeringsperiode werden er maar weinig veldtochten gehouden bijvoorbeeld), en dat alle schuld bij de mannen ligt.
Het boek besluit met een ‘Balans’ die stelt dat we uitsluitend Adams beeld van Eva te zien krijgen. Ik vind dat een te weinig genuanceerde manier van tegen de geschiedenis aankijken. Sekreten van wijven bestaan echt en zijn van alle tijden. Reeksen dames spelen de rol van madonna of hoer verdomd overtuigend. En wat te denken van het kindvrouwtje? Zij komt in het boek niet voor, maar in de literatuur én in het echt wel. Daarnaast, zo blijkt ook weer uit dit boek, hebben behoorlijk wat vrouwen wél invloedrijke posities weten te verwerven. Is het dan toch alleen een kwestie van willen?
Dat denk ik niet. De rechtsongelijkheid tussen mannen en vrouwen heeft grote gevolgen gehad ook voor hen die wél wilden. De geschiedenis van de rechtspositie van vrouwen zetten Dieteren, Kloek en Visser keurig op een rijtje. Het blijft stuitend dat het in Nederland tot 1975 geduurd heeft voordat een gelijke beloning voor dames en heren wettelijk geregeld was, om maar eens een recent voorbeeld te noemen.
Tot slot nog iets over de stijl. De Tante Betjes zal ik u besparen, maar ik heb wel nog een mooie vraag voor een proefwerk tekstverklaring. Deze: wat wordt er beweerd in de volgende alinea: ‘Het beeld van de vrouw zoals dat naar voren komt in beeldmateriaal en in teksten is het uitgangspunt van het boek. Daar waar mogelijk worden de historische feiten er tegenover gesteld. Het beeld betreft namelijk vaak andere groepen vrouwen dan de beelddoorbrekende feiten.’ Vijf keer goed doorlezen en u krijgt vast wel een idee.
■