De Vorsterman Bijbel

§ Dat .iiij. Capittel.

1

⁺ENde nv hoort Israel die gheboden, ende rechten die ick v leere, dat ghise doen sult, op dat ghi leuen moecht, ende in comen, ende dat lant besitten, dat v die HEERE uwer vaderen Godt sal gheuen.

+ A

2

☞ Ghi en sult daer niet toe doen, tot dien dat ick v ghebiede, ende ghi en sult daer oock niet af doen, bewaert, ende houdt die geboden [kolom] des HEEREN ws Godts, die ic v ghebiede.

3

Vwe oogen hebben gesien wat die HERE gedaen heeft tegen ^* Beelphegor) hoe dat ^* hi al zijn dienaers) van dat midden van v vernielt heeft,

* the. Baal Peor.

* th. die HERE al die Baal Peor dienden

4

Maer ghi, die den HEERE aenhinct, leeft noch op den dach van huyden,

5

Ghi weet dat ick v geleert hebbe, rechten ende zeden, so mi die HEERE mijn Godt geboden heeft, dat ghi also doen sout inden lande daer ghi in comen sult, dat ghijt besitten moecht.

6

Daerom behoudet nv, ende doeget met den wercke, Want tis uwe wijsheyt, ende verstant voor allen volcke, op dat als si hooren sullen alle dese zeden, si segghen sullen, Och hoe wijse ende verstandighe luyden zijn dat, ende een zeer wijs volck,

7

⁺Want waer is een alsulcken machtighen volck, totten welcken die goden aldus nakende zijn, also die HERE onse God bi ons is, als wi hem aenroepen in allen onsen gebeden?

+ B

8

Ende waer vintmen alsulcken machtighen volc dat alsulcke gerechtighe zeden ende rechten heeft, ende al dese wet, die ick voor v legghe, opten dach van huyden?

9

Hierom bewaert v seluen, ende v ziele naersteliken, dat ghi niet en vergeet die ghesciedenissen die uwe ooghen gesien hebben, ende dat si wt uwer herten niet en gaen alle die daghen ws leuens, Ende ghi sultse vercondigen uwen kinderen, ende kints kinderen,

10

den dach doen ghi voor den HEERE uwen God stont, aenden berch Horeb, doen die HERE tot mi sprac, ☞ Vergadert tot my dat volc, dat si mijn woort hooren, ende leeren hoe si mi vreesen sullen, alle haer leuen lanc opter aerden, ende dat zijt haeren kinderen leeren.

11

Ende ghi quaemt ende stont onder aenden berch, Den berch bernde tot midden aenden hemel, ende daer was duysternis, wolcken, ende donckerheyt,

12

Ende die HEERE sprac tot v vanden midden wten viere, Ghi hoordet die stemme zijnder woorden, maer en saget geen gelikenisse ^* met allen)

* th. buyten die stemme

13

Ende hi vercondichde v zijn verbont dat hi v geboot te doen, te weten, die thien woorden, ende hy screefse op twee steenen tafelen.

14

Ende die HERE geboot mi in dier seluer tijt, dat ic v leeren soude, zeden ende rechten, dat ghi daer na doen soudt, inden lande daer ghi in trecket, dat ghijt besitten moecht.

15

⁺Daer om bewaert nv v zielen wel, want ghi en hebt geen gelijckenisse gesien inden daghe doen die HERE met v sprac van wten viere, op den berch Horeb,

+ C

16

op dat ghi terauontueren niet bedrogen zijnde, en maect

[p. l2r]

v eenich beelt, oft een ghelikenisse die eenen man gelijc si, oft eender vrouwe,

17

oft vee opter aerden, oft voghel onder den hemel,

18

oft gewormte opter aerden, oft visch inden watere onder der aerden,

19

dat ghi v oogen niet op en heft ten hemele, ende aensiet die sonne, ende die mane, ende sterren, oft eenich heyr des hemels, ende door dwalinghe bedroghen zijnde, aenbidtse, ende dientse, die gene die die HEERE uwe Godt ^* gheschapen heeft allen volcken onder den dienste.)

* th. toeghedeylt heeft allen volcken die onder al den hemel zijn

20

Ende die HEERE heeft v aenghenomen ende wt den yseren houen, te wetene, wt Egypten gheleyt, dat ghi zijn erf volc soudt zijn, ghelijct blijckt in desen daghe,

21

Ende die HEERE wert toornich op my, om uwer woorden wille, dat hy swoer, dat ick nyet en soude ouer die Iordane gaen, noch in dat goede lant niet comen, dat v die HEERE v Godt tot eenen erfdeel gheuen sal,

22

Siet, ick sal moeten in dit lant steruen, ende ic en sal ouer die Iordane niet ghaen, ghi sult daer ouer gaen ende dat goede lant besitten.

23

⁺Daerom wacht v dat ghi des HEREN ws Godts verbont niet en vergeet, dat hy met v gemaect heeft, dat ghi geen gesneden ghelijckenisse en maect van eenighen maecsele, soo die HEERE v Godt verboden heeft,

+ D

24

Want die HEERE v Godt is een verslindende vier, ende een vreeselijc liefhebbende Godt.

25

Als ghi kinderen crijcht, ende kints kinderen, ende dat lant bewoont, ende ghi bedroghen zijnde, maect v ghelikenissen van eenighen maecsele, doende quaet voor den HERE uwen Godt, dat ghi hem verwect tot toornighe gramschap,

26

Soo roep ic huyden ouer v tot ghetuygen, hemel ende aerde, dat ghi terstont vergaen sult van dien lande, daer ghi ingaet ouer die iordane, om dat te besitten, Ghi en sult daer niet lange wesen, maer ghi sult verghaen, ende die HERE

27

sal v verstroyen onder tvolck, ende ghi sult een cleyn volcxken zijn onder die heydenen, daer v die HEERE brenghen sal,

28

Aldaer suldi den goden dienen, die met menscen handen gemaect zijn, hout ende steen, die niet en sien, ⁺ noch en hooren, noch eten, noch en riecken,

+ E

29

Maer als ghi daer den HERE uwen Godt sult soecken, so suldi hem vinden, ist dat ghi hem van gantser herten, ende van gantser zielen soect,

30

als ghi verdruct sult worden, ende alle dese dinghen v begripen sullen, Inden laetsten daghen, suldi weder totten HEERE uwen Godt comen, ende zijnder [kolom] stemmen ghehoorsaem wesen,

31

Want die HERE v God is een barmhertich God, hi en sal v niet verlaten, noch geheel te niet doen, hi en sal oock niet vergeten des verbonts, dat hi uwen vaderen ghedaen heeft, dat hi hen ghesworen heeft.

32

Want vraecht na die voorleden tijden, die voor v geweest zijn, van dien dage aen, doen Godt den mensche opter aerden schiep, vanden eenen eynde des hemels, totten anderen, oft sulcken grooten dinc oyt geschiet is,

33

of des gelijc gehoort si, dat eenich volc, Godts stemme gehoort heeft, wt den viere spreken, so ghi gehoort hebt, ende noch leuet,

34

Ende oft God begonst heeft in te gaen dat hi een volc soude nemen midden wt eenen volcke, door versoeckinge, door teekenen, door wonderlike dingen, door strijdt, door een machtige hant, ende door eenen wtgerecten arm, ende door groote gesichten, so die HEERE v Godt al dat ghedaen heeft in Egypten voor uwe ooghen diet aensaghen.

35

⁺Ende ghi hebt dit gesien, om dat ghi weten soudt, ☞ dat die HEERE een God is, ende geen ander meer, dan hi alleene,

+ F

36

vanden hemel heeft hi v zijn stemme laten hooren, dat hi v leeren soude, Ende opter aerden heeft hi v getoont zijn groote vier, ende van wten viere hebdi zijn woort gehoort,

37

om dat hi uwe vaderen lief gehadt heeft, ende haer zaet na hen vercoren, Ende hi heeft v wt Egypten gheleydt, met sinen aensichte, door een groote cracht,

38

om dat hi verdriuen soude, ende te niete doen voor v een groot volc, ende stercker dan ghi zijt, in v incomste, ende v daer in te brengen, dat hi v haer lant geuen soude, tot een erfdeel, soot op den dach van huyden blijct.

39

Daerom suldi huyden weten, ende in dine herte ouerleggen, ☞ dat die HERE een God is bouen inden hemel, ende onder opter aerden, ende geen ander meer,

40

dat ghi zijn geboden ende zeden houdt, die ic v huyden gebiede, dat v ende uwen kinderen na v wel gesciede, ende dat ghi lange leuen moecht, in dat lant dat v die HEERE v God geuen sal.

41

Doen versceyde Moyses drie steden op ghene side der Iordanen, tegen der sonnen opganck,

42

dat daer in soude vlieden, wie dat sinen naesten onuersiens dootslaet, ende dat hi hem te voren geen viant geweest en is, die sal in die steden vlieden, op dat hi leuendich bliue,

43

Die stadt ^* Bazar) inder woestinen int effen lant, onder die Rubeniten ghelegen, ende Ramoth in ^* Galaad) onder die Gaditen, ende Golan in Basan onder die Ma-

* th. Bezer.

* th. Gilaed

[p. l2v]

nassiten geleghen.

44

⁺Dit is die ^* wet) die Moyses voorgeleyt heeft den kinderen van Israel,

+ G

* th. Thora. § Thora, heet die wet in dat hebreus, ende heeft den naem van onderwisinge

45

ende dit zijn de ^* getuygenissen) ende zeden ende rechten die Moyses tot den kinderen van Israel seyde, doen si wt Egypten getrocken waren,

* th. Eduth. § Eduth dat is een ghetuychnis om dat god zijn woort ende wet betuycht

46

op die ander side vander Iordanen, in dat dal tegen ^* den tempel des afgodts Phogor) inden lande Seon des conincs vanden Amoriten, die te Hesebon wonde, den welcken Moyses ende die kinderen van Israel sloegen, doen si wt Egypten getrocken waren,

* theb. Beth Peor. Beth Peor, dat is dat huys van Peor.

47

ende besaten zijn lant, Ende ooc Og des conincs tot Basans lant die twee coningen waren der Amoriten, die op dander side der Iordanen waren, tegen der sonnen opganc,

48

van Aroer aen, welc aenden oeuer leyt van die beke Arnon, tot aenden berge ^* Zanir,) ende tis Hermon,

* the. Sion.

49

ende al dat blac velt op dander side der Iordanen tegent oosten, tot aen die zee in den blacken velde, ende aenden berch Phasga.

§ Hoe Moyses den kinderen van Israel die thien gheboden verhaelt, ende daer af niet te wijcken noch ter rechter noch ter slincker hant.