| |
| |
| |
Zierikzee.
b. Wallen, torens, bruggen.
1. De Nobelpoort (XV B), vermeld in 1494, is een vierkante baksteenen poort van twee geledingen met twee ronde hoektorens aan de randzijde en een doorgang met spitsboog, overdekt door een dubbel baksteenen kruisgewelf met afgeschuinde ribben op draagsteentjes. Tusschen de kruisgewelven een klein gedeelte tongewelf en gleuf voor een valhek.
De landzijde heeft afwisselend gewone en verglaasde steen in de torenmuren; het tusschenliggende veld is ± 1775, met nieuwe steen bekleed. De hoektorens eindigen in eene achtkante (oostelijke) en een tienkante (westelijke) spits. De stadzijde heeft twee geledingen: de onderste met den poortdoorgang is vlak en heeft van uit den doorgang toegankelijke wachtlokalen; de tweede geleding, doorloopende over twee verdiepingen, is door twee smalle teruggemetselde en door een spitsboog gesloten velden in drie vakken gedeeld. Het middelvak heeft op elke verdieping een vierkant venster. In de zijvakken zijn inwendig de steenen traptorens met spiltrap geplaatst. In elk vak een gemetselde ruitversiering. De vensters in de smalle teruggemetselde velden zijn gedicht. Vierkante spits. In de hoektorens gelijkvloers en op elke verdieping gemetselde koepelgewelven en schietgaten. De toren is in Vlaamsch verband gemetseld en geheel van groot formaat roode baksteen opgetrokken met bergsteenen hoekblokken. Inwendig: balkneuten, op de tweede verdieping met leeuw en roosje, spaarnissen op de eerste en kap met twee afgezaagde standvinken op de tweede verdieping. Op een lasch ingesneden: 1632.
De doorgang is aan de landzijde af te sluiten door zware eiken deuren met ijzeren spijkerkoppen. In 1632 is de poort met een wolfskuil versterkt.
| |
| |
2. De Zuid Havenpoort (XV d) verving waarschijnlijk in 1491, de reeds (XIV B) bestaande en in 1442 vermelde poort.
Vierkant baksteenen poortgebouw van drie geledingen met weergang en vier spietorens op de hoeken, in 1774 en 1779 met nieuwe steen bekleed en vóór dien tijd met zandsteenen blokken op de hoeken (welke aan de waterzijde nog deels aanwezig zijn). De doorgang vertoont een spitsboog met geprofileerde natuursteenen omlijsting en is overdekt door een dubbel kruisgewelf met afgeschuinde ribben. Vierkante traptoren tot de tweede geleding aan de noordzijde.
De ronde hoektorens beginnen op eene overkraging bij de tweede verdieping en eindigen als spiltorens op de hoogte van den weergang.
Vensters: aan de stadzijde een kruisvenster in de eerste, een venster met slappen boog in de tweede en twee vensters met geprofileerden rondboog in de derde geleding; aan de landzijde geheel gewijzigd in 1774. De vensters der zijgevels zijn bij de bekleeding in 1774 gedicht. Schietgaten in de hoektorens en in de vier zijden van de weergang. Vierkante spits met zeskant open koepeltorentje, vernieuwd in 1858 en bekroond door een dolfijn; hooge achtkante spitsjes op de spiltorens aan de stadzijde en zeskante aan de landzijde.
In den poortboog aan de landzijde een sluitsteen met: 1774 M L (jaar der bekleeding).
Inwendig: houten vloeren en kap en houten trap van de tweede geleding af. Eenvoudige schouw (XV) en nis met rondboog op de eerste en spaarnissen op de tweede verdieping.
Klok, in 1551 gegoten door Petrus van den Gheyn, met twee wapens, en klok, in 1662 gegoten door Michael Burgerhuys.
3. De Noordhavenpoort (XVI A) verving eene reeds in 1407 vermelde poort, die in 1491 door Albrecht van Saksen tot blokhuis werd versterkt. Zij bestaat uit een buitenpoort en een
| |
| |
binnenpoort, verbonden door wachtlokalen met weergang.
De buitenpoort is aan de landzijde bol en aan de stadzijde hol gebouwd met evenwijdig aan de lengteas staande zijmuren. De landzijde heeft een trapgevel met bergsteen bekleed, waarin deels gedichte kleine vensters en schietgaten; de stadzijde heeft een baksteenen tuitgevel. De doorgang is door een steenen gewelf met korfboog overdekt; in den doorgang is een gleuf voor een valhek. Aan de landzijde is een stadswapen boven den poortdoorgang aangebracht.
De binnenpoort ligt uit de as van de voorpoort en bestaat uit een doorgang geflankeerd door twee gebouwen, die door wachtlokalen met de voorpoort verbonden zijn. In deze wachtlokalen zijn gelijkvloers schietgaten voor kanonnen en een weergang met schietgaten, thans door een leiendak afgedekt. De weergangen zijn met het lokaal boven de voorpoort verbonden.
De gebouwen naast de binnenpoort zijn overdekt door eene kap met geprofileerde ribben, rustende op draagsteenen met schildjes. In het gebouw links is eene schouw (XV d) met beelden op de draagsteenen.
Op het plein tusschen de poorten drie zandsteenen poortjes met korfboog (midden-XVI). Het front van de binnenpoort met de aangrenzende gebouwen is aan de stadzijde versierd, en met bergsteen bekleed.
Binnenpoort. De gevel aan de stadzijde (1559) vertoont twee trapgevels, verbonden door den doorgang met rondboog. De onderpui is vlak en van de toppen gescheiden door een waterlijst. Elke top is door drie horizontale lijsten in vier vakken verdeeld, het onderste recht opgetrokken met voluten aan de hoeken en een groot venster in het midden, afgedekt door een geprofileerd driehoekig fronton, waarin een borstbeeld, het tweede met ingebogen gevellijn, het derde recht en hierboven een half-rond fronton. Op de hoeken bollen, twaalf fraaie ankers en jaarankers (1559) en links nog een kruisraam met steenen stijlen.
| |
| |
Boven den doorgang een opzetstuk met driehoekig fronton, waarin een wapen en waaronder plaats voor een opschriftsteen.
4. Blauwe bolwerk (1621) en sinds 1829 in plantsoen herschapen oude wallen (XVI-XVII, deels 1811).
5. Zuidwellebrug (1783) met zes gemetselde bogen.
| |
d. Burgerlijke openbare gebouwen.
De Kamer 's Lands van Schouwen Oude Haven ZZ D 436, particulier huis, sinds 1892 als zetel van het waterschap betrokken. Dessus de porte (XVII d) met later hierop aangebracht houten wapen.
Gang met stucwerk, groote beelden (XVIII A), gesneden trap en paneelwerk (XVIII A); in de achtergang vier gesneden deuren Rococo.
Bestuurskamer met eenvoudig plafond en schoorsteen (XVIII B). In eene moderne schouw in de Heemraadskamer een blauw tegeltableau (XVII B). De Kamer bezit:
Kastje (± 1700).
Schilderij: dijkdichten (XVIII B), kaart van Schouwen in 1540 door Arnoldus van Anthonissen (1690) naar Daniel Verburgh.
Groote roemer (XVII), hooge hoorn (XVII) en zeven geslepen bokalen (XVIII), waaronder: Rond om Schouwen (inspectie per wagen) en: 't Randje van het landje.
2. De Steen (Gevangenis), De Mol A 314. Hooge trapgevel van bergsteen (1524-1526), ontworpen door Mr. Harman van Aeken uit Antwerpen, met bordes met gesmeed ijzeren leuning, hoogen geprofileerden spitsboog, waarin deurkalf met gesmeed
| |
| |
ijzeren trekanker en hierboven gangvenster met steenen middenstijl, tusschen twee moderne vensters (vroeger kruiskozijnen). De eerste verdieping heeft drie kruiskozijnen met ijzeren tralies, dichtgemetselde kozijnen en later aangebrachte celramen. De top is bekroond door een staanden leeuw met schild. De gevel is door twee waterlijsten verdeeld en versierd met elf sierankers, waarvan twee in den vorm van dubbele adelaars. De trappen van den top van den achtergevel zijn ± 1885 afgebroken.
Inwendig: Achtergang met sleutelstukken, achtergevel met spitsboogpoortje van geprofileerde baksteen. Kelders met tongewelven; in den voorsten kelder nog ring voor het folteren.
In het gebouw: Kast (XVII d). De oude marteltuigen zijn thans in de Gevangenpoort te 's-Gravenhage.
3. Het raadhuis aan de Meelstraat heeft een breeden bergsteenen gevel, samengesteld uit het raadhuis van 1554 (zes vensters aan de oostzijde), het oorspronkelijk oudste deel (oud Vleeschhuis) met toren, twee ramen breed, in 1775 onder den stadsarchitect Johannes van Es met een gevel als van het hoofdgebouw bekleed, en de Pannemanskamer, in 1776 aangetrokken en evenzoo bekleed.
De hoofdgevel bestaat uit eene lage onderpui met hardsteenen plint en poortje met geprofileerden korfboog, waarboven een in 1775 aangebracht wapen. De verdieping is door een waterlijst gescheiden en vertoont groote vensters (de oorspronkelijke kruiskozijnen zijn in 1775 uitgebroken en de vensters zijn 1848-1850 vernieuwd) met driehoekige frontons en dubbelen Renaissance top, waarop het jaartal 1554. In den gevel zes en twintig fraaie ankers, tevens ingericht als standaards voor flambouwen of vlaggenstokken.
Het aansluitend deel, later tresorie en secretarie, heeft zeven ankers, die in 1775 naar de oude ankers zijn gecopieerd, en een geprofileerd poortje (1775).
| |
| |
De toren (1550-1554) is achtkant met recht op de as van het gebouw verlengde vakken en een houten spits met open koepel (hierin een carillon), overgaand in een peervorm en bekroond door open koepeltje met een Neptunusbeeld (XVII a). De spits is in 1876 opnieuw bekleed en de top is in 1886 vernieuwd. Carillon van dertien klokken in 1550 à 1554 gegoten door Peter van den Ghein, deels met het wapen der stad, en een zonder jaartal. In de uurwerkkamer een opschrift (1740) en een oud uurwerk (1554). Uitgebouwde vierkante traptoren achter het midden van het hoofdgebouw, eindigend in vier topgevels met kruiskozijnen.
De achtergevel van het raadhuis is van baksteen, vlak gehouden met twee topgeveltjes, geprofileerde kruiskozijnen en sierankers. Zijgevel met trap. Bijbouwen: aan den traptoren conciergerie en keurmeesterskamer van de zilversmeden (midden-XVII), en Kamer van het Land van Schouwen (midden-XVII), in 1661 verhoogd met de Burgemeesterskamer.
De bouwvallige topgevels van het raadhuis zijn in 1879 gerestaureerd.
De toegang tot den traptoren, thans uitkomend in den doorgang, lag oorspronkelijk op het achterplein, doch is in 1772 ingebouwd door het verlengen van de gang bij het bouwen van een nieuwe weeskamer (thans bodenkamer).
Inwendig: Steenen spiltrap doorgaande tot den zolder, met houten stergewelf op geprofileerde stijlen. Gesmeed ijzeren traphek.
Verdieping: Groote bovenzaal (1775 Lod. XV), vroeger gerecht en audientiezaal van de rechtbank (tot 1867) met stucwerk en Lod. XV plafond (1778). Schepenbank en zitbank (1775). Hoekkastje met wapen (± 1775).
Raadkamer (1776 en 1779) met stuc plafond en moerbalken op consoles (1779). Vergaderzaal van den Raad, gerestaureerd in 1902, schoorsteen Lod. XV met schoorsteenstuk: Minerva met
| |
| |
putti en emblemen door M.J. Geraerts uit Antwerpen (± 1775), dessus de porte (allegorie van scheepvaart en vischvangst) door M.J. Geraerts, (± 1775). De schilderijen zijn gerestaureerd in 1879.
Tresorie (thans Secretariskamer) met moerbalken, karbeelen en kinderbalkjes, Lod. XV schoorsteen en schoorsteenstuk door M.J. Geraerts (1778), gerestaureerd in 1897.
Bodekamer, schoorsteen Lod. XV.
Burgemeesterskamer (1661), schouw met steenen wangen, waarboven geschilderde wapens in lijst (1673), gerestaureerd 1878/9.
Op zolder: weeskamer met origineele houten kap met geprofileerde ribben op muurstijlen met druipers. Twee gothische schouwen (midden-XVI). Oude kleine plavuizen bij beide schouwen (geel en groen).
Triptiek van Philips de Schoone en Johanna van Castilië (1498 à 1499) door Jacob van Laethem, zie: e 1, blz. 291.
4. Beurs, Overdekte Markt, Oude Haven N.Z. aan het Havenplein (1651) onder de galerij der Gasthuiskerk, rustende op hardsteenen kolommen met Toskaansche kapiteelen. De ruimte is overdekt door acht houten tongewelven met rozetten en geprofileerde ribben. De boven de kolommen opgetrokken hardsteenen gevel van de kerk draagt het jaartal 1651 6/2 in steenen cijfers en in het midden een steen met wapen. Poortje zie: e 2.
5. Vischmarkt (1804), St.-Domusstraat D 327 en 328. Galerij op hardsteenen kolommen met Toskaansche kapiteelen en afsluithek met potten aan de straat. Houten afslagershuisje met bank.
| |
e. Kerkelijke gebouwen.
1. St. Lieven Munster, ter plaatse van eene reeds in 1151 vermelde kapel. Tot kapittelkerk verheven in 1378. De kerk is na den brand van 1832 in 1842 afgebroken. Behouden
| |
| |
bleef alleen de toren (XV c), begonnen 1454, naar het ontwerp van Anthony Keldermans uit Mechelen en later tot 1530 voortgezet door Rombout Keldermans, in 1803 ingericht voor de optische telegraphie, gerestaureerd 1695, 1839 en 1883-1897 door den architect E.J. Margry.
Geheel vrijstaande westtoren met bergsteen bekleed, van twee geledingen met geprofileerde nissen met gothische traceering in de overhoeksche beeren. Aan de noord en de zuidzijde traptorens. Westfront: eerste geleding met vooruitspringend portaal, waarin twee rijk geprofileerde ingangen met flauwen boog, gevat in één spitsboog. De profileering naast de spitsbogen eindigt in pinakels; daarboven twee spitsboogvensters. Tweede geleding met twee hooge blindvensters met flauwen spitsboog. Noord- en zuidgevels met lange spitsboogvensters, waartusschen achtkante traptoren met traceeringen. Oostgevel met hoogen spitsboogdoorgang naar de kerk en pinakels op den middenstijl. Tusschen de beeren consoles voor beelden. De balustrade is in 1891 weggebroken.
Inwendig: poortje met gedrukten boog in den noord- en in den zuidwand, toegang gevende tot de traptorens. Aan de zuidzijde opschrift: ‘Deze toren is Ao. 1454 gefundeerd’. Bekleeding met natuursteen tot de geboorte der gewelfribben. Rondgaand boogfries. Gothische balustrade (bij de restauratie afgewerkt). In de vensters aanzetten van een gewelf.
De venstertraceeringen zijn vernieuwd bij de restauratie. Boven de lage vensters zijn hogels. Ontwerp voor eene zeer hooge, slanke spits zie: h.
Eene uit deze kerk afkomstige triptiek van Philips den Schoone en Johanna van Castilië, 1498 à 1499 door Jacob van Laethem, later overgebracht naar het Raadhuis, is in 1809 aan de R.K. kerk afgestaan en ± 1860 verkocht. Het middenstuk was langen tijd te Antwerpen en is in 1920 met de vleugels (in het museum te Brussel) vereenigd (Afb. Zeelandia. Ill. Suppl. VI. 58).
| |
| |
Het orgel der kerk (1549) word in 1803 verkocht aan de R.K. kerk te Kruisland en is in het begin der 20e eeuw aldaar uit elkander genomen.
2. De ned. herv. gasthuiskerk, oorspronkelijk kapel van het gasthuis, 1587-1613 in gebruik als Waalsche kerk, bestaat uit een schip (midden XV?) van zeven traveeën met gewijzigde vensterkozijnen en een in 1651 hiertegen aangebouwde op de Beurs rustende breede galerij.
Op het dak een zeskant koepeltorentje aan de westzijde en een zeskante spits op het midden. Schip en galerij zijn overdekt door houten tongewelven met rozetten en in het schip rusten de stijlen op laat-gothische sleutelstukken. Op de buitendeuren slotplaten (midden-XVII). Naast de Beurs een hardsteenen poortje met fronton, waarin eene schelp (1651). De kerk bezit:
Preekstoel met doophek (midden-XVII).
Schotwerk en twee portalen (midden-XVII).
Vier banken in twee typen (midden-XVII).
Een gegraveerden zilveren beker, schip en ranken en de letters S.L.M.K. (S. Lieven Munster Kerk). Keure leeuw. (?)
Twee bekers (1685) met gegraveerde vogels en ranken en de letters S.L.M.K.; op den voet: O.I.V.B., waaronder: M.A. Keuren: B, leeuw en?
Vier gegraveerde zilveren bekers met emblemen van Geloof, Hoop en Liefde (1678) en opschrift op den voet: O.V.B., waaronder: M A. Verschillende keuren: 1. Q, lelie en Middelburg, 2. T, leeuw en Middelburg, 3. G en blad 4. leeuw.
Een beker (1714) met gegraveerd schip en twee medaillons. Met de letters M G en D D K. Keuren: Vijfhoek, W en Middelburg.
Twee gedreven zilveren wijnkannen (1728).
Vier zilveren borden en een schaal (1728). Keuren: Zierikzee, NB en Q.
| |
| |
Gedreven zilveren doopbekken met gegoten Lod. XV rand (1771). Keuren: Zeeland, Middelburg, roos en Q.
Klokken (1462) en eene in 1635 gegoten door Michael Burgerhuys.
3. De ned. herv. Nieuwe kerk, ter plaatse van de in 1842 afgebroken St. Lieven Munster, in 1848 gebouwd in neoklassieke stijl met voor en achter portiek met vier Dorische kolommen en groot driehoekig fronton. Bordes van acht treden. Zes traveeën diep. De kerk bezit:
Orgel (1848) van Kam en van der Meulen te Rotterdam.
Uit de afgebroken kerk overgebrachte zerken, waaronder twee met kelk (XVI), een met schip (XVII) en enkele met gildeen huismerken (XVII en XVIII). De meeste zerken zijn bedekt (Zie P.D. de Vos, zerken en grafschriften der voorm. St. Lieven Munsterkerk, 1911).
Twee modellen voor herbouw als kruiskerk en als koepelkerk (XIX b).
4. Luthersche kerk, Gat van West Noord Westen. Als Schotsche kerk gebouwd in 1713, in 1743 van eene galerij voorzien en sinds 1755 vergroot en in gebruik bij de Lutherschen. Eenvoudig baksteenen gebouw met twee zwanen op de vorsten. Hardsteenen poort met opschrift (tekst), jaartal 1755 en sluitsteen en in den zijmuur een steen met opschrift (1755). De kerk bezit:
Eenvoudigen preekstoel (1756) met koperen lezenaar.
Orgel (1778) met snijwerk (drie beelden).
Koperen kroon (XVIII c).
Twee zilveren bekers (XVIII c). Keur: Middelburg.
Twee zilveren borden (1845).
Zilveren wijnkan (± 1815) door Diemont te Amsterdam.
Zilveren doopbekken (XVIII c). Keur: Middelburg.
| |
| |
5. De r.k. St. Willebrorduskerk, Hooge Molenstraat (1768). De kerk bezit:
Hardsteenen fonteintje (Lod. XV) als wijwaterbakje.
Palmhouten corpus (XVII).
Portretten der pastoors Judocus de Man of Cardinaal (1706-1776), Jan Baptist Muystert (1767 aet. 33) en C. Stolk (1840, door A.J. Wansing).
Zilveren gedreven monstrans met beeldje van den verrezen Christus (midden-XVII). Keur: Haarlem.
Twee verguld-zilveren gedreven kelken (XVII B), waarvan een met keur: Antwerpen, met moderne cuppa.
Verguld-zilveren gedreven ciborie (XVIII d).
Leuningstoel (XVIII d) en kast (XVII B) en in de pastorie schilderij: Maria boodschap (± 1600) en twee schilderijen door S.G. Douwe (midden-XVII).
Een houten beeld van St. Christoffel (XVI b) bevindt zich thans in het Bisschoppelijk museum te Haarlem.
6. De synagoge (1825, geheel verbouwd 1888 en opgeheven 1920), bezit:
Houten betimmering van de Arke (Hechal) (XVII d) met twee kolommen en driehoekig fronton.
Twee zilveren leeswijzers (± 1820).
Twee koperen kandelaars (XVII c).
| |
f. Gebouwen voor liefdadigheid en onderwijs.
1. Burgerweeshuis, Zuidzijde van het kerkhof. Tuitgevel met pilasters (XVII d), gecement; steen met stadswapen. Achtergevel (± 1740), waarin een gevelsteen is geplaatst uit 1596. Sinds 1863 ingericht tot Weeshuis.
Inwendig: Regentenkamer met goudleer en eenvoudige lambris, marmeren schoorsteenmantel met gesneden mantel en
| |
| |
schoorsteenstuk (A. Schouman?), rijk gesneden buffetdeuren (alles ± 1740). Rocaille spiegel. Gesneden trapleuning en portiek op bovengang (XVIII), kelder met tongewelf. Het weeshuis bezit:
Stilleven door A.S. Coorte (1688).
Twee riviergezichten en door A. van Anthonissen (XVII c), in 1917 gerestaureerd door D. de Wild.
Regentenstuk en regentessenstuk door C. van der Marck (1719).
Beleg van Zierikzee (XVI B).
Gezicht op Zierikzee (XVII).
Salomon en de koningin van Saba (XVII A).
IJsvermaak door Corn. Beelt te Middelburg(?) (XVII B).
Landschap met gaaischieten.
Portret van twee kinderen (1625).
Schilderij, darinkdelven, copie (XVIII).
Twee tinnen kannen (XVI) en verschillende tinnen borden en Schotels (XVIII).
Koperen kandelaar (XVII B).
Een portret van de eerste regentes, Elisabeth van Hertsbeke, 1573-1653, bevindt zich bij Jhr. J.W.C. de Jonge van Ellemeet te Deventer.
2. r.k. Liefdegesticht, Oude Haven N. zijde. Moderne voorgevel, trapgevel (XVI A) aan de achterzijde van gele baksteen met figuren in roode baksteen. Draagsteenen en eenvoudige sleutelstukken (XVI A). Inwendig: Houten schouw met twee groote figuren, twee wapens en veel snijwerk (XVII c), acht gesneden gangdeuren (XVIII B) en stucwerk (XVIII B), zandsteenen tuinpoortje in de Mosselstraat (midden-XVII) met kopje en hoofdgestel, afkomstig van den Lombard. Het gesticht bezit:
Tabernakel, de voorzijde opgelegd met schildpad en de zijden ingelegd met ivoor, met zilveren gedreven plaat in het
| |
| |
deurtje (XVII c). Hierbij een bovenstuk (deels ± 1650, deels modern), afkomstig uit eene huiskapel te Kerkwerve.
Schilderijtje: Golgotha (± 1700).
| |
g. Particuliere gebouwen.
A. Gothisch.
1. Meelstraat B 12. Hooge trapgevel (XV B) van onderen van bergsteen, de top van reuzenmoppen met zandsteenen hoekblokken. Sousterrain, waarboven begane grond met twee (vroeger kruis)kozijnen en deur met geprofileerde spitsbogen en terugliggende velden, waarin traceering; in het boogveld boven het middenraam overblijfsels van een figuur. Eerste verdieping met boven elk kozijn twee spitsbogen, samenkomende op draagsteentjes en kopjes in den top van de boogspitsen. Over den geheelen top teruggemetseld veld met grooten spitsboog met eenvoudige traceering. Hierin thans een kruiskozijn tusschen twee dichtgemetselde smalle vensters met ontlastingsbogen en in de traceering van den grooten boog een venster met ontlastingsboog en een topvenstertje. De verdiepingen zijn door waterlijsten gescheiden.
In de boogvelden boven de kozijnen van den beganen grond twee later ingebrachte sierankers (XVI c).
Achtergevel aan de Poststraat gemoderniseerd en gepleisterd. In de tweede verdieping dubbele spitsbogen boven de (gedichte) vensters.
2. Meelstraat B 368. Laat-gothische gevel (XVI c) van baksteen met zandsteenen banden, eerste verdieping met kruiskozijn (overigens vensters XVIII), ontlastingsbogen boven de vensters, gesneden puibalk, mooie ankers. Thans afgedekt met rechte rollaag.
3. Oude Haven Nz. A 353. Dubbele gevel (XVI c/d), links topgevel met waterlijsten en ankers (XVI d), rechts
| |
| |
vensters met Dordtsche togen op geprofileerde pilasters en kapiteeltjes, op kopjes als draagsteentjes. Geprofileerde waterlijst, twee kruiskozijnen met hangen en zes ankers. In den gevel een doorgang (Mosselpoort).
4. Beddeweeg B 208. Fragment van een laat-gothischen gevel van baksteen met zandsteenen banden (XVI B). Balken met balksleutels.
5. St. Domusstraat, hoek Vischslop D 398. Fragment (XVI d). Eerste verdieping met drie blindbogen met lisenen; in een hiervan een modern venster. In het achterhuis vier ankers. Onderpui modern.
6. De Mol A 312. Bergsteenen trapgevel (XVI B) met overhoeksche hoek- en toppilasters op geprofileerde draagsteenen, waterlijst, zes ankers. Onderpui modern.
B. Renaissance.
Behalve tallooze eenvoudige trap- en topgevels (XVII en XVIII) vindt men:
1. Noordzijde van het Kerkhof B 424, vroeger Ambachtschool. Trapgevel (± 1600) met zandsteenen banden en hoekblokken, waterlijsten en fragment van een beeld op den top. Achtergevel met anker. Ramen modern.
Gang met versierde balkneuten en balkspijkers. Boven-achter kamer met kinderbalken, versierde sleutelstukken en draagsteenen.
2. Meelstraat B 72. Smalle trapgevel (XVII a) met toppilaster in roode en gele baksteen, met zandsteenen dekstukken en waterlijst. Eerste verdieping met dubbelen geprofileerden boog, waaronder later (XVII d) aangebracht een gekoppeld drielicht en pakhuisdeur, tweede verdieping met kruiskozijn, waarboven een blindboog met metselmozaïek.
3. Hoofdpoortstraat C 597. Tuit-, vroeger trapgevel (XVIIa)
| |
| |
in roode en gele baksteen met drielobbigen ontlastingsboog. Ankers. Onderpui modern.
4. St. Domusstraat D 248. Groote trapgevel (XVII a) met banden in zandsteen, blindarcaden en mooie ankers. Onderpui modern.
5. Venkelstraat D 189. Trapgevel (XVII a) met overhoekschen toppilaster. Sterren in het metselwerk. Latere houten onderpui (XVIII A).
6. Balie B 486. Trapgevel (XVII b) met tandlijst en waterlijst, ankers.
7. Balie B 487. Trapgevel (XVII b) met toppilaster, uitgemetselde ontlastingsbogen op draagsteentjes.
8. Balie B 488. Trapgevel (XVII b) met tandlijst, spoor van drielobbigen ontlastingsboog met topversiering, ankers.
9. Fontein C 346. Trapgevel (XVII b) met overhoekschen toppilaster op gemetselde console, tandlijst. Gevelsteen (verweerd opschrift).
10. Gat van West Noord West C 489. Gevel (XVII b) in gele baksteen met hoeklijsten en figuren in roode baksteen, tandlijst van rondgeslepen steentjes, toog met metselmozaïek.
11. 's-Gravenstraat B 312. Trapgevel (XVII b) met overhoekschen toppilaster, dubbelen ontlastingsboog en ankers.
12. Hoofdpoortstraat C 607. Trapgevel (XVII b) met banden door den gevel, ankers. Vensters modern.
13. Korte St. Janstraat C 115. Gevel (XVII b) met uitgemetselde togen, kruiskozijn en ankers. Onderpui modern.
14. Lange Janstraat C 241. Trapgevel met tandlijst (XVIIb). Houten onderpui, stal (XVIII A).
15. Lange Janstraat C 233. Trapgevel (XVII b) met overhoekschen toppilaster, tandlijst.
16. Lange Nobelstraat A 6. Trapgevel (XVII b) in gele en roode baksteen, met vlakken toog, ankers.
| |
| |
17. Nieuwe Boogerdstraat C 135. Trapgevel (XVII b) met tandlijst met rondgeslepen steentjes, ankers.
18. Nieuwe Boogerdstraat C 156. Trapgevel (XVII b) met toppilaster, in gele en roode baksteen, geprofileerde togen en eenvoudig metselmozaïek.
19. Nieuwe Haven D 14. Trapgevel (XVII b) met toppilaster op console.
20. Pieterseliestraat C 377. Tuitgevel (XVII b) in gele en roode baksteen, tandlijst, ankers.
21. Schuttershofstraat C 459 en 460. Trapgevels (XVII b) in gele en roode baksteen. Tandlijst, ankers.
22. Schuttershofstraat C 461. Rijzige trapgevel (XVII b) met toppilaster. Anker.
23. Venkelstraat D 148. Tuitgevel (XVII b) met tandlijst en rozetten in metselsteen. Geprofileerde toog, ankers.
24. Weststraat C 8. Trapgevel (XVII b) met geprofileerde dekstukken, ankers.
25. Wevershoek C 55. Trapgevel (XVII b) met figuren in roode en gele baksteen, toppilaster.
26. Lammermarkt B 324. Trapgevel (XVII A) in gele en roode baksteen. Tandlijst, ankers.
27. Lange Nobelstraat A 14. Trapgevel (XVII A). Tandlijst.
28. Minnebroedersstraat B 339. Trapgevel (XVIIA).Tandlijst.
29. Minnebroedersstraat B 340. Trapgevel (XVII A) met toppilaster op draagsteen. Tandlijst. Geprofileerde puibalk.
30. Ravenstraat C 413. Trapgevel (XVII A) met toppilaster. Tandlijst, ankers.
31. Ravenstraat C 416. Trapgevel (XVII A) met ontlastingsboog.
32. Verre Nieuwstraat B 117. Smalle trapgevel (XVII A) (een raam breed). Tandlijst, anker.
33. Verre Nieuwstraat B 201. Tuitgevel (XVII A) in gele en roode baksteen. Ontlastingsboog en ankers.
| |
| |
34. Breestraat C 301. Trapgevel (midden-XVII) in gele en roode baksteen, tandlijst.
35. Meelstraat B 417. Tuitgevel (midden-XVII) met dubbel gezwenkte rollaag. Tudorboog boven de eerste verdieping.
36. Vischslop D 389. Tuitgevel (1661) met banden, kruiskozijn met ontlastingsboog en kopje. In het fries festoen en steen met jaartal. Goede ankers. Gerestaureerd. Onderpui modern.
37. Breestraat C 307a. Trapgevel (XVII c). Ankers.
38. St. Domusstraat D 263. Dubbel pand (XVII c): a. Rijzige trapgevel met draagsteentje (engel) onder den top, geprofileerde afdekkingen der trappers, waterlijst en b. tuitgevel in gele baksteen met raamomlijstingen in roode baksteen; in een toog op de eerste verdieping reliefsteen.
39. Hoofdpoortstraat C 296. Topgevel (XVII c) met toppilaster, ontlastingsbogen, ankers. Onderpui modern.
40. Venkelstraat D 154. Trapgevel (XVII c) met toppilaster.
41. Venkelstraat D 166. Trapgevel (XVII c) met toppilaster en overhoekschen top.
42. Bagijnenstraat C 544. Trapgevel (XVII B) met overhoekschen toppilaster. Tandlijst.
43. Breestraat C 298a. Rijzige trapgevel (XVII B) met twee gedichte oeils de boeuf.
44. St. Domusstraat C 126. Gevel (XVII B) met banden, ankers.
45. St. Domusstraat D 346. Hooge zijtrapgevel (XVII B), ankers.
46. Hoofdpoortstraat C 597. Trapgevel (XVII B) met ontlastingsbogen, toppilaster.
47. Korte St. Janstraat C 112. Trapgevel (XVII B) met geprofileerde dekstukken.
48. Krepelstraat C 183. Trapgevel (XVII B) met tandlijst.
49. Nieuwe Boogerdstraat C 159. Trapgevel (XVII B) met driehoekig fronton, ankers.
| |
| |
50. Oude Haven ZZ. D 484. Trapgevel (XVII B), ankers.
51. Bagijnenstraat C 549. Trapgevel (XVII c) met toppilaster.
52. Nieuwe Boogerdstraat C 157. Slanke trapgevel (XVII d) met gebogen fronton en geprofileerde dekstukken.
53. Lange Nobelstraat A 13. Tuitgevel (XVIII A). Onderpui modern.
54. Nieuwe Boogerdstraat D 233. Tuitgevel (XVIII b) met gebogen fronton.
55. Nieuwe Boogerdstraat D 221. Trapgevel (XVIII c) met aanbouw met gezwenkte rollaag.
56. Oude Haven Zz. D 485. Tuitgevel (XVIII b) met gegolfd fronton. Eenvoudige deur.
C. Pilastertype.
1. Oude Haven Nz. A 328. Trapgevel (1658) van drie trappen met gebogen fronton, waarop een pot en vleugelstukken met festoenen en dolfijnen. In de dammen gemetselde pilasters met Ionische kapiteelen en basementen, waaronder op de hoeken blanke schilden en in het midden een gevelsteen (zwaan). In de borstweringen cartouches met jaartal. Op de tweede verdieping in de borstweringen vruchtenfestoenen en in den top oeil de boeuf en festoen onder den top. De verdiepingen zijn gescheiden door geprofileerde waterlijsten. Op de eerste verdieping ramen met rechte strekken met sluitsteen met kopje. Onderpui modern (1910).
2. Poststraat C 94 (1663). Pilasters in de dammen met basement en Toskaansch kapiteel, puibalk met kroonlijst.
3. Poststraat C 97 (XVII c). Kroonlijst en pilasters in de dammen met basementen en Ionische kapiteelen.
D. Lodewijkgevels.
1. Appelmarkt D 365. Geprofileerde kroonlijst (± 1700). Hijschbalk, ankers.
| |
| |
2. Oude Haven Zz. D 407. Hardsteenen gevel (XVIII c) met versierde plint en borstweringen. Kroonlijst met Rococo consoles. Versierde travee met deur en kalf.
3. Appelmarkt D 370. Kroonlijst (1747) en eenvoudig versierde travee.
4. Oude Haven Zz. D 381. Hardsteenen gevel (XVIII c) met eene zeer eenvoudig versierde travee. Plint met wijnkoopersattributen boven den kelderingang en met een vat en wijntrossen onder een benedenraam.
5. Oude Haven Nz. A 376. Hardsteenen gevel (XVIII c) met kleine versieringen in de borstweringen. Afzonderlijke hardsteenen deurpoort met deur en kalf. Thans Registratie- en Hypotheekkantoor.
6. Oude Haven Zz. D 438. Hardsteenen gevel (XVIII c) met kroonlijst en consoles. Travee met Rococo versiering over de eerste en de tweede verdieping, versierde deur en plint.
7. Oude Haven Zz. D 499. Op zijde doorloopende kroonlijst (XVIII c) met consoles en snijwerk. Travee met rijk bewerkte versiering over de eerste en de tweede verdieping. Versierde penanten. Riik gesneden deur, overgang Lod. XIV en Lod. XV, kalf en bovenlicht.
8. St. Janstraat D 347. Hardsteenen onderpui met festoenen Lod. XVI (XVIII d).
9. Oude Haven Nz. A 345. Kroonlijst (XVIII d) met consoles. Hardsteenen plint, deuromlijsting, deur en bovenlicht.
10. Oude Haven Nz. A 418. Kroonlijst (1788) met consoles. Versierde middentravee en hardsteenen plint. Gesneden deur met kalf en bovenlicht. Koepelkamer met gesneden raamzwikken.
11. Poststraat C 95. Hardsteenen gevel (XVIII d) met versierde raamomlijstingen en plint met Lod. XVI festoen.
12. Oude Haven Nz. A 344. Dubbele gevel (1827/1828) met versierde middentravee en hardsteenen bekroningen boven
| |
| |
de vensters (festoenen). Deur met klopper en bovenlicht. Stoeppalen en hek (sinds 1867 Arrondissementsrechtbank).
E. Pakhuizen.
1. Meelstraat B 71. Trapgevel (XVII a) van roode baksteen met zandsteenen banden, met later ingebrachten breeden ontlastingsboog over de geheele eerste verdieping en kruiskozijn (XVIII). Pui XVIII. In den top een opnieuw geplaatst kruiskozijn, waarboven een uitgemetselde ontlastingsboog met straalsgewijs gemetselde vulling.
2. Karsteil D 295. Breede trapgevel (1636), pakhuis met opschriftsteen en steen met jaartal.
3. Nieuwe Haven D 140. Pakhuis (XVII b) met waterlijst, ankers.
4. Schuttershofstraat C 453. Dubbele pakhuisgevel (XVII b) van gele en roode baksteen, tandlijst, blind-arcade met metselmozaïek, lijnen en figuren in roode baksteen, ankers.
5. Vischslop D 394. Gevelfragment, pakhuisgevel (XVII b). Houten onderpui met uitgeschulpt kalf, geprofileerden balk, waterlijst en hoekblokken, gekoppeld bovenlicht met twee togen, waarin kopjes en sluitsteenen.
6. Krepelstraat C 188. Trapgevel (XVII B), pakhuis, met geprofileerde dekstukken. Vensters gewijzigd.
F. Molens, hoefstallen.
1. Molen de Haas aan het Blauwe bolwerk. Steen met opschrift (1727).
2. Lammermarkt z.n., hoefstal (XVII) met houten overkapping (XVIII).
3. Watermolen A 37. Hoefstal (XVII).
| |
| |
G. Poortjes.
1. Oude Haven Zz. D 410. Houten poortje met snijwerk (1639). Opgeklampte deur met geprofileerde strooken en zichtbare spijkerkoppen.
2. Oude Haven Nz. A 326. Vrijpoortje (1643).
3. Oude Haven. Poortje (1651). Zie: e 2.
4. St. Domusstraat over C 132. Steenen tuinpoortje (XVII c) met kopje als sluitsteen. In de zwikken rozetten. Geprofileerde lijst.
5. Melkmarkt 352/3. Zandsteenen poortje (XVII) met gebogen fronton en wapen. (Achteruitgang van het Raadhuis).
6. Maarstraat 383/4. Poortje (1749) met geprofileerden Tudorboog van geslepen steen. Steen met jaartal. Gildeproef.
7. Beddeweeg. Dergelijk poortje (1761). Gildeproef.
8. Venkelstraat D 181. Dergelijk poortje (midden-XVIII), waarin geplaatst eene cartouche met kopje (XVII c).
Het houten tuinpoortje (midden-XVII) vroeger Korte Groendal, is overgebracht naar Het Anker te Haamstede.
H. Details van buitenarchitectuur (zie ook Raadhuis).
1. Verre Nieuwstraat B 199 (XVII A). Houten onderpui. Met gekoppeld deur- en raamkozijn, uitgekraagd op consoles.
2. Oude Haven Zz. D 410. Gebeeldhouwde puibalk (1639), drie steenen: eenhoorn en jaartal. Zie: poortjes.
3. Oude Haven Zz. D 470. Hardsteenen plint, deur met knop, deurkalf en zijlichten met gesmeed ijzeren traliewerk (XVIII c). Bovenstuk gecement.
4. Kruiskozijnen: Korte St. Janstraat D 353 (XVII A) en Lange St. Janstraat C 265 (XVII A), Schuttershofstraat C 447 (XVII B), Venkelstraat D 173 (XVII B) en St. Domusstraat C 128 (± 1700).
| |
| |
5. Oude Haven Nz. A 342. Gesneden raamstijlen (XVIII d) en 344 (1828).
6. Meelstraat B 62 (XVIII b). Deurkozijn met groot bovenlicht en geprofileerd uitgeschulpt kalf.
7. Oude Haven Zz. D 499 en D 471. Deur (XVIII A) met bronzen slotplaat (dolfijn) (XVII B).
8. Hoofdpoortstraat C 612. Deur Lod. XIV (XVIII b).
9. Poststraat C 96. Deur Lod. XIV (XVIII a).
10. Nieuwe Boogerdstraat D 213. Deur Lod. XIV met vaas (XVIII b).
11. Nieuwe Boogerdstraat D 221. Deur met knop (XVIII c).
12. Oude Haven Zz. D 416. Deur (XVIII d).
13. Oude Haven Nz. A 325. Deur Lod. XVI en stoephek (XVIII d).
14: Weststraat C 7. Deur en deurknop (XVII A), gesneden rozet in de vulling.
15. Oude Haven Zz. D 373. Deur en gesneden raamstijlen (1825).
16. Oude Haven Nz. A 335. Stoepbank. (XVIII).
I. Gevelsteenen.
Oude Haven Nz. A 338 (in den in 1917 nieuw opgetrokken gevel zijn herplaatst drie maskarons en kopjes (1617)); Oude Haven D 410 (de Eenhoorn, 1639); Oude Haven Zz. D 380 (Azijnvat, 1641); Oude Haven Nz. A 335 (spreuk, 1656); St. Domusstraat C 123 (Drie boeken, 1664, de steen is thans uitgebroken, doch berust nog bij den eigenaar van het huis); Oude Haven Zz. D 468 (spreuk, 1758). Zie ook d. 4, f. 1, g. B. 9 en c. 1.; molens.
J. Ankers (XVI d): Vischslop hoek St. Domusstraat D 392; Korte Groendal D 449; De Mol A 309 (vorkankers) en Oude Haven Nz. A 329 en 353; - (XVII A): St. Domusstraat C 132,
| |
| |
134, D 250, 253, 299 en 324; 's-Gravenstraat B 300; St. Jacobstraat D 422, 424, 425, 427, 428, 429 en 430; Hoofdpoortstraat C 575, 586 en 591; Korte St. Janstraat D 353; Krepelstraat C 280; Lange Groendal; Lange St. Janstraat C 240, 252 en 256; Meelstraat B 63 (zijgevel), 76, 78, 416 en Nz. kerkhof naast de oude Ambachtsschool; Nieuwe Boogerdstraat D 169; Nieuwe Haven D 4, 6, 10, 15, 16 en 32; buiten N. Havenpoort A 456; Pieterseliestraat C 378, 381 en 382; Poststraat B 38, 39, C 71 en 91; Venkelstraat D 156 en 158 en Wevershoek C 50, 54, 56, 58 en 65. - (XVII b): Balie 487b en Hoeltje A 46. - (XVII B): Appelmarkt D 365; St. Domusstraat D 344; Hoofdpoortstraat C 579, 584, 593, 594, 595, 596, 598 en 613; Lammermarkt naast B 257; Lange Groendal D 92; Lange St. Janstraat C 235 en hoek St. Domusstraat; Lange Nobelstraat A 7, 9 en 165. Minnebroedersstraat B 330; Nieuwe Boogerdstraat C 158 en D 223; Nieuwe Haven D 136; Oude Haven Nz. A 329, 334, 340, 341 en 371 (zijgevel) en Zz. D 484; Poststraat B 38; Ravenstraat C 415, 421, 429, 431; Schuttershofstraat C 439; Venkelstraat D 161 (ook nettenhaken: 191 en 192). - (XVII c): Hoofdpoortstraat C 296. - (± 1700): Varremarkt B 464; Bagijnenstraat C 551; St. Domusstraat D 343; en Gat van West Noord West C 486 en 487; Krepelstraat C 280 en 372; Ravenstraat C 407, 409, 410, 412, 414, 417, 418, 480 en 484; Schuttershofstraat C 448, 455, 466 en 469. Jaarankers: Oude Haven Zz. D 498 (1588); Manhuis C 79 (1611) en Karsteil D 297 (1743).
Zie ook: g A 1, 2, 3 en 6; B 1, 3, 4, 6, 8, 11, 12, 13, 16, 17, 20, 21, 22, 23, 24, 26, 30, 32, 33, 36, 37, 39, 44 en 50; D 1 en E 3 en 4.
K. Binnenarchitectuur.
1. Appelmarkt D 366. Vierkante toren met steenen spiltrap en ribgewelven met rozetten. Kopjes en wapens (XV B).
| |
| |
2. Oude Haven Zz. D 490. Sleutelstukken (XVI a).
3. Oude Haven Nz. A 329 (thans ingekorte) vierkante traptoren met houten spiltrap (XVI B), pijpdeuren, moer- en kinderbalken.
4. Oude Haven Nz. A 335. Gang met houten tongewelf (XVII B). Kamer met stucwerk (± 1730).
5. Oude Haven Nz. A 345. Gang met stucwerk (XVIII a). Schoorsteenmantel en Lod. XV stuc plafond (midden-XVIII), Lod. XV gangdeuren. Schoorsteenboezem Lod. XIV met daarop aangebracht snijwerk (XVIII d) en dessus de porte (XVIII d).
6. Poststraat C 108. Gesneden gangdeur en vaas (XVIII b).
7. Oude Haven Nz. A 418, Trapleuning (1788).
8. Oude Haven Nz. A 344 (thans rechtbank). Gesneden trapleuning (± 1828). Gang met stuc, empire. Schoorsteen met geschilderde Minerva (XVIII d). Raadkamer en audientiezaal, elk met stuc plafond, marmeren schoorsteenmantel en gesneden deur. Oorspronkelijk behang en enkele stoelen.
9. Oude Haven Zz. D 373. Winkelkasten (1824).
Zie ook b 3, 4; d 1, 2; f 1, 2; g B 1.
Een buffet van schelpen door Dr. Job. Baster (vóór 1775) is thans in de verzameling van het Zeeuwsch Genootschap te Middelburg en twee gesneden tafereelen (± 1500) uit een huis in Zierikzee bevinden zich in het Nederlandsch museum te Amsterdam (nos. 194 en 195).
h. Het museum in het Raadhuis bevat o.a.:
Kastje (XVII), twee kasten (1652 en XVII d).
Groote kast met paneelwerk (XVII).
Kast vervaardigd uit fragmenten eener betimmering (XVII) en ingevoegde paneelen met wapen van de Huybert (± 1540).
Twee muurkastjes (XVII).
Verzameling plaatselijke oudheden.
| |
| |
Aardewerk en porcelein (XIV-XVIII).
Gevelfragmenten, ankers.
Gevelsteenen (1656 van 't Hert, Nieuwe Boogerdstraat), cartouche (1664) met opschrift, steen (1680).
Twee steenen pinakels van de Gasthuiskerk (midden-XVII).
Houten wapen van de brug aan de Oost Haven (1807).
Steenen medaillon met buste van Karel V uit den top van het raadhuis (1554).
Houten kroonlijst van een huis aan de Appelmarkt (1726).
Houten deuren (XVII) en console (XVII b).
Steenen schoorsteenwang (± 1600).
Schildpadden haarkam (XVII A), costumes, Schouwensch kapje, een hoed, een taschje (± 1700).
Drie helmen uit den Spaanschen tijd (XVI B).
Zegelstempels (vóór 1422, koper, ad causas; vóór 1426, brons, Zierikzee; koper XIV). Zilveren cachet Schouwen (1622), Zierikzee, weeskamer en secretarie, koper (± 1800), gemeentebestuur (XIX a) onder Lod. Napoleon.
Beulszwaard (midden-XVI, Neurenberg).
Bode-insigne (1773).
Zilveren drinkschaal (1580) met wapen (gehalveerd Zierikzee en Duiveland) en inschriften (1580 en 1674). Keuren: Zierikzee, G en klaverblad.
Verguld zilveren sleutel, aangeboden aan Lodewijk Napoleon (1809).
Glazen bokaal van het Chirurgijnsgilde, gegraveerd (XVIII d) en vier gegraveerde bokalen (XVIII).
Schildjes, waarschijnlijk van een schuttersgilde (1671-1729).
Geschilderde proef van het St. Lucasgilde (XVIII).
Wijnproevers-schaaltje, gedreven met gegraveerd stadswapen (XVIII B).
Zilveren meevaatje met ketting en half vaatje met steel (XVIII B).
| |
| |
Meesteker (XVIII), meevatenstempel (XVI B).
Noodmunten en penningen.
Schamppaal met twee figuren (XVI B).
Steen met opschrift van de Sas (1725, afgebroken 1899).
Scheepsmodel (1627, gerestaureerd in 1766 en in 1900) en modellen, waaronder een deel van het orgel in den St. Lieven Munster (1768/70), den raadhuistoren (XVIII), bruggen, kraan, sluis, weverij, pomp (alles XIX A). Kapplan voor eene kruiskerk (XIX b).
Uurwerk van de Gasthuiskerk (XVII); half-uursklok (1464).
Wijzerbord van de Munster-kerk, met gothische cijfers, opgeschilderd in 1801.
Kistje met ijzeren beslag (± 1500).
Koperen vijzel (1644).
Rouwbord van Mogge Pous (1768) uit St. Lieven Munster en rouwbord van baron von Dopff (1827, uit Duitschland).
Portretten zonder kunstwaarde van plaatselijke grootheden (XVIII).
Gezicht op de stad vóór 1530 (XVI a) op paneel.
Schilderij: darinkdelven, op paneel (XVI B).
Portret van Pieter Mogge (1723) en een jonger portret.
Sepiateekening van het klooster Sion in Noordgouwe (1434-1572) naar een XVIde eeuwsch schilderij, door A. van (der) Maersse.
Kaarten naar Hattinga.
Plattegrond van de riolen (1680).
Kaart van Schouwen in 1540, als in de Kamer van het Land van Schouwen, copie door Hattinga.
Gegraveerde prent van het ontwerp voor de spits van den St. Lieven Munster-toren met adres van A.v.d. Willigen.
Boerenbedrieger, pennewerk (1722) door F. der Kinderen uit Sassenheim.
Veldstuk met gegraveerd stadswapen (XVIII).
| |
| |
Scheepsanker, opgevischt in de Roompot (XVI C).
Eskimo in cano (XVIII?).
Een steenen doodkist uit Schouwen wordt bewaard in de verzameling van het Zeeuwsch Genootschap te Middelburg en een gedreven zilveren beker van het kuipersgilde (1672, keuren: H Z en loopend hert) is in het bezit van den Heer J.A. Frederiks te 's-Gravenhage.
|
|