Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst. Deel II. De provincie Drente

Zuidlaren.

a. Voorhistorische, Germaansche enz. monumenten.

Twee hunebedden te Midlaren op den esch.

Voorwerpen, gevonden in of bij Burgvoort, Midlaren*, Zuidlaren* en Zuidlaarderveen, zijn thans in de musea te Assen en te Leiden.

Zuidlaren.

e. Kerkelijke gebouwen.

Ned. herv. kerk. In 1603 werd zeer geklaagd over den toestand van het gebouw; 1622 wordt gezegd, dat dak en zoldering ontbreken en dat het choor vervallen is; in 1626 door soldaten bezet. Het choor werd in 1648 hersteld en van nieuwe glazen voorzien in 1650. Nadat de troepen in 1672 de kerk zeer beschadigd hadden, werd zij in 1674 hersteld. Inwendig hersteld in 1841. De kerk heeft een eenbeukig schip, bestaande uit een westelijk deel (XIII), een breeder oostelijk deel (XV) en een met drie zijden van een achthoek gesloten choor (XV). Het schip is gedekt met een halfronde, tegen de zijmuren plat aansluitende, houten zoldering, het choor met gemetselde kruiswelven op ribben tusschen gordelbogen in Tudorvorm. In een der sluitsteenen van het straalgewelf der choorsluiting, het jaartal 1648.

[p. 40]

De toren (XIII en XIV) is blijkbaar herhaaldelijk hersteld; in Juni 1893 door den bliksem beschadigd. De kerk bevat:

Eiken preekstoel (1675).

Heerlijkheidsgestoelte (XVII d en XVIII a).

Eiken tafel (1697).

Orgel, met opschrift: ‘Abraham Meere fecit Utrecht A^o 1787’ en ‘A.A. Kuerten orgelmaker te Huissen A^o 1845’.

Grafzerken (XVII-XIX).

Wapenbord van L. graaf van Heiden Reinestein.

Twee zilveren avondmaalsbekers (1681 en 1723).

g. Particuliere gebouwen.

Laarwoud, vroegere woonplaats der Drentsche familie Van Selbach, werd in 1750 aangekocht door Alexander Carel graaf van Heiden en voor een groot gedeelte van den grond af vernieuwd. 23 Maart 1751 werd hem toegestaan door Ridderschap en Eigenerfden van Drente, om het recht van de havezate Vleddering, die hem toebehoorde, over te brengen op Laarwoud. In het huis (XVIII c) vele familieportretten. Een geschilderde zoldering (1640) bevindt zich thans in het museum te Assen.

Hotel sissingh bevat een houten schouw (XVII) met een manswapen Sichterman en vrouwewapen Ellents.