Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst. Deel X. De provincie Noord-Brabant

Bladel.

a. In deze gemeente zijn vroeg-historische steenen wapenen gevonden.

d. Op het raadhuis wordt bewaard een zegelstempel (XVII): ‘sigillum de Bladel, Reusel et Netersel’.

[p. 41]

e. 1. Van de in 1927 afgebroken r.k. kerk (1882-1883) staat nog de toren (XV A), een baksteenen bouwwerk van drie door waterlijsten gescheiden geledingen, en met een van vier- tot achtkant ingesnoerde spits (vernieuwd 1760), met overhoeksche beeren aan de west-, haakschen beer aan de zuidoostzijde en een vierkanten, ten deele uitgemetselden traptoren aan de noordoostzijde. De middelste geleding wordt verlevendigd door langwerpige, met twee rondboogjes afgedekte, spaarvelden, welke, doch met een segmentboog gesloten, ook voorkomen aan de steunbeeren en den traptoren langs deze geleding. De klokkenverdieping vertoont gekoppelde spitsbogige, in een rondboog gevatte galmgaten.

Twee klokken, waarvan een in 1817 vergoten te Diest, en een in 1817 gegoten door Petit en Fritsen.

2. De moderne r.k. kerk (St. Petrus banden) bezit:

Schilderij (XVIII?, doek): Christus aan het kruis, voormalig stuk van het hoofdaltaar.

Twee koperen kandelaars (XVII) en vier latere (XVIII).

3. De ned. herv. kerk (1820) is een onbelangrijk, driezijdig gesloten zaalgebouw met gepleisterden voorgevel en een torentje op het dak.

Inwendig: stuc-zoldering met het alziend oog. De kerk bezit een orgel (1825, door P.J. Geerkens).

g 1. A 274. Heerenhuis (XIX A) van twee verdiepingen met deuromlijsting, bovenlicht en fronton in den stijl van het eerste Keizerrijk.

2. Ronde steenen molen op achtkanten grondslag, in 1848 herbouwd, vereeniging van een windmolen: bovenkruier met stelling en een waterradmolen met nieuw ijzeren slagrad.

Netersel.

e. De r.k. kerk (H. Brigida) bestaat uit een driebeukig schip (in dezen vorm herbouwd XIXa), een hooger

[p. 42]

en smaller koor (XV) en een onversierden, ongeleed opgaanden toren (XV, verhoogd in 1861). De kerk bezit:

Hardsteenen doopvont (XV), thans als wijwatervat in gebruik.

Groot houten kruisbeeld (XV), sporen van polychromie vertoonende met Evangelistensymbolen in vierpassen aan de uiteinden, geplaatst aan de zuidzijde van den toren.

Twee houten beelden (XVIII B): H. Petrus en H. Paulus.

Vergulde ciborie (XV).

Twee gegoten koperen kandelaars (XVI) en twee latere (XVII B).

Twee klokken, o.s. in 1529 en 1530 gegoten door Jaspar Moer.