Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst. Deel IV. De provincie Gelderland



[pagina 195]
Waardenburg. Eenige hier gevonden scherven van Germaansch en Romeinsch aardewerk bevinden zich in het Rijksmuseum van Oudheden te Leiden.
Neer-IJnen. De ned. herv. kerk, in 1868 ingewijd, bezit: Koperen lezenaar, dito doopbekkenhouder en zandlooperhouder (XVIII c). Klok, in 1724 gegoten door Jan Albert de Grave. Het kasteel Neerijnen heeft boven den ingang een steen met wapen en opschrift. (1769).
Waardenburg. De ned. herv. kerk is een in- en uitwendig gepleisterd gebouw, blijkens een gedenksteen herbouwd in 1862. Zij bezit: Eiken preekstoel (1740), met koperen lezenaar (XVII d), doopbekkenhouder en zandlooperhouder (XVIII c). Marmeren grafsteen (1756 en 1757). Grafzerk (1632). Twee verguld zilveren kelken (1806). Klok, in 1656 gegoten door Wouter Both en Eppe van der Arck. Van het kasteel Waardenburg, in 1283 gesticht, in 1339 versterkt met een vierkanten oosttoren, een ringmuur en een voorburcht, in 1574 verwoest en, blijkens jaarankers, in 1627 hersteld, zijn nog slechts over: de middenvleugel (1627) en twee zijvleugels met twee torens (ten deele XIV?). In den hoek een traptoren, waarin een kruisribgewelf en een gemetselde wenteltrap. Inwendig: familieportretten, o.a. van het geslacht Aylva.