Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst. Deel IV. De provincie Gelderland

Deil.

De ned. herv. kerk heeft nog den ouden, grootendeels tufsteenen toren (XII B) met later (XV) ingebroken ingang en met sporen van een koepelgewelf, voorafgaand aan het nog aanwezige kruisribgewelf. Trap in de dikte van den muur. In den toren een klok, in 1624 door Jan en Willem Philipsen gegoten.

Bij Enspijk een baksteenen poort met bergsteenbanden en wapensteen (1620), van het voormalig huis Bulkenstein.

Enspijk.

De ned. herv. kerk is een gepleisterd baksteenen gebouw, bestaande uit een schip met twee zijbeuken (XV d), waarvan de noordelijke langs den toren doorgetrokken is; eenen uitbouw ten N. van het schip; een driezijdig gesloten choor (XV d); en eenen baksteenen toren (XV c) met noordelijken traptoren. In de travee ten N. van den toren overblijfselen van een gothische venstertraceering. Gestucadoord tongewelf over het middenschip, vlakke zolderingen over de zijbeuken. Zwaar beschadigd steenen

[p. 51]

kruisgewelf in den toren. Piscina-nissen in de choorsluiting. De kerk bezit:

Klok, in 1796 door Henricus Petit gegoten.

Gellikum.

De ned. herv. kerk bezit twee zilveren Avondmaalsbekers (XVII).

De r.k. kerk (O.L.V. Geboorte), in 1803 aan de R. Katholieken teruggegeven, ± 1860 hersteld door Tepe, bestaat uit een schip (XV B), gedekt door een gestucadoorde zoldering (± 1830), met een noordbeuk, overkluisd met kruisribgewelven; een driezijdig gesloten choor (± 1500, later vergroot) met houten tongewelf; en een door zware beeren tegen den noord- en den zuidmuur geschraagden toren (± 1500), waartegen een westelijke voorbouw (16?6 in de vensterbogen). Trap in den zuidelijken torenbeer. De kerk bezit:

Zerk (XVII), voor den ingang.

Zilveren hostiebusje (XVIII d).

Klok, in 1611 gegoten door Hans Falck van Nueremberg.

Rumt.

De ned. herv. kerk, een in 1878 op den toren na nieuw bekleed, en in ± 1895 onder leiding van den architect Beirer hersteld baksteenen gebouw, bestaat uit een schip (± 1400) met twee langs den toren doorgetrokken zijbeuken, en met een lateren 5/8-gesloten uitbouw (kapel) der oosttravee van den zuidbeuk; een driezijdig gesloten, door een muur afgescheiden choor; en eenen ouderen baksteenen toren (XIII a) met traptoren (XV) en westingang (XV). Kruisribgewelven over schip, zijbeuken en kapel, moderne houten kap over het choor. Overblijfselen van een kruisribgewelf in den toren. Twee nisjes in den zuidwand der choorsluiting. De kerk bezit:

[p. 52]

Koperen doopbekken, dito zandlooperhouder (XVII).

Twee houten psalmbordjes (XVIII).

Orgel (1842).

Koperen offerblokje (XVII).

Twee koperen blakers (XVII).

Gothisch koperen kroontje (XV d), met bekroning (XVII).

Klok, in 1729 door Jan Albert de Grave gegoten.

In de richting van Gellikum een steenen memoriekruis (1529) van Ot van Scerpezeel, richter van Arnhem, gesneuveld tegen de Utrechtschen op het Huis te Rumpt.