Vooys. Jaargang 1

[p. 28]

5 jaar S.O.V., een terugblik
(Over het ‘rode boekje’, de herriema/a/k/st/ers en de idealisten/s).

Het SOV bestond in maart jl. 5 jaar. Omdat niemand eraan gedacht heeft voor ons bloemetjes te kopen om dit jubileum te vieren, zetten wij onszelf maar in de bloemen. Het leek ons goed om de afgelopen jaren eens de revue te laten passeren.
Wat hebben de 5 SOV-jaren opgeleverd?

Allereerst over de roemruchte geschiedenis van het SOV.

Al vóórdat het SOV bestond, deden studenten aan politiek. Dat gebeurde niet zo georganiseerd, vrij individueel zelfs, studenten werden vaak verrast door de snelle akties van eensgezinde docenten, kortom, ze konden nauwelijks een vuist maken als er belangrijke dingen aan de hand waren. Docenten waren (en zijn) in de meerderheid als het op stemmen aan komt; als je als studenten verdeeld stemt, dan win je nooit iets.

Ca. 6 Jaar geleden was er een kleine groep studenten die vooroverleg hield voor DB-vergaderingen, sommige kommissie-vergaderingen e.d. Deze studenten wilden echter méér mensen betrekken bij de instituutszaken: begin van de thema-avonden. Deze waren een ongekend succes: wel 50 mensen kwamen iedere 14 dagen naar Kreatum om daar thema's te bediscussiëren als ‘het letterkunde-onderwijs’, ‘de maatschappelijke relevantie van de studie Nederlands’, ‘het nieuwe personeelsrapport’ enz. Er raakten veel meer mensen betrokken bij het reilen en zeilen van het instituut dan vóór de thema-avonden.

Ieder jaar werden er in maart verkiezingen voor de vakgroepsraad gehouden. In die overaktieve periode vonden een aantal studenten die zich kandidaat wilden stellen, dat ze de rijen moesten aansluiten. Er moest een verkiezingsprogramma komen, waarin de plannen van de studenten m.b.t. de studie, het bestuur van het instituut, etc. zouden staan. Zo'n programma had(heeft) het voordeel dat de ondertekenaars door hun kiezers ter verantwoording geroepen kunnen worden.

Er zit een ‘sturend principe’ achter de akties van de studenten in de raden en in de kommissies. En tenslotte: je kunt als studenten, verenigd in een ‘partij’ een vuist maken tegen andere ‘partijen’ (docenten, afdelingen).

[p. 29]

Het verkiezingsprogramma was betrekkelijk snel geschreven, de meeste student-kandidaten voor de vakgroepsraad ondertekenden het programma. Een ‘eclatant’ succes bij de verkiezingen viel ons ten deel. Er waren dan ook weinig meer kandidaten dan er plaatsen waren...

Ieder jaar heeft het SOV nog zo'n programma geschreven, soms verluchtigd met foto's en verkooppraatjes van de kandidaten. Of het programma veel gelezen wordt, vragen we ons af. Tóch schrijven we er ieder jaar een, omdat we het belangrijk vinden om als groep inhoudelijk op één lijn te zitten. Dat geeft heftige diskussies (vooral over ‘maatschappelijke relevantie’), menige harde noot wordt gekraakt, maar dat is juist leuk en leerzaam.

Toen het SOV ongeveer 1 jaar bestond, zijn we op 2 januari 1979 met z'n allen in retraite gegaan om te evalueren hoe het ging. Terwijl het buiten sneeuwde als nooit tevoren woedde binnen een hevige ideologische strijd:

‘Was student/e X wel “recht genoeg op de graad”, “week hij/zij niet af van de partijlijn?” Na een strijd die in de CPN van de jaren '50 niet misstaan zou hebben, besloten wij een aantal SOV-ers te royeren: zij die niet kwamen en zij die niet deden wat de meerderheid wilde, werden er door ons op onelegante wijze uitgegooid. Een zwarte bladzijde in onze geschiedenis’.

Op deze evaluatiedag(zo'n dag hebben we overigens nooit meer gehouden...) waren echter ook goede dingen te bespreken. Het SOV ontwikkelde een enorme aktiviteit: er zaten mensen in kommissies, in de Voice-redaktie, in het UDB, in het faculteitsbestuur en in de U-raad. Vandaag is het SOV niet meer weg te denken in de instituutspolitiek.

Welke dingen heeft het SOV dan wel zoal bereikt?

Een van de allereerste akties was gericht tegen de ‘nieuwe boekenlijst’ van moderne letterkunde. Gezien de tijd die er voor in het studieprogramma stond een veel te zware lijst. Onder leiding van Henk Verkuyl werd er wat geritseld met Ton Anbeek. De studenten waren toen nog niet zo handig in het ritselen, daarom viel het resultaat wat tegen. Toch gingen er nogal wat bladzijden van de lijst af.

Tweede aktie: de bijzitters bij de mondelinge 3e-jaars tentamens. ‘Het SOV maakt van wantrouwen haar levenswandel’ was de reaktie van de docenten. Toen alles over en weer uitgelegd was: ‘wij willen studenten ervaring laten opdoen door hen eerst als bijzit een tentamen te laten bijwonen’, vond dit voorstel toch doorgang.

[p. 30]

Een kommissie van de vakgroep, onder voorzitterschap van een SOV-student, kwam met ‘evaluatie-rapport’. Alle onderwijs dat in de vakgroep gegeven werd/wordt moe(s)t geëvalueerd worden opdat het zonodig een volgende keer bijgesteld kon/kan worden. Dit rapport is aangenomen. Helaas, door de lamlendige houding van zowel de meeste studenten als van docenten (m.u.v. de afdelingen middeleeuwse letterkunde, moderne taalkunde en enkele personen) wordt het onderwijs nog steeds slecht geëvalueerd. Daardoor komt het voor, dat jaren achtereen dezelfde fouten gemaakt worden in kolleges.

Een roemrijk feit uit de SOV-geschiedenis is ook het overleg met de afdelingen middeleeuwse en renaissance-letterkunde over het onderwijs in het 1e en 2e jaar. Het SOV had een keuzekommissie die bepleitte dat er in het onderwijs keuze-en zelfwerkzaamheid-mogelijkheden moesten komen. Welnu, de werkstukjes + boekenkeuzelijstjes in het Ie jaar bij de historische letterkundes zijn een rechtstreeks gevolg van het overleg tussen de staf en 't SOV. Ook de ‘capita-selecta’ van de afdeling taalbeheersing in het 3e jaar kun je op ons conto schrijven.

Wat absoluut niet op de SOV-‘erelijst’ mag ontbreken is de versanalyseaffaire van 1979.

In dat jaar werd het tentamen + hertentamen versanalyse dermate slecht gemaakt, dat er (on-)behoorlijk veel studenten zakten voor hun propedeuse. De zaak werd aanhangig gemaakt bij de onderwijskommissie van de vakgroep, van de faculteit en tenslotte bij de beroepskommissie van de faculteit. Geholpen door het SOV deden daar 1e-jaars studenten het woord voor de beroepskommissie. Deze gaf de studenten gelijk en stelde voor dat zij hun propedeuse zouden behalen. Helaas werden er procedurele fouten gemaakt, zodat de uitspraak van de kommissie herroepen moest worden. Uiteindelijk, na enorm veel heen-en-weer-gepraat, is er voor de meeste slachtoffers een bevredigende regeling getroffen.

Van deze versanalyse-affaire hielden veel mensen een vieze nasmaak over. Er bleek op hoog(facultair)niveau nogal wat gefoezeld te kunnen worden. ‘Juridische Zaken’ (een afdeling van het Bureau van de Universiteit) gaf aantoonbaar verkeerde adviezen, maar trok ze niet in omdat de bezwaren van studènten-zijde kwamen. De polarisatie tussen staf en studenten groeide, de sfeer was een tijdlang zeer slecht.

De verhuizing van de Emmalaan naar de Uithof heeft enorm veel vergadertijd gekost. Het SOV heeft in die tijd gestreden voor de zelfstandigheid van de

[p. 31]

vakgroep en het meegaan van al het niet-wetenschappelijk personeel.

Het laatste jaar heeft het SOV vooral gewerkt aan de invulling van het nieuwe studieprogramma in de 2-fasen struktuur.

Vanaf het moment dat minister Pais met zijn plannen kwam, hebben wij als studenten er tegen geprotesteerd. De docenten en hogere universiteitsinstanties geloofden het wel, en nu zitten wij met de gebakken peren. Het SOV meende echter deze gebakken peren nog tamelijk smakelijk te kunnen opdienen en heeft het afgelopen jaar verschillende voorstellen gedaan om een zo aantrekkelijk mogelijk studieprogramma te creëren. Uitgangspunt: zoveel mogelijk ‘beroepsmogelijkheden’ openhouden, keuzemogelijkheden, nieuwe onderwerpen een kans geven, snoeien in oude uitgebloeide takken.

Heeft de studenten-politiek (nog) wel zin?

Er wordt ons vaak gevraagd: wat bezielt jullie om je zo druk te maken op dat instituut? Je bereikt er immers toch niets mee.

Ik denk dat dat wel meevalt; kijk maar eens naar het bovenstaande rijtje. Je beleeft uiteraard allerhande teleurstellingen, zelfs b.v. bij de nederlaag in de vakgroepsraad bij het punt ‘propedeuse-regeling voor de laatste groep 1e-jaars studenten'oude stijl’.

Ik meen echter zo arrogant te mogen zijn om te kunnen zeggen: als wij als studenten ons er niet mee bemoeiden, dan waren een heleboel zaken veel slechter geregeld dan nu het geval is.

En je moet ook niet uitschakelen dat je als. student enorm veel leert van kommissies, besturen en politieke machtsvorming. Aan de karrieres van diverse afgestudeerde SOV-ers kun je dat wel zien. Onder onze oud-leden hebben wij een sekretaris bij de Erasmus-universiteit, enkele ambtenaren bij het College van Bestuur, wetenschappelijke medewerkers, leraren èn enkele prominente werklozen... Dus als je dit werk niet voor je medestudent doet, dan kun je bij ons altijd nog aan je karriere-planning beginnen. Je moet er wel mee rekenen(veel) langer dan gemiddeld over je studie te doen.

Toekomstplannen.

Binnenkort komt er een nieuw SOV-verkiezingsprogramma uit. Daarin zullen onze plannen voor de komende jaren vrij uitvoerig vermeld staan. Hier kunnen we alvast zeggen dat het SOV zich het komende jaar wil gaan richten op:

[p. 32]

-	de voorlichting aan huidige en nieuwe studenten over de 2-fasen wet.
-	de bezuinigingen. Hoe kunnen de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen?
-	het nieuwe studieprogramma voor de volgende studiejaren is nog niet klaar. We willen proberen te helpen bij de invulling daarvan.
-	hulp bij calamiteiten: hoe loopt het nieuwe programma? Is het te zwaar? Vallen er teveel slachtoffers?

Iedere maandag van half een tot twee uur vergadert het SOV in kamer A232. Je bent van harte welkom voor vragen, hulp en/of medewerking. Eventuele wijzigingen in vergadertijd worden via het U-blad meegedeeld.

De naam.

O ja, die naam. Wat betekent SOV eigenlijk?

Toen we 5 Jaar geleden een naam voor ons gezelschap moesten verzinnen, was dat heel moeilijk. Het moest niet tè politiek beladen zijn. Enkele vorm-fetisjisten onder ons (we zijn tenslotte Neerlandici) die net het artikel van ‘Jan Koster - Dutch as a SOV-language’ hadden bestudeerd kwamen met de naam SOV: ‘Studenten Overleg de Vooys’. Iedere andere associatie dan een puur taalkundige met het woord SOV is bij deze dus verboden.

Namens het S.O.V.

Lizet Duyvendak.