Vlaanderen. Kunsttijdschrift. Jaargang 28

[p. 267]

[Verbondsberichten en Korte golf en Kunstecho's en Bibliotheek]

[Redactie: de stukjes ‘Verbondsberichten’, ‘Korte golf’, ‘Kunstecho's’ en ‘Bibliotheek’ staan in het origineel steeds naast elkaar, maar zijn in deze digitale uitgave steeds onder elkaar geplaatst]

Verbondsberichten

Verbondssecretaris: Mevr. Lic. J. Dominique Goos-Derveaux Oudergemlaan 297 - 1040 Brussel

NIEUWE LEDEN

De Raad van Beheer van het Kunstenaarsverbond aanvaardde volgende nieuwe leden, die wij van harte welkom heten in onze vriendengemeenschap:

Provincie Antwerpen Georges Baines (Arch.), Antwerpen; Tine Bal (L), Berchem-Antwerpen; Leonard Cleymans (P), Bonheiden; Denis van de Moortel (P), Kalmthout; Valère Depauw (L), St.-Job-in-'t-Goor; Fernand Gevaerts (P), Schoten; Henri Lannoye (P), Bornem; Jeanne Maesschalck (P), Deurne; Constant Maldoy (P), Brasschaat; Zefa Raeymaekers (e. de Loore; ps. Rita Peene) (L), Vosselaar; Dietlinde van der Loo (P), Antwerpen; Ludo van de Wijgaert (L), Boom; Johan van Dyck (Kunsthist./Photo), Antwerpen; Mark van Strydonck (D), Borgerhout; Robert Verschroeven (M), Deurne.

Provincie Limburg Lutgard de Geyter (P), Zonhoven; Valentin Dethier (Kunsthist.), Lummen. Stan van Vinckenroye (P), Hasselt.

Provincie Oost-Vlaanderen Herman Bosteels (Photo), Aalst; Catharina de Buck (P), Dendermonde; Martin Joly (P), Lokeren; Marc van Cauwenbergh (P), Gent; Eric van de Pitte (P), Gent; Marie-Madeleine Verheyden (e.B. Matthys) (P), Zele. Willy Rottier (P), Zelzate

Provincie West-Vlaanderen Daniël de Blaere (P), Oostrozebeke; Myriam de Blaere (P), Oostrozebeke; Mariette Devos (M), Koksijde; Milo Vanseveren (P), Meulebeke. P.S. Ons lid Ben Baerten (P) woont in Hoeselt i.p.v. in Houthalen.

STAATSSUBSIDIES VOOR TONEEL

Op 24 april stelde senator Jan Gerits volgende vraag aan de Min. van Nederlandse Cultuur:

‘Jaarlijks worden wat het Vlaamse landsgedeelte betreft ongeveer 282 miljoen frank rijkstoelagen verleend aan het theater. Slechts 0,25 procent zou hiervan tot nog toe ten goede zijn gekomen van toneelgezelschappen in Limburg. Kan mevrouw de Minister mij in kennis stellen van: 1. de opdeling van dit bedrag per provincie, respectievelijk wat de jaren 1976, 1977 en 1978 betreft; 2. de voorwaarden waaraan moet worden voldaan en de criteria waarmede rekening wordt gehouden voor de toekenning van dergelijke toelagen?’

Daarop werd als volgt geantwoord door de Minister:

‘Als antwoord op de vraag nr. 20 heb ik de eer het geachte lid hierna: 1. De opdeling per provincie te geven van de rijkstoelagen voor het beroepstoneel voor de jaren 1976, 1977 en 1978. II. De criteria waarmee rekening wordt gehouden voor de toekenning van de toelagen mede te delen.

I. Opdeling:	1976	1977	1978
Antwerpen	89.354.781 F	112.504.132 F	135.864.129 F
Oost-Vlaanderen	42.659.260 F	52.431.929 F	58.199.805 F
Brabant	34.884.123 F	36.644.517 F	46.539.347 F
West-Vlaanderen	8.905.569 F	14.124.422 F	16.067.735 F
Limburg	200.000 F	537.000 F	250.000 F

II. De bepalingen van het decreet van 13 juni 1975 houdende de subsidieregeling voor de Nederlandstalige toneelkunst worden als norm gesteld bij het onderzoek en advies van de Raad van Advies voor de Toneelkunst met betrekking tot de jaarlijkse aanvragen om erkenning en subsidiëring.

Antwerpen heeft 14 erkende en gesubsidieerde beroepsgezelschappen, Oost-Vlaanderen 6, Brabant 3, West-Vlaanderen 4 en Limburg 1 (Podium-Hasselt). Wat Limburg betreft moet wel vermeld worden dat andere gezelschappen, vooral de spreidingsgezelschappen, Reizend Volkstheater en Mechels Miniatuurtheater, er heel wat voorstellingen brengen en dat voor het toneelseizoen 1979-1980 naast de aanvraag van Podium er ook een aanvraag is van het Limburgs Projecttheater (Beringen) o.l.v. Wim Scholiers en van BENT (Belgies-Nederlandse Teaterprodukties - Jaak Vissenaken) o.l.v. Jaak Vissenaken die zijn werking vooral op Limburg zal toespitsen. Er moet tevens opgemerkt worden dat de totale rijkstoelage voor beroepstoneel in 1976: 178.039.136 F bedroeg, in 1977: 215.700.000 F en in 1978: 256.921.016 F.’

Het antwoord van de Minister is onbevredigend wat betreft BENT. Het is geen oplossing voor Limburg er een groep van elders te laten rondfladderen. Overigens Limburg (zoals West-Vlaanderen) wordt reeds door vele, vooral Antwerpse groepen druk ‘bezocht’. Iets als het vroegere Groot-Limburgs toneel is evenmin bevredigend, vermits dit een hoofdzakelijk Antwerps-Hollandse onderneming was. Naast het favoritisme t.o.v. de prov. Antwerpen is er

Korte golf

Berichten tijdig insturen: Kunstecho's van ‘Vlaanderen’, Warschaustraat 12 bus 3, 8400 Oostende

1. TONEEL, MUZIEK, BALLET

*	Koor Concinite o.l.v. Karel Aerts zingt gregoriaans op 22-9 in St.-Jacobs te Gent (Festival van Vlaanderen). Op 30 juli zong het koor in de Saint-Sévérinkerk te Parijs voor het Festival Estival, wat door BRT-3 in uitgesteld relais zal worden uitgezonden.
*	Het Ballet van Vlaanderen o.l.v. Jeanne Brabants, trad op met groot succes in het Festival van Bregenz als eerste Belgische kunstgroep in het dertigjarig bestaan van dit Festival. Programma: ‘Salve Antverpia’ en ‘Een dag aan het hof van Boergondië.
*	‘Variaties’ van Peter Cabus worden uitgezonden door BRT-3 op 1-8. Zijn ‘Aloeëtte voghel clein’ op 3-8.
*	‘Scone woort met soeten sanc’ is een nieuwe LP van het meisjeskoor ‘Cantemus’ van Tielen, met op de voorzijde hedendaagse Vlaamse muziek van Peter Cabus, Flor Peeters, Vic Nees, Renaat Veremans e.a. (350 fr. Br. 646.3761264.06 Cantemus-Tielen).
*	Media-kunstenaar Fernand Callebert presenteert ‘Visuele concerten’ in het kader van het DF-programma 79-80 (W.-Vl.).
*	‘Vijf liederen’ van Vincent Christoff kwamen bij BRT-3 op antenne op 26-7.
*	‘Hoe groen is mijn gras’ (naar A. Tsechov) werd in regie van Jo Decaluwe opgevoerd in juni o.m. in Arca Gent en Malpertuus Tielt. Hij regisseerde er eveneens ‘Benno Blimpie’ (A. Innaurato).
*	BRT-3 wijdde op 5-8 een van zijn gewaardeerde programma's ‘Autochtoon’ aan componist Jan Decadt met zijn ‘Avondlied en Wiegeliedeke’, ‘Ballade op een boom’, ‘Concertouverture’, ‘Suite voor trompet en kamerorkest’ en ‘Monografie van een groot schilder’.
*	Emiel Decloedt hield een trompetconcert op 10-8 in de St.-Antoniuskerk te Knokke.
*	Het koor Cantores Brugge o.l.v. Aimé Dehaene concerteert op 3-10 in de Mechelse kathedraal (Festival van Vlaanderen).
*	‘Vlaamse rapsodie n^o 2’ van Marinus de Jong kwam op antenne bij BRT-3 op 12-8. Zijn ‘Fantasia en fuga’ op 26-8.
*	Orgelconcert door Robert Deleersnijder in het Documentatiecentrum voor orgel, Driekoningen in Veurne, op 14-8 op zijn Italiaans buffetorgel.
*	Op 17-7 werd een programma ‘Autochtoon’ door BRT-3 gewijd aan Lode de Vocht met ‘Concerto voor viool en orkest’, ‘Koorsymfonie’ en ‘Landelijke Suite’.
*	In regie van Bert de Wildeman voert het WT Antigone ‘Celine’ (M. Pacôme) op van 21-9 tot 5-10 in het Kortrijks arenatheater.
*	Beiaardier Jos D'Hollander hield een beiaardconcert o.a. in Oostende op 4-8 op het Wapenplein.
*	Onze voorzitter-muziek Kamiel D'Hooghe leidde het Orgelcolloquium in abdij Grimbergen (24 tot 26-8). Hij sprak er over orgelliteratuur voor éénmanualige orgels met demonstraties. Hij concerteerde o.m. op 8 juli in O.-L.-Vrouwekerk te De Panne. Hij heeft ook de artistieke leiding op het Europees Poëziefestival te Leuven.
*	Paul Dombrecht concerteerde o.m. voor BRT-3 op 26 en 28-7 met zijn hobotrio. Hij geeft ook zijn medewerking aan de ‘Leuvense Muzikale herfst’ in het Lemmensinstituut.
*	Lieve en Romain Duprez houden filmvoordrachten over buitenlandse reizen in het DF-programma

[p. 268]

KG 2 Toneel, muziek, ballet

	79-80 (W.-Vl.).
*	Onze medewerker Antoon Fauconnier hield een Barokmuziekrecital op een verplaatsbaar ambachtelijk orgel in St.-Maartenskathedraal te Ieper op 21-9.
*	Het nieuwe gezelschap Teater Poëzien treedt op met Mieke Felix e.a. in avond- en schoolvoorstellingen (secr. Raveschootstraat 1, 9000 Gent; tel. [phone]). Zij gaf nieuwe uitbreiding aan haar poëtische programma's door de oprichting van deze groep, waar verscheidene auteurs aan medewerken, met produkties als ‘Naakt met Napoleon’, ‘Dames, Juffrouwen, Heren’ e.a. Dit laatste, een ‘tekstakel’ over vrouwen, is beschikbaar vanaf 1 oktober.
*	De Schola Cantorum van St.-Baafskathedraal o.l.v. Pros Goethals gaf van 8 tot 12 juli uitvoeringen te Genève, Thönes, Annecy en Sévrier.
*	De soprano Monique Hanoulle trad op voor BRT-3 op 5-8.
*	Clavecimbel Johan Huys concerteerde o.m. voor BRT-3 op 29-8.
*	Het Jubeljaar van het Mechels Angela-koor, o.l.v. Madeleine Jacobs, sluit met een jubelmis op 10 en 11-11 in St.-Romboutskathedraal.
*	In regie van Leo Laerenbergh werd het Vlaams toneelspel van Paul Vanbossuyt ‘Ploeter’ in juni II. gecreëerd door Tejater Konvent (TK) in Ruimteteatert-Deurne.
*	Roger Leens leidde zijn koor Musica Nova (Boom) op 29-6 in een der recitals uit de 17e Concertencyclus van de Antwerpse kathedraal, evenals op BRT-3 op 4-8.
*	Het Vlaams Mobiel Kamerensemble o.l.v. Eugeen Lievens concerteerde voor BRT-3 op 15-6. Zijn ‘Epithalamion’ kwam op antenne op 21-6. Hij trad er nog voor met zijn VMK op 21 en 23-7 en 23-8.
*	Het kinderkoor Canteclaer-Roeselare trad op voor BRT-3 op 29-8, o.l.v. Arnold Loose.
*	‘Serenade voor strijkorkest’ van Vic Nees werd door BRT-3 uitgezonden op 29-6. Zijn ‘O Domine Deus’ op 17-7. Zijn bewerking van Psalm 150 ‘Looft den Heer’ werd herhaaldelijk in juli uitgevoerd door het Antwerps Kathedraalkoor in Zweden. Zijn ‘Kleine Geestelijke Triptiek’ kwam op BRT-3 op 3-8 evenals ‘Als een duif op een dak’; ‘Mattheus en de rijkdom’ op 6-8.
*	De ‘Missa Laudis’ van Flor Peeters op 23-9 in St.-Michielskathedraal te Brussel. Hij hield o.m. op 11-9 een orgelrecital in St.-Rombouts Mechelen (Festival van Vlaanderen).
*	D.F.-gouw Limburg vierde te Stevoort Armand Preud'homme op 18-8, waarbij Clem de Ridder de feestrede hield. Op 11-7 bracht de Vl. TV een herhaling van ‘Purper is de heide’, een aan hem gewijd portret met teksten van Bert Peleman, Louis Verbeeck e.a. Er wordt ook een gewestelijke hulde voorbereid vanwege Haspengouw te Landen.
*	‘Missa Brevis’ op. 101 van Herman Roelstraete kwam op BRT-3 op 3-8. Een herhaling van een programma ‘Autochtoon’ werd aan hem op 19-8 gewijd door BRT-3, met: ‘Zomerdivertimetno’ op. 63, ‘Strijkkwartet’ op. 116, ‘Passie volgens Rubens’ deel 2 en 3 (onder zijn leiding door het Kortrijks Gemengd Koor).
*	Tine Ruysschaert luisterde met voordracht het Gulden Sporenfeest op in het Westendse Cenakel (D.F.). Zij trad nog op o.m. in Veurne (20 en 23-7).
*	Het programma Autochtoon van BRT-3 over het werk van wijlen Jozef Ryelandt werd heruitgezonden op 1 juli: ‘Sonatine voor hobo en piano’, ‘Kwintet in a voor piano en strijkorkest’, ‘Pianokwartet van Monte Carlo’ en ‘Symfonie n^o 5’. Zijn Sonate op. 10’ kwam op 7-8.
*	De ‘Mattheus-Passie van Bach’ werd o.l.v. Paul Schollaert op 8-7 door het vocaal ensemble van het Leuvens Lemmensinstituut uitgevoerd voor BRT-3.
*	‘Wij zingen over duizend dingen’ is een LP ge-

[Verbondsberichten]

dit t.o.v. in feite vrijzinnige gezelschappen (meer dan één op vier). De administratie, die de Vlaamse letteren ‘verzorgt’, staat ook in voor het toneel. Naam en toelage der afzonderlijke beroepsgezelschappen vindt men in ons nummer 170, blz. 64.

STAATSSUBSIDIES VOOR LITERATUUR

Aanvragen voor subsidiëring (1980) dienen ingestuurd - voorzien van de nodige inlichtingen en bewijsstukken - uiterlijk 31 december 1979 op adres: Mevr. de Minister van Nederlandse Cultuur, Dienst der Letteren, Koloniënstraat 29-31, 1000 Brussel. Volgende mogelijkheden van betoelaging van auteurs kunnen aangevraagd worden (tussen haakjes de maxima en minima in 1978): 1. Aankopen van letterkundige werken: proza (300 à 50 exx.) / essays (300 à 50 exx.) / jeugdboeken (200 à 25 exx.) / tijdschriften (toelagen van 120.000 tot 5.000; abonnementsafnamen van 275 tot 15) / poëzie (van 300 tot 15 exx.) - 2. Toelagen aan auteurs: eregelden voor bejaarde auteurs (6 × 60.000 fr.) / gewone toelagen (3 × 120.000; 14 × 90.000; 17 × 70.000; 20 × 50.000; 18 × 30.000) - 3. Toelagen aan literaire verenigingen en manifestaties (van 150.000 tot 12.000). - 4. Schoollezingen door auteurs. - 5. Creatiepremies voor toneelstukken (evenals vertalingen van buitenlandse stukken). - 6. Sociale hulpgelden (bv. hulpbehoevende auteurs of weduwen; soms jaarlijks).

De commissie, die de minister voorstellen doet voor betoelaging, bestond in 1978 uit: B. Kemp (voorz.), H. Lampo, P. Thomas, J. Vanriet, H.F. Jespers, M. Rosseels, W.M. Roggeman, A. Goris, J. van Hoeck, Chr. Guirlande en T. Stuckens.

De (werk)beurzen betreffen auteurs die gelegenheid krijgen ‘verlof zonder wedde te nemen om zich aan hun schrijverstalent te wijden’. Er worden ook reisbeurzen toegekend.

De begroting 1979 vermeldt een vermindering van de totale betoelaging van de letteren van ongeveer één derde. Het lijkt daarom logisch dat auteurs, die een hoog jaarinkomen hebben, zouden afzien van betoelaging of ervan zouden uitgesloten worden; evenzo lijkt het onzinnig op sensatie berekende bestsellers te betoelagen.

ZIJ RUSTEN IN VREDE BIJ DE HEER

†	Kunsthistoricus Prof. Dr. Jozef Duverger (^o St.-Niklaas 11.10.1899) overleed op 2.8.1979 te St.-Amandsberg. Hij was Prof. Em. Kunstgeschiedenis van de R.U.G., Lid van de K. Ac. van België en auteur van een indrukwekkende reeks werken, voornamelijk over tapijtkunst.
†	Letterkundige Dr. Oskar van der Hallen (^o Lier 28.8.1903) overleed op 4.8.1979 op Teneriffe. Deze broer van Ernest van der Hallen schreef belangrijke essays, waarvoor hij door de Prov. Antwerpen en de Scriptores Catholici werd bekroond. Zijn laatste was: ‘Wat is er van de dood’ (Orion).
†	Letterkundige Antoon Viaene (^o Kortrijk 8-6-1900) overleed te Brugge op 10-8-1979. De hoofdredacteur van ‘Biekorf’ en voorzitter van Brugse geschiedkundige kringen was een zeer erudiet, artistiek en literair begaafd priester. Vooral de provincie West-Vlaanderen en de steden Brugge en Kortrijk zijn hem dank verschuldigd.
†	Goeverneur Leo Vanackere (^o Wevelgem 7.7.1927) overleed te Brugge op 18.8.1979. Kunstenaarsverbond en tijdschrift blijven hem dankbaar om de bijstand die zij van hem met raad en daad mochten ondervinden.
†	Letterkundige Remi de Muynck (ps. Saint-Remy, ^o Varsenare 1913) overleed eind augustus te Antwerpen. Als dichter, essayist, vertaler en journalist werd hij herhaaldelijk bekroond.

Verbond en tijdschrift bieden aan hun naastbestaanden hun christelijke deelneming aan.

Kunstecho's

Berichten tijdig insturen: Kunstecho's van ‘Vlaanderen’; Warschaustraat 12 bus 3, 8400 Oostende

UIT HET LEVEN VAN KUNST EN LETTEREN

AALST - Textielkunst werd in het Oud-Hospitaal vertoond. Namen deel: Tapta, Lieve Bostoen, Liberta, Mirella Boerjan, Connie Toussain, Veerle Dupont, Marga, Jacques De Groote, Edith Van Driessche, Ingrid Six, Hetty van Boekhout, Lut Lenoir en Ellie Vossen.

AMSTERDAM - Men vertelt dat Min. de Backer van de Nederl. architecten de plannen ontving voor het te Amsterdam op te richten Vlaams Cultureel Centrum, met als titel: Maison belge de la Culture Néerlandaise De Brakke Grond à Amsterdam... Zal ‘S. Exc. Mr. l'Ambassadeur des Pays-Bas près S.M. le roi des Belges’ protesteren? - De aanwinsten 1978-79 van het Stedelijk Museum werden gepubliceerd. Zij komen van een vijftigtal kunstenaars, waarvan Jean Brusselmans de enige belg is: één schilderij (schenking) en een viertal grafieken.

ANTWERPEN - De Biënnale voor Beeldhouwk. in Middelheim, gewijd aan de Skandinavische kunst, brengt 170 werken van 70 kunstenaars uit Denemarken (15), Finland (17), IJsland (6), Noorwegen (14) en Zweden (15), met voor de eerste maal ook conceptie-kunst. Er is ook een kleine Mark Macken-retrospectieve. Tot 7 oktober. - Het kind in beeld is een tentoonstelling in het Kon. Mus. v. Sch. Kunsten uit eigen collecties van 20-10 tot 30-12 n.a.v. het Jaar van het Kind. Het Museum verwierf ‘De aanbidding der herders’, jeugdwerk van Jordaens uit ca. 1615.

[p. 269]

[Kunstecho's]

- De eeuw van Rubens en Rembrandt (tekeningen uit Pierpont Morgan Library New York) in het Museum voor Schone Kunsten tot 9-9. Overwegend Noord-Nederlands (350 van de 450 werken). - Veertien Noorse Keramisten, rondreizende tentoonstelling, was in het Sterckshof tot 10-5. Mooie catalogus! - Het Int. Cult. Centrum programmeerde o.m. de tentoonstellingen ‘Kunst met papier als arbeid. Arbeid met papier als kunst’ (vanaf 12-6), ‘Confrontatie 3 - Jonge Vlaamse fotografen’ (vanaf 27-7), ‘Kinderen van overal. Hoe leven ze?’ (vanaf 11-8) en ‘Biënnale van de kritiek’ (29-9 tot 4-11). - De Stichting wijlen Eugeen Yoors (voorz. August van Istendael) werd opgericht ten einde n.a.v. het eeuwfeest van zijn geboorte zijn herinnering te bevorderen (publikaties, inventarissen, tentoonstellingen). Een grafmonument werd op de Antwerpse begraafplaats onthuld, naar een ontwerp van Renaat Verbruggen, en door de VTB aan de familie geschonken. - Tot herdenking van de 20 jaar geleden gestorven componist Jef van Hoof wordt door het ANZ een Concert van zijn kinderliedcomposities gebracht op 10-11, in het teken van het Jaar van het Kind. Vic Nees leidt de drie medewerkende koren en het Belgisch Kamerorkest in Zaal Elckerlyc. Plaatsen en reservaties: ANZ-secretariaat, Vrijheidstraat 30-32. - De XVI^o Europeade voor Eur. Volkscultuur had plaats van 7 tot 9-9, met o.m. Koortreffen (Handelsbeurs), Eucharistieviering met buitenlandse koren, Presentatie van groepen (Sportpaleis) en folklore-fototentoonstelling. Org.: Vl. Volkskunstbeweging, Isabella Brantstraat 28. - Een Cyclus Jonge Grafiek wordt gehouden in het Theater Hotel (Arenbergstraat 30) met elke maand een ander graficus. Secr.: Jan P. Eykelberg, Postbus 435. Daarnaast is er ook een Cylclus Actuele Fotografie. - Antwerpse grafiek na 1970, in het Kon. Museum vanaf 6-10. - In juni-juli organiseerde de vzw Antwerpse Kathedraalconcerten haar 17e traditionele reeks recitals, op 29-6, 6, 13, 20 en 27-7. - ‘De Aanbidding der herders’ van Jacob Jordaens werd uit een Franse collectie gekocht voor het K.M.v.S.K. (olie op doek, 158 × 117 cm., uit Caravaggistische vroegperiode, ca. 1614-1618). - In de Stedelijke feestzaal (Meir) tentoonstelling van Affiches uit de Belle Epoque (170), een keus uit de enkele duizenden affiches van het Vleeshuis (tot 26-8).

BEAUVOORDE-VEURNE - Het kind in de kunst, tentoonstelling samengesteld door Jan D'Haese in de oude kerk van Vinkem-Beauvoorde (tot 15-8). Daarnaast was er in de gal. Driekoningen de tentoonstelling Het kind in de grafiek.

BERINGEN - Het Limburgs Projekt Teater wordt het nieuwe erkende beroepsgezelschap van Limburg. Hopen maar dat het echt Limburgs zal zijn. Secr.: Kioskplein 25, Beringen.

BLANKENBERGE - Het Nationaal Poëziefeest Blankenberge 1979 heeft plaats op zaterdag 8 september om 15 u. in het Stadhuis. 's Avonds wordt een gezamenlijke gastronomische maaltijd in het spijshuis ‘Vénitien’ op de zeedijk gehouden. Gezien het grote succes van verleden jaar, raden wij eenieder aan nu reeds te storten voor deze maaltijd. De prijs bedraagt 700 fr. (50 gulden) per persoon, drank en dienst inbegrepen. De bloemlezing ‘Het blanke waaien’ wordt er gepresenteerd. De kunstschilder Rik Bourguignon zal er aansluitend zijn marines tentoonstellen in het stadhuis vanaf 8 september. - Een Internationaal Literair Weekend werd op 2 en 3-6 gehouden, met een Poëziemarkt, een academische zitting, een muzikale poëzienamiddag en een tentoonstelling. Inrichter was de Cult. Stichting Trefpunt.

BORNEM - Het Centrum voor Muziekinstrumentenbouw wil uitgroeien tot een erkend opleidingscentrum, met bibliotheek, voordrachten, concerten e.a. De cursussen 1979-80 worden gehouden over vier cycli: 1. zaterdagen van 8-9-'79 tot 26-1-'80 - 2. woensdagen van 5-9-'79 tot 23-1-'80 - 3. zaterdagen van 2-2-'80 tot 28-6-'80 - 4. woensdagen 6-2-'80 tot 18-6-'80. Telkens maar 18 (zat.) of 10 (woensd.) cursisten: dus spoedig inschrijven: CvM-Secretariaat, van Hoomissenstr. 32, 2671 Eikevliet-Bornem. - Bouwcursussen ‘van plank tot klank’ hebben plaats in het Centrum voor Muziekinstrumentenbouw met Lode Bauwens en Geert Vermeiren (van Hoomissenstr. 32).

BREDENE - Kind en kunstenaar, tentoonstelling ingericht door de v.z.w. Scheppende Handen, tot 7-8.

BROGNE - In de abdij heeft op 16-9 de Nat. Bijeenkomst plaats van het Kunstambacht, ingericht door de Dienst Creatief Ambacht van het Econ. en Soc. Inst. v. de Middenstand. Inschrijven Congresstraat 33, Brussel.

BRUGGE - Het Telemann Consort werkt als ensemble voor kamermuziek sinds 1976: Florian Heyerick (blokfluit en dwarsfluit), Marcel Ponseele (hobo), Marc Peire (blokfluit), Guy Penson (clavecimbel), Dirk Noyen (fagot). Naast perfect samenspel wordt historisch gerichte uitvoeringspraxis nagestreefd. Aanvragen: Polderhoeklaan 31, 8310 Brugge 3, tel. [phone]. - Bruges et le Franc, het zesdelig werk van de Bruggeling J. Gailliard (1857-1864) wordt opnieuw uitgegeven. Daartoe wordt gebruik gemaakt van de twee bekende geannoteerde exemplaren. Wie er andere kent neme contact met M. Van Wouwe, Dienst van de Stedelijke musea, Dyver 12. - In het kader van het Festival van Vlaanderen werd tot 11 augustus in het Memlingmuseum een tentoonstelling gewijd aan Muziek rond Memlinc. Een andere expositie werd gewijd aan het orgel in de Gotische zalen van het museum. - Aan kunstschilder Flori van Acker (1858-1940) zal in de Korre een retrospectieve gewijd worden, waarvoor bezitters van werken worden verzocht contact op te nemen met Fernand Deprez, Kraanplaats 4. Organisator: Gemeentekring 't Beertje.

KG 3 Toneel, muziek, ballet

	realiseerd door VVKS-VVKM m.m.v. Scouts- en gidsenkoren: jeugdmuziek van Paul Schollaert, Jos Wuytack e.a. (295 fr.: Gouwhuis VVKS, Guinardstr. 11 Gent).
*	Het Antwerps Kathedraalkoor o.l.v. Jan Schrooten trad in juli op in Zweedse kerken in Linkoping, Uppsala, Stockholm, Vadstena, Varnhem, Gøteborg en Varberg. Het ging om een programma uit het koorrepertorium van de jongste jaren. Verder concerteerde het koor o.m. op 21-7 (Te Deum in St.-Jacobs Antw).
*	‘Rapsodie voor vier klarinetten’ van Daniel Schoyens werd door BRT-3 uitgezonden op 27-7 en op 27-8. Op 3-7 hield hij een huisrecital voor een select publiek. Hij verwierf bij zijn eindexamens twee regeringsmedailles voor piano en kamermuziek. Tenslotte werd zijn Rapsodie op 4-7 in Chicago uitgevoerd door vier saxofonen.
*	De ‘Pianosonate’ van Raymond Schroyens werd door BRT-3 uitgezonden op 19-8.
*	Aimée Thonon leidde koor Tonada-Tonadissima op 31-8 voor BRT-3.
*	Jos Swinnen leidde het BRT-koor op 1-8 in het programma ‘Musica Antiqua’ (BRT-3).
*	Acteur Dré Vandaele speelt een hoofdrol bij het WTAK in ‘De Muizeval’ (A. Christie) vanaf 8-11.
*	Marcel van Daele leidt het Wase knapenkoor ‘In dulci jubilo’ o.m. op 14-10 in de ‘Missa in honorem B.M.V.’ van Tinel in de St.-Catharinakerk van Sinaai.
*	Beiaardier Gaston van den Bergh, hield een recital op St.-Quintinustoren Hasselt op 4-8, met werken o.m. van René Vanstreels, Armand Prend'homme en hemzelf.
*	Het openingsrecital van het Mechels Festival van Vlaanderen bracht Piet van den Broek op de beiaard van het Hof van Busleyden (3-9).
*	‘Symfonie n^o 2’ van Ernest van der Eycken werd o.l.v. Irwin Hoffman uitgevoerd voor BRT-3 op 27-8.
*	Beiaardier Gustaaf van der Weyden (Kessel) werd aangesteld tot adjunct-stadsbeiaardier, als opvolger van de ontslagnemende Gaston van den Bergh. Hij concerteerde o.m. in Oostende op het Wapenplein (5-8).
*	De clavecimbelist Jos van Immerseel concerteert in het Gentse stadhuis op 6-9 (Festival van Vlaanderen - Gent). In het Antwerpse Vleeshuis treedt hij op met het Kwartet van het Collegium Aureum (2-9, Fest. v. Vl.-Antwerpen). Voordien o.m. op 24-7 clavecimbelrecital in het Rubenshuis. Bij BRT-3 op 29-8 op piano-forte.
*	Componist Kristiaan van Ingelgem bracht op BRT -3 zijn ‘Fantasia en fuga op een dodecafonisch thema’ op het orgel van St.-Rumoldus-Deurne (29-7).
*	Dirigent Sylveer van den Broeck leidt het slotconcert van het Festival van Vlaanderen/Mechelen in St.-Rombouts te Mechelen op 3-10 n.a.v. het afscheid van Kardinaal Suenens.
*	Bariton Renaat Verbruggen zong uit het werk van Willem Pelemans op 14-8.
*	‘Scherzo’ van wijlen Renaat Veremans kwam op BRT-3 op 22-8.
*	De Gentse organist Gabriel Verschraegen geeft drie orgelconcerten in het kader van het Festival van Vlaanderen - Gent nl. Gent St.-Jacobs (3-9), St.-Martinus Ekkergem (10-9, met eigen werk en werk van Flor Peeters) en de Gentse Katedraal (13-9).
*	Van Prof. Robert Vliegen verscheen ‘Autochtone en Westerse muziek in het huidige Japanse cultuur even’ in de reeks Meded. van de K. Acad. v. Wet. en Sch. Kunsten van België, Klasse der Schone Kunsten, Jrg. XXXIX, 1977, nr. 2.
*	‘Vier liederen’ van Peter Welffens kwamen op

[p. 270]

KG 4 Literatuur

BRT-3 op 2-8. Een mooi programma ‘Autochtoon’ werd aan hem gewijd op 28-8 met: ‘Tweede symfonie’, ‘Miniaturen voor blaaskwintet’ en twee delen uit ballet ‘Cyclus’.

2. LITERATUUR

*	Letterkundige Marcel Beerten werd gehuldigd n.a.v. zijn met brugpensioen gaan bij Heideland (60), na bijna 30 j. inzet voornamelijk voor de Nederlandse letteren en cultuur.
*	Van de hand van Kan. Karel Berquin (Brugge) verscheen ‘De Grimminck-route in de Westhoek’, als nr. 241 van de ‘Vlaamse Toeristische Bibliotheek’ (VTB-VAB). Hij was ook de animator der herdenking van de 17de-eeuwse mysticus uit de Westhoek K.L. Grimminck.
*	Essayist Dr. Jozef Boets, Centrum v. Gezellestudie, UFSIA, publiceerde ‘Gezelles zelfstandige publikaties’ in de reeks ‘Teksten en studieën’ (nr. 6).
*	Letterkundigen Marc Boey en F.R. Boschvogel houden voordrachten in het kader van het D.F.-programma '79-80 van West-Vlaanderen; respectievelijk over de ‘Tragedie '14-18’ en over ‘Brugge’ (wandelingen).
*	Letterkundige Gilbert Boonen las uit eigen werk o.m. op de laatste lit. avond van de Ver. v. Limb. Schrijvers in Hasselt.
*	Van Herman Bosteels werd de voordracht ‘Vlaamse liederen van Anton van Wilderode’ opgenomen in het Westvlaams DF-programma 79-80.
*	Dirk Borremans debuteerde met ‘Gedichten’ (uitg. Panther Paperbacks, Dilbeek 1979, 30 p. 120 fr.).
*	Prof. Henk Brugmans spreekt de slottoespraak uit van het Europees Poëziefestival op 30-9, over ‘Dichters: hart en geweten’.
*	Rudolf Callewaert bestudeerde de figuur van het Kasselse schoolhoofd Andries Steven, auteur van den ‘Nieuwen Nederlandschen Voorschriftboek’, taalboek voor heel Vlaanderen van 1714 tot in de 19e eeuw (‘De Christene School’, juni 1979).
*	Van de dichter Hervé J. Casier verscheen de dichtbundel ‘Nauwelijks hoger dan gras’ in de ‘Getijdenreeks’ van Kofschip-Kring (200 fr.).
*	De dichter René Coomans debuteerde met de bundel ‘Adem voor mijn geest’, in de reeks Panther Paperbacks.
*	Frans Cornelis en Guy Luyten zijn samenstellers van de bloemlezing ‘Het Blanke waaien’ van de v.z.w. ‘Kofschip-Kring’ (300 fr. Br. 431.9114461.20 Kofschip-Kring Keerbergen).
*	Letterkundige Bernard Cuppens hield een voordracht over zijn grootoom-letterkundige ‘Het kinderlijk Pastoorke August Cuppens’ o.m. in Hasselt in maart ll.
*	Frederik Daelers debuteerde met de dichtbundel ‘Daphne’ (uitg. Panther Paperbacks, Dilbeek; 20 blz., 100 fr.).
*	‘Weerspiegeling’ is een dichtbundel van Remi de Cnodder, die verscheen als nr. 6 van de reeks ‘Oranjebloesems’ (Oranjehuis Antwerpen). Bestellen: 215 fr. pr. 000.0419708.88 R. de Cnodder Antwerpen.
*	Letterkundige Karel de Decker introduceerde de tentoonstelling Albert van Esbroeck (Affligem).
*	Letterkundige Jozef Deleu houdt voordrachten over ‘Een buitenlands beleid voor Vlaanderen’ in het kader van het DF-programma W.-Vlaanderen van 1979-80. Zijn ‘Groot Gezinsverzenboek’ krijgt een derde druk (15e duizendtal).
*	Letterkundige Karel de Lille organiseerde de bijeenkomst ‘Familiekunde’ van het Kom. v. Fr. Vlaanderen te Wormhout op 15-9.
*	Twaalf gedichten van Albert de Longie verschenen op wenskaarten, geïllustreerd door Lode Herreman.

[Kunstecho's]

- Groepstentoonstelling ‘Scheppend Ambacht’ in het Huidevettershuis tot 31 augustus met éénendertig kunstenaars, o.m.: Georgette De Groote-Tanghe, Brugge; Claudine De Pauw, Varsenare; Jules Dewaele, Ingelmunster; Marcel Eneman, Assebroek; Patrick Haerinck, Desselgem; Caroline Heydens, Oostkamp; Marie-Christine Huybrechs, Kortrijk; Piet Lemahieu, Roeselare; Jeanne Loosveldt, Tielt; Michel Martens, Brugge; Germain Rotsaert, Brugge; Jenny Steenkiste, Sint-Kruis; Marleen Verplancke, Oostende; Urbain Weydts, Deerlijk en Renaat Bosschaert, Assebroek. - Op 2 mei 1980 wordt het Guido Gezellesymposium, in de Gotische zaal van het stadhuis, ingericht door het Gezellegenootschap, onder voorzitterschap van José de Mûelaere, n.a.v. de 150e verjaardag van Gezelles geboorte. Andere manifestaties zijn voorzien, evenals de publikatie der Verzamelde Werken van G. Gezelle o.l.v. Dr. Jozef Boets (UFSIA) bij de Nederlandse Boekhandel; reeds vier delen ter perse. - Het Westvlaams Landschap, gesonoriseerde dia-montage (280 dia's, ca. 90'). Aanvragen: Secret. WVT, Vlamingstraat 5, tel. [phone].

BRUSSEL - Min. de Backer besloot tot de oprichting van een Centrum voor Vlaamse Volkscultuur, met logistieke en documentaire rol voor volkskunst, heemkunde en volkskunde. Voorlopig gehuisvest in de Gallaitstraat te Schaarbeek. - Het Paleis v. Schone Kunsten exposeerde tot 26-8 ‘Jan Brusselmans’, ‘Foto's van Brusselse beeldhouwwerken door Filip Tas’ en ‘100 Etsen van James Ensor’ (verz. L. Denonne - L. Wils) en ‘Tien Belgische tekenaars’. (Men vraagt zich af welke belangen erin slagen om op een bepaald ogenblik onverwachts 't allenkante initiatieven te doen rijzen voor de promotie van één bepaald kunstenaar, zoals vóór enkele jaren Spilliaert en thans Brusselmans.) Het Paleis voor Schone Kunsten exposeert verder o.m. ‘La Mémé’ t.t.z. de UCL-kliniek van Woluwe v. arch. Kroll (14-9 tot 23-10) - ‘St.-Michiel en zijn symboliek’ (29-9 tot 30-11) - ‘Amerikaanse kunst tussen de twee oorlogen’ (10-11 tot 30-12). Inschrijving voor Jeugd en Plastische Kunsten met allerlei initiatieven kost 250 fr. (Koningstr. 10; t. 02-513.22.10). - Grafiek uit de Benelux in het Foyer van het Théâtre Nat. de Belg., Rogierplaats (9 tot 29-10) met o.m. 35 Belgen (op 84) en een totaal van 180 werken. - Kunstschatten uit Brusselse kerken tot 7-10 in de Kapellekerk, met 260 stukken uit een dertigtal kerken (met mooie volledige catalogus). - Zilver met Brusselse keuren van 13-9 tot 30-11 (Gen. Bank Ravensteinstr.); 575 voorwerpen van 16^o tot 20^o E., met accent op burgerlijke kunst, uit Belg. verzamelingen. - Het Kunstambacht krijgt een ruimte van 640 m^2 in het 50^o Salon voor voeding en huishouden (Eeuwfeestpaleis 3 Heizel, 6 tot 21-10). Voor deelneming: Econ. en Soc. Instit. Middenstand, Dienst Kreatief Ambacht, Congresstraat 33, 1000 Brussel. Daar kunnen ook inlichtingen verkregen worden voor de verkoopstentoonstellingen in Woluwe Shopping Center (27-11 tot 15-12) en in Westland Shopping Center (26-9 tot 10-11). De dienst organiseert eveneens tentoonstellingen van Kunstambachten uit West-Vlaanderen (tot 23-9), uit Luxemburg (van 27-9 tot 14-10) en uit Limburg (van 18-10 tot 4-11). Voor alle hogere tentoonstellingen komen alleen door de Dienst geselecteerde kunstenaars in aanmerking. De herfstpre-selectie heeft plaats in het ICC (Meir Antwerpen) op woensdag 3 oktober (10 tot 12 en 14 tot 16 u.); men kan telefonisch en schriftelijk inschrijven en moet een voldoend aantal werken presenteren. - Onder auspiciën van het Commissariaat-Generaal voor Toerisme wordt het jaar 1980 gewijd aan Oude Ambachten en Kunstambachten. Een eerste initiatief is het samenstellen van een toeristisch itinerarium waarop alle ateliers van kunstenaars vermeld staan. Deze gids zou dienen om te verspreiden onder de toeristen uit binnen- en buitenland. Belangrijk nu is echter het verzamelen van praktische gegevens als bezoektijden, talenkennis, enz... Deze worden ingewacht bij het Commissariaat Generaal voor Toerisme, Grasmarkt 61, 1000 Brussel. - Een nieuwe filmversie van Ernest Claes' ‘De Witte’ wordt voorbereid door Robbe de Hert en Roland Verhavert, op een scenario van Louis-Paul Boon. De namen dezer ‘bewerkers’ staan borg, vrezen we, voor een volledige vervalsing van de geest van Claes' oeuvre, wat trouwens aangekondigd werd. Eens te meer maakt ons Ministerie van Nederl. Gemeenschap met hoge subsidies een dergelijk opzet mogelijk. - De Kon. Musea voor Kunst en Geschiedenis exposeren o.m. ‘Het herenhuis Bellevue en de Koningswijk’ (26-9 tot 25-11). Er worden creatieve namiddagen gehouden in juli en augustus voor volwassenen en voor kinderen, evenals wandelvoordrachten over de geschiedenis van Brussel. Volledig programma: Jubelpark 10, 1040 Brussel. - Een Cursus scenarioschrijven werd georganiseerd door het ministerie van Nederlandse Cultuur. Het Filmmuseum vertoonde n.a. hiervan in augustus een dertigtal vooraanstaande Amerikaanse scenarioschrijvers. - De Ver. v. Artiesten, Componisten en Auteurs (VAKA) werd opgericht om meer zendtijd te verkrijgen bij de BRT voor Belgische produkties i.p.v. jaarlijks vele miljoenen aan auteursrechten in den vreemde te schenken. Een eisendossier wordt opgesteld. Men vraagt zich af waarom dergelijke acties niet via Sabam gebeuren.

DEN HAAG - De massa kunstwerken, die - als Contraprestatie voor betoelaging - door ca. 2.500 ‘noodlijdende’(?) plastische kunstenaars jaarlijks aan de Staat worden overgemaakt, is een ware zondvloed geworden. Nu worden ze aan de gemeenten opgesolferd, die ze aan het publiek zullen ‘uitlenen’. Het hele systeem is rot, zoals mensen met gezond verstand reeds in 1963 bij de instelling ervan wisten. Sommige demagogen wensen het nochtans ook in België over te nemen...

DEINZE - Een Jeugdorkest werd gesticht o.l.v. Guido de Bruyker. Secr.: Vaartlaan 22.

DEURLE - De Dagen van de Poëzie werden veorgezeten door Julia Tulkens. Adriaan Magerman bracht er hulde aan wijlen Anton de Pesseroey. Talrijke jonge dichters lazen uit eigen werk. Daniël Billiet bracht het rapport var de jury over de poëzieprijzen. Mevrouw de Pesseroey ontving tenslotte de aanwezigen op een receptie.

[p. 271]

[Kunstecho's]

DIEPENBEEK-SITTARD - Een tentoonstelling van werk der leden van de Ver. voor Limburgse Auteurs (V.L.A.) wordt tot 13-10 gehouden in het Limb. Univ. Centrum te Diepenbeek. Zij houdt Algemene Vergadering te Sittard (Ned. Limburg.) op 7-10.

DILBEEK - Het lett. tds. Actietribune, dat om de twee maanden belangrijke literatuurinformatie brengt, meldt dat het jaarlijks in februari een bundel uitgeeft met de beste gepubliceerde gedichten uit de voorbije jaargang. Insturen: Red. Actietribune, p.a. Panther Paperback v.z.w., Postbus 75, 1710 Dilbeek. Daar worden ook verzen ingewacht voor de collectieve bundels ‘Poëzie over Brussel’, ‘Poëzie over het Pajottenland’ en ‘Jaar van het kind’ (dit laatste voor jongeren van minder dan 16 j.). Hoofdredacteur is Gerrit Achterland. Abonn. 250 fr., Br. 429.5098391.83.

DÜSSELDORF - Een tentoonstelling van boeken en tekeningen van Felix Timmermans in het Heinrich-Heine-Institut tot 27 mei (o.m. de 27 boeken van Timmermans in Duitse vertaling).

DWORP - Het lett. tds. Dietsche Warande en Belfort hield zijn jaarl. weekend op 24 en 25-6 in het KAJ-domein over jeugdliteratuur, dat uitstekend werd ingeleid door Cyriel Verleyen. Gaston van Camp verdedigde zijn bekende stellingen en een paar Nederlanders bleven hun rollenpatroon getrouw door de Vlamingen de les te lezen. Jonge dichters illustreerden de roemloze teruggang van het nieuw-realisme.

EKELSBEKE (Fr.-Vl.) - De XVIII^o Cultuurdag had plaats op 6-7 m.m.v. G. Decalf, Max Deswarte, Daniel Merlevede, Cyriel Moeyaert, G. van Ryckegem e.a.

EKEREN - Een groepstentoonstelling Kunstenaars uit de Antwerpse randgemeenten heeft plaats in het Kunstcentrum Hof de Bist van 10-9 tot 14-10.

GENT - De Schola Cantorum van St.-Baafskathedraal, gesticht in 1929 door E.H. Henri van Laere vierde zijn 50-jarig jubileum op 29 mei met een concert o.l.v. Pros Goethals m.m.v. Gabriël Verschraegen e.a. Een mooie brochure werd uitgegeven met teksten o.m. van Juul de Bruyne, Michaël Ghys, Dirk Verschraegen e.a. Sympathisanten storten op rek. 000.0371932-43 Steuncomité Schola Cantorum Gent. - De Jaarlijkse litteraire Leievaart werd door de Ver. v. Oostvl. Kath. Schrijvers gehouden op 17-6 op het kasteel Mevr. Antoon de Pesseroey-Welvaert, met gedachtenis van Anton de Pesseroey (†) en huldiging van dichter G.J. Wyckaert (80). - Hercules verjaagt de vogels uit het moeras van Stymfalos, een mooi Oudenaards wandtapijt (345 × 318 cm., ca. 1550), werd door het Provinciebestuur aangekocht (3.200.000 fr.) voor het Goevernementsgebouw. - De Jaren '60 - Kunst in België was een rijk overzichtelijk ensemble in de St.-Pietersabdij, tot 26-8. - Eindejaarsstudenten van het H. Inst. St.-Lucas maakten ontwerpen voor inrichting van het Arcatheater. Enkele werden geëxposeerd in het instituut. Bij de opening van het toneelseizoen wordt een grote tentoonstelling in Arca zelf eraan gewijd. - Het Gents Nationaal Jeugd Teater o.l.v. de Oostvlaming Hugo van der Cruysse zou verdwijnen, na inkrimping van de beloofde (en grotendeels niet betaalde) subsidies (Min. v. Ned. Cultuur, Dienst Letteren en Toneel). De toegewezen 6 miljoen vertegenwoordigen trouwens maar ca. één vierde der subsidies van het Antwerpse Kon. Jeugd Toneel Cory Lievens, dat bovendien om ideologische redenen sterk gepromoveerd wordt door de stadscultuurdiensten. Te Gent werd intussen door de Ministeriële Dienst - zonder proefjaar - subsidie toegewezen aan een concurrent gezelschap, opgericht door een Antwerpse acteur en een door hem ingevoerde Maleise danseres (TIE). - Het nieuw theater-voordrachtgezelschap Poëzien wil zich toeleggen op het zeg-, toon- en voelbaar maken van poëzie. Stichteres en artistieke directrice is Mieke Felix; administratief directeur is Robert van Yper. Auteurs zijn Mieke Felix, Stan Milbou, Suzanne Saerens, Vivjan van Stappen en Leen Vermeiren. Première op 3-10 in VTB-schouwburg met ‘Dames, juffrouwen, heren’. Voor onderwijs, cult. centra, enz. bestelbaar: Raveschootstraat 1, tel. [phone]. - De raad van beheer van de v.z.w. Scheppende Handen bepaalde als activiteiten voor 1980: 1. Eigen initiatieven zoals de tentoonstellingen ‘Levend hout’, ‘Drukwerk voor alledag’, ‘Verantwoord speelgoed’ en ‘Pro forma’ - 2. Medewerking aan het Benedictus-centenarium (Benedictustentoonstelling - Tentoonstelling ‘Kunstambacht uit Europese abdijen...) - 3. Nieuw project ‘Geweld en geweldloosheid’. Secret.: Dannie Rau, Hoogpoort 40, Gent. Daar wordt een Informatie- en documentatiedienst uitgebouwd, waar inlichtingen ingewacht worden i.v.m. Belgische kunstenaars (curriculum vitae, publikaties, catalogussen, artikels, affiches, enz.). Alles wordt in dank aanvaard in het eigen belang van de artiesten. - Een Ontmoeting met kunstenaars heeft plaats op 14-9 n.a.v. het 25-jarig bestaan van de Cultuurgemeenschap ‘Open Kring’ in de Gentse Kon. Opera. In het kader hiervan ook een tentoonstelling van Engelse gravures (18e en 19e E.) in de Gen. Bankmij vanaf 6 juli. - Het voorstel van decreet i.v.m. Opera van Vlaannderen en de vaste betoelaging der Opera's van Antwerpen en Gent werd opnieuw ingediend door Senator Maurits van Herreweghe in de Cultuurraad. - De Werken van het Academiejaar 1978-79 van het H. Inst. St.-Lucas werden er tentoongesteld van 29-6 tot 2-7.

GENT-LEUVEN - Het Davidsfonds zal samen met de Vl. F.v. Jonge Koren de langspeelplaat Nederlandse Volksliederen publiceren, met muzikale omlijsting door Walter Heymen en supervisie van Jos van Immerseel. Samenstelling door Albert Boone. Verkrijgbaar vanaf 15-11; tot die datum intekenprijs: 330 fr. + 35 fr. port; nadien 380 fr. + 35 fr. Br. 440.0102281.18 ‘Nederl. Volksliederen’.

GRIMBERGEN - In de abdij had een Orgelcolloquium plaats van 24 tot 26-8 ingericht

KG 5 Literatuur

*	Een belangrijk deel van nr. 1/1979 v. tds. ‘Hartslag’ was gewijd aan de dichteres Bea de Longie.
*	Letterkundige Willem Denys was gastspreker op het stadhuis in Nieuwpoort op 11-7.
*	Letterkundige Valère Depauw werd door de provincie Oost-Vlaanderen gehuldigd te Oudenaarde n.a.v. zijn Letterkundige Prijs der Vlaamse Provincies voor de Roman.
*	Letterkundige Raoul M. de Puydt, advocaat, werd op 25-6 gekozen tot voorzitter van het Vl. Pleitgenootschap bij de balie te Brussel.
*	Clement de Ridder is samensteller van ‘De zeven dagen. Het werk van onze handen’ (Uitg. Davidsfonds Leuven; 176 blz., 24 × 30 cm., 90 buitentekst-kleurplaten, 1.550 fr). Het is een kijkboek, ingeleid door Mgr. De Smedt en handelend over wat mensenhanden hebben gerealiseerd, voornamelijk in Vlaanderen (druk Lannoo).
*	Van Prof. em. Firmin de Smidt en Dr. Elisabeth Dhanens verschijnt bij Lannoo Tielt de indrukwekkende kunstmonografie ‘De Sint-Baafskathedraal te Gent’ (252 × 297, 300 blz. 175 foto's waarvan vele in kleur; 2.500 fr.).
*	Philippe Despriet publiceert het kunstboek ‘Het historisch patrimonium van de Westhoek in Frans-Vlaanderen’, mooie synthese van het historisch en artistiek erfgoed van dit stuk verloren Vlaanderen (17 × 24 cm., 208 blz., 200 foto's; voorintekeningsprijs 495 fr. + 25 fr. port vóór 1-12 op Br. 462. 7252792.03 ‘Westhoek’ t.n.v. Ph. Despriet, F. van de Elzaslaan 4, Kortrijk; nadien 670 fr.).
*	Letterkundige Gerda de Vrieze publiceerde in de Bladen voor de Poëzie (Orion/Brugge-Gottmer/Nijmegen) ‘Het verschijnsel Man’ (47 blz., 150 fr.).
*	Kunstcriticus Jan D'Haese introduceerde te Beauvoorde de door hem samengestelde tentoonstelling ‘Het kind in de kunst’ en sprak er op 16-7 in de Driekoningenschuur over van Ostayen. Hij deed ook de vernissage van de tentoonstellingen Nath en Herman Schepens (Latem).
*	De dichteres Aleidis Dierick publiceerde ‘Gedichten voor een man’ in de ‘Bladen voor de poëzie’ (Orion/Brugge - Gottmer/Nijmegen).
*	Ons redactielid Architect Matthieu Driessen publiceerde ‘Zonnewijzers in Limburg. Een voorlopige inventaris van de zonnewijzers in beide Limburgen’ deel I. Bestellen: M. Driessen, Dorpstraat 108, 3668 As.
*	Kunstcriticus Marcel Duchateau publiceert bij Lannoo een kunstmonografie over kunstschilder Etienne Bauwens.
*	In december verschijnt bij het Davidsfonds deel 16 van wijlen Prof. Joost Florquins ‘Ten huize van...’, samengesteld door Annie Avermaete en Fons Fraeters aan de hand van zijn nagelaten teksten. Zijn programma ‘Ten huize van Edward Schillebeeckx’ werd heruitgezonden door TV Ned. 2 op 25-7.
*	Silvius Franck debuteerde met de dichtbundel ‘Amfibie’ (Uitg. Walter Soethoudt, Antwerpen).
*	‘M.S. Karibu’ is de debuutroman van Frans Fransaer bij de Clauwaert/Leuven.
*	Letterkundige Roger Geerts leidde de tentoonstelling in o.m. van Dries van den Broeck (Lier),
*	Letterkundige Fred Germonprez houdt voordrachten over ‘De Pers’ en ‘Dossier Baekelandt’ in het kader van het DF-programma 79-80 (W.-Vl.).
*	Van essayist John Gheeraert verscheen in eigen beheer de speelse brochure ‘Zot Loweeke’ over Brusselaars in Oostende o.m. Michel de Ghelderode (100 fr., pc. 000.0904945.32 J. Gheeraert, Bredene).
*	Letterkundige Jos Ghysen doet voor ‘Vlamingen in de wereld’ in het najaar een toernee in Zuid-Am rika.
*	Geert Grub publiceerde de novelle ‘Karlien Ter Hoge. Antwerpse tragedie: Gedenksteen voor een

[p. 272]

KG 6 Literatuur

	martelares der bekrompenheid’ in eigen beheer (Geuzenbacklaan 27, Heide-Kalmthout; 120 fr., 40 blz.).
*	Kunstcriticus Gaby Gyselen publiceert de kunstmonografie ‘Slabbinck’ (230 × 270, 192 blz., 69 vierkleurenreprodukties, gebonden; 2.250 fr. tot 1 november).
*	Aan letterkundige-kunstschilder Paul Haimon wordt een lett.-artistieke tentoonstelling gewijd tot 15-8 in Streekmuseum Oud Stadhoes Valkenburg.
*	Voor het nieuwste film-voordrachtprogramma van Bernard Henry ‘De Aran voor het licht kwam’ kan men intekenen op zijn adres: Evarist de Meersmanlaan 17, 1080 Brussel, tel. [phone]. Deze voordracht werd ook opgenomen in het Westvlaams D.F.-programma '79-80.
*	‘Tot het donker wordt’ van Gie Laenen bestaat uit twaalf brieven en twaalf foto's over het afscheid nemen (150 × 240, 112 blz., 245 fr., Uitg. Lannoo/Tielt). Verder nog in de Junior-reeks ‘Twee en twee is vier’ over vriendschap (120 × 210, 128 blz., 160 fr.).
*	Van Fernand Lambrecht verscheen de dichtbundel ‘Morgen zal het woorden sneeuwen’ (Bladen voor de Poëzie, Orion/Brugge - Gottmer/Nijmegen; 45 p., 150 fr.). Het is zijn tweede bundel.
*	Van Georges Lambrechts verscheen bij de Nederl. Boekhandel de dichtbundel ‘Een teder ogen-blik’.
*	Letterkundige Guy Lambrechts organiseert de artistieke manifestatie ‘Exil 79’ (Z.-Am.) in het Hasselts CC op 22-9.
*	Bij Lannoo Tielt verscheen ‘De Goudmijn’ van Cor Ria Leeman over Vlaamse Pioniers bij de Indianen (225 fr.).
*	Van Lie verscheen het kinderboek ‘Het grote feest, met tekeningen van haarzelf in de reeks ‘Onder de paddestoel’ van Lannoo.
*	De dichter Gwij Mandelinck publiceert bij Lannoo/Tielt een rijk geïllustreerde poëtische presentatie van ‘De Westhoek’ (195 × 225, 176 blz., 80 illustr., 495 fr.).
*	Van Mieke Martens verschijnen in oktober twee jeugdboeken ‘Kleine Sara’ en ‘Kleine Sara en haar allerbeste vriendjes’, waarmee zij debuteert als jeugdauteur bij Uitg. Lannoo.
*	De recente bundel van Joannes Marijnen ‘Kosmisch Bewustzijn’ met gedichten en gedachten, verscheen in eigen beheer (Cederlaan 4, Wilrijk).
*	Letterkundige André Polfliet was de samensteller van de bloemlezing ‘Jonge Reuzen II’ (Kofschipkring, Br. 431.9114461.20 Keerbergen; 175 fr.).
*	‘Onvoltooide symfonie’ van Lambert Swerts verschijnt in het Afrikaans als feuilleton te Bloemfontein.
*	Staf Segers debuteerde als romancier met ‘Kobe, en het dorp van toen’ bij De Roerdomp.
*	Van André Sercu verscheen de debuut-poëziebundel ‘Stemmen uit het huis’ in eigen beheer (91 blz.; 220 fr., Br. 850.8075466.20 A Sercu, Ardooie).
*	Van wijlen Roger Serras verscheen ‘Met verliefde aandacht’, een nagelaten dichtbundel (Uitg. Dimensie, 220 fr.).
*	Het onuitgegeven tweede deel van Stijn Streuvels ‘Dagboek’ van W.O. I (jan. '15 - nov. '18) wordt door Dr Luc Schepens uitgegeven in 1980 samen met het reeds vroeger gepubliceerde eerste deel, met een inleiding. Het werd door hem gevonden bij de inventarisatie van het Lijsternest op last van het Provinciebestuur.
*	De dichtbundel ‘Ikebana’ van Emmy Swerts verscheen in de Boekweitreeks (Hasselt).
*	Letterkundige Omer Tanghe houdt voordrachten over de derde wereld in het kader van het D.F.-programma 79-80 (W.-Vl.).
*	Gilbert Temmerman debuteerde als romancier met ‘Vóór de soep’ bij de Clauwaert, Kessel-Lo.
*	De Professoren Piet Thomas en Stefaan Top hou-

[Kunstecho's]

door de vzw Vlaamse Vereniging ter Bevordering van Orgelkunst. Referaten werden o.a. gegeven door P. Hardouin, G. Potvlieghe, A. Fauconnier en K. D'Hooghe. Secretariaat: Beiaardlaan 1, 1850 Grimbergen.

HASSELT - In september of oktober gaan er in Spinnepoes (Maastrichtersteenweg 54) avondcursussen in Kantklossen, Batikken, Macramé en Eenvoudig Weven van start. - In het Prov. Begijnhof worden van 21-9 tot 31-10 Art Nouveau Meubels vertoond uit het Gentse Museum voor Sierkunst evenals Grafisch oeuvre van James Ensor.

HASSELT-GENK-NÜRNBERG - De Provinciale Cultuurdienst toont in het najaar in het Prov. Begijnhof van Hasselt en in de Limburghal van Genk de werken die vanaf 8 juni geexposeerd werden in de 1. Intern. Jugendbiennale der Zeichnung: 600 tekeningen van 180 kunstenaars in 19 Oost- en Westeuropese landen door nationale jury's geselecteerd.

HEUSDEN-ZOLDER - Ambachten (spinnen, verven, weven, kantklossen en bloemenschikken) werden tentoongesteld en gedemonstreerd in het Cultureel Centruum van 22 juni tot 1 juli.

HOUTHALEN-DIEPENBEEK - De Conferentie der Nederlandse Letteren heeft plaats op 3, 4 en 5-10 in het Prov. Automuseum (Houthalen) en het Limb. Univ. Centrum (Diepenbeek).

IEPER - Grafiek in West-Vlaanderen 1979, selectie v. de Prov. Prijs voor plast. kunsten 1979, in de Lakenhalle tot 19-8. Inleider was Best. Afg. Vervisch.

JABBEKE - Door onvoorziene omstandigheden werden de verbouwingen van het Prov. Museum Constant Permeke uitgesteld. Daarom werd het vanaf 17-7 opnieuw geopend (10-12.30 u en 13.30-18 u).

KNOKKE - Een opvoering op 8 juni van ‘Suiker’ door W.T. Antigone Kortrijk werd door de BRT-TV gecapteerd voor uitzending uit Ontmoetingscentrum Scharpoord.

KORTRIJK - Het Westvlaams Teater Antigone (dir. Bert de Wildeman) programmeert voor het seizoen 1979-80: ‘Céline’ van Maria Pacôme (21-9 tot 23-10), ‘De Muizeval’ van Agatha Christie (vanaf 8-11), ‘Dames op visite’ van Loleh Bellon (van 7-12 tot 25-1), ‘Home’ van David Storey (van 1-2 tot 29-2), ‘De ingebeelde zieke’ van Molière (vanaf 4-3), ‘Twee maal twee op de canapé’ van Marc Camoletti in vert. van Dré Vandaele (van 25-4 tot 27-5). Plaatsbesprekingen en aanvragen voor reisvertoningen: WTAK, Rijselstraat 22 (waar ook uitvoeriger gegevens zijn te bekomen). Nog beschikbare programma's: ‘Herfstromance’ van Alex Arbusow, ‘Carmela’ van Geneviève Ballac, ‘Een heel trouw vrouwtje’ van Jacques Bernard en ‘Thuis’ van Claus in de juiste volkstaal.

LEUVEN - De officiële herdenkingsdag Honderd jaar Lemmens Instituut had plaats op 30 mei in aanwezigheid van H.M. de Koningin en de Vlaamse Bisschoppen. - Het Leuvense Beeldsnijcentrum is in september in het Stedelijk Museum het voorwerp van een historische tentoonstelling, gebaseerd op het boek van conservator Jan Crab (1973), met o.m. werken van Joes Beyaert en Hendrik Roesen. - Het Musicologisch Colloquium Het Gregoriaans, Europees Erfgoed heeft plaats in het kader van het Benedictus-Centenarium (^o480) op 26 en 28-9-1980 in abdij Keizersberg en de Fac. W. Lett. Onderwerpen ‘Het Gregoriaans koorofficie in abdijen en kathedralen’ en ‘Het Gregoriaans in 1980’. Verder eucharistieviering en gregoriaanse concerten (BRT-3 en Festival van Vlaanderen). - De Oudstudenten van het Lemmensinstituut tekenden protest aan bij het Ministerie van Nationale Opvoeding tegen de blijvende discriminatie van het diploma ‘Laureaat Muziekopvoeding’. - Leuvense Muzikale herfst (17 tot 22-9) is een reeks Muziekdagen in het Lemmensinstituut met meestercursussen. - Minister van Ned. Cultuur mevr. de Backer deelde mede dat de te restaureren St.-Jacobskerk wellicht zal omgevormd worden tot een Museum voor religieuze kunst.

LOMMEL - Onder de titel Alsof het gisteren gebeurde... verschijnt in 1980 n.a.v. de 35e verjaardag van de stichting van ‘De nieuwe gemeenschap’, Vereniging van jonge Limburgse kunstenaars (1945-1955), een historische schets. De gegevens (door Rik Schoofs ‘persklaar’ gemaakt) werden bij elkaar gebracht door Gerard Michiels, in die eerste na-oorlogse jaren de promotor van veel jong talent. Redactiecomité: Gerard Michiels, Jacques van Baelen, Dries Janssen, Paul Leenders, Bart Mesotten, Monda de Munck en Flor van Vinckenroye.

MAASTRICHT-BILZEN - De stad Maastricht heeft terecht haar kandidatuur gesteld voor de vestiging van de op te richten gemeenschappelijke Vlaams-Nederlandse Omroep. Sentimentele en geografische redenen pleiten hiervoor. Nochtans pleiten diezelfde redenen voor Aldebiezen-Bilzen. Bovendien zijn er ook economische redenen: men beschikt in Aldebiezen over een geschikt gebouwencomplex, dat toch gerestaureerd moet worden en dat meteen een passende bestemming kan krijgen. Het ligt heel dicht zowel bij Maastricht als bij Hasselt en zowel Luik als Aken liggen niet veel verder af. De gemeente zelf is trouwens reeds internationaal een begrip geworden. De rol van Aldebiezen als internationaal cultureel centrum en trefpunt zou door de opname van de Vl.-Ned. Omroep in hoge mate worden bevorderd.

MERELBEKE - De tentoonstelling Internationale Ex-libristentoonstelling, samengesteld door het Ex-libris-museum van St.-Niklaas, was in de Rijksmiddenschool tot 26-6.

MOL - Het unieke Beiaard- en Kerkmuseum werd onlangs geopend. Een initiatief van beiaardier Frans Vos, die de openingstoespraak hield. Het bevat o.m. beiaardkamer, klokkenkamer, beiaardtrommel, enz. - De vzw Scheppende Handen organiseerde in augustus in het Prov. Domein een tentoonstelling Forma.

[p. 273]

[Kunstecho's]

OOSTENDE - De tentoonstelling 12 × England brengt tot 1-10 in het Museum v. Religieuze kunst (Sebastiaanstraat) religieus werk van Fr. Brangwyn, St. Spencer, Graham Sutherland, Dave Jones, D. Pruden, W. Wilson, Peter Koenig, John Armstrong, M. Milward, B. Huntbach, G. Stocki en Arl. Schofield. Inleider op 30-6 was Kan. J. Loncke i.a.v. Minister de Backer en Ambassadeur P.G.A. Wakefield. Op de bovenverdieping werd een tentoonstelling geopend tot huldiging van kunstschilder Hubert de Vries.

OOSTMALLE - Het 21^o Intern. Muziekkamp van Jeugd en Muziek werd van 14 tot 30 juli in het Prov. Vormingscentrum georganiseerd door de Fed. J. en M. Vlaanderen, m.a.v. Jeugd en Muziek Polen.

OUDENAARDE - Deense Grafiek werd vertoond in het Stadhuis in het kader van de Deense dagen, tot 17-6.

POPERINGE - Religieuze kunst in het Hoppeland werd in het gerestaureerde Benedictinessenklooster vertoond van 30-6 tot 8-7 n.a.v. de vernieuwde vijfhonderdjarige Mariale Ommegang. Een uitzonderlijk rijk ensemble.

ROESELARE - Een reprint van de originele uitgave van de Bloemlezing uit de Gedichten van Albrecht Rodenbach (1905) werd n.a.v. de honderdste verjaardag van zijn afsterven in 1980, verzorgd door Uitg. Lannoo met de uitvoerige inleiding van Hugo Verriest (295 fr., gebonden met stofomslag).

ST.-NIKLAAS - Uitg. Danthe wil een volledige cataloog publiceren van het werk van beeldhouwer-graficus Oscar Jespers. Bezitters van werk zoeken contact met mevr. Josée Boydens, Ketelstraat 14, Groesbeek-Nd. - Een Retrospectieve Jozef Janssens (1854-1930) werd door de stad ingericht n.a.v. de 125e verjaring van de geboorte van de Waaslandse portrettist en religieuze schilder (Stedel. Museum tot 29-7). In het Ex-libriscentrum Juwelen van Vlaamse Kunstenaars (17-6 tot 26-8) en Leraars Stedelijke Academie (7-7 tot 7-8).

SITTARD (Ned.) - De Ver. v. Limburgse Auteurs (VLA) houdt Algemene Vergadering op 7 oktober, met kiezing voor het bureau.

STROMBEEK-BEVER - Hedendaagse tekeningen, verzameld door de Afd. Beeldende Kunsten van het Min. v. Nederl. Gemeenschap, werden vertoond in het Cult. Centrum tot 7-7.

ST.-TRUIDEN - Het tds. Appel organiseert op 5-10 de uitreiking van de vierde Poëzieprijs van Sint-Truiden (Cultureel Centrum). Op 17-11 in het Antwerpse Rockox-huis een literaire avond m.m.v. Guy van Hoof en Valère Depauw. Op 7-11 literair café in Taverne Canarie te St.-Truiden.

TIELT - Het landschap als inspiratiebron was een groepstentoonstelling ingericht door het DF in het College tot 8-7.

TONGEREN - Stadsarchivaris Henry Baillien publiceerde Tongeren van Romeinse Civitas tot Middeleeuwse stad, belangrijke studie, die n^o 29 wordt van de ‘Maaslandse Monografieën (200 pag.; foto's, tekeningen, plattegronden en kaarten; van Gorcum, Assen, 470 fr. genaaid en 630 fr. gebonden). - De Tongerse Kunstkring exposeerde in gal. Ara (Begijnhof) tot 26-6. - Een Herdenkingstentoonstelling van de grote Kempische tenor Ernest van Dyck (1861-1923) had plaats tot 8 juni in het Gallo-Romeins museum.

TORHOUT - Leden van de Vriendenkring Kunst Houtland exposeren in het Torhoutse stadhuis (tot 27-8) en in het Gemeentehuis van Lendelede (tot 28-8). - Onder de Vlienderboom is een haikoe-kern, die door Herwig Verleyen werd opgericht (secr. Vredelaan 19).

VICHTE - Het Impressionisme was een tentoonstelling met veertien Vlaamse en Franse kunstenaars van uiteenlopende strekking in het C.C. Vehta (Oude kerk) tot 16 juli. Voordien Aquarel en Gouache, samengesteld door de Dienst Beeld. Kunsten van het Min. v. de Ned. Gemeenschap, tot 17-6. - Russische Ikonen worden tentoongesteld in C.C. Vehta (oude kerk) tot 30-9.

WAREGEM - Omtrent kunstenaars was een tentoonstelling van 60 kunstwerken uit private collecties uit de streek, tot 24 juni. Inrichter: Jonge Kamer Waregem-Gaverland in C.C. De Schakel. Daarnaast werd een dossier opgemaakt met een audio-visueel deel (met dia's) en een boekgedeelte (catalogus en sociaal-culturele analyse), werk van anderhalf jaar opsporingen en studies. - De XXXII^o Frans-Vlaamse Cultuurdagen worden gehouden in het Cult. Centrum met op 22-9 een geschiedkundig colloquium (o.l.v. Dr M. Nuyttens) en op 23-9 sectievergaderingen en plenum (o.l.v. Daniel Merlevede). Vrije toegang; vrijwillige steun op Br. 469.1003761.50 Komitee v. Frans-Vlaanderen t.n.v. Luc Verbeke, Vanderhaeghenstraat 46, Waregem.

WULVERINGEM - De Kon. Academie voor Ned. Taal- en Letterkunde hield op 18-7 de jaarlijkse openbare vergadering in kasteel Beauvoorde, eigendom der Academie.

WESTERLO - Op het recital van de Kempische Kunstkring in de da Vinci-zaal werd met zijn ‘Nocturne’ de zeer waardevolle Vlaamse componist Juul Borremans gereveleerd. Deze Norbertijn was organist van Abdij Tongerlo en overleed in 1944 in het Concentratiekamp van Mauthausen.

ZELZATE - Herdenking Stijn Streuvels met herinneringen door André Demedts op 3-10

KG 7 Literatuur

	den voordrachten in het kader van het Westvlaams D.F.-programma 1979-80, respectievelijk over ‘Religieuze poëzie’ en ‘Heemkunde’.
*	Gedichten van Julia Tulkens werden voorgedragen o.m. op de literaire avond van de Ver. v. Limburgse Schrijvers te Hasselt in maart ll. Zij was voorzitter van de Vlaamse Poëziedagen van Deurle (25-8).
*	Kunstcriticus René Turkry leidde o.a. de tentoonstellingen van Roger Verhaert (Ekeren), Romain de Saegher (Mariekerke), Hubert de Vries (Oostende) en Omer Van Vosselen (Sluis) in. Hij schreef de inleiding voor Hubert Lampo's ‘Verhalen uit Nomansland’ (Beckers, Kalmthout). Hij werkt mee aan de handboekenreeks geschiedenis voor het secundair onderwijs ‘Janus’, waarvan reeds vijf delen verschenen zijn (De Sikkel, Kapellen). Hij schreef de tekst voor de catalogus ‘Borgerhoutse kunstenaars’ (september 1979).
*	‘Ode aan het kind’ is een gezamenlijke uitgave van de ‘Kunstenaars voor de Jeugd’, ingeleid door voorz. Jacques van Baelen en met teksten o.m. van Lieve van Damme, Zr. Maria-Christina, Karel Vertommen, Yvonne Waegemans, Clemence Blommaert-Meyssen, Antoon Luyckx, Marie-J. Dehaene, Fr. I. van Damme, Jan Flameng, Yvonne Guns, Elfriede Hendrix, Rudolf van de Perre, Christina Guirlande, Maria Heylen, Alice van Meirvenne, Jozef Bossaert, Clara Timmermans, Marcel de Backer, Renaat de Smedt, Leopold Vermeiren, Gonda Aelst, Jos van der Veken en René Swartenbroekx.
*	Van Jan van Bellinghen verscheen ‘Het ontstaan van Brussel. Sint Gorik, de eerste moederparochie’ (De Brabantse Folklore, Brussel).
*	Het bekende literair-grafisch tweemanschap Gaston van Camp - André Sollie publiceert een nieuw Jeugdboek bij Lannoo/Tielt: ‘Als de aarde een vuist maakt. Hoe kreeg onze wereld zijn huidige vorm?’ in de Reeks Impuls-boeken (170 × 250, 128 blz., 50 tekeningen, gebonden; 375 fr.).
*	‘Bijna tot La Mancha’ is de debuutroman van Luc Vancampenhout bij Uitg. de Clauwaert, Kessel-Lo.
*	De Blankenbergse dichteres Lieve van Damme publiceerde de bundel ‘De lange draad’ (Uitg. Bladen voor de Poëzie, Orion/Brugge - Gottmar/Nijmegen; 19 blz., 150 fr.).
*	‘De gekleurde wereld’ van Hugo van de Perre verschijnt in het najaar bij Orion/Brugge, met de verklaring van dertig gedichten.
*	Een vijfde deel van de reeks ‘Onze Volksverhalen’ verscheen bij Uitg. Spectrum. Het is gewijd aan Oost- en West-Vlaanderen onder redactie van Renaat van der Linden en Lieven Cumps.
*	Poëzieavond Jozef Vandromme - n.a.v. het verschijnen van zijn bundel ‘Wachtend op de avond’ - op 4-8 in gal. ‘d'Oude Scheure’ te Loker bij Laurent Debacker.
*	‘Tweede land van de griezel’ van Albert van Hageland, met verhalen van 25 auteurs, verscheen bij Uitg. DAP-Reinaert (349 blz., 325 fr.). Een tweede bloemlezing van hem ‘Sprong naar Omega’ met SF-verhalen (met ook vertalingen van Mark Wynants) verscheen eveneens bij Uitg. DAP.
*	Ook dit jaar 1979 was Hubert van Herreweghen medesamensteller van de DF-bloemlezing ‘Gedichten 1978’. Een poëzieavond met van Herreweghen had plaats in de Blankenbergse Casino op 18-7. Hij leest nog uit eigen werk in de aula van de KUL op 29-9.
*	Bij van Hyfte/Ertvelde verscheen de dichtbundel van Guy van Hoof ‘Gelukkig werd het weer een heel filn weekend’.
*	Letterkundige Eugène van Itterbeek presenteert voorlezingen van dichters in de Aula van de KUL op 29-9 op het Europees Poëziefestival.
*	De eerste roman ‘De knopen van mijn staart’ van

[p. 274]

KG 8 Plastische kunsten

	Irène Van Kerckhoven verscheen bij Uitg. DAP-Reinaert, Zele.
*	Teresa van Marcke publiceerde haar bekende bewerking ‘Dirk van Haveskerk’ als jeugdboek bij Altiora/Averbode.
*	Johan van Moorhem debuteerde met de dichtbundel ‘Voetsporen in 't zand’ (Eigen beheer: Overleie 5, Knesselare; 120 fr. Br. 470.0196521.23).
*	‘Zes jongens en een tent’ van Paul van Morckhoven werd op 2-9 opgevoerd door ‘Hand in Hand’ (Lommel) te Zundert.
*	‘Met auto door West-Vlaanderen’ van Julien van Remoortere kreeg zijn vijfde druk bij Lannoo/Tielt (27ste duizendtal) terwijl in september zijn ‘Groot weekendboek Benelux’ reeds bij de tweede druk in september het 25ste duizendtal bereikt.
*	Een ‘Gedenkboek letterkundige Neer van Tina’ wordt bereid door Bert Willems (Uitg. Schuim).
*	In oktober verschijnt bij Lannoo ‘En het woord was bij God’. Vijfhonderd religieuze gedichten uit de Nederlandsche letterkunde’, verzameld door Anton van Wilderode, die daarbij vooral de twintigste eeuw en de na-oorlog aan bod laat komen (155 × 242, 560 blz., 8 kleurenfoto's met grafschilderingen uit de O.-L.-Vrouwkerk van Brugge; 990 fr.).
*	Jeugdschrijver Cyriel Verleyen bereidt een Jaarboek van het Timmermansgenootschap over ‘Timmermans en het kind’ voor. Hij werkte mee aan de ‘Vlaamse Jeugdomnibus’ (uitg. A. Baart).
*	In zijn tds. ‘Slavica Gandensia’ publiceerde Prof. dr. Frans Vyncke een speciaal nummer met een inventarisatie van ‘Poolse literatuur in Nederl. Vertaling, 1791-1976’ (Seminarie voor Slavistiek, St.-Pietersplein 6, 9000 Gent).
*	Het essay ‘Een eeuw eeuwigheid’ van J.F. Wulms werd op 5-9 gepresenteerd te St.-Truiden. Het is een uitgave ‘Appel-Speciaal’ (220 fr. Br. 452. 5020889.86 F. Wulms).

3. PLASTISCHE KUNSTEN

*	Werken van Frans O. Allard, oude kerk Vinkem tot 15-8.
*	Ben Baerten neemt deel aan tentoonstelling ‘Katten gezien door naïeven’ in gal. Esschius Diest tot 2-10.
*	Werken van Marthe Bamps, hoofdgebouw en ontmoetingscentrum Houthalen-Hengelhoef tot 18-8.
*	Over kunstschilder Etienne Bauwens (Aalst) verscheen een mooie kunstmonografie met talrijke kleurreprodukties en een tekst van Marcel Duchateau. (Uitg. Lannoo; 1.000 fr., Br. 293.01885578.65 Et. Bauwens, St.-Vincentiusstraat 18 Aalst).
*	Schilderijen, tekeningen en keramiek van Frank Bogaert, gal. 't Zwingelkot (cult. centrum) Kortrijk-Bissegem tot 4-6.
*	Schilderijen van Frans Bosschaert, gal. Horizon Heist-a-zee, tot 26-8.
*	Marines van Rik Bourguignon, stadhuis Blankenberge tot 8-9.
*	Zeefdrukken van Walter Brems en Jan Cobbaert, gal. Artypo Veurne tot 31-8.
*	Werk van kunstschilder Robert Bruyninckx van 15-9 tot 14-10, Int. Cult. Centrum Meir Antwerpen.
*	Grafische werken van Marcel Celis, wooncentrum Meuva Hechtel-Eksel tot 9-7.
*	Kunstschilder John Chesterman in atelier: Albertlaan 177, Nieuwpoort-St.-Idesbald (zomer).
*	Schilderijen van Geo Cheyns, gal. Hermes Ronse tot 4-9.
*	Zeefdrukken van May Claerhout en Cyr Frimout, gal. Artypo Veurne tot 31-8.
*	Werken van Jan Cobbaert tot 15-8 in ‘Het kind in de Kunst’ te Beauvoorde.
*	Werken van onze ere-deken Felix de Boeck, Oude kerk Vinkem tot 15-8.

[Kunstecho's]

(20 u.) en tentoonstelling van 3 tot 10-10 in het gemeentehuis (secr. H.P. Serrarens, Grote Markt 95A).

ZICHEM - Een tentoonstelling van Vlaamse Ikonen wordt in Huize Ernest Claes gehouden van 1 oktober tot 1 november.

ZWEVEGEM - De Halewijn Heemkundige Kring organiseerde een Retrospectieve Kunstschilder Stefaan van Gheluwe († Zwevegem 1963) tot 1 juli in Hotel Cambrinus.

Bibliotheek

NIEUW WERK VAN LEDEN

JAN UYTTERHOEVEN - ERIK VERSTRAETE, Ernest Van der Hallen-herdenking, Davidsfonds-Lier, 1978, 150 fr. - Op 4 juni 1978 organiseerde de afdeling Lier van het Davidsfonds een onvergetelijke Ernest Van der Hallen-herdenking ter gelegenheid van de tachtigste verjaardag van zijn geboortejaar en de dertigste van zijn overlijden. Thans werd door dezelfde cultuurvereniging een boekje uitgegeven, samengesteld door Jan Uytterhoeven en Erik Verstraete, dat een verslag wil zijn van deze herdenking, die uitgroeide tot een ontroerende en geestdriftige akte van eerherstel aan één der schoonste en trouwste zonen der Netestad. Naast een piëteitvol ‘In memoriam’-gedicht van Erik Verstraete bevat het boekje teksten van Anton Van Wilderode, Clem De Ridder, J.L. De Belder, Jan Uytterhoeven, André Demedts, Erik Verstraete, Prof Dr W. Opsomer, een sfeervol gedicht van Karel Vertommen en een fotoreportage van de bedoelde plechtigheid door Luc Peeters. Voor wie de herdenking zelf hebben meegemaakt betekent dit verslag een blijvende herinnering. Voor anderen wordt in de geciteerde bijdragen een beeld getekend van de unieke persoonlijkheid van Nest Van der Hallen: radicaal katholiek, volksverbonden auteur, beginselvaste jeugdbezieler en volksopvoeder. Vele oud-A.K.V.S.-ers zullen bij het lezen van deze getuigenissen met weemoed terugdenken aan hun grote voorman: godsgezant en zwervende pelgrim. Zij zullen met Clem De Ridder hopen dat dank zij de herdenking en het nu verschenen verslag ervan, de jeugd van vandaag (en God weet hoezeer zij dit nodig heeft) Ernest Van der Hallen zal herontdekken en zich optrekken aan zijn idealen van schoonmenselijke zuiverheid, artistieke fijnzinnigheid, christelijke integriteit en hechte Vlaamse trouw!

Rik Jacobs

RENE TURKRY, Wachttijd, verschenen in eigen beheer: Fruithoflaan 86, Berchem, 125 fr. - De fundamentele contradictie tussen komen en gaan in ons bestaan, een reeds ondergeschoven thema uit eerdere poëzie van Turkry (lees ‘Tellurisch!’) beademt ook de eerste verzen van ‘Wachttijd’. Het perspectief van het gegeven werd echter wezenlijk verdiept door een toenemende emotionaliteit. Nauwelijks enkele regels verder bloeit het hogervermelde aanvangsmotief evenwel open in een wonderlijke diversiteit van steeds weer convergerende facetten.

Globaal gezien bestaat de bundel uit een drieluik, waarvan het middentafereel naam en karakter aan het geheel gegeven heeft. De beide zijpanelen vertonen in dat opzicht een grotendeels illustratief karakter.

Het ‘Onderweg’-zijn, blijkt voor de auteur een alleszins zware beproeving, een moeizame tocht doorheen een duister woud van schijn en wezen, waarin angst en twijfel tegenover een onontkoombare vergankelijkheid, het pad vrijwel onbegaanbaar maken:

de hemel is een baldakijn / waaronder ik loop / als een wankele processieganger / kinderen lijken al te vlug oud / en honden zitten in een vacht van corduaans leer.

De dichter dompelt wat later trouwens zijn verzen in het paars van de rouw en haakt hier en daar naar bijbelse religiositeit.

Opnieuw poogt Turkry onderkomen te vinden in het balsemende zuiderse landschap. Daar trachten tomeloze hitte en één ogenblik roerloosheid de niet wijkende koorts even te doen dalen (zie ook ‘Belvedere’ en ‘Een geur van anijs’):

in een barse nacht / schijnen de sterren (immers) milde ogen

Opmerkelijk toch in deze eerste cyclus is de centrale plaats van de vrouw; in haar bestaat eeuwig al, een eigenaardige symbiose tussen leven en dood. Zelf levenbarend, bestormt ze aldus het tijdloze beeld van ‘burchten en kastelen’, al ontkomt ze evenmin aan levens vloed en ebbe. Zij is drager van het voor de auteur onbegrepen levensmysterie.

Hoezeer deze zielsontreddering uit ‘Onderweg’ kwetsen kan en wonden slaan, wordt evident in de derde en laatste afdeling, ‘Maandstonden’. De osmose tussen dichter en seizoenen geeft geboorte aan een aantal sterk zintuiglijke verzen:

(ik) (ben) de walkie talkie van een frenetieke verte / een lijfeigene van de kwijnende natuur Het ademhalen van deze natuur bepaalt zonder meer de hartslag van de auteur. Turkry voelt zich de pols doorheen sterk geïntensifieerde emoties, duidelijk gesitueerd in het kader van de altijd herhaalde ommegang der maanden, doch maakt abstractie in deze cyclus, van de eindigheid van het leven zelf. Geen wonder, want de verzoening met het lot van ‘toevallige voorbijganger’ blijkt voor Turkry een dermate uitputtende opgave, dat unificatie met ‘de mens’ sterk bemoeilijkt wordt. Die aarzelende schreden van toenadering zet hij desondanks in het inhoudelijk zeer belangrijke tweede deel ‘Wachttijd’.

Opvallend toch dat de mens opnieuw gestalte krijgt in een vrouw-moeder-archetype. René Turkry herkent in haar vanzelfsprekend haast, meer de alma mater dan de minnares. Zij alleen houdt het verleden vast en geeft het heden zin. Merkwaardig overigens hoe die vrouw door de verzen heen, van lieverlede toegroeit naar dat andere levengevende beginsel ‘zon’, in zoverre zelfs dat beide een welhaast alterende rol toebedeeld krijgen.

Het harmonische spel van natuur en seizoenen moet de dichters leidraad zijn, op de tocht uit

[p. 275]

[Bibliotheek]

het martelende isolement naar wat liefde, enig begrip. Ongeduld en isolement zijn evenwel sarrende saters, die de betrachting van de auteur verwarren en hem definitief in introvertie dreigen op te sluiten. Beide poëtische stromen uit de cyclus - de moeiteloos-zacht voortdeinende jaargetijden en dichters persoonlijke worsteling omhoog naar de gemoedsrust van het zich verbonden (lees: bemind) voelen -, worden beeldintuïtief knap verbonden in de verzen

ik ben de moesson / jij de passaat

om even later uit te monden in welhaast volmaakt lyrische en voor de dichter zo bevrijdende verzen:

ik spring over de schaduw / van mijn schaduw / en bemin je

Daarmee krijgt de ‘Wachttijd’ van de auteur zijn uiteindelijke bestemming.

Luc Daems

COR RIA LEEMAN, De Goudmijn, Vlaamse Pioniers bij de Indianen, Lannoo Tielt-Amsterdam, 1979, 106 blz. geïllustreerd, 225 fr. - Verdiend literaire prijzen winnen behoort tot de loopbaan van Cor Ria Leeman als de inkt tot de pen van de schrijver (zie o.m. in vroegere nummers van Vlaanderen!). Het is dan ook niet te verwonderen dat het Felix De Boeckfonds van de Brusselse Afdelingen van de Marnixring een beroep op hem gedaan heeft om - in het kader van Het Jaar van het Kind - een boek te schrijven.

Op een poëtisch aandoenlijke wijze krijgen we het verhaal van een Indiaanse jongen, Fernando alias Quechua, die in gezelschap van zijn vriendinnetje Majo, ontsnapt uit zijn geboortestreek waar hij gedoemd was om in de tinmijn te werken, ziek te worden en... veel te vroeg te sterven. Op hun avontuurlijke tocht ontmoeten de twee jeugdige Indianen een team van vier blanke ontwikkelingshelpsters o.l.v. een Vlaamse dokteres die hen en de arme Indiaanse bevolking helpen.

Na het eigenlijke verhaal vertelt de auteur in knappe biografische schetsen over de talrijke Vlaamse pioniers die hun leven met dat van de noodlijdende Indiaanse bevolking verbonden hebben (o.m. Pedro de Gante, Filip van der Meeren, Pieter-Jan De Smet, Pier Crevits, dokteres Dia Severeyns, Roger Vandersteene, Josse van der Rest). De Goudmijn zal iedere lezer boeien tot en met de laatste bladzijde.

Een afzonderlijk woord moet gezegd worden over de technische kant van de uitgave. Allereerst: het verhaal is opgesmukt met een tiental illustraties van Luk Tegenbos, die daarmee de Felix De Boeckprijs 1978 won. Het boek is gedrukt op mooi papier, met duidelijke letter en luchtige bladspiegel. Echt een prestigieuze uitgave waarmee we zowel de Marnixring, als de auteur en de illustrator feliciteren. Tot slot er nog aan toevoegen dat de historische gegevens voor dit boek verzameld werden door ons lid Pater Arthur Verthé.

FRANS DEFOUR, Belgische meubelkunst in de XXe eeuw. Van Horta tot heden, Lannoo, Tielt-Amsterdam, 1979; 215 blz., zw.-w. en kleurenillustraties, 25,5 × 33,5 cm, 2500 fr. geb. - Omdat de auteur Frans Defour lid is van het C.V.K.V. wordt de bespreking van zijn boek hier afgedrukt, maar ik had ze liever gezien onder de rubriek ‘Boeken over kunst’, want dit boek behandelt niet alleen een kunsttak, het is op zichzelf ook een ‘kunstvoorwerp’ en dit zowel qua inhoud als qua presentatie. Onderhavig werk is het derde boek dat de auteur aan de meubelkunst gewijd heeft. In 1977 verscheen van zijn hand ‘Zeven eeuwen Meubelkunst in België’ (intussen bekroond met de Gouden Penning - Prijs Plantijn Moretus 1978 en met de Prijs van het beste debuut 1978 - non fiction genre) en in 1978 een bijlage daarbij met 142 onuitgegeven foto's. Dit derde boek behandelt de ontwikkeling van de meubelstijlen in ons land vanaf 1900 tot op onze dagen. Zo toont de auteur o.m. aan dat de Art Nouveau - hoewel de bakermat ervan in Engeland te situeren is - in België tot volle ontplooiing is gekomen en door kunstenaars als Victor Horta en Henry van de Velde geheel Europa heeft beïnvloed. Verder onderstreept hij de belangrijkheid van figuren als G.S. Bovy, P. Hankar, A. Pompe. Uitvoerig wijdt hij uit over het Bauhaus, Art Deco, de groep ‘VII Arts’, het fenomeen De Coene, de meubeltentoonstellingen en -wedstrijden, het hedendaagse meubelontwerp in België, enz. In een woord een gefundeerd en openbarend overzicht van wat de 20e eeuw aan meubelkunst in België (en Europa) heeft gebracht. In zijn slotwoord betoogt de auteur dat net zoals elders, ook in België de meubelkunst steeds in evolutie is met een lichte voorkeur voor het rustieke en het stijlmeubel, waardoor het modernisme nooit helemaal de bovenhand heeft gehaald.

Het boek wordt afgerond met biografische notities over 13 meubelontwerpers (o.m. Pieter De Bruyne, Jos De Mey, Chr. Gevers, Emile Veranneman...), een bibliografie en samenvattingen van het tekstgedeelte in het Duits en het Engels (er verschijnt een aparte Franse uitgave van dit werk). Verder dient nog opgemerkt dat het boek royaal geïllustreerd werd met kleurenen zwart-wit afbeeldingen (layout Philippe Boxy), waarvan sommige een volle bladzijde beslaan, zodat de foto's heel dikwijls meer nog dan de tekst de evolutie van het Belgische meubel tonen. Zo laat de foto van het interieur van het café Fallstaf (p. 14) beter aanvoelen wat ‘Art Nouveau’ is, dan tien bladzijden tekst.

Zo een boek bezitten is een echte rijkdom voor elke kunstliefhebber en in het bijzonder voor al wie van ver of nabij met meubels te maken heeft. Louter als kijkboek zal het nog heel wat kopers bekoren.

R.d.

KAREL BERQUIN, De Grimminck-route in de Westhoek, Reeks ‘Vl. Toerist. Bibl.’, Antwerpen, 1979; 16 blz., geïll. - Een route, die de verschillende plaatsen aandoet waar de Zuid-Vlaamse mysticus Grimminck (1676-1728). De auteur is de initiatiefnemer van zijn herdenking in het voorbije jaar.

MAARTEN WESTENRODE, Luc-Peter Crombé, Reeks ‘Vl. Toerist. Biblioteek’, Antwerpen, 1979; 16 blz., geïll. - Deze studie over een onzer meest boeiende kunstschilders onderscheidt zich van de meest dergelijke publikaties doordat de auteur zich niet stort in allerlei pseudoartistieke consideraties. De kunstenaar en zijn werk worden gesitueerd in het concrete levenskader van de mens Crombé: zijn jeugdjaren, zijn studies, zijn kunstenaarsloopbaan.

KG 9 Plastische kunsten

*	Metaalsculpturen van Marc Debruy, 't Withof Knesselare, tot 7-10.
*	Kunstschilder Ivan Dehouck (Wilsele), gal. Die Nobele Rose Veurne, tot 15-8.
*	Kunstschilder Mia Deprez in eigen atelier ‘Honey’ Izegem permanent.
*	Schilderijen van Geert Devolder, Restaurant taveerne 't Schuurke Oostende (Voorhavenlaan 20, Opex), permanent.
*	Kunstschilder Norma de Vos, gal. Kijk St.-Denijs-Westrem tot 12-9.
*	Hommage kunstschilder Hubert de Vriese, Mus. v. Rel. Kunst Oostende tot september.
*	Graficus Paul Deweerdt, Plan Gallery Knokke tot 10-8.
*	Kunstschilder Gust Dierickx, Gem. zaal Borgerhout, 12 tot 23-10.
*	Beeldhouwer Edgard Fonteyne, Contactcentrum abdij Postel tot 5-8.
*	Kunstschilder Achiel Geerts (Zottegem), Stadhuis Oudenaarde tot 17-8.
*	Werken van Tony Geboers, Domus Interieur Neerpelt tot 31-8.
*	Beeldhouwwerk van Jean-Pierre Ghysels, domein Luyckx St.-Pieters-Leeuw tot 30-8.
*	Kunstschilder Arthur Hellebaut, gal. Tivoli Oudenaarde (Volkegem) tot 15 juli en gal. van Steenland Lokeren 20-10 tot 4-11.
*	Werk van wijlen Jos Hendrickx in ‘Het kind in de kunst’ te Veurne tot 15-8.
*	Oliewerken, pastels en aquarellen van Gerty Hoewaer, Bank Brussel Lambert Veurne van 28-7 tot 15-8.
*	Van Hélène Keil werd een nieuwe grafiekeditie gepresenteerd ‘Hélène Keil en de Kleine Prins’. Bestellingen en inlichtingen: Kunstgalerij Antinea, Kapelstraat 33, Hasselt, tel. [phone] of t.n.v. Denise Renard, Guffenslaan 114, tel. [phone].
*	Werken van Juul Keppens en Jaklien Moerman, da Vinci Waregem tot 5-9.
*	Kunstschilder Hans Kitslaar, gal. de Verkeerde Wereld Maaseik van 23-11 tot 9-12.
*	Over beeldhouwer Henri Lannoye (werk van 1968-1978) verscheen een mooie monografie (uitg. 51, Club Klein-Brabant, 1979); teksten van Fernand Bonneure e.a. Het werd op 13 dec. ll. gepresenteerd in Hotel Astoria te Brussel, waar zijn werk een vol jaar werd tentoongesteld.
*	Pastelkunst van Albert Loots tot 26-8, Huize Ernest Claes Zichem.
*	Kunstschilder-graficus Frans Magriet, tot 4-6 kasteel de Mérode Westerlo; nadien Cultureel Centrum Affligem tot 5-8.
*	Grafieken, schilderijen en aquarels van Ludo Mariman, gal. Dauwe Zele van 26-10 tot 14-11.
*	Werken van Pierre Marivoet, Cult. Centrum Affligem tot 5-8.
*	Glazenier Michel Martens, is de enige geselecteerde Belgische kunstenaar in ‘New Glass’, een selectie uit 1.000 kunstenaars in het Corning Museum of Glass Corning (New York) tot 29-10. Nadien: Toledo Museum of Art. Renwick Gallery, Metropolitan Museum of Art en California Palace of the Legion of Honor; later ook nog te zien in Engeland, Frankrijk en Japan.
*	Kunstschilder Fons Meylemans, in eigen atelier ‘Ten Bos’, Nieuwe laan 21 Kapellen, tot 5 oogst.
*	Bronzen beelden van Hubert Minnebo, gal. Walt Knokke-Heist tot 15-8.
*	Werken van Martin Neirynck, gal. Ars Knokke-Heist tot 16-8.
*	Kunstschilder Pacas (Francy Coussée), gal. Kerkenh ek, St.-Martens-Latem, 20-10 tot 25-11.
*	Werken van Achiel Platteau en Laurent Reypens in Zemersalon Waregem (tot 5-9).
*	Werken van J. Op de Beeck, van Eck Expositie

[p. 276]

KG 10 Plastische kunsten

	Center Turnhout tot 31-8.
*	Werk van Amerikaanse kunstenaars uit de verzameling Dr Hubert Peeters, Stedel. Museum Oostende tot 15-8, onder de titel ‘American Pop Hart - Met popelend hart’.
*	Werken van onze eerste ere-deken Constant Permeke, Oude kerk Vinkem tot 15-8.
*	Beeldhouwwerk van Rik Poot, domein Luyckx Sint-Pieters-Leeuw tot 30-8.
*	Kunstschilder Roger Raveel is uitgenodigd op de British International Print Biennale te Bradford in de Art Galleries and Museums in augustus.
*	Werken van kunstschilder Helene Riedel (Legerlaan 52, 1050 Brussel), Hal Acad. Ziekenhuis (VUB) Jette van 19-10 tot 21-11.
*	In Zomersalon da Vinci Waregem werken van Lilian Roobrouck en Cecile Verplancke tot 5-9.
*	Werken van wijlen Maurice Schelck, Latems Museum voor Moderne Kunsten tot 31-8.
*	Aan animatiefilm-cineast Raoul Servais, ongetwijfeld de meest bekroonde kunstenaar van ons land en ons verbond, wordt in Oostende een hulderetrospectieve gewijd, ingericht door de Oostendse filmclub ‘62’ vanaf 27-9. ‘Alchemie van het witte scherm’ is een documentaire over Servais' animatiefilm, die op 23-7 door de Vl. TV werd uitgezonden. Zijn bekroonde ‘Harpya’ werd buiten wedstrijd met uitzonderlijk succes vertoond op het animatiefilmfestival van Annecy.
*	Kunstschilder Miet Spincemaille-Sleebus, Kunstgal. Agora Leuven tot 29-9.
*	Werken van Jin Stragier, Oud Stadhuis Blankenberge, tot 14-8.
*	Kunstschilder Georges Tahon doorlopend gal. Oud Station Veurne. In het Spaans Paviljoen tot 9-8.
*	Tonet Timmermans neemt deel aan de tentoonstelling ‘Katten gezien door naïeven’, gal. Esschius Diest tot 2-10.
*	Kunstschilder-Tekenares Jet Vael, Gemeentelijke Zaal Borgerhout tot 9-10.
*	Ons redactielid Karel van Bockrijk introduceerde de tentoonstelling ‘Prijs Textielkunst 1979’ te Hasselt (7-7).
*	Photopaintings van Armand Vandeghinste, gal. Kunstforum Schelrode, Studio I, 20-10 tot 4-11.
*	Werken van Jean-Pierre van den Berghe in ‘Het kind in de kunst’ te Beauvoorde tot 15-5.
*	Schilderijen en grafiek van Dries van den Broeck, gal. 't Vloms hoofd’ Lier, tot 16-9. Zijn nieuw boek ‘Kinderen’ wordt er gepresenteerd.
*	Kunstschilder Piet van den Buys, gal. 't Grail Oostende tot eind sept. Voordien tot 31-8 in het IJzerbedevaartsecretariaat te Kaaskerke-Diksmuide.
*	Kunstschilder Marc Vandermeersch, gal. St.-Hermes Ronse tot 4-9.
*	Bob van der Weyer leidde de tentoonstelling in van Denise Verstappen (Oostende).
*	Kunstschilder Albert van Esbroeck, Cult. Centrum Affligem van 10 tot 26-8.
*	Maurits van Saene tot 15-8 in Oude kerk Vinkem.
*	Portretten en Stillevens van Omer van Vosselen, Raadskelder Sluis (Ned.) tot 16-8.
*	Schilder- en tekenwerken van Maria van Honacker en A. Verschoore, stadhuis Oudenaarde tot 3 augustus.
*	Kunstschilder Jeanne Verbruggen-Franck, Gemeentel. zaal Borgerhout, 9 tot 20-11.
*	Het is Renaat Verbruggen, die het grafmonument ontwierp voor de grote Antwerpse glazenier Eugeen Yoors.
*	Sculpturen en grafiek van Luc Verbist, Feestzaal Hamme begin augustus.
*	Metaalkunstenaar Raf Verjans, gal. 't Withof Knesselare tot 7-10.
*	Beeldhouwwerk van José Vermeersch, tent. ‘Het kind in de kunst’, Beauvoorde tot 15-8.

[Bibliotheek]

HUGO BOUSSET, Claude van den Berghe. Schrijven met de stilte, Reeks ‘Oostvlaamse Literaire Monografieën’, II, nr. 3, Uitg. Prov. Bestuur Gent 1978; 42 blz., geïllustreerd. - Voor deze gewaardeerde literaire reeks schreef de bekende Van den Berghe-specialist Prof. Hugo Bousset een uitstekende synthese. De behandelde auteur lijkt wel veruit de meest boeiende uit onze groep taalmanipulanten, precies omdat hij veel verder gaat en een veel hoger doel nastreeft en bereikt, dan bv. Michiels en vooral Roggeman. Hij slaagde erin zich van het cosmopolitisch epigonisme te bevrijden op een ogenblik dat het genre zelf uitgeput leek en door de nostalgie-literatuur overal wordt overspoeld.

LODE DE KIMPE, Monografie over het leven en werk van Stephan Gorus, Uitg. De Cuyper, Dendermonde, 1978; 78 blz., 32 × 22 cm, gebonden en gesigneerd; talrijke illustraties waarvan een tiental in vier kleuren; 450 fr. prk. 000.0115692.68 A. De Cuyper, Dendermonde. - Naar aanleiding van zijn 65e verjaring werd de bekende Dendermondse kunstenaar door de Cultuurraad onderscheiden en verscheen ook deze prachtige kunstmonografie. Het geeft een schitterend beeld van de artistieke weg, die de kunstenaar leidde van het impressionisme van zijn vader Pieter Gorus, over expressionisme en abstractie (de tijd van ‘Celbeton’) tot de actuele neo-figuratie, waarin hij aan zijn temperament en zijn natuurlijke mensbewogenheid uitdrukking geven kan. Een schilder voor wie inderdaad de mens centraal staat en altijd gestaan heeft, ook in zijn landschappen en zijn abstracte werken. Moge deze monografie bijdragen tot nog grotere bekendmaking en waardering voor deze kunstenaar, die het echt verdient.

JAC LEDUC, Zee-Beeld-Boek, 10 originele olieverfschetsen, 37 × 31 cm, teksten van André Moors, Hasselt, 1979; zeer beperkte oplage van 14 ex., in eigen beheer: 18.500 fr. Br. 335.0027287.76 J. Leduc, Oude Kuringerbaan 115 Hasselt. - Na zijn mooi boek over het oude Hasselt publiceert de gekende schilder en graficus nu een tweede kunstboek in een schitterende presentatie, gebonden, genummerd en gesigneerd, met een omslag die een zeefdruk is. Leduc is een groot minnaar van de zee, waar hij steeds opnieuw door aangetrokken wordt en die hij al zovele malen schilderde in haar toch zo wisselende en altijd nieuwe verschijningsvormen. Dat bracht hem op het idee een kunstboek te maken, waarin hij én zijn liefde voor de zee én zijn schilderpassie kon leggen. Dit werd het dan: een fuga op hetzelfde motief, maar steeds hernieuwd in ritme en kleur, aansluitend bij de veelvuldige menselijke bewogenheid. André Moors heeft in heldere teksten, dit schilderwerk begeleid, met woorden die nauw aansluiten bij elk schilderij: ‘Ze kolkt en ze dartelt, ze is soms boosaardig, en soms alleen maar aardig.’ - ‘Aardig is altijd dat vooral in de zomer, een stel aardige mensen de zee en elkaar vinden.’ - ‘Je kunt door vier jaargetijden heen luisteren naar de zang van de zee.’ - ‘Bewondering voor een permanent wonder.’ - ‘Mensen zijn schipbreukelingen, die elkaar leugens toeroepen in een zee van misverstanden.’

JULIEN VAN REMOORTERE, Groot Weekendboek Benelux. Gids voor honderd weekends, Uitg. Lannoo Tielt/Amsterdam, 1979; 488 blz., 22 grote Beneluxdeelkaarten, ca. 400 zwartwit foto's en tekeningen, een dertigtal volle bladzijden kleurenfoto's, gebonden, 16 × 23 cm.; 780 fr. - De auteur heeft in enkele jaren tijds een algemene bekendheid en waardering weten te veroveren door zijn uitgebreide reeks uitstekende toeristische boeken, waarin kunst en cultuur een voorname plaats innemen. Hiertussen neemt ‘Lannoo's autoboek Benelux’ een centrale plaats in; het werd trouwens ook in de Duitse vertaling op grote schaal verspreid. Dit vormde de aanloop tot het nieuwe ‘Groot Weekendboek Benelux’, dat van meetafaan een ongehoord succes verwierf en trouwens in Noord en Zuid een even gewaardeerd ‘Boek van de maand’ is geweest. Gedurende een jaar heeft Julien van Remoortere de hele Benelux doorzworven om uw gids te kunnen zijn bij de kennismaking met al het mooie dat het te bieden heeft, gespreid over honderd weekendtrips. Telkens werd een centrale stad als uitgangspunt gekozen, van waaruit - met nauwkeurige aanduiding over afstanden, bezienswaardigheden, monumenten, hotels, restaurants, campings e.a. - een tocht uitgestippeld wordt van telkens 70 à 80 km., een tocht naar mensenmaat. Dit maakt van het Weekendboek een bron van vele vreugden, zowel voor de wandelaar en de fietser, als voor de rustige automobilist. Er is immers in eigen streek en land zoveel moois, dat honderd tochten amper volstaan om het allemaal te ontdekken.

JULIEN VAN REMOORTERE, Kinderen om lief te hebben, Uitg. Helios Kapellen, 1979; 112 blz., 26 × 20 cm., ca. 300 foto's, 295 fr. - Aanleiding voor dit mooie boek was een fotowedstrijd van ‘Het Rijk der Vrouw’ over: het kind ‘met vakantie’, ‘op school’, ‘op straat’ en ‘in het gezinsleven’. Uit bij de 12.000 inzendingen werd deze schitterende selectie samengesteld, waarvoor de auteur een zo gevoelige en penetrante tekst schreef dat dit boek niet meer alleen een foto-album, maar echt een indrukwekkend pleidooi voor het kind is geworden: een pleidooi om het kind dat te geven wat het vóór alles nodig heeft, nl. liefde. Heel wat belangrijker dan de zogenaamde ‘rechten van het kind’, waarover sommige radioreporters kinderen in geprefabriceerde ‘gesprekken’ doen wouwelen. De auteur bedacht de meest concrete vorm voor zijn pleidooi: vertellen over zijn eigen kindertijd en die van zijn eigen kinderen, en dit in de vlotte directe taal, die men terugvindt in al zijn boeken; verzorgd en vakkundig, maar zonder literatuurluurderij. Een boek waar je echt zult van houden en dat je diep zal ontroeren.

BOEKEN OVER KUNST

Twaalfde Davidsfonds Kartoenboek, DF-Leuven, 1979, gekl. en z.-w.-illustr., 19 × 19 cm, 144 blz., 345 fr. - In de zomer van 1978 had in Knokke-Heist de 17e Wereldkartoenale plaats met als thema ‘De mens wil lachen’. Daarvoor hebben 396 humoristische tekenaars uit

[p. 277]

[Bibliotheek]

39 landen samen 1450 tekeningen ingestuurd. De internationale jury koos ca. 1/4 van deze tekeningen uit om geëxposeerd te worden. Het 12e DF-Kartoenboek nu presenteert op zijn beurt daarvan een 150-tal tekeningen in een lay out van Ray Gilles. Tussen de 112 kunstenaars die op die manier voorgesteld worden tellen we er 21 uit België, van wie Pierre Leterme (uit Mortsel) met de prijs van de Beste Belgische inzending ging lopen.

Bij het bekijken van deze tekeningen moet je niet bulderen van het lachen, maar toch vaak wel glimlachen en soms zelfs grimlachen - of zou ik beter zeggen ‘groen’ lachen? - terwille van het bijtende sarcasme dat erin geopenbaard wordt in verband met onze menselijke toestanden. Heel wat tekeningen fungeren als het ware als een spiegel waarin de (collectieve) fouten van het mensdom getoond worden. Zo o.m. het zinloze van de oorlog, de verregaande milieuvernietiging, de schandelijke jacht op zeehonden, de te ver doorgedreven technische vooruitgang, de vaak onmenselijke geneeskunde, het stupide van t.v.-programma's en verder de zelfoverschatting van de mens in heel wat situaties. Gelukkig de mens die om zijn eigen tekorten nog lachen kan!

R.d.

MARIE FREDERICQ-LILAR, L'Hôtel Falligan - Chef d'oeuvre du Rococo Gantois, Editions de l'Université de Bruxelles, 1977; 168 pp., 92 illustraties, 1.000 fr. - Het Hotel Falligan, particuliere woning, werd opgericht in 1755 naar een ontwerp toegeschreven aan Bernard de Wilde in opdracht van Hector Falligan en is sinds 1804 eigendom van de letterkundige kring ‘De Club der Edelen’. Het gebouw is opgetrokken in rococo, met in de straatgevel toepassing van typisch Franse Lodewijk XV-stijlelementen zowel in het gebruik van rondplastische beelden en rondboograamopeningen, als in de alom aanwezige verfijnde rocailleornamentiek. Ook de interieurs met talrijke geschilderde panelen, waarvan een groot deel van de hand van Emmanuel Pierre van Reysschoot, getuigen van dezelfde Franse rococoinvloed. Daardoor bekleedt dit hotel in Gent een unieke plaats midden de talrijke achttiende-eeuwse burgerarchitectuur.

Ph. Lagrain

JAN BRIELS, Vlaamse schilders in het Noorden, Uitg. Kredietbank, Brussel, 1979. - Kwam zo pas van de pers deze bijzonder mooie, rijk geïllustreerde 59 pagina's tellende brochure uitgegeven in de culturele broohurenreeks van een bank. Deze publikatie vond een aanleiding in de herdenking van het sluiten - vierhonderd jaar geleden - van de Unies van Atrecht en Utrecht, die leidden tot de feitelijke scheiding van Noord en Zuid. Naast een voorwoord van A. Leeman, voorzitter van de Kredietbank, bevat deze brochure een studie van Dr. Jan Briels, docent aan het Kunsthistorisch Instituut van de Rijksuniversiteit van Utrecht, die er de bijzondere invloed beschrijft die Vlaamse schilders hebben uitgeoefend op velerlei aspecten van de Noordnederlandse schilderkunst bij de aanvang van de Gouden Eeuw.

J.S.

RIKA DE BACKER, De groene jaren zeventig, De Nederlandse Boekhandel Antwerpen, 195 fr. - Centraal wordt in dit boek de nadruk gelegd op onze cultuur waarbij vnl. het goede leven belangrijker geacht wordt dan het rijke leven. De mogelijkheden van de jaren zeventig, jaren van hoop (groen) hebben naast een snelle ontwikkeling duidelijker de menselijke eigenschappen als creativiteit, inzet en verbeelding bestempeld. Deze jaren waren ook betekenend voor de evolutie van begrippen als strijd tegen vervreemding, welzijnszorg, democratie, waardeoordelen in politiek, cultuur en samenleving. Minister R. De Backer belicht hiermee op positieve wijze de wending die ze gegeven heeft en wil geven aan haar cultuurbeleid voor een gezond en vreugdevol Vlaanderen.

D.G.

Lannoo's Toeristische Atlas Italië, Uitg. Lannoo Tielt/Amsterdam 1979; 832 blz., gebonden, 730 fr. - Het gedroomde boek voor wie als kunstenaar, kunstkenner of gewoon als dilettant Italië wil bezoeken. Hij vindt er de bespreking van honderden plaatsen in alfabetische orde, met situering ervan op 13 dubbelbladige en zeer duidelijke landkaarten. Niet minder dan 800 verzorgde kleurillustraties en ca. 100 plattegronden geven een klaar beeld van wat werkelijk essentieel is voor elke gemeente. De tekst is synthetisch maar ongemeen rijk aan gegevens, die met een grote vakkennis verzameld zijn. Kleine plaatsen krijgen ongeveer één kolom; belangrijke kunstcentra krijgen 30 (Venetië) à 40 blz. (Rome, Firenze) met 20 à 30 illustraties. Alle aandacht gaat naar kunst en cultuur in hun geschiedkundige context, met weglating van gastronomische, automobilistische en andere bijkomstigheden, die men overal vinden kan. Het gaat hier trouwens om wat men een fac-simile editie in het Nederlands kan heten van de beroemde ‘Knaurs Kulturführer in Farbe. Italien’; dat verklaart ook de ongehoord lage prijs van het boek, die niet denkbaar zou zijn zonder dat men kon gebruik maken van de illustratieapparatuur der Duitse uitgave, die fantastisch hoge oplagecijfers kent. Wij zijn overtuigd dat ook de Vlaamse editie dezelfde bijval zal genieten, ook in Nederland vermits de tekst aan de Nederlandse taalnormen voldoet en de voorkeurspelling eerbiedigt. Achteraan vindt men registers met kunstvaktermen, kunstenaarsnamen en namen van plaatsen, die niet afzonderlijk behandeld worden (b.v. voor Maróstica wordt verwezen naar Brassano del Grappa). We hebben reeds vroeger de aandacht van onze lezers gevraagd voor ‘Knaurs Kulturführer. Deutschland’. Hopelijk komt ook van dat boek bij Lannoo een Nederlandse vertaling.

HELEN GARDNER, Art through the Ages II, Sixth Edition Revised by Horst de la Croix & Richard G. Tansey, Ed. Harcourt - Brace - Jovanovich Inc., New York 1977; 586 blz. + 80 kleur-bladz. buiten tekst, 25,5 × 19 cm., ca. 1.000 zwart-wit illustraties, £ 7.10 (bestellen: Harcourt Limb., 24-28 Oval Road London NW1 7DX). - In vorige jaargang (nr. 164) werd het eerste volumen van deze befaamde Amerikaanse op een ruim publiek gerichte kunstgeschiedenis uitvoerig besproken. Thans komt het tweede aan de beurt. Het is nog uitvoeriger dan het eerste dat 460 blz. telt (niet 960 zoals ten gevolge van een drukfout in nr. 164 staat). Het is ook nog weelderiger geïllustreerd, maar behoudt dezelfde kwaliteiten van overzichtelijkheid en duidelijkheid, zowel wat de tekst als wat de kaarten en de schemata betreft. In dit deel wordt achtereenvolgens gehandeld over ‘Renaissance and Baroque’ (D. III), ‘The Modern

Periodieken 1

*	Kunsthistoricus Frans Vromman houdt voordrachten over ‘Stoeten’, ‘Brugge’ en ‘Rubens’ in het kader van het D.F.-programma 79-80 (W.-Vl.).
*	Schilderwerken van Nelly Windels, gal. Malpertuis tot 1-8. Ook in gal. Artan Oostduinkerke tot 31-8.

PERIODIEKEN

●	Poëziekrant. Red. Willy Tiberghien, Nazarethstraat 41, De Pinte; abonn. 250 fr. br. 441.7009051. 76. - 1979 nr. 2: O.m. Europees Poëziefestival Leuven (Eugène v. Itterbeek), Leonard Nolens (José de Poortere), Recensiekroniek (Marc Reynebeau), Nic van Bruggen (Daniel Billiet), Poweetjes (W. Tiberghien). Gedichten van o.m. Mark Dangin, Frank de Crits, Freddi Smekens. - Nr. 3: Teksten o.m. van Armand van Assche (Portugese poëzie), Marc E. van de Velde (Gedichten uitgeven en verkopen), Willy Tiberghien (Poweetjes), Daniel Billiet (Bea de Longie). Gedichten van o.m. Guido Vanhercke, Rol. Jooris, Rudolf Vandendaele, Bea de Longie, Hervé Casier, Pierre Dyserinck, Robert de Laere, Remi de Cnodder, G. Broddelez, Marieke van Niemegen, Norb. de Winne, Roger Devriendt, Roger Vanbrabant, Luc Castelein). - Nr. 4: O.m. Poetry International 79 (R. Ekkers), Kroniek (Marc Reynebeau), Zuid-Afrika (Jan Deloof), Poweetjes (Willy Tiberghien). Gedichten van o.m. Roos v.d. Bossche-Martens, Rik Schrauwen, Gilbert Coghe, Dirk Blanckaert, Chris Ferket, B. Seulsten, Kris Geerts, Christina Guirlande, Christiaan Germonpré, Eddy Bante, José Clauw, Patricia Wentein, Herlinde Kersten, Bert Leyns, André Heyvaert. Het blad blijft informatief hoogst interessant, maar zou nog meer de promotie van de jonge Vlaamse dichters kunnen bevorderen.
●	Schuim. Secr. Bien Leyssens, Eendenlaan 9, Hove; abonn. 500 fr. br. 235.0036090.18 Schuim Hasselt. - 1979 nr. 1-2: O.m. teksten over Voltaire (K. Hellemans), Jan de Smedt (Marg. Casteels), Clemens v. Brentano (L. Swerts), Bibliofilie (Dries Janssens), Gerbrandt Jespers (Bert Willems), Haikoe in Japan (Bart Mesotten), Gedichten van o.m. Piet Vandeloo, Neer van Tina (ook vertalingen), Ludo Frateur, Julien Vangansbeke, Lieve Lowet, Bien Leyssens, Elfriede Hendrix, Angela Dops, Kristin Huyghe, Pieter Aerts (vert. Hermanowski), - Nr. 3: O.m. over Neer van Tina (†), Utopisten van de 20e E. (K. Hellemans), Poëzie maken (Joris Denoo), Vertalen van poëzie (Robin Fulton), Haikoe in Japan (Bart Mesotten). Recensies (Neer van Tina), Tijdschriften (Neer van Tina), Actueel (Bert Willems). Gedichten van o.m. Ignaas Veys, Robin Hannelore, Neer van Tina, Zr. Maria Christina, Bien Leyssens, Elfriede Hendrix, Christina Guirlande, Max le Roy, Piet Vandeloo, Pieter Aerts. Een verhaal van Maria Vlaminck. Veel belang wordt gehecht aan het buitenland, gelukkig zonder dat men van een Hollandse invasie mag spreken, die door de Hollandse bladen slechts door een misprijzend toeklappen van de deur voor Vlaamse auteurs wordt beantwoord.
●	Argus. Lit. tds. v. België en Ned.; R, Vanbrabant, Hasseltsestw. 73, St.-Truiden; abonn. 600 fr. br. 335.0485916.89. - 1978 nr. 6: Teksten o.m. over Schulte Nordholt (W. Noordewier die als interviewer meer praat dan de interviewde), J. v.d. Weghe (M. Trippas), Westerse cultuur 3 (J. v.d. Weghe), Mich. Zosjtsjenko (Aug. Thiry), Wouter Kotte (T.L.), Saul Bellow (Alstein), Dagboeknota's (Roger Vanbrabant). Gedichten van Alstein, L.M. v.d. Brande, A. Vlaskop, Fr. Dumarias. - 1979 nr. 7: O.m. Teksten over Leze op school (R. Vermeulen), Sienkiewicz (L. Stemoor), Novalis en Perk (René Breugelmans), Sartre (.. v.d. Weghe). Gedichten van André Demedts, Arend Slagman, Maria Tereecken e.a. Verhalen o.m.

[p. 278]

Periodieken 2

	van Jaak Stervelynck. Polemische teksten van Jan van den Weghe en Roger Vanbrabant. Recensies. Argus evolueert naar een vrij cosmopolitisch tijdschrift. De teksten van Roger Vermeulen en René Breugelmans hebben ons het meest geboeid.
●	Tijdspiegel, Cult. blad v. Limburg; red. Ludo Raskin, Opperstraat 60, Kozen-Nieuwerkerken; ab. 200 fr. pr. 000.0112019.81 Tijdspiegel Hasselt. - 1979 nr. 1: Een degelijk gedocumenteerde monografie van architect Mathieu Driessen over ‘Perrons in het land van Loon’. - Nr. 2-3: Historische studie van J. Collen over Hasselt als Jeneverstad.
●	Ons Erfdeel. Alg.-Ned. tweem. cult. tds.; red. Jozef Deleu, Murissonstr. 160, Rekkem; abonn. 590 fr. pr. 000.0907100.53 Ons Erfdeel Rekkem. - Artikels o.m. over Boons Jan de Lichte (schools stuk v. Willeke van 't Hof), Vaste Comm. v. Taaltoezicht (Raf Renard), Anarchisme in de Nederlanden (sterk partijdige studie van A.L. Constandse), Textielkunst van Helga Ottenheym (H. Redeker), Schrijven is geen spreken (linguist. beschouwingen van Flip G. Droste), J. Bernlef (A.-M. Musschoot), May Claerhout (degelijk art. van Gaby Gyselen). Vertalingen v. Ned.-tal. boeken. In de cult. kroniek o.a. Gaby Gyselen over van Wiederodes Vergilius, José Boyens over Frits van der Meers ‘Apocalypse’, Fernand Bonneure over van de Woestijnes Kritiek, Roger Arteel over Asselbergs ‘Eerste dag’ en het Theaterdecreet, Hendrik Willaert over Louis de Meester. In de kroniek der cultuurpolitiek: Daniël Coens over het Vlaams buitenlands cultuurbeleid.
●	Hartslag. Driem. tds.; red. Jacques 't Kindt, Groendreef 239, Gent; abonn. 300 fr. br. 068. 0633000.05 Hartslag Waregem. - 1979 nr. 1: De helft van dit nummer handelt over de jonge dichteres Bea de Longie met als hoofdbrok een goed interview door Daniel Billiet; beknopte bloemlezing uit haar gedichten, evenals foto's. - Nr. 2: Gewijd aan het project ‘Koornmarkt Gent’: een aantal artiesten werd gevraagd een bijdrage te leveren naar eigen goeddunken. Het werd een wonderbaar allegaartje met enkele uitschieters. Tevens een initiatie voor de project- en de concept-kunst.
●	Yang. Tweem. tds. v. Lit. en communicatie; red. C. de Vriese, Meulestedestw. 293 Gent; 450 fr. pr. 000.0495732.62. - Nr. 86: In het najaar 1978 - het jaar van de tragische dood van Jotie T'Hooft, Daele en Serras - werden de overige leden van de kernredactie van ‘Yang’, zonder dat er enig verband met die tragedieën expliciet werd uitgedrukt, uitgenodigd om een tekst neer te schrijven over de zin van het leven en hun poëzie. Deze teksten beslaan het grootste deel van dit nummer: 118 bladzijden. Zij zijn uiteraard erg verschillend, maar dragen bijna allemaal de stempel van de waarachtigheid. Wat bijna in elk stuk terug keert is de ontgoocheling, die het moeizaam prutsend maken van poëzie met zich meebrengt, de doodsgedachte en de metaphysische onrust. Als menselijk document zeer treffend, ontroerend, soms schrijnend-deerniswekkend. De meesten hebben nu de Sturm-und-Drangperiode definitief achter de rug en zijn toe aan het bezinnen en het relativeren.
●	Getuigenis. Alg. Cult. tweem. tds.; red. Ivan Raes, Brouwerslaan 30, Eke-Nazareth; abonn. 250 fr. - 1979 nr. 1: Bloemlezing ‘Het kind en de kunstenaar’. Teksten o.m. van Hugo Brutin, Remi de Cnodder, Willem Persoon, Amedée Sunaert, Anton van Wilderode. Illustraties van o.m. Gaby de Pauw, Gaspard de Vuyst, Constant Lambrecht, Lukas, Franc. Urbain Choffray, Hilaire van Biervliet en R. Witdouck. - Nr. 3: Geheel i.v.m. ‘Met poëzie naar Polen’, een missie georganiseerd dit jaar door ‘Open Kring’; gedichten o.m. van Remi de Cnodder, Gie Luyten, Willem Persoon, Amedée Sunaert, Armand van Assche, Roger Vanbrabant, Anton van

[Bibliotheek]

World’ (D. IV) en ‘Non-European Art’ (D. V). Dit laatste gaat over India, China, Japan, de Precolumbische kunst, Noordamerikaanse Indianen, Afrika zonder de Islam (hoort bij D. II) en Oceanië. Het zal u interesseren welke onzer kunstenaars in deze wereldgeschiedenis aan bod komen. Het streelt natuurlijk ons Vlaams chauvinisme als we constateren dat in de Index zowel bij ‘Belgian Art’ als bij ‘Art of Holland’ en ‘Art of the Netherlands’ niet méér genoteerd wordt dan: See ‘Flemish Art’... Van de ME. tot de Barok worden zeven Noordnederlanders besproken: van Honthorst, Bosch, Hals, Rembrandt, Ruysdael, Sluter en Vermeer; daarentegen komen er 15 namen voor uit de Zuidelijke Nederlanden: Bouts, Broederlam, Brueghel, Campin, Petrus Christus, Rubens, van Dyck, Hubert van Eyck, Jan van Eyck, van der Goes, Gossaert, Memling, Patinir, van der Weijden, Van Mander. Voor de moderne periode zijn er evenveel uit het Noorden als uit het Zuiden: Ensor, Horta, Vantongerloo en van de Velde voor Vlaanderen en de Kooning, van Gogh, Mondriaan en Rietveldt voor Nederland. De francofone vedetten Delvaux, Magritte en Alechinski ontbreken; deze laatste is nochtans uit commerciële berekening naar de USA getrokken, zoals zijn Cobra-vriend de Hollandse artistieke stuntman Appel, die er vruchteloos het succes van zijn landgenoten Mondriaan en de Kooning zocht te overtreffen.

Kerkpadgids 1979, Uitg. NCRV - Hilversum 1979; 68 blz., 32 × 21 cm., 11 stad- en streekkaarten, f 4,50. - Kunst- en kerkminnaars kennen de mooie uitzendingen die door de Ned. TV (NCRV) ook weer dit jaar werden gemaakt in de zomermaanden tot nadere kennismaking met wat Nederlandse kerken - ongeacht de ‘denominatie’ - aan historische en artistieke schatten hebben. De thema's waren: ‘West-Zeeuws-Vlaanderen’, ‘Moderne-devotieroute’, ‘Zuid-Holland’, ‘Friesland’, ‘Brabant’, ‘Drente’, ‘Zuid-Limburg’, ‘Nederrijn’, ‘Groningen’, ‘Veluwe’, ‘Leiden’, ‘Graafschap’ en ‘Noord-Holland’. De documentatie hiervoor werd in deze Kerkpadgids samengebundeld op handzame wijze.

De kruisweg van Frank Brangwyn, Uitg. Abdij Zevenkerken 1979; 72 blz., 14 illustr. - Minder geweten is dat, behalve aan zijn geboortestad Brugge, de bekende Engelse kunstenaar († Ditchling 1956) ook een belangrijk artistiek legaat aan de Benedictijnen van Loppem schonk, waarvan deze kruisweg het pronkstuk is (1934-35). De graficus legde er behalve zijn kunstenaarstalent, ook zijn diepe sociale en religieuze bewogenheid in. Het thans verschenen plaket bevat de reproduktie der staties (met aangepaste psalmteksten) en een korte inleiding.

FONS DOBBELAERE, Henri Dobbelaere (1822-1885), Uitg. De Dobbel-Beker Oostende, 1979; 32 blz., geïllustreerd, 85 fr. (pch. 000.0245945.50 N. Dobbelaere Oostende. - Deze brochure verscheen eerst in het tds. v. familiekunde ‘De Dobbel-Beker’ als bijdrage. Het betreft de gekende Brugse historieschilder en glazenier Henri Dobbelaere en zijn zoon Jules († 1885), die vooral naam verwierven om hun honderden neo-gotische ramen, die over het hele land zijn verspreid in kerken en openbare gebouwen; zij genieten van de belangstelling, die de neogotiek thans kent. Van een volledige inventarisatie is vooralsnog geen sprake.

GUY SEGERS, LUC HEYNEMAN en WALTER DEDECKER, Uilenspiegel, wie ben jij?, Uitg. Uilenspiegelvereniging, Speystraat 1, Damme, 1979; 160 blz., 83 ill., 2 kaarten, 245 fr. Br. 001.0092763.10 W. de Decker Wilsele. - Ten gepasten tijde verscheen deze synthese van de Uilenspiegelproblematiek: een ‘status quaestionis’ die uitgangspunt kan worden voor verder onderzoek. Enkele rubrieken: Het Uilenspiegel-volksboek - Heeft Uilenspiegel geleefd? - Uilenspiegel te Damme en te Knesselare - De legende v. Uilenspiegel en Lamme Goedzak - Vertalingen en verwerkingen - Uilenspiegel in de kunst (rijk geïllustreerd) - Bibliografie - Uilenspiegelroute - Duitse Uilenspiegelsteden. Er zijn wel een paar spijtige tekorten. Vooreerst: nergens wordt duidelijk onderlijnd hoe de Uilenspiegelfiguur stelselmatig uitgebaat en vervalst werd en wordt voor partijpolitieke doeleinden (liberalisme, nationalisme, communisme). Vervolgens: de belangrijke rol van de Brugse 19de-eeuwse advocaat Delecroix voor de situering van Uilenspiegel in Vlaanderen en voor de visie van Charles Decoster op Uilenspiegel.

A.S.

Vrije tribune

● Theaterkrabbels

Naar aanleiding van het mij toekennen door de V.T.B. op 17 jan. 1.1. van de zo betekenisvolle H. Van Peene-Miryprijs 1978 en het overhandigen van de Dr J.O. De Gruyter-medaille door de V.T.B.-voorzitter Dr J. Van Overstraeten heb ik op zijn huldetoespraak met navolgend dankwoord geantwoord:

Er was in de recente geschiedenis van het Vlaamse toneel een periode, nog niet zó lang geleden, dat het tot de ‘bon ton’ van de grote en de kleine theaters ging behoren ieder zijn deel of deeltje bij te dragen tot de bloei van het toneel van eigen bodem.

Allicht was de toenmalige intense stimulering van bovenuit, in casu het ministerie van Nederlandse cultuur, daar niet vreemd aan. Maar hoe dan ook, wij konden en kunnen alleen maar verheugd zijn over het feit dat het gebeurde. Wij zijn immers altijd van mening geweest dat alleen maar de praktijk, d.i. het instuderen en spelen van oorspronkelijk werk, iets effectief betekenen kan voor het ontstaan en het bestaan van een eigen Vlaamse dramaturgie: d.i. een gestadig gegroeid en levend bezit van toneelwerk waarin de Vlaamse mens zijn eigen gelaat kan weerspiegeld zien.

Wij waren niet enkel van die mening en dit reeds over meer dan dertig jaar, maar wij handelden er naar. Ook in een tijd dat de officiël, waardering niet zo tastbaar was en dat de belangstelling van het publiek eerder onverschillig bleef tegenover het toneelwerk van onze eigen auteurs.

Met het R.V.T. bracht ik, sinds zijn ontstaan in 1945 niet minder dan 35 creaties van stukken

[p. 279]

[Bibliotheek]

van Noord- en Zuid-Nederlandse auteurs en 36 reeksen van oorspronkelijke klassieke en moderne Nederlandstalige stukken, die reeds eerder waren gespeeld.

Wat meer is, het R.V.T. samen met zijn inrichters, overal in het land en ook overheen onze noordergrens, zorgden er voor dat deze instuderingen behoorlijke reeksen van opvoeringen maakten, waarbij meerdere ‘top-runs’.

Het is vanzelfsprekend ook voorgekomen dat een creatie niet de revelatie bracht die ervan verwacht werd; dat riskeert men met elke creatie, ook met deze van een buitenlands werk, zelfs als het van een gereputeerd auteur is.

Een toneelstuk begint immers pas te bestaan op het moment van zijn realisatie in aanwezigheid van een meespelend d.i. meebelevend publiek in de zaal. Doch om dit risico gaat het juist. Dit risico moet genomen worden omwille van het ‘to be or not to be’ van een eigen toneelrepertoire. En dit risico dient dan met overtuiging genomen te worden door iedereen die bij de voorstelling betrokken is. Het tot stand brengen van een eigen levende toneelproduktie is immers niet enkel de zaak van een bepaald theater maar van een hele gemeenschap, in het bijzonder de Nederlandstalige theatergemeenschap. Het gebeurde soms dat door ons gecreëerde stukken in het teken stonden van een gelegenheid: 11 juli-vieringen, volksfeesten, herdenkingen allerhande. Zij die hiervoor de neus optrekken zouden moeten bedenken dat dit nochtans een vorm van geëngageerd theater is, een facet van het toneel dat wel ‘in’ blijkt te zijn. Wij bewaren trouwens ettelijke herinneringen aan dergelijke opvoeringen als bewuste uitingen van echte gemeenschapskunst: levend theater.

Ons repertorium was even verscheiden als gedirigeerd, er was klassieke schoonheid naast kwalitatieve ontspanning te vinden. En wanneer men ons nu graag de grote vraag stelt of wij inderdaad wel hebben beantwoord aan het begrip ‘volkstheater’, dan luidt ons antwoord: vraag het aan die talloos velen die in de kleine en grote dorpen en steden van ons land, met ons kwamen delen in de vreugde van het eigen theater. Vraag het aan de arbeiders, burgers en boeren die wij begeesterd hebben, niet alleen met Shakespeare of Goldini, maar even overtuigend met het werk van onze eigen auteurs.

De hulde die men mij hier vandaag brengt en waarvoor ik bijzonder gevoelig ben en dankbaar aan allen die haar bewerkten, ben ik zo vrij door te spelen naar alle medewerkers die mij, op welk gebied ook, terzijde stonden bij deze realisaties. Wat mij persoonlijk betreft, als consequent Vlaming beschouwde ik het steeds als mijn eenvoudige plicht, bij te dragen tot de groei van onze Nederlandstalige dramaturgie. Ik hoop oprecht dat zij verder moge gedijen en bloeien tot eer en verheffing van het volk dat wij het onze noemen en dat wij liefhebben.

Rik Jacobs

● Schiet niet op de uitzonderingen

Er is een (goede oude) tijd geweest waarin een krantenjongen krantenmagnaat kon worden, niet omdat hij gediplomeerd was maar omdat hij de stof daarvoor bezat. Wat wij nu in het onderwijs zien gebeuren, juist met dat soort ‘krantenjongens’ is de ontluistering van het menselijk gevoelsleven, het knevelen van de onofficiële intelligentie, het bedelven van het specifieke talent van een individu onder voorwaarden die voor een ander bestemd zijn. Daardoor komen zij ook nooit tot hogere posten van waaruit zij de hervormingen zouden kunnen toepassen om dewelke ons gezond verstand bedelt. Ik ken iemand die in het gewone onderwijs, jaren naeen slechts 33, 43 en 56 procent haalde en later kinderboeken, romans en toneelwerken schreef, daarbij verschillende internationale plakkaatwedstrijden won, een nationale beeldhouwprijs behaalde en naast andere activiteiten een paar uitvindingen op zijn naam bracht. Allemaal dingen waar men het in zijn school nooit over heeft gehad. De bekende akteur Michel Simon werd alleen door zijn leraar gebruikt om verhaaltjes te vertellen in klas, voor de rest was hij maar een ‘cancre’. Einstein werd met een briefje van school naar huis gestuurd om zijn ouders te raad te geven hun zoon op een school voor achterblijvers onder te brengen.

De voorbeelden zijn ontelbaar, zelfs lachwekkend treurig, ze zijn ook beschamend voor de manier waarop men officieel en ongestraft iemand onrecht mag aandoen. Men heeft beslist een clausule vergeten toe te voegen aan het charter van de rechten van de mens en vooral van het kind. Bij het ontdekken van een gerechtelijke dwaling is het maar billijk dat eerherstel wordt toegekend. In het onderwijs gebeurt dit nooit en men beslist niettemin over de gehele toekomst van een mens.

Wij zijn bijna allen uitzonderingen. Vele leraren zijn hartgrondig ontgoocheld wanneer zij talenten zien kwellen en verkwisten maar zij staan voor een muur van onbegrip, hun stem klinkt niet door, zij worden zelfs niet eens om advies gevraagd, men doet geen moeite om dingen te herzien die niet meer met onze huidige opvattingen van het mens-zijn overeenkomen.

Dit zijn geen bedenkingen voor leraren, want die weten hoe de vork in de steel zit, maar wel voor ouders, die zich uiteraard in b.v. de kunstmaterie niet goed thuisvoelen en die soms mochten denken dat hun kinderen het niet aankunnen of dat de school niets dan negatiefs voor ze doet. Zij kunnen het wél aan, wat hun specifiek talent aangaat, maar men heeft nu eenmaal uitgemaakt dat dit niet hun kinderen zijn maar wel deze van het onderwijs en dat beslist dan weer, volgens een niet achterhaalbaar systeem, hoeveel daarvan zullen worden geremd.

Wij stellen maar steeds vast dat het onderwijs niet is aangepast aan de persoonlijkheid die wij allen zijn. Men kan in het onderwijs, net als in het verkeer, slachtoffer worden door eigen schuld maar ook door de schuld van anderen. En wie eenmaal slachtoffer is geweest heeft gewoon de plicht anderen te waarschuwen en zijn wonden te tonen. In het onderwijs bestaan ook noodsituaties, meer dan men denkt. Het weigeren van hulpverlening wordt in het gewone leven zwaar gestraft, waarom niet in het onderwijs? Hoevelen zijn ooit tot zelfmoord gedreven door onrecht? Men kan het wel afdoen met: het zal wel niet zo'n vaart lopen. Nochtans beweert het onderwijs dat het aan een gelukkige toekomst van de mens bouwt. Dit doet het door eksamens uit te schrijven die met het gekozen beroep geen uitstaans hebben en die niet geschikt zijn om te bewijzen wat men kan, maar wat men niét kan. Een daarvoor hoeft men niet eens naar school te gaan.

Albert Setola

Periodieken 3

	Wilderode en Jo Verbrugghen (met Poolse vertaling).
●	Boulevard. Driem. tds. v. Kunst en cult.; red. Marcel Coolsaet en Th. Deleu; abonn. 300 fr. - 1979 jan.-juni (2-3): Dossier Kunst en Commercie met artikels van Th. Deleu (De nieuwe kleren van de keizer), Gilbert Goos (Geldeconomie en kunst), W. Elias (De tentoonstelling en het publiek), Guy van Hoof (Kunst als koopwaar), Marc Vandecruys (Plaats van de kunst in de economie), Roger Vercruysse (Is onze kunstwereld corrupt?), Enquête. Een interessant nummer over een onderwerp waarover ‘Vlaanderen’ enkele jaren geleden reeds een opgemerkt nummer publiceerde.
●	Biekorf, abonn. 400 fr. Pr. 000.0617780.84 Biekorf, Brugge. - Jrg. 1979, nr. 7/8 zal volledig gewijd zijn aan de bekende historicus en essayist Antoon Viaene, die onlangs overleed na gedurende 50 j. het tds. te hebben geleid.

LAATSTE BERICHTEN

Muziek en Toneel: In regie van Tine Balder speelt W.T. Antigone vanaf 10-11 ‘Bouwmeester Solness’ van Hendrik Ibsen. - Het Ballet van Vlaanderen voert in een choreografie van Jeanne Brabants ‘Nostalgie’ op muziek van Schubert uit o.m. in Brugge (25-10). - Organist Kamiel D'Hooghe speelde op 24-8 het slotrecital van de Intern. Orgelconcerten in St.-Walburga te Veurne. - Organist Chris Dubois gaf het eerste recital van de zevende reeks Orgelconcerten in St.-Gummarus te Lier op 7-9. Hij speelt o.m. werk van Flor Peeters. - Componist Vic Nees leidt het huldeconcert Jef van Hoof op 20 nov. in zaal Elckerlyc te Antwerpen, nl. liederencomposities. Ter aanvulling wordt er ook zijn eigen, in opdracht van de BRT gecomponeerde kindercantate ‘Aurora lucis’ uitgevoerd. - Ons redactielid Remi van Duyn verzorgde de regie van o.m. de Reiefeesten te Brugge en de bijdrage van de Prov. West-Vlaanderen in de TV-show ‘De vijf provincies’ van de BRT te Blankenberge - Dirk Vermeulen, viool, treedt op als solist met het Nat. Orkest van België o.m. te Brugge op 30-1-'80.

Plastische Kunsten: Kunstschilder Frank Bogaert, Interdecor Wenduine tot eind september. - Kunstschilder Willy Bogaert, Parochiezaal Evergem 1 tot 3-9. - Naïef werk van Marie-Josée Clerx en Marie-Christine Huybrechs, Cult. Centrum Heusden-Zolder tot 23-9. - Schilderijen van Monique de Ceülaer, Stadhuis Blankenberge van 16 tot 30-9. - Kunstschilder Theo de Cooremeter was de inleider der tentoonstelling W. de Meester en R. Segers (Waregem). - Kunstschilder Silvain Douven publiceerde ‘Bladerend’, een prachtig kunstboek over eigen werk met eigen tekst en gedichten (Uitg. Kempische Boekhandel Retie m.m.v. Gal. Jacq. Douve, Beverlo; 320 blz., 21 × 28 cm., 32 kleurill. en meer dan 100 zwart-wit, linnen band met stofomslag; 1.500 fr. t.n.v. Silvain Douven, Viversel-Heusden/Zolder). - Werk van Liliane Duvivier, gal. Vansteenland, Laken tot 14-10; gal. ASLK Oostende tot 27-10. - Kunstschilder Jan Latinne, gal. Cellaert Antwerpen tot 30-9. - Metaalsculpturen van Hubert Minnebo, gal. 't Withof Knesselare, tot 7-10. - Batikschilderijen van Mia Moreaux, H.-Familieinstituut Oudenburg tot 19-8. - Zeefdrukken van Achiel Pauwels, gal. Artypo Veurne tot 31-8. - Recent werk van Piet van den Buys, A.S.L.K. St.-Andries-Brugge van 16-9 tot 30-11. - Kunstschilder Willy Verbrugge in eigen atelier Ter Linde (Lindenlaan 10 Tielt) van 6 tot 28-10. - Kunstschilder Vovaneska, zaal St.-Elooi, Merelbeke tot 30-9. - O.l.v. Drs Frans Vromman werden op 9-9 de 25e jaarlijkse Breughelfeesten gehouden te Wingene.