Vlaanderen. Kunsttijdschrift. Jaargang 27

[p. 302]

Verbondsberichten

Verbondssecretaris: Mevr. Lic. J. Dominique Goos-Derveaux Tervuursevest 294 bus 32, 3000 Leuven

Nieuwe leden

Op de vergadering van de Beheerraad van 16 september 1978 werden volgende nieuwe leden aanvaard. We heten hen hierbij hartelijk welkom:

Antwerpen

Jan Brans (L), Wommelgem

Jean de Bock (P), Willebroek

Wolfgang Hagedorn (P), Antwerpen

Hugo Heylen (L), Kasterlee

Marleen Lippeveld (P), Zwijndrecht

Moniek van Damme (P), Borgerhout

Lode van Dyck (P), Deurne

Viviane van Heule (P), Antwerpen

Louisa van Woensel (P), Kessel

Herman Gijsels (P), Borgerhout

Brabant

Edward Buysse (L), Leuven

Leon Pringels (P), 1160 Brussel

André van Laere (P), Brussel

Limburg

Adrien de Vos (P), Tessenderlo

Oost-Vlaanderen

Karel van Daele (M), Aalst

Herman van Esbroeck (P), Belsele

Luc Robijns (L), Nieuwerkerken-Aalst

Marc Vandermeersch (P), Zeveneken

Yvonne Erauw (P), Herzele

West-Vlaanderen

Johan Bovyn (L), Roeselare

Johan Duijck (M), St.-Kruis

Mia Moreaux (P), Roksem

Elie Ryckelynck (M), Ieper

Dirk Steppe (P), Menen

Maurits Vandenbossche (P), Waregem

Frank Slabbinck (P), Brugge

John Gheeraert (L), Bredene

Roland van Hecke (D), Menen

Buitenland:

L.C.W. Laugs (ps. Paul Haimon) (L/P), Mher

S.I.A.C. Internationale Vereniging voor Christelijke Kunstenaars)

Van 4 tot 7 oktober organiseerde de ‘Gemeinschaft Christlicher Künstler der Erzdiözese Freiburg’ (voorzitter Arch. Werner Groh) Kunstenaarsdagen m.m.v. S.I.A.C., de Deutsche Gesellschaft für christliche Kunst en het Kunstverein der Diözese Rottenburg. Dit gebeurde in het Freiburgse Familienerholungsheim in Reichenau, aan het meer van Konstanz. Referaten werden gehouden door Dr. Dieter Zeller (Freiburg) over ‘Literarische Verfahren der Erschliessung von Transzendenz in der Bibel’, Prof. Dr. Günter Rumbold (Linz) over ‘Transzendenz in der modernen Kunst’ en Dr. Gebhard Streicher over ‘Literatur heute - Schluss mit der Transzendenz?’.

Het fonds der letteren

In de laatste algemene vergadering van de Ver. voor Vl. Letterkundigen hield voorzitter Bernard Kemp een merkwaardig pleidooi voor de oprichting van een Fonds der Letteren, een idee die reeds acht jaar geleden werd voorgedragen en waarover veel werd onderhandeld en geschreven, echter zonder resultaat. In dit verband wees Kemp op een aantal punten:

1.	Thans gebeurt de subsidiëring van de letteren door de minister, hoofdzakelijk naar indicaties vanwege een door hem en overeenkomstig het cultuurpact samengestelde adviescommissie. Kemp wenst dat het Fonds der Letteren deze kredieten eigenmachtig zou mogen verdelen m.m.v. een door de letterkundigen zelf gekozen vertegenwoordiging, ideologisch beantwoordend aan het cultuurpact.
2.	Bovendien bestaan er thans nog kredieten die door de Academie van N.T.L. worden verdeeld. Kemp wenst dat ook deze sommen naar het Fonds der Letteren gaan; leden van de Academie zouden dus gevoegd moeten worden bij de vertegenwoordiging van de letterkundigen, waarvan hoger sprake.
3.	Een aldus opererend Fonds der Letteren zou de Vlaamse letterkundigen in dezelfde situatie stellen als de Nederlandse, die ook via een zelfgekozen vertegenwoordiging eigenmachtig de kredieten verdelen. Daarmede zouden moeilijkheden verdwijnen, die de integratie van Noord en Zuid in de ‘Taalunie’ belemmeren, zoals zij geconcipieerd werd door de Conferentie der Nederlandse Letteren. De Vlaamse Vereniging van Letterkundigen en de (Ned.) Vereniging van Letterkundigen zouden zo als gelijken tegenover elkaar staan, met dezelfde machten.
4.	Er zou bovendien iets dienen gedaan te worden om de omvang der aan de literatuur gespendeerde kredieten in Vlaanderen aan te passen aan de Nederlandse kredieten. Het is b.v. in Vlaanderen vooralsnog onmogelijk een van staatswege gegarandeerd Statuut van beroepsauteur te verkrijgen, te meer dat zulks een drastische inkrimping van de totale beschikbare som zou te weeg brengen, die zelf reeds onbeduidend is in vergelijking bij Nederland. De omvang der in Vlaanderen voor literatuur bedeelde gelden is eveneens al te gering als men de kredieten bekijkt, die aan andere sectoren worden verleend, b.v. de beroepstheaters met hun goedbetaalde acteurs en de Vlaamse film. De literatuurkredieten betekenen b.v. maar een fractie van wat uitgegeven werd in 1977 aan de TV-feuilleton ‘Rubens’.
6.	Tenslotte protesteerde voorzitter Kemp tegen een belangrijk tekort aan het Decreet voor het biblioteekwezen. Reeds lang wordt geijverd om bij de uitlening van boeken in de biblioteken een vergoeding te voorzien voor de auteurs, die de boeken hebben geschreven en hun rechthebbenden. Daar kwam niets van in huis.

Al deze redenen verhogen volgens Bernard Kemp de marginale toestand van de Vlaamse letterkundigen en hun achterstelling ten overstaan van hun buitenlandse collega's.

Het spreekt van zelf dat we voor een goed deel overtuigd akkoord gaan met de argumentering van voorzitter Kemp. In zijn functie is hij zichzelf verplicht ongenuanceerd een dergelijke stelling te verdedigen. Hij is zich dus wel bewust dat de zaken in feite niet zo eenvoudig liggen.

1. Er zijn nog - vooral christelijke - auteurs, die geen subsidie wensen: literatuur maakt hen gelukkig en verschaft een soms niet gering neveninkomen. Men betreurt de wijze hoe de staat thans nog vooral aan vrijzinnigen geld spendeert, al is er beterschap sedert de actie van het Kunstenaarsverbond tegen de corruptie. Men vraagt zich af b.v. waarom scheidende adviescommissie-leden 100.000 fr. krijgen, waarom sommige gesalariëerde en/of gepensioneerde auteurs bijna jaarlijks rijke subsidies voor hun eer- en winstgevende literaire nevenactiviteiten ontvangen. Zal een systeemwijziging de misstanden wegnemen? En is beter gesubsidiëerde literatuur ook betere literatuur? Ons beroepstoneel werd vaak slechter, beweren velen, sedert de acteurs goedbetaalde ambtenaren werden.

2. Ook voor het beroepsstatuut ten gunste van elite-auteurs (!?!?) is men dus skeptisch. Is ons taalgebied daarvoor niet te klein zolang Nederland ons boycot? Toch konden (en kunnen) sommige auteurs hier van hun pen leven, dank zij hoge oplagen. Zij houden nochtans meestal hun niet-literair beroep, dat bevruchtend werkt voor hun literatuur: zij hoeven geen beroepsstatuut. Wie verlangt het? Mensen vaak van twaalf stielen en dertien ongelukken? Ook in Nederland klaagt men van de beroepsstatuutregeling.

Een wijs beleid zal zorgvuldig pro en contra tegen elkaar moeten afwegen.

Lidmaatschap van artistieke en literaire verenigingen e.a.

Het Kunstenaarsverbond kende tot op heden slechts individuele aansluitingen. Reden is dat aan het lidmaatschap ook het abonnement op ‘Vlaanderen’ is verbonden (niet omgekeerd) en dat de voordelen van het lidmaatschap uiteraard aan een persoon zijn verbonden (met inbegrip van zijn huisgenoten).

Artistieke of literaire verenigingen, kunstkringen, tijdschriften, muzikale groepen, toneelgroepen enz. verlangen vanzelfsprekend dat ‘Vlaanderen’ melding maakt van hun activiteiten en programma's. Daartoe volstaat het dat een leidinghebbend kunstenaar (voorzitter, redactiesekretaris, regisseur, dirigent, choreograaf, cineast...) lid wordt van het Kunstenaarsverbond en het abonnement voor de vereniging of groep wordt genoteerd als ten name van en ten adresse van deze leidinghebbende kunstenaar.

Deze laatste krijgt persoonlijk dezelfde rechten als andere CVKV-leden-kunstenaars.

Joannes Paulus II een paus uit Polen

Het CVKV verheugt zich in de verkiezing van Kardinaal Karol Wojtyla tot Paus. Daarbij betrekt het Kunstenaarsverbond ook het drietal Poolse kunstenaars, die in Vlaanderen werkzaam zijn en leden zijn van het CVKV, evenals alle Poolse kunstenaars en letterkundigen, waarmede via S.I.A.C. contacten werden gelegd: in de eerste plaats de letterkundige Marek Skwarnicki, die onze gast was op het Congres van Male in oktober 1976, waar hij een ontroerend referaat hield namens de christelijke kunstenaars van achter het IJzeren Gordijn (cf. nr. 155, blz. 342-344). Het zal niemand ontgaan zijn dat Paus Joannes-Paulus zelf met talent het essay, de toneelkunst en de poëzie heeft beoefend, zodat hij openstaan zal voor de problemen van de christelijke kunstenaars in deze tijd.

(Adres van Marek Skwarnicki: Daszynskiego 22-8, 31-534 Krakau.)