Vlaanderen. Kunsttijdschrift. Jaargang 20

Vrije tribune

Wij ontvingen een brief i.v.m. de Pelgrim-Beweging, maar kunnen deze helaas niet plaatsen, daar hij niet ondertekend was en nergens - ook niet op de omslag - de naam en het adres van de afzender vermeldde.

Diskoteek

In verband met de rubriek ‘Diskoteek’ wou ik u vragen of het niet mogelijk is ook de prijs van de platen op te geven.

Simon Lemmen, Brussel.

Doen wij meestal toch? Wij zullen er voortaan op letten dat het steeds gebeurt.

Geen Streuvelsnummer

Bij het nazien van het programmablad voor de jaargang 1971, stel ik vast dat er geen enkel nummer zal verschijnen over onze prins der Nederlandse letteren ‘Stijn Streuvels’.

In het raam van de honderdste verjaardag van zijn geboorte had ik nochtans gemeend dat het wenselijk zou zijn een nummer speciaal aan onze grote schrijverspionier te wijden. Hopelijk komt er in de nabije toekomst wel een speciaal Stijn Streuvels-nummer van de pers. Het is ook best mogelijk dat door u vroeger reeds een soortgelijk nummer werd uitgegeven, maar dan buiten mijn weten. Daar ik nog niet zo heel lang abonnee ben van uw tijdschrift, kan ik dit maar moeilijk te weten komen.

Jozef Vandroemme, Reningelst

Aanvankelijk is er inderdaad sprake van geweest om in 1971 een Streuvelsnummer uit te geven. Toen wij ons informeerden over de grote Streuvelsherdenking die dit jaar zal plaatshebben, hebben wij tevens vernomen, dat in 1971 zóveel over Streuvels zal worden gepubliceerd (zie in dit nummer b.v. Demedts en Schepens in ‘Op korte golf’) dat een ‘Vlaanderen’-nummer, gewijd aan Streuvels, werkelijk dubbel gebruik zou uitgemaakt hebben, feit waar niemand of niets mee gediend is. Het allereerste nummer van ons tijdschrift was gewijd aan Streuvels, maar dit is, helaas, al jaren uitverkocht.

Vlaanderen-West (3)

In Vlaanderen, nummer 115, blz. 416, reageert de heer Jean Mil uit Oostende op mijn stukje in Vlaanderen, nummer 112, blz. 202. Ik reageerde in Vlaanderen 112, tegen een bespreking door de heer Setola van het fotoboek Vlaanderen-West. Samengevat kwam mijn bezwaar tegen de recensie van de heer Setola hierop neer: u bespreekt niet het boek als dusdanig, maar u houdt rekening in uw bespreking met roddelpraatjes om en bij de totstandkoming van het boek. En dat is niet de taak van een recensent.

Nu meent de heer Jean Mil in Vlaanderen 115 te moeten reageren op mijn weerlegging van de recensie van de heer Setola. Hiermee is het voor de goede verstaander allemaal duidelijk: de heer Setola heeft niet Vlaanderen-West gelezen en bekeken vooraleer zijn recensie te schrijven, hij heeft de heer Jean Mil beluisterd.

Vandaar dat ik niet zie waarom ik verplicht zou zijn in dit blad een rechtzetting te doen t.o.v. wie dan ook. Ik blijf bij mijn bezwaren tegen de manier van een boek bespreken door de heer Setola. En alles is hierom begonnen.

Als de heer Jean Mil hierin een hoop ‘aantijgingen’ aan zijn adres meent te zien, is dat natuurlijk zijn zaak, en niet de mijne. Hij geeft blijk van een opwinding die mij werkelijk verbaast. Maar goed, ik ben nog jong en ik wil nog graag zéér veel leren.

Resumerend, en daarmee beloof ik dit gastvrije blad niet verder met deze flauwe grappen te vullen, wil ik nog eens duidelijk stellen: wie een boek bespreekt, of de pretentie heeft het te doen, schrijft over het boek zélf. Alle geroddel over uitgever enz. is niet terzake. Het is dus een kwestie van zakelijkheid. Maar dat belet niet dat ik blijf glimlachen!

Jozef Deleu, Rekkem.

Mime

Ik ben me aan het voorbereiden om een studiewerk samen te stellen over ‘Mime’. Daar het periodiek ‘Vlaanderen’, waarop ik geabonneerd ben, bijdragen bezorgt over kunst in haar breedste betekenis, ben ik zo vrij de redaktie om hulp te verzoeken:

-	Kunt u me enige dokumentatie over mime bezorgen?
-	Waar kan ik me eventueel dokumenteren?
-	Kunt u me een paar titels van belangrijke werken opgeven?

Anne-Mie De Smet, Kortrijkse Poortstr., 13, 9000 Gent.

We hebben het volledig adres vermeld om rechtstreekse hulp mogelijk te maken. Waar zitten de mime-specialisten?

Zeefdruk Willy Bosschem

Ik ben aangenaam verrast geweest over de artistieke waarde van de zeefdruk en daarom sta ik er op u ten zeerste te danken voor dit geschenk.

Jozef Lucas, Halle.

Vlaamse glazenierskunst (1)

Proficiat met 117 van jg. 20, 1971. Dankbaar voor de geschonken schoonheid. Hulde aan Frans van Immerseel, ondanks spijtige misser op blz. 9, 1e kolom. Onze rasechte Nederlander Godefridus Joannes Hoogewerff is geboren te Amersfoort in 1884, was student te Utrecht, promoveerde aldaar in 1912 met ‘Nederlandse Schilders in Italië in de 16e eeuw’. Hij was enkele decennia verbonden aan het Historisch Instituut te Rome, vanaf 1909. In 1950 werd hij Extra-Ordin. aan de Universiteit van Utrecht, in de Ikonografie en de Vroeg-Christelijke Kunst. U gelieve de vergissing te herstellen. Helaas stopt ‘Vlaanderen’ bij de staatsgrenzen! Anders was de Grootmeester Joep Nicolas op z'n minst geciteerd. Nog altijd denken en doen wij à la Holland op z'n smalst - en evenzo in de Vlaamse provinciën. Breek uit de korsetten!

Blz. 58: Alde Biezen! Req. in pace!!

Grijze pagina's allemaal belangwekkend. Voortgaan. Volhouden.

Jef Notermans, Maastricht.

[p. 134]

Geweigerd gedicht

In Uw brief van 16 maart lees ik, dat Uw leeskomitee mijn gedicht ‘Nacht’ niet waardig heeft bevonden voor opname in ‘Vlaanderen’. Het zou me wel interesseren te weten wie de illustere heren zijn die dit leeskomitee uitmaken.

Het is eigenaardig. Het leeskomitee van De Bladen voor de Poëzie aanvaardde enkele jaren geleden wel mijn manuskript van de bundel ‘Olijfkleurig’. Het Nieuw Vlaams Tijdschrift nam van mij wel een cyklus gedichten op. En in het recente ‘Gedichte aus Flandern 1920-1970’ bedacht men mij ook met de opname van een gedicht. Maar ‘Vlaanderen’ heeft voor mij geen gunstig advies over... Ik heb Poëtisch Bericht van de jongste nummers nog eens doorgenomen, en durf beweren, zonder ijdeltuiterij, dat er heel wat opgenomen gedichten het peil van het mijne niet halen.

Gezien een dergelijke ‘bejegening’ zie ik liever af van verder lidmaatschap van ‘Vlaanderen’. Ik betaal voor dit jaar niet meer aan en verbied U mijn naam in de toekomst nog te vermelden. Ik verzoek U beleefd en dringend hiervan nota te willen nemen.

René Turkry, Berchem.

De illustere heren van ons leeskomitee zijn volkomen onkreukbaar; zij behoren nog tot die zeldzamen, die hun (ondankbare) taak uit idealisme verrichten, dus zonder de minste vergoeding, wat niet van elke kritikus kan gezegd worden. Daarbij voeren zij hun werk uit met kennis van zaken, wat ook al niet van elke kritikus kan gezegd worden. Verder waren wij er absoluut niet van op de hoogte dat het citeren van een naam - bijaldien er geen laster verteld wordt - verboden kon worden, en wij wisten zéker niet dat er dichters bestaan, die op een dergelijke wijze reageren als één van hun gedichten geweigerd wordt.

Vlaamse Glazenierskunst (2)

Het nummer over de glazenierskunst ligt mij zwaar op de maag. Ik denk dat er wat deining zal komen, o.a. over de keuze van de kunstenaars (er zijn leerlingen bij, die ooit een paar m² glas hebben gemaakt en er zijn glazeniers die ettelijke ha. maakten en niet eens vernoemd worden, b.v. R. Daniëls). Op grond waarvan is die keuze gedaan? Ook de wanverhouding wordt niet verklaard: de ene een lang artikel, de andere enkele lijnen en dan op de eerste bladzijde: hulde aan één man.

Albert Dusar, Hasselt.

Zoals in de inleiding ‘Hedendaagse Vlaamse glazeniers’ reeds gezegd, hebben wij, na dagen speurwerk, zowat 160 adressen kunnen ontdekken van Vlaamse mensen, die aan glazenierswerk zouden doen. In het ons toegemeten bestek was het totaal ondoenlijk deze 160 kunstenaars een plaats te geven. Daarom hebben wij een zekere schifting moeten doorvoeren: wij hebben de 160 glazeniers aangeschreven, gevraagd of zij zelf wilden bepalen of het glasraam een voornaam deel van hun oeuvre vertegenwoordigt en 38 van de 160 personen hebben daarop positief geantwoord.

Op gezag van een persoon, die jarenlang de Vlaamse glazenierskunst op de voet volgde, hebben wij een aantal glazeniers uitvoeriger behandeld. Ook aan glazenier R. Daniëls hebben wij een meer uitgebreid artikel willen wijden, maar hij antwoordde, dat het hem niet interesseerde.

Wat ‘de hulde aan één man’ betreft op pag. 1: het gedicht is eenvoudig een hulde aan de glazenier, wie hij ook is: een herinnering aan een welbepaalde glazenier, die een huldegedicht opriep aan ‘de’ glazenier. Of kan dat niet?

Vlaamse Glazenierskunst (3)

Vandaag nr. 117 ‘Vlaanderen’ ontvangen. Betreffende uw samenstelling over ‘De Glazenierskunst in Vlaanderen’ alle lof! Alleen dit: mijn dochter Ria, oud-leerlinge van Prof. Jan Huet en van Joris Vandebroek, beoefent hoofdzakelijk de glazenierskunst en eksposeerde reeds herhaaldelijk samen met mij, en in groepstentoonstellingen o.m. te Antwerpen, Borgerhout, Duffel, Leuven, Lier, Zulte, Tongerlo.

Nu heeft het ons beiden (wij zijn reeds lang lid van het C.V.K.V.) wel zeer teleurgesteld zelfs geen vraag tot deelneming aan het nummer te hebben ontvangen. Volledigheidshalve kan ik u verzekeren dat Ria zich bij iedere tentoonstelling mocht verheugen in zeer gunstige recenties in pers en zelfs in de t.v. Daarom is het zo spijtig en ontmoedigend (biezonder gezien haar jeugdige leeftijd, zij is amper 20) dat ze werd vergeten in dit alleszins prachtige nummer van ‘Vlaanderen’.

Ik stuur u hierbij een uitnodiging betreffende onze huidige tentoonstelling te Borgerhout, waar Ria eveneens met enkele recente glasramen vertegenwoordigd is. (n.v.d.r.: zie ‘Op korte golf’ in het huidige nummer).

Ik hoop dat u in een volgend nummer van ‘Vlaanderen’ deze natuurlijk onopzettelijke vergetelheid zult willen goedmaken. U zou Ria en ook mij zelf er veel genoegen mee doen.

Pierre Hendrix, Wilrijk.

En of de vergetelheid ongewild was! Wij hebben nu nog eens speciaal onze adressenlijsten doorlopen, maar nergens konden wij de naam Ria Hendrix ontdekken, zelfs niet bij de adressen van de Antwerpse glazeniers, die wij gevraagd hadden aan het Antwerps Provinciebestuur. Biezonder jammer dat dergelijke zaken geen keer hebben. Onze hoop is, dat Ria spoedig een of andere bekroning moge ontvangen, zodat wij aan haar een bijdrage kunnen wijden in ons e.k. Jaarboek.

Met onze welgemeende ekskuses dus...

Vlaamse Glazenierskunst (4)

Over het nummer ‘De glazenierskunst in Vlaanderen’ niets dan lof, het is een interessante en waardevolle aflevering geworden.

Jozef Vandroemme, Reningelst.

Vlaamse glazenierskunst (5)

In uw reklamefolder voor ‘Vlaanderen’ lees ik dat het eerste nummer over ‘De Glazenierskunst in Vlaanderen’ gaat. Weet u dat in de V.S.A. de Vlaming Alfons (?) Dupré (ik ben niet zeker van zijn voornaam) werkzaam is en er voor de synagoge van Miami zeer opgemerkte glasramen maakte? Als u meer over of van hem wenst te weten, kan u dat wel langs zijn broer Jos Dupré, Direkteur der Interkommunale voor de Kempen, Villa Pax, Boerenkrijglaan, 3180 Westerlo, tel. [phone].

A. Van Meensel, Antwerpen.

Jaarvergadering V.V.L.

Als toevallige aanwezige op de jaarvergadering van de vereniging van Vlaamse letterkundigen (VVL) wil ik toch even het dekor ‘am Rande’ neerschrijven, van deze heuglijke dag.

In een gebouw waar men mij in het Frans kommandeerde ‘Par l'arrière’ vond ik een lange, smalle, rokerige zaal, met een honderd aanwezigen die ernstig en droog aan tafel zaten en gespannen wachtten op mededelingen van de Voorzitter, die onder een schild ‘Rotary international’ probeerde zijn stem verstaanbaar te maken in dit onverkwikkelijk oord.

In het geroezemoes van stemmen, dat de jaarlijkse verkiezingen inluidde, viel mij een bedenking te binnen, dat er in alle provincies toch verenigingen bestaan en dat deze toch de rol hadden provinciaal mensen aan te duiden voor 's lands bestuur van de Z.P.S. (Zeer Prominente Schrijvers).

Men zou de onlogika van en des schrijvers onwaardig vertoon van kiespropaganda en politiek schaakspel uitschakelen en aktieve mensen uit de provincie aan dit voorname spel laten deelnemen.

Deze vertegenwoordiging zou ook veel meer inslag vinden in Regeringskringen.

Het zou ook de groep maoisten, ‘The angry men’, met baarden en bromgeluiden de kans geven zich in te spannen op plaatselijk vlak en zo op landelijk vlak uit te stralen.

[p. 135]

De verwrongen manier van stemopneming (er waren meer stembrieven dan aanwezige leden) zou ook moeten voorkomen worden door een kontrole van de lidkaarten aan de ingang.

Een derde suggestie werd duidelijk bij de adempauze en wel de noodzakelijkheid om aan ieder een naamplaatje te bezorgen om op te spelden en zo de identifikatie gemakkelijk te maken.

Te betreuren valt ook dat een jonge Nederlandse gast, op kosten van de vereniging, zich bromgeluiden permiteerde, maar de schitterende afstraffing door algemene negering, was een voorbeeld van diplomatie.

Ik heb Voorzitter Coolen, Bernard Kemp, Droogmans, en vele anderen bewonderd voor hun ijzingwekkende, opgekropte, woedende kalmte.

Is het niet droevig dat de ‘misschien gerechtvaardigde’ interpellatie van de ‘Angry men’ zo stuntelig en onintelligent werd voorgebracht?

Wij juichen dan ook toe dat de Limburgse afvaardiging door haar vroegtijdig vertrek heeft willen protesteren tegen de onbeschofte houding van sommige jongeren, tegen het belachelijk figuur van de jonge Nederlandse gast (geef hem in het vervolg spuitwater), tegen de onbeleefdheid jegens de Ambassadeur van Zuid-Afrika en de regeringsafgevaardigde, en last not least, als laat protest tegen de beschamende rede van Geeraerts verleden jaar, die de Limburgse toestanden misbruikt heeft en in een verkeerd daglicht gesteld.

Het nieuwe bestuur, dat nu een nieuwe voorzitter moet aanstellen, zal zeker als eerste punt een reorganisatie van de jaarlijkse bijeenkomst op de agenda moeten plaatsen.

Het aanwijzen van een andere bijenkomstplaats is volstrekt noodzakelijk, want de Vlaamse letterkundigen zijn het beu in een vreemde taal en sfeer ontvangen te worden.

Laat ons, om te besluiten, de herverkiezing van Bernard Kemp, Hubert Lampo en Germonprez toejuichen en de hoogste verwachtingen stellen op de nieuwen: Van Baelen, Van de Weghe en Daele.

M. Driesen, As.

Tevreden lezer

Mag ik u om een inlichting vragen (na lezing van het interessante Bruegelnummer): bestaat er een uitgave met de volledige werken van Bruegel: schilderijen, tekeningen?

‘Vlaanderen’ vind ik een mooie verpozing in ons werk: aangenaam gepresenteerd, goede tematische nummers.

Jan Rolies, Baghdad.

Zoekertje

Oscar Van Aerde, Tentoonstellingslaan 23, 2020 Antwerpen, zoekt dringend het nr. 99 van ‘Vlaanderen’, nummer dat de Vlaamse symbolisten behandelt. Hij heeft ter beschikking de eerste twee nummers van ‘West-Vlaanderen’ (januari en maart 1952).